كاربردهای ایمنی در سوئیچ.گیرهای برقسوئيچ.گيرهاي برق از جمله ابزارهايي هستند كه متخصصان و كارشناسان و كاربراني در صنعت برق با آنها سروكار

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: سوئيچ.گيرهاي برق از جمله ابزارهايي هستند كه متخصصان و كارشناسان و كاربراني در صنعت برق با آنها سروكار دارند. شناخت نحوه كار آنها و ميزان ايمني.شان براي كاربران مي.تواند مفيد باشد. در مقاله ترجمه شده زير كه به وسيله مهندس تقي وحيدي كارشناس ارشد تحقيقات و بهره.وري شركت توزيع نيروي برق خراسان جنوبي ارايه شده نحوه كار سوئيچ.گيرهايي از نوع سه فاز ac با ولتاژ نامي يك تا ۳۳ كيلوولت و ايمني آنها مورد بررسي قرار گرفته است.
سوئيچ.گيرهاي مورد بحث در اين مقاله از نوع سه فاز ac با ولتاژ نامي ۱ تا ۳۳ كيلوولت بوده كه مسايلي مانند نحوه انتخاب، بهره.برداري و نگهداري از آنها در اين نوشتار مطرح شده است. راهكارهاي ارايه شده مربوط به سوئيچ.گيرهاي روغني، هوايي، گازي (۶sf) و خلاء بوده است. همچنين توصيه.هاي صورت گرفته درباره بريكرها، كليدها، كليدفيوزها و مقره.ها و همچنين كنتاكتورهايي با ولتاژ ac در حد يك كيلوولت كاربرد است. اين نوشتار سوئيچ.گيرهاي dc، سوئيچ.گيرهاي ac تكفاز و فشار ضعيف تا سطح ولتاژ يك كيلوولت را شامل نمي.شود. ● سوئيچ..گيرهاي برق
به طور كلي، سوئيچ.گيرها قابليت راه.اندازي و اطمينان مناسبي داشته و عيب و نقص در آنها به ندرت رخ مي.دهد اما وقوع عيب، ممكن است سبب بروز حوادثي همچون انفجار، سوختن روغن، ايجاد ابرهاي گازي، و بروز جراحات جدي در افراد شده و حتي در مواردي منجر به مرگ و مير و نيز آسيب به كارخانه.ها و ساختمان.هاي مجاور شود و زيان.هاي مالي را نيز به وجود آورد. سوئيچ گيرهاي گازي (۶sf) و خلاء، خطرات ناشي از آتش..سوزي روغن را نداشته اما ممكن است ضايعات ديگري در آنها روي دهد كه براي پيشگيري از آن نياز به مديريت و سازماندهي است. تجربه.هاي گذشته نشان داده كه عيب و نقص معمولاً پس از راه.اندازي يا اندكي پس از راه.اندازي سوئيچ.گير روي مي.دهد. بنابراين نحوه راه.اندازي سوئيچ.گير، موقعيت نصب آن و شرايط شبكه در لحظه راه.اندازي، شاخص مهمي در بهره.برداري ايمن سوئيچ.گير هستند.
سيستم.هاي مديريتي براي بهره.برداري ايمن سوئيچ.گير و پيشگيري از ضايعات بايد قابليت ثبت اطلاعات شبكه را داشته و روش.هاي نصب، راه.اندازي، بهره.برداري، نگهداري و تعويض تجهيزات را مشخص كند. همچنين ضرورت دارد در سيستم.هاي مديريتي مزبور علاوه بر آموزش كاركنان سيستم مميزي براي كنترل اثربخشي روش.هاي به كار رفته تعريف شود.
● ثبت اطلاعات
ضرورت دارد اطلاعات مربوط به تمام سوئيچ.گيرها، دياگرام.ها و آرايش.هاي شبكه شامل خطاهاي موجود در نقاط مختلف شبكه ثبت و كنترل شده و از قابليت دسترسي به آنها و به روزبودن اطلاعات اطمينان حاصل شود. اطلاعات ثبت شده بايد حاوي مواردي چون دياگرام.هاي شبكه و ارتباطات بين سوئيچ.گيرها و ساير اقلام باشد. ضمناً سطوح خطا، نوع تجهيزات و اطلاعات مرتبط با آنها از قبيل نام سازنده، شماره سريال و سال ساخت، تاريخ نصب، ولتاژ و جريان نامي، جريان اتصال كوتاه نامي و مكانيسم راه.اندازي مدنظر قرار بگيرد و نيز اطلاعات مربوط به محدوديت.هاي بهره.برداري مانند احتمال بروز شوك.هاي الكتريكي و نيز اطلاعات مربوط به نحوه نگهداري اقلام داخلي سوئيچ.گير و تعداد عمليات رفع خطا از بريكرهايي كه تحت جريان نگهداري قرار گرفته.اند، در آن موجود باشد. اين موارد همچنين جزئيات تمامي اصلاحات و رفع عيوب انجام شده را بايد ارايه دهد. براي مثال مواردي مانند تنظيم اهرم.هاي فرمان وصل تجهيزات در برابر عكس.العمل.هاي مكانيكي هنگام وصل و … را بيان كرده و نيز اطلاعات مربوط به وسايل كنترل قوس الكتريكي در بريكرهاي روغني را ثبت كند.
● روش.هاي نصب و راه.اندازي، بهره.برداري
به كمك اطلاعات ثبت شده، بايد سوئيچ.گيرها و شبكه.هاي برق مورد ارزيابي قرار گيرند تا امكان شناسايي خطرات و مشكلات بالقوه از قبيل شوك.هاي مكانيكي موثر بر سوئيچ.گير، وجود تجهيزات راه.اندازي با فرمان دستي، عدم وجود اهرم.هاي فرمان وصل به گونه اي كه در برابر عكس.العمل.هاي مكانيكي حين وصل مقاوم باشند، و نيز وسايل نامناسب حفاظت در برابر آتش.سوزي ميسر شود. پس از ارزيابي مي.توان اقدامات مورد نياز را براي حصول اطمينان از عملكرد ايمن تجهيزات و سيستم.ها، شناسايي كرد. اين اقدامات شامل جلوگيري از راه.اندازي سوئيچ.گير در حالت اتصال به شبكه و قرار داشتن تحت شوك مكانيكي از طريق غيرفعال كردن قابليت راه.اندازي اتوماتيك تجهيزات تا زمان رفع خطاي سيستم است. جلوگيري از امكان دسترسي به سوئيچ.گير در حالت اتصال به شبكه، كاهش سطوح خطاي شبكه در نقاط مختلف از طريق آرايش مجدد شبكه.ها، جلوگيري از راه.اندازي كليدهاي با مكانيسم دستي در حالت برقدار بودن شبكه تحت شرايط دقيق كنترلي و جايگزيني سوئيچ.گيرهاي تحت شوك مكانيكي نيز مدنظر است. ساير اقدامات اضطراري و ضروري پس از ارزيابي نيز عبارتند از: تغيير مكانيزم وصل براي سوئيچ.گيرهاي با راه.انداز دستي (در غير اين صورت بايد نسبت به جايگزيني سوئيچ.گير اقدام شود). تنظيم اهرم.هاي فرمان وصل در برابر عكس.العمل.هاي مكانيكي تجهيزات در هنگام وصل آنها به شبكه، و اقدامات اصلاحي براي حفاظت در برابر آتش.گرفتگي.
براي انجام اقدامات فوق بايد طرحي ارايه شده و جدول زماني انجام آن تهيه شود. همچنين بايد روش.هاي راه.اندازي توسعه يافته و گروه مناسبي از كاركنان براي انجام فعاليت.هاي مورد نياز در بهره.برداري، بازرسي، تعمير، نگهداري و تست سوئيچ.گيرها انتخاب شوند. از سوي ديگر كاركنان مربوطه بايد دانش مناسبي از قوانين ايمني و اعمال آنها داشته و در صورت لزوم نسبت به آموزش كاركنان اقدام شود. همچنين ضرورت دارد به صورت منظم كل سوئيچ.گير و ملحقات آن، بازرسي، نگهداري و تست شوند. همچنين موادي از قبيل روغن و گاز ۶sf نيازمندي.هاي خاصي از لحاظ كاركرد، تميزي، جلوگيري از كثيفي، محل استقرار روغن و گردش آن داشته و همچنين خطرهايي در ارتباط با كاربرد آنها وجود دارد. ايستگاههاي توزيع نيز بايد به صورت دوره.اي بازرسي شده و اقدامات اصلاحي طبق اولويت به انجام رسند. اين اقدامات شامل كارهاي فوري (در زمان به خطرافتادن ايمني ايستگاه و مكان استقرار آن) و فعاليت در اسرع وقت و اقدامات آينده است. آيتم.هايي از قبيل محل استقرار سوئيچ.گير، وجود علايم حاكي از رطوبت و آب، وجود علايم حاكي از دسترسي به تجهيزات و اختلال در آنها توسط افراد غيرمجاز، وجود تجهيزات آتش.نشاني و تابلوهاي هشداردهنده، علايم حاكي از افزايش درجه حرارت، بوي مواد داغ و اوزن وجود دود نيز قابل بررسي است.
علايم حاكي از نشت روغن و ساير شرايط غيرطبيعي، وجود دوده و مواد آلاينده، خوردگي سوئيچ.گير، كنترل سطح سيال، وجود برچسب.ها، درستي اتصالات و اينترلاك.هاي اصلي، وجود تجهيزات حفاظتي و ابزار دقيق و موقعيت تجهيزات كمكي از قبيل باتري.ها و شارژرها و تابلوهاي فرمان بايد در برنامه بازرسي لحاظ شوند. از سوي ديگر برنامه نگهداري بايد در فواصل زماني منظم و از پيش تعيين شده انجام شده و عمليات نگهداري درباره بريكرهاي روغني به كار رفته و اين اقدام بلافاصله پس از فرمان قطع بريكرها در اثر خطاي موجود در شبكه، به انجام رسد. برخي اوقات از سوئيچ.گيرهاي ۶ sf و يا سوئيچ.گيرهاي خلاء به عنوان سوئيچ.گيرهايي ياد مي.شود كه ”نياز كمي به نگهداري“ دارند، اما اين موضوع بدين معني نيست كه اين سوئيچ.گيرها نياز به برنامه نگهداري ندارند. براي امر نگهداري بايد با توجه به عواملي از قبيل نوع سوئيچ.گير، عمر آن و تعداد دفعات راه.اندازي، برنامه.ريزي صورت گيرد. همچنين بايد تاريخچه نگهداري سوئيچ.گير بررسي شده و نيز اطلاعات مربوط به هر آيتم ثبت شود تا امكان شناسايي عوامل منجر به بروز تغييرات در تجهيزات فراهم شود. به دنبال آن فاصله زماني بين دوره.هاي نگهداري را مي.توان تنظيم كرد. در صورتي كه ارزيابي نشان دهد كه سوئيچ.گير نياز به جايگزيني دارد، بايد موارد زير لحاظ شده و در صورت لزوم به تصويه.هاي مربوطه عمل شود:
۱) جايگزيني كامل سوئيچ.گير:
مزيت اين كار در اين است كه نصب سوئيچ بورد جديد مطابق با آخرين طراحي پيشنهادي از سوي سازندگان خواهد بود.
۲) جايگزيني يا رفع عيب سوئيچ بورد در تأسيسات موجود:
در اين حالت مي.توان قطعات انفرادي سوئيچ.گير را تعويض كرده يا نسبت به رفع عيب سوئيچ بوردها اقدام كرد. همچنين در مورد بريكرها مي.توان نسبت به ارتقاي سوئيچ.گير اقدام كرد قبل از تصميم.گيري درمورد تعويض سوئيچ.گير، لازم است عايق تجهيزات مستقر بر روي سيستم باس بار فشار قوي، محفظه ترانسفورماتور جريان، كابل.ها و ترمينال.ها و غيره بررسي شده و عمر مفيد آنها بررسي شوند تا هزينه.هاي جايگزيني موردي تجهيزات، رفع عيب آنها يا نصب تجهيزات جديد قابل توجيه باشد. ضروري است كه ارزيابي كلي از سوئيچ.گير انجام شود كه اين ارزيابي شامل بررسي عايق تجهيزات فشار قوي به كمك روش.هاي موردي مانند اندازه.گيري عايق به روش تخليه الكتريكي و بررسي اطلاعات ناشي از آزمايش مزبور طبق استانداردهاي موجود است. براي بررسي بريكرها ضروري است مواردي همچون اتصالات خروجي كليد، تجهيزات كنترلي و حفاظتي، اينترلاك و ارت كردن تجهيزات مطابق استانداردهاي ايمني، مقادير نامي اتصال كوتاه، مجراي خروج گازهاي ايجاد شده در كليد و مقادير نامي تجهيزات مورد بررسي و مورد بازرسي قرار گيرند. همچنين دسترسي به قطعات يدكي در فرايند تصميم.گيري نقش اساسي دارد. بنابراين ضرورت دارد كه از موجود بودن اقلام استراتژيك (مانند بوشينگ.ها، ترانسفورماتورهاي جريان، سركابل.ها، مكانيزم.هاي راه.اندازي) و نيز اقلام روتين مورد استفاده در برنامه نگهداري (از قبيل كنتاكت.هاي اتصال جريان الكتريكي، درزبندها، كنتاكت.هاي خاص عبور روغن جهت خاموش كردن جرقه، و سيم پيچ.هاي فرمان قطع و وصل) اطمينان حاصل شود. علاوه بر آن بايد از لحاظ اقتصادي بررسي شود كه آيا ارتقاي تجهيزات و يا تعويض اقلام موردي آن به منظور رفع عيب از سيستم به صرفه است و يا بايد نسبت به جايگزيني تجهيزات اقدام كرد.
از طرف ديگر كاركناني كه وظيفه راه.اندازي، بهره.برداري، بازرسي، نگهداري و تست سوئيچ.گيرهاي شبكه را برعهده دارند، بايد با روش.ها و قوانين ايمني به ويژه درمورد سوئيچ.گيرهاي فشار قوي آشنا بوده و بايد مسووليت.هايشان ايشان به آنان يادآوري شده و در صورت لزوم تحت آموزش قرار گيرند تا بتوان از كار ايمن و بدون خطر تجهيزات اطيمنان حاصل كرد.
● سيستم مميزي براي كنترل اثربخشي روش.ها
به كار بردن سيستم مميزي براي حصول اطمينان از روش.هاي مورد استفاده جهت كاركرد درست تجهيزات بسيار مهم است. همچنين سيستم مميزي بايد دربردارنده وسايلي باشد كه شناسايي و رفع خطاهاي شبكه را ممكن سازد؛ از جمله موارد مهم محدودكردن آتش.سوزي بوده و بايد دانست كه عيب و نقص در سوئيچ.گير مي.تواند منجر به آتش.سوزي شود كه در صورت استفاده از تجهيزات روغني، حادثه مي.تواند وخيم.تر باشد. تكنيك.هايي وجود دارند كه مي.توان آنها را به طور انفرادي يا به صورت جمعي به كار برد تا سبب كاهش اثرات ناشي از آتش.سوزي شده و منجر به محدودكردن گسترش دود شود. همچنين مي.توان تجهيزات موجود در پست را با سيستم.هاي مقاوم در برابر آتش ايزوله كرد تا از سرايت آتش به اقلام تأثيرگذار جلوگيري شود. بايد توجه داشت كه اين مورد خروج دود و گازهاي ناشي از آتش را كه عامل مهمي براي ايمني در برابر انفجار هستند، محدود مي.سازد. در صورت مجهز بودن به وسايل آتش.نشاني يا كنترل آتش، جداسازي تجهيزات اقدام مفيدي خواهد بود. در سيستم.هاي آتش.نشاني از مواد خاموش.كننده نظير هالون و دي.اكسيدكربن استفاده مي.شود.
استفاده از هالون به دليل ملاحظات زيست محيطي، انتخاب ايده.آلي نيست اما در مناطقي كه خطرات آتش جدي بوده و بر دستگاه.هاي مجاور اثر منفي دارد، استفاده از آن ضروري است. از سوي ديگر سيستم.هاي آتش.نشاني مزبور زماني فعال مي.شوند كه آتش به آنها اثر كند و غالباً به صورت اتوماتيك به آشكارسازي آتش مي.پردازند. بنابراين ضرورت دارد اقدامات ايمني را به كار برد تا سيستم به صورت غيراتوماتيك نيز قابل فرمان باشد تا قبل از سرايت آتش به مناطق حساس بتوان نسبت به خاموش كردن آن اقدام كرد. همچنين بايد اطلاعيه ها و دستورالعمل.هاي هشداردهنده مناسبي در نقاط مورد نظر نصب شده و به وضوح قابل رؤيت باشند. در اين دستورالعمل.ها بايد قوانين ايمني لحاظ شوند.
علاوه بر موارد يادشده، ضرورت دارد چگونگي تهيه و استفاده از كپسول.هاي پرتابل آتش.نشاني و روش.هاي كنترل آنها و نيز سيستم.هاي ثابت آتش.نشاني بررسي شوند. زماني كه در طراحي، راه.اندازي و يا در خلال بازرسي سيستم.هاي آتش.نشاني، مشكلات مورد شناسايي قرا رگرفت بايد از انجام اقدامات اصلاحي از قبيل جايگزيني، شارژ و نصب مجدد سيستم.ها و اقداماتي از اين قبيل اطمينان حاصل كرد. مناسب.ترين اقدام كنترلي جلوگيري از آتش است. راهكارهايي كه بايد براي مقابله با آتش به كار برد، عبارتند از: مديريت مناسب بر اقلام داخلي تجهيزات و كنترل كيفيت آنها (زيرا احتمال بروز حادثه پس از جايگزيني يا اتمام پروسه نگهداري تجهيزات وجود دارد)، كنترل دقيق هرگونه كاهش در روغن و عايق دي.الكتريك، كاهش منابع احتمالي بروز جرقه و آتش سوزي و مراقبت مناسب از تجهيزات. يك سيستم مناسب و اتوماتيك آشكارسازي آتش را مي.توان در منطقه يا اتاق استقرار تجهيزات تعبيه كرد كه آتش را به زودي آشكار كرده و سريعاً آلارم دهد. اين سيستم همچنين مي.تواند با سيستم كنترل و بازرسي لينك شده تا پاسخ سريعي درباره كنترل يا بازرسي آتش ارايه دهد.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 97]