واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: این مقاله ضمن آشنایی خوانندگان با اختلال شخصیت ضد اجتماعی، به توضیح درباره خصوصیات كلی افراد مبتلا، سیر و پیش.آگهی این اختلال، همچنین آسیب.شناسی و درمان آن می.پردازد و در نهایت راهكارهایی كلی برای پیشگیری از شكل.گیری چنین شخصیتی در افراد ارائه می.كند.
مقدمه
بیمارانی که اختلال.های شخصیت را تجربه می.کنند، الگوهای نابهنجار فکری، احساسی و رفتاری دارند که به دوران نوجوانی یا اوایل بزرگسالی.شان برمی.گردد. این افراد به لحاظ ذهنی یا عملکردی دچار نقص می.باشند، زیرا روش.های تعاملی.شان با دیگران انعطاف ناپذیر و ناسازگارانه است. اغلب افراد مبتلا از اختلال خود، آگاهی ندارند و به همین علت درمان فوری برای این اختلالات امکان پذیر نیست.
این تشخیص معمولاَ در بزرگسالان رایج.تر می.باشد علی.رغم این.که بعضی اوقات درکودکان نیز گذاشته می.شود. اختلالات شخصیت درمان نشده در طی زمان ثابت باقی می مانند و در نتیجه نسبت به درمان بسیار مقاومند.
اختلالات شخصیت را می.توان در یک دامنه.ی خفیف تا شدید قرارداد. این اختلالات طبق متن بازنگری شده.ی چهارمین ویراست راهنمای تشخیصی آماری اختلالات روانی (DSM-IV-TR ) در سه گروه طبقه بندی شده.اند.
گروه اول (A) مشتمل است بر اختلالات شخصیت اسکیزویید، پارانویید و اسکیزوتایپی؛ افراد مبتلا به این اختلالات اغلب غیرعادی و غریب به نظر می.رسند.
گروه دوم (B) مشتمل است بر اختلالات شخصیت نمایشی، خودشیفته، ضداجتماعی و مرزی؛ افراد مبتلا به این اختلالات غالباَ هیجانی، بازیگر و بی ثبات به نظر می.رسند.
سومین گروه © اختلالات شخصیت انواع دوری.گزین، وابسته، وسواسی - جبری و منفعل - مهاجم را شامل می.گردد؛ افراد مبتلا به این اختلالات مضطرب و بیمناک به نظر می.رسند.
در این مقاله اختلال شخصیت ضد اجتماعی مورد بحث قرار می.گیرد که از گروه دوم (B) می.باشد. درمان انتخابی برای این گروه به نظر می.رسد روان درمانی باشد، هر چند که دارودرمانی هنوز مورد بحث می.باشد.
اختلال شخصیت ضد اجتماعی
اختلال شخصیت ضد اجتماعی با اعمال ضد اجتماعی و جنایی مستمر مشخص می.شود، اما معادل جنایتکاری نیست؛ بلکه فرد در مطابقت دادن خود با موازین اجتماعی ناتوان است.
به دلیل تاثیر گسترده بر امنیت عمومی و سلامت اقتصادی جامعه، بیشتر از سایر اختلالات شخصیت در مورد اختلال ضداجتماعی تحقیق صورت گرفته است. میزان این اختلال در مردها 3 درصد و در زن.ها 1 درصد می.باشد. شیوع این اختلال بیش از همه در نواحی فقیرنشین شهری و بین ساکنان متحرک این مناطق مشاهده می شود. پسرهای مبتلا در مقایسه با دخترها از خانواده.های پرجمعیت.تری برخاسته.اند. شروع اختلال قبل از 15 سالگی است. در بین زندانی.ها میزان شیوع اختلال ممکن است تا 75 درصد نیز برسد. میزان شیوع اختلال در بستگان درجه یک پنج بار بیشتر است.
تشخیص
برطبق ملاک.های (DSM-IV-TR ) هنگامی که الگوی بی اعتنایی و زیر پا نهادن حقوق دیگران که از 15 سالگی شروع شده و با سه مورد (یا بیشتر) از خصوصیات زیر همراه است، تشخیص اختلال ضد اجتماعی گذاشته می.شود:
1- ناسازگاری با موازین اجتماعی
2- فریبکاری
3- رفتار تکانشی
4- تحریک پذیری و پرخاشگری
5- بی احتیاطی نسبت به ایمنی خود و دیگران
6- عدم احساس مسئولیت
7- فقدان پشیمانی
حداقل سن فرد 18 سال است و شواهدی از اختلال سلوک با شروع قبل از 15 سالگی وجود دارد.
شخصیت.های ضد اجتماعی معمولاَ با ظاهر عادی، حتی فریبنده و راضی کننده مشاهده می.شوند. اما سوابق آن.ها حاکی از اختلال عملکرد در بسیاری از زمینه.های زندگی است. دروغگویی، فرار از مدرسه و منزل، دزدی، نزاع، سوء مصرف دارو و فعالیت.های غیرقانونی، تجربیات معمول این بیماران می.باشد. این افراد در موقعیت.هایی که افراد نرمال اضطراب یا افسردگی نشان می.دهند، هیچ واکنشی نشان نمی.دهند. تهدید به خودکشی، به دلیل پرخاشگری نسبت به خود و یا به منظور اغفال دیگران در جهت كسب منافع شخصی، و اشتغال ذهنی با ناراحتی جسمانی كه منشا روانی دارد، شایع است. این افراد در بازی گرفتن دیگران بسیار استادند و به راحتی می.توانند دیگران را برای شرکت در طرح.هایی که برای به دست آوردن پول و شهرت نزدیکترین راه شمرده می.شوند راغب سازند؛ طرح.هایی که غالباَ به خسارت مادی و شرمساری اجتماعی یا هردو منجر می.گردد. بی مبالاتی جنسی، بدرفتاری با همسر و فرزند و رانندگی در حال مستی از اتفاقات معمول در زندگی این بیماران است. یکی از یافته.های قابل ملاحظه فقدان پشیمانی برای اعمالی است که شخص انجام داده است، یعنی این بیماران به نظر می.رسد فاقد وجدان هستند.
اختلال شخصیت ضد اجتماعی زمینه.های متعددی از زندگی شخص را شامل می.شود و از این نظر با رفتار غیرقانونی تفاوت دارد. تشخیص اختلال شخصیت ضد اجتماعی در صورتی که عقب ماندگی ذهنی، اسکیزوفرنی یا مانی بتوانند علایم را توجیه کنند، گذاشته نمی.شود.
سیر و پیش آگهی
این اختلال سیر بدون پسرفت دارد و اوج شدت آن معمولاَ در اواخر نوجوانی است. پیش آگهی متغیر است. گزارش.هایی وجود دارد که از کاهش علایم با پیشرفت سن خبر می.دهند. افسردگی، الکلسیم و سوء مصرف دارو شایع است.
آسیب شناسی
عوامل عضوی که مرتبط با اختلال شخصیت ضد اجتماعی گزارش شده.اند، عبارتند از:
وجود کروموزوم XYY، ضربان قلب پایین، تستوسترون پلاسما بالاتر، آستانه پایین برای تحریک لیمبیک، علایم ملایم نورولوژیکی، الگوهای الكتروانسفالوگرافی (EEG) کند، نقص توجه و مشکلات هماهنگی حرکتی و هماهنگی دست - چشم. از سوی دیگر به نظر می.رسد عوامل فرهنگی - اجتماعی نیزدخیل باشند. سابقه سوء رفتار پدر یا ترک خانواده از جانب او، تنبیهات مکرر، خشم یا نادیده گرفتن والدین از این قبیلند.
اختلال سلوک (نوعی اختلال رفتاری) یکی از علل این اختلال محسوب می.شود. عوامل خطرساز برای اختلال سلوک شامل، جنس مذکر، وضعیت اجتماعی - اقتصادی پایین، خلق و خوی دشوار در نوزادی، والدین ضد اجتماعی، استرس، زندگی در مکان.های با وقوع جرایم بالا و داشتن مادربزرگ و پدر بزرگ ناپخته می.باشد.
این عوامل خطرساز به نظر می.رسد به وسیله.ی طلاق و جدایی خانواده، طرد والدین تشدید یافته و احتمال شکل.گیری اختلال شخصیت ضد اجتماعی را افزایش دهد.
درمان
روان درمانی فردی
درمان اختلال شخصیت ضد اجتماعی بسیار دشوار است. درحالی.که درمان.های متعددی پیشنهاد شده.اند، اما مطالعات کنترل شده.ی کمی صورت گرفته است. روان درمانی فردی بهترین انتخاب می.باشد. هرچه مداخله زودتر صورت گیرد (طی دوران کودکی و نوجوانی) میزان موفقیت درمان بیشتر خواهد بود. عقیده کلی مبتنی بر این است که از رویکردهای بینش - مدار (مانند رویكرد روانكاوی) اجتناب شود؛ در عوض از تقویت مثبت، رویکرد مبتنی بر واقعیت، مداخلات عینی، کنترل خشم و دیگر تکنیکهای شناختی - رفتاری استفاده شود. تمرکز اولیه درمان می.تواند مبتنی بر رفتار پرخاشگرانه بیمار باشد.
در رویکرد شناختی - رفتاری، از بیمار در مورد برانگیزاننده و تقویت کننده.های چنین رفتارهایی سؤال می.شود. برای نمونه استفاده از پرخاشگری برای ایجاد امنیت خودشان یا به عنوان دفاعی در مقابل سایر احساساتشان. آگاهی بیمار از مکانیسم دفاعی اولیه خود جزء اساسی درمان محسوب می.شود.
در این بیماران تمرکز بر استفاده از الکل و مواد که احتمال رفتارهای پرخاشگرانه و برون.ریزی را افزایش می.دهد، سودمند خواهد بود. به بیمار پیامدهای استفاده از دارو را یاد می.دهند.
همچنین کمک به بیمار برای درک این.که چگونه دیگران تحت تاثیر رفتارشان قرار می گیرند نیز، مثمرثمر واقع شده است. برای نمونه، هر (Hare) (1993) نشان داد که برای زندانی.های با اختلال شخصیت ضد اجتماعی نوع تکانشی، آموزش همدردی برای کاهش پرخاشگری موفق بوده است.
برای این افراد محدودیت.هایی در ضمن مصاحبه و درمان باید در نظر گرفت. این بیماران اغلب درمانگران را تهدید و یا درخواست پول و... می.کنند.
گروه درمانی
افراد با اختلال ضد اجتماعی ممکن است با رهبر گروه بحث کنند و بخواهند که گروه را تحت كنترل خود درآورند. روان.درمانی گروهی وضعیتی استثنایی برای استقلال، صمیمیت و در جمع بودن محسوب می.شود. در این نوع درمان فرد در شرایطی قرار می.گیرد که می.تواند روابط را یاد بگیرد.
خانواده درمانی یا زوج درمانی نیز موثر شناخته شده.اند.
شخصیت.های ضد اجتماعی وقتی خود را درمیان افراد همسان می.بینند، فقدان انگیزه برای تغییر یافتن در آن.ها تحلیل می.رود. به همین علت است که گروه خودیاری بیشتر از زندان و بیمارستان روانی برای آنان مفید بوده است.
راهکارهای پیشگیرانه
مدل.های مفهومی پیشگیری برای موثر واقع شدن مداخلات، بر عوامل خطرساز چندگانه بیولوژیکی، رفتاری و روانشناختی تاکید می.کنند. عوامل بیولوژیکی فردی ممکن است شامل مشکلات در حین زایمان یا بیماری.های کودکی باشند. البته مداخلات بیشتر بر عوامل رفتاری تمركز دارند تا عوامل بیولوژیکی. در نهایت تاثیرات اجتماعی زمینه.ای مانند فقر و تاثیر آن.ها بر رفتار ضد اجتماعی توجه و تمرکز متوسطی را از آن خود کرده است.
راهبردهای زیرممکن است برای تلاش.های پیشگیرانه موثر باشد:
1- ارزیابی چندگانه عوامل رفتاری، بیولوژیکی و اجتماعی
2- توجه به سلسله مراتبی از عوامل خطرساز مهم براساس ادبیات تحقیقی موجود و موقعیت فعلی برای پیشگیری کمک کننده خواهند بود.
3- شناخت هیجانات و گسترش تعامل والد - کودک در سال.های اولیه باعث افزایش پاسخگویی همدلانه به دیگران می.شود.
4- در سطح خانواده، آموزش روابط موثر از طریق برقراری کارگاه.های مربوط به آموزش ارتباط موثر به اعضای خانواده، به خصوص والدین بسیار موثر خواهد بود.
5- در سطح مدرسه، برگزاری کارگاه.های آموزش مهارت جرات ورزی و مدیریت استرس نیز کمک کننده خواهد بود.
6- در سطح جامعه، برگزاری کارگاه.های کنترل خشم و برپایی گروه.های خودیاری از جمله خدمات موثر برای جلوگیری یا پیشگیری ثانوی از اختلال ضداجتماعی خواهد بود.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فان پاتوق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 289]