سالانه 20 هزار نوجوان و جوان ايراني به اسکيزوفرني مبتلا مي.شوند

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: سالانه 20 هزار نوجوان و جوان ايراني به اسکيزوفرني مبتلا مي.شوند نگارش یافته توسط Rad پيدا و پنهان اسکيزوفرني در گفتگو با دکتر فربد فدايي روان.پزشک - دکتر مجيد سلطاني
سالانه 20 هزار نوجوان و جوان ايراني به اسکيزوفرني مبتلا مي.شوند

اسکيزوفرني يا اسکيزوفرنيا شايع.ترين نوع روان.پريشي است که در صورت کم.توجهي مي.تواند تبديل به يک بيماري ناتوان.کننده صعب.العلاج با عوارض ناخوشايند و خطرناک شود و در صورت توجه شايسته، تبديل به يک بيماري قابل کنترل گردد که فرد مبتلا مي.تواند به زندگي عادي و رضايت.بخش پيشين بازگردد. براي آشنايي بيشتر با بيماران اسکيزوفرن به سراغ دکتر فربد فدايي، روان.پزشک و مدير گروه روان.پزشکي دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي رفتيم تا با اين بيماري. شايع بيشتر آشنا شويم...
سلامت : ابتدا بفرماييد اسکيزوفرنيا چيست؟
اسکيزوفرنيا يک بيماري واحد نيست بلکه گروهي از بيماري.ها با سبب.شناسي، سير و سرانجام متفاوت است که به علت نشانه.هاي مشترک باليني تحت يک عنوان ناميده مي.شوند. اين نشانه.هاي متفاوت مربوط به حوزه.هاي انديشه، عاطفه، ادراک و رفتار است. هوش و قواي شناختي به طور نسبي کمتر دچار نارسايي مي.شود. اسکيزوفرنيا نمونه اصلي روان.پريشي.ها را تشکيل مي.دهد.

سلامت : و تعريف روان.پريشي؟
روان.پريش.ها گروهي از نابه.ساماني.هاي شديد رواني هستند که مهم.ترين مشخصه آنها اختلال شديد در کارکردهاي رواني و قطع ارتباط با واقعيت است. برخي روان.پريشي.ها عضوي هستند يعني عامل آنها در دستگاه عصبي مرکزي با چشم يا وسايل تشخيصي نوين قابل مشاهده است. براي نمونه، ضربه و شکستگي جمجمه که به جراحت مغز منجر مي.شود امکان دارد با توهم و هذيان همراه گردد که حاکي از قطع ارتباط با واقعيت و مميزه روان.پريشي است. اما اکثر روان.پريشي.ها جنبه کارکردي دارند يعني قادر به مشاهده آسيب.شناسي مغزي در آنها نيستيم اما کارکرد مغز نابه.هنجار شده است. اسکيزوفرنيا، نابه.ساماني.هاي هذياني، نابه.ساماني. اسکيزوفرنيا و موارد متعدد ديگر جزو روان.پريشي.هاي کارکردي هستند البته ما مي.دانيم که در روان.پريشي.هاي کارکردي، بيوشيمي مغز دچار نابه.هنجاري. است و احتمالا ناقل.هاي عصبي يا نوروترانسميترها اشکالي پيدا کرده.اند. روان.پريشي.ها در اصطلاح عامه ديوانگي و در اصطلاح فقهي و حقوقي جزو انواع جنون خوانده. مي.شوند.

سلامت : به واژه.هاي جنون و ديوانگي. اشاره کرديد. آيا استفاده از اين واژه.ها را تاييد مي.کنيد؟
ما روان.پزشکان استفاده از اين دو اصطلاح را نمي.پسنديم زيرا داراي بار ارزشي منفي است و موجب انگ.زني مي.شود، گرچه گاهي مجبوريم برخلاف ميل خويش و براي تفهيم برخي موضوعات به اين دو اصطلاح اشاره کنيم.

سلامت : دنياي اسکيزوفرن.ها چه دنيايي است؟
بيمار اسکيزوفرنيک در آن واحد در دو جهان زندگي مي.کند، يکي جهان تخيلي و تصوري خويش که بر مبناي توهم.ها و هذيان.ها و نيازهاي روان.شناختي او شکل گرفته است و ديگري جهان راستين بيروني است که براي رفع نيازهاي فيزيولوژيک خويش به آن احتياج دارد و ارتباط بين اين دو جهان به وسيله سازوکارهاي دفاعي رواني انکار، واکنش.سازي و فرافکني برقرار مي.شود. هذيان، توهم، اختلال جريان فکر، رفتارهاي نابه.هنجار و حالات بدني عجيب و گاهي نشانه.هاي منفي از جمله فقدان احساس لذت، فقدان اراده، سکوت و گوشه.گيري علايم اين بيماري را تشکيل مي.دهد. گاهي بيمار خود را مورد تعقيب و آزار افراد يا سازمان.هايي مي.پندارد (هذيان.گزند) و يا ممکن است خود را يک فرد بسيار مهم، رجل سياسي، مخترع و هنرمند بينگارد (هذيان بزرگ.منشي). گاهي صداهاي توهمي به او دستورهايي مي.دهند (که خيلي اوقات مجبور است اطاعت کند و در نتيجه با دستگاه قضايي کيفري درگير مي.شود) و گاهي صداهاي چند نفر را مي.شنود که در مورد او حرف مي.زنند. گفتار بيمار خيلي اوقات نامفهوم مي.شود. خودکشي از عوارض ناخوشايند اين بيماري است. پنجاه درصد بيماران (در صورت عدم درمان مناسب) اقدام به خودکشي مي.کنند و 10 درصد آنان سرانجام در اثر خودکشي از دنيا مي.روند.

سلامت : اسکيزوفرني در چه سني بروز مي.کند؟
اسکيزوفرنيا اغلب از دوران نوجواني و ابتداي جواني شروع مي.شود و فرد را در بارورترين سال.هاي زندگي مبتلا مي.کند و نيز مانع از تحصيل، ازدواج، اشتغال و آموزش مهارت.هاي اجتماعي مي.شود. ميزان بروز سالانه اسکيزوفرنيا سه در ده هزار و ميزان شيوع نقطه.اي آن در حدود چهار در هزار مي.باشد. يعني در ايران سالانه بيست هزار نوجوان و جوان به اين بيماري مبتلا مي.شوند و هم.اکنون بيش از 250هزار نفر از جمعيت ايران مبتلا به اسکيزوفرنيا هستند. حدود يک.پنجم بيماران در هر لحظه نياز به بستري در بيمارستان دارند. با اين تفاصيل تصديق خواهيد کرد که اسکيزوفرنيا يکي از عمده.ترين معضلات سيستم بهداشتي کشور است.

سلامت : چه نکات اميدبخشي درباره اين بيماري مي.توانيد براي خوانندگان ما بفرماييد؟
تا حدود 70 سال پيش هيچ درمان موثري براي بيماري موجود نبود. کرپلين روان.پزشک برجسته آلماني حدود يک قرن پيش در بررسي طولاني.مدت و دقيق بيش از هزار بيمار اسکيزوفرنيک، 4 درصد سرانجام خوب، 13 درصد سرانجام متوسط و 83 درصد سرانجام بد را مشاهده کرد. به اين معني که 83 درصد بيماران او سرانجام دچار زوال شخصيت شدند. امروز با توجه به وجود داروهاي موثر ضدروان.پريشي، 25 درصد بيماران سرانجام خوب، 50 درصد سرانجام متوسط و فقط 25 درصد سرانجام نامناسب دارند. بخشي از اين پيشرفت نيز به امکانات تشخيصي بهتر و سريع.تر ارتباط دارد.

سلامت : درمان اسکيزوفرني را از چه زماني آغاز کنيم؟
برحسب پژوهش.هاي متعدد، هرچه درمان بيماران روان.پريشي سريع.تر آغاز شود، امکان بهبود کامل آنان بيشتر مي.شود و درمان زودهنگام با سرانجام مناسب.تر براي بيماران مرتبط است. در اين مورد به کتاب کلاسيک «آي.چين»، «ميهمان» و «موري» تحت عنوان «روان.پريشي نوبت اول» در سال 1999 اشاره مي.کنم. ضمن آنکه پژوهش.هايي هم که در ايران انجام شده است اين امر را تاييد مي.کند. از جمله پايان.نامه دکتر فرشيد فخاريان، از دستياران روان.پزشکي که در سال 1379 عوامل موثر بر طول مدت بستري بيماران رواني در مرکز روان.پزشکي رازي را بررسي کرده است. تشخيص و درمان سريع از عوارضي نظير انزواي اجتماعي و خودکشي و سوءمصرف و وابستگي به مواد و رفتارهاي کيفري نيز مي.کاهد. اگر حمله حاد اسکيزوفرنيا سريع تشخيص داده شود و به فوريت درمان گردد از مرگ ياخته.هاي مغزي جلوگيري مي.گردد. هرچه تشخيص و درمان به تعويق بيفتد، مرگ ياخته.هاي مغزي موجب بي.تاثير شدن درمان دارويي خواهد شد. اين موضوعات را به صورت دقيق و با ذکر منابع و پژوهش.هاي داخلي و بين.المللي از سال 1369 تاکنون در چند مقاله در مجلات پزشکي آورده.ام که علاقه.مندان مي.توانند به مقاله.اي تحت عنوان «توان.بخشي اسکيزوفرنيا در انتها يا از آغاز» که در شماره 23 زمستان 1384 فصلنامه عملي پژوهشي توان.بخشي چاپ شده است، مراجعه فرمايند.

سلامت : اما آنچه مايه تاسف است اينکه هنوز حتي در بهترين شرايط در کشورهاي پيشرفته صنعتي هم به طور متوسط زماني که بيمار اسکيزوفرنيک براي اولين بار به روان.پزشک مراجعه مي..کند دو سال از بيماري او گذشته است!
دلايل اين امر متعدد است. از جمله ناآشنايي عموم مردم با اسکيزوفرنيا و نشانه.هاي آغازين آن، آگاهي اندک پزشکان غير روان.پزشک از اسکيزوفرنيا و درمان آن، کافي نبودن تعداد روان.پزشک و امکانات درماني سرپايي و بستري براي بيماران روان.پريش. اما گاهي ديده مي.شود بيماري سريع تشخيص داده شده است و درمان مناسب هم تجويز شده است ليکن بيمار و خانواده از مصرف دارو اجتناب مي.کنند و بيماري را که مي.توانست به احتمال زياد با مصرف دارو بهبود کامل يابد با دستان خود به سراشيبي زوال شخصيت سوق مي.دهند و زماني به ضرورت درمان پي مي.برند که ديگر داروها تاثير چنداني ندارد.

سلامت : خيلي.ها نيز از داروهاي اعصاب و روان مي.ترسند و آنها را مصرف نمي.کنند!
تبليغات غيرموجهي که در مورد عدم مصرف دارو در کشور ما صورت گرفته است و مي.گيرد باعث محروم ماندن صدها هزار بيمار از درمان مناسب و عوارضي از قبيل زوال شخصيت، فقدان کارکرد تحصيلي و خانوادگي و اجتماعي و شغلي و اعتياد (به صورت خود.درماني) و خودکشي و ديگرکشي مي.شود. گاهي هم ناآگاهي خانواده بيمار اسکيزوفرنيک از ضرورت و فايده درمان دارويي با تخطي از قوانين از سوي برخي افراد همراه مي.شود و فاجعه به بار مي.آورد که نمونه آن «شش ماه مشاوره و روان.درماني» براي بيمار اسکيزوفرنيک حاد توسط «فرد غيرپزشک» بوده است که سرانجام به علت وخامت حال بيمار، اين درمانگر محترم رضايت داده بود که بيمار بخت برگشته را نزد روان.پزشک ببرند. اينکه چه فرصت طلايي از دست رفت و چه عوارض و عواقبي براي بيمار و خانواده او به بار آمد، بماند. با توجه به اين دلايل است که ما روان.پزشکان به آموزش عموم مردم از طريق رسانه.هاي گروهي اهتمام مي.کنيم و تاکيد داريم که به آموزش روان..پزشکي در دوره باليني پزشکي بهاي بيشتر داده شود و امکانات آموزش تخصصي روان.پزشکي افزايش يابد، به نحوي که تعداد روان.پزشکان اگر هم به حد آرماني يازده هزار نفر براي جمعيت کنوني ايران نرسد، دست کم به ميزان چشم.گير از عدد هزار و دويست نفر فعلي با شتاب بيشتري بالا برود تا به گروه عظيم پزشکاني که مشتاق ورود به تخصص روان.پزشکي هستند نيز پاسخ مثبتي داده شود.

سلامت : حرف آخر؟
حرف آخرم، تقاضا و تلاش براي انگ.زدايي از بيماري رواني و بيماران رواني است که مي.تواند بيشترين خدمت را به جامعه به وسيله تسهيل و تشويق بيماران براي مراجعه به روان.پزشکان انجام دهد و نشريه شما با توجه به جنبه تخصصي و در عين حال برخورداري از مخاطبان عام در اين زمينه نقش مهمي داشته و دارد.
منبع : هفته نامه سلامت 26/2/1388

A

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 331]