موسیقی و تاریخ موسیقی ایران

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: موسیقی؛ هنری پررمز و راز

بیهوده نیست که هندوان اولین هنری را که از آسمان برای بشر فرستاده شده موسیقی می دانند و عرفای اسلامی موسیقی را بهترین وسیله ی اظهار لطیفترین اسرار الهی.
روح آدمی از عالم قدس سرچشمه گرفته و توسط طلسمی که سرّ آن فقط بر حق تعالی مکشوف است با بدن خاکی پیوند یافته و پیوند حیات آدمی در عالم زیرین تحقق یافته است. لکن روح را همواره یادی از مأوای اصلی و وطن اولیه خود باقی ست و تمام کوشش های انسان از برای نیل به کمال حتی اگر آن را به عالم مادیات محدود سازند از این تذکر سرچشمه می گیرد. در عالم قدس، روح مستمع دائمی موسیقی جاویدان این عالم بوده و از هماهنگی و وزن آن بهره می گیرد و در آن شرکت داشته است. دراین زندان تن، روح از طریق موسیقی بار دگر یادآور سرزمین اصلی خود می شود و حتی آن طلسمی که روح را به تن پیوند می دهد از این راه شکسته می شود و برای چند لحظه ای هم شده روح اجازه می یابد تا بالهای خود را گسترده ساخته و در ساحت عالم معنی و فضای ملکوتی که مفرح روح آدمی ست به پرواز درآید و از وجد و سروری که ذاتی این عالم است بهره مند شود.

انسان کامل را البته احتیاج به هیچ نوع مرکب نیست زیرا که او خود قدرت طیران دارد. لکن تا انسان به آن مرحله رسد موسیقی معنوی یکی از قوی ترین طرق بیداری انسان مستعد از خواب غفلت است و مرکبی است مطمئن که می تواند انسان را از حضیض جهان پرالم مادی به اوج عالم پهناور معنی برساند.
آن چه مسلم است موسیقی در بیان احوالات درونی انسان نقشی به سزا ایفا می کند.
تلخی و شیرینی، امید و ناامیدی، غم و شادی در موسیقی، همه از احساس نشأت می گیرند و آنچه در بیان عواطف آهنگساز کمک شایانی می کند، بهره گیری وی از ارتباط عمیق بین اصوات با رنگ است. او همچون نقاشی چیره دست، چنان به طراحی و آمیزش نت ها همت می گمارد که می تواند درآنی، ذهن شنونده را به پرواز یا پرتاب سوق دهد.
هر آوایی می تواند احساسی خاص ایجاد کند، چنانچه هر رنگ. بی تردید می توان گفت که میان هر هفت صدای اصلی موسیقی (هفت نت موسیقی) و رنگهای تشکیل دهنده ی رنگین کمان (همان هفت رنگ اصلی) ارتباطی مستقیم وجود دارد.

آهنگسازان براین باورند که هرکدام از این اصوات رنگی به خصوص دارند که در ساخته شدن شخصیت آن صوت (نت) سهیم هستند. به عنوان مثال در خصوص نت لا (A)* که یکی از نتهای محوری در موسیقی و ارکستر محسوب می شود، بعضی رنگ صورتی را به آن نسبت می دهند. در اواخر قرن نوزدهم، آهنگساز واقع گرای آمریکایی امی بیچ (Amy beach) و هم آهنگساز عرفان گرای روسی الکساندر ریمسکی کرساکف –خالق شهرزاد- نت لا را به رنگ صورتی دیدند. در هرصورت نت لا روشن، بنیادی و قوی است اما نه خیلی سنگین و با ابهت*.
از این روست که آدمی همواره در پی آن است که کلام خود را در غالب موسیقی با رموزی بیان نماید. بسیار اتفاق می افتاد که آهنگسازان از پیام های رمزی موسیقایی ( یعنی جایی که نت ها نشانگر حروف بودند) استفاده می کردند تا نامی را در یک قطعه ی موسیقی درست کنند. شومان اغلب از هجی نام معشوقه ی خود به عنوان یک پیغام استفاده می کرد. برامس نیز پس از اینکه قرار ازدواج خود را با زنی به هم زد از همین روش استفاده می کرد.
به هرصورت موسیقی زبانیست پر رمز و راز که به فراخور حال اثری، آدمی را به حضیض یا اوج می رساند و گاه انسان از عالم زمان ناگهان منقطع شده، خود را در مقابل ابدیت احساس کند ولحظه ای از حظّ فنا و بقا بهره مند گردد.
مختصري از تاريخ موسيقي ايران

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 141]