واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: بحران جهاني، تهديد يا فرصت براي خودروسازها
مژگان ميرزاييبحران مالي آمريكا تاثير خود را زودتر از آنچه فعالان اقتصادي پيشبيني ميكردند، بر صنعت خودرو بر جاي گذاشت، بهطوريكه هماكنون علاوه بر خودروسازان آمريكايي و اروپايي خودروسازان آسيايي نيز كه بخشي از بازار كشورهاي اروپايي و آمريكايي را در اختيار دارند با مشكل مواجه شدهاند.
حال بحران مالي خودروسازان داخلي را به فكر واداشته به طوري كه آنها نيز به منظور جلوگيري از تاثير بحران جهاني هريك كميتهاي به اين منظور تشكيل دادهاند. بهطوريكه در حال حاضر كميتههاي مذكور بررسي بحرانهاي به وجود آمده و تاثيرات آن بر صنعت خودرو را عهدهدار هستند، تا به اين طريق بتوانند از تاثير منفي اين آن بر صنعت خودرو جلوگيري كنند. از سوي ديگر احمدينژاد رييسجمهوري نيز چندي پيش طي نامهاي به كارشناسان اقتصادي و اساتيد دانشگاهي خواستار بررسي اين بحران بر آينده اقتصاد كشور شد.پيگيري مسوولان و كارشناسان اقتصادي كشور نشان دهنده آن است كه گريزي از تاثير اين بحران بر صنعت داخلي كشور نيست، هرچند به گفته برخي كارشناسان اين تاثير ممكن است تهديد يا فرصت تلقي شود.اما شرايط موجود در بازار داخلي خودرو و افزايش روزافزون تقاضا از سويي و عدم پاسخگويي خودروسازان به نياز بازار از سويي ديگر نشان دهنده آن است كه اين بحران ميتواند فرصت جديدي براي بازار خودروي كشور يا تهديدي در اين زمينه باشد. بهطوريكه به گفته بذرپاش، مديرعامل شركت سايپا كاهش فروش اين شركتها در كشورهاي اروپايي موجب شده آنها به فكر بازار آسيايي افتاده و سعي كنند كه اين بازار را از دست ندهند.اما افزايش گرايش شركتهاي خودروساز اروپايي به بازارهاي آسيايي نگراني مسوولان اين كشورها را نيز در پي داشته است بهطوريكه نيكلاساركوزي رييسجمهور فرانسه و رييس دورهاي اتحاديه اروپا از افزايش توجه خودروسازان اروپايي و فروش بخشهايي از صنايع سنگين آنها به كشورهاي آسيايي ابراز نگراني كرده و خواستار جلوگيري از واگذاري آنها به اين كشورها شده است، اما ظاهرا اين خودروسازان بقاي خود را تنها در بازارهاي آسيايي ميدانند. به همين دليل آنها سعي در گسترش فعاليت خود در بازارهاي آسيايي دارند كه اين امر موجب به وجود آمدن فرصت جديدي براي خودروسازان آسيايي شده است.
قدرت چانهزني خودروسازان داخلي افزايش مييابد
علاوه بر شركتهاي خودروساز آمريكايي كه در حال حاضر ناچار به كاهش يا توقف توليد شدهاند شركتهاي مطرح خودروساز اروپايي مانند پژو و رنو نيز كه برخي از محصولات آنها توسط خودروسازان داخلي توليد ميشود، ناچار به توقف دو هفتهاي توليد خود شدهاند كه اين توقف توليد به دليل كاهش تقاضا در بازار كشورهاي اروپايي بوده است. اين كاهش توليد ميتواند فرصت مناسبي را براي خودروسازان داخلي به وجود آورد.
به گفته روشنيمقدم نايبرييس هياتمديره شركت سايپا بحران به وجود آمده ميتواند فرصت چانهزني بيشتري را براي خودروسازان داخلي ايجاد كند.روشنيمقدم معتقد است، افزايش قدرت چانهزني شركتهاي خودروساز موجب ميشود كه علاوه بر ورود خودروهاي جديد به صورت CBU امكان ورود پلتفرمهاي جديد نيز در كشور افزايش يابد از سوي ديگر موجب ميشود كه هزينه شركتهاي خودروساز در مقابل شركتهاي خدماتدهي (شركتهاي طراحي، تجهيزات تامين قطعات يدكي) به ميزان قابل توجهي كاهش يابد زيرا اين شركتها براي ارائه خدمات ناچار به دادن تخفيف به خودروسازان ميشوند.روشنيمقدم در ادامه با اشاره به اينكه در حال حاضر بانك اين كشورها اقدام به پرداخت وام كمبهره كردهاند ميگويد: نرخ بهره بانكهاي كشورهاي اروپايي و آمريكايي در حال حاضر به ميزان قابل توجهي كاهش يافته كه اين امر موجب ميشود خودروسازان داخلي بتوانند در اين شرايط از وام كمبهره اين كشورها استفاده كنند و هزينههاي خود را كاهش دهند.وي معتقد است اين بحران علاوه بر شرايط مالي مناسبي كه براي خودروسازان به وجود ميآورد، موجب ميشود كه ساير كشورها تحت تاثير آن تحريمهاي اعمال شده به ايران را باديد اغماض نگاه كرده و در اين خصوص انعطاف بيشتري نشان بدهند.اوستاگودرزي عضو هيات علمي دانشگاه علم و صنعت نيز در خصوص تاثير اين بحران بر صنعت خودرو ميگويد: بايد ببينيم كه اين بحران طولاني مدت خواهد بود يا كوتاه مدت، اما آنچه اقتصاددانان معتقدند بحران به وجود آمده طي چند سال آينده ادامه خواهد داشت.وي در ادامه ميگويد: در صورتي كه بحران كوتاه مدت باشد بازار داخلي تحت تاثير قرار نخواهد گرفت، اما در صورتي كه بحران طولاني مدت شود با توجه به آن كه تقاضا در بازار اين كشورها كاهش مييابد، بازار داخلي كشور نيز تحت تاثير قرار خواهد گرفت.گودرزي با اشاره به اين كه در حال حاضر تنها خودروهاي گران قيمت تحت تاثير بحران قرار گرفتهاند ميگويد: بحران هميشه در مرحله اول بازار خودروهاي گران را با مشكل مواجه ميكند و در صورت طولاني شدن مدت زمان بحران خودروهاي ارزان قيمت نيز تحت تاثير قرار خواهند گرفت و در صورتي كه اين بحران به خودروهاي ارزان قيمت نيز كشيده شود بهترين فرصت براي خودروسازي ما به وجود خواهد آمد كه بتوانيم از اين موقعيت استفاده كنيم.
به گفته گودرزي خودروسازان بايد اين فرصت را مغتنم شمرده و درخواستهاي خود را از طرف مقابل افزايش دهند و مذاكره براي فعاليت جديد را آغاز كنند.
مسائل سياسي اجازه استفاده از بحران را نميدهد
اما برخلاف نظر برخي از كارشناسان كه بحران جهاني را براي صنعت خودرو كشور فرصت ارزيابي ميكنند برخي ديگر معتقدند كه مسائل سياسي موجود در كشور موجب ميشود كه اين بحران تاثير مثبتي بر صنعت خودروسازي كشور ما نداشته باشد، احمد نعمت بخش دبيرانجمن خودروسازان در اين خصوص ميگويد: در حال حاضر بيشترين تحريمهاي سياسي عليه كشور ما از سوي كشور فرانسه اعمال ميشود از سوي ديگر ما بيشترين ارتباط را با خودروسازان فرانسوي داريم و با توجه به اين كه دو شركت پژو و رنو تابع سياستهاي كشور خود هستند پس امكان ايجاد فرصت مناسب براي خودروسازان به وجود نخواهد آمد.از سوي ديگر سعيد ليلاز كارشناس صنعت خودرو نيز مسائل ديپلماتيك موجود را دليل عدم استفاده مناسب از اين فرصت دانسته و ميگويد: به دليل مسائل ديپلماسي نميتوانيم از فرصتهاي ايجاد شده، استفاده كنيم بلكه بايد يك اقتصاد آزاد داشته باشيم كه اين به معني بر طرف شدن مشكلات ايران با ساير كشورها است.
واردات افزايش مييابد يا كاهش؟
افزايش يا كاهش حجم واردات خودرو به كشور، يكي ديگر از مباحث مطرح شده در بحران جهاني است. برخي از كارشناسان معتقدند كه به دليل كاهش تقاضا در دنيا حجم واردات خودرو به كشور طي چند ماه افزايش چشمگيري خواهد يافت و در مقابل عدهاي ديگر معتقدند كه مسائل سياسي و قوانين موجود، در كشور موجب ميشود كه اين بحران تاثيري بر روي واردات خودرو نداشته باشد.گودرزي معتقد است با توجه به اين كه حجم قابل توجهي از خودروهاي توليد شده در اين كشورها بدون متقاضي مانده و با گذشت سال توليد امكان فروش آنها در اين كشورها كاهش مييابد، پس اين شركتها ناچار به صدور خودروهاي خود به ساير كشورها هستند كه كشور ما يكي از اين بازارهاي صادراتي محسوب ميشود.به گفته گودرزي مسائل به وجود آمده، حجم واردات خودرو از طريق نمايندگيها يا به صورت آزاد در آينده افزايش خواهد داد كه ميتوان گفت طي چند ماه آينده ما با افت قيمت خودرو در بازار مواجه خواهيم بود.اما برخلاف گودرزي، ليلاز معتقد است، با توجه به مسائل سياسي حاكم بر كشور در نيمه دوم سال، بايد شاهد كاهش واردات خودرو باشيم، مگرآنكه جو سياسي كشور تغيير كند.نعمتبخش نيز در گروه مخالفان افزايش واردات خودرو قرار داد بهطوريكه معتقد است، با توجه به تعرفهاي كه براي واردات خودرو داريم بحران جهاني نميتواند تاثيري بر واردات خودرو در كشور داشته باشد.به گفته نعمتبخش گمرك و وزارت بازرگاني اجازه نميدهند كه خودروسازان خارجي قيمت محصولات خود را كاهش دهند و مبناي گمرك براي اخذ ماليات قيمت ابتدايي واردات است و در صورت كاهش قيمت از سوي كمپاني نيز، گمرك ماليات را براساس نرخ اوليه اخذ ميكند كه اين امر موجب ميشود خودروسازان جهاني نتوانند قيمت محصولات خود را در كشور كاهش دهند.اما ميرخاني رشتي دبير سابق انجمن خودروسازان برخلاف نعمتبخش معتقد است بازار داخلي اگر كشش داشته باشد واردات خودرو افزايش خواهد يافت و اين امر ارتباطي به قيمت جهاني ندارد و بايد ديد كه قيمت خودرو در دنيا به چه سطحي ميرسد و در صورت افت قيمت امكان افزايش واردات خودرو به كشور وجود دارد.
سودي كه همراه با ضرر است
به اعتقاد كارشناسان علاوه بر فرصتهايي كه بحران جهاني براي صنعت خودروسازي به وجود آورده اين بحران چالشهايي را نيز براي اين صنعت درپي خواهد داشت، بهطور مثال از دستدادن بازارهاي صادراتي خودروسازان داخلي و فشار مالي خودروسازان خارجي به دليل شدت يافتن بحران اقتصادي اين كشورها يكي از چالشهاي مذكور است. بهطوري كه روشنيمقدم معتقد است بحران جهاني به وجود آمده موجب ميشود كه اين شركتها با شرايط برتر بازار ما را هدف قرار دهند و خودروسازان را با چالش بيشتري مواجه كنند از سوي ديگر صادرات به كشور ما افزايش يافته كه به اين طريق كار خودروسازان داخلي ما مشكلتر ميشود.وي در ادامه ميگويد: هرچند خودروسازان خارجي از اين پس بر قيمت خودروهاي خود انعطاف بيشتري نشان ميدهند، اما به دليل آنكه آنها با بحران مالي مواجه هستند و سودآوري آنها كاهش يافته، محصولات خود را به صورت نقدي معامله ميكنند و امكان خريد به صورت عليالحساب از ميان ميرود كه اين امر مشكلات جديدي را براي خودروسازان داخلي بهوجود خواهد آورد.روشنيمقدم با اشاره به اينكه صادرات ما به ساير كشورها نيز كاهش مييابد ميگويد: به دليل آن كه اين شركتها بازار صادراتي خود را در اروپا از دست ميدهند سعي دارند كه ساير پايگاههاي خود را افزايش دهند به همين دليل مشكلات بسياري را براي خودروسازان داخلي در زمينه صادرات ايجاد ميكند و بازاريابي ما در ساير كشورها سخت ميشود.
چهارشنبه 15 آبان 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 207]