چگونه مى توان به خواندن و نوشتن بچه ها كمك كرد يك فرمول جادويى براى آموزش

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: چگونه مى توان به خواندن و نوشتن بچه ها كمك كرد يك فرمول جادويى براى آموزش
[فهيمه توكلى]
راز كمك به يادگيرى خواندن و نوشتن كودك در ميزان وقتى نهفته است كه شما به عنوان مادر يا پدر صرف آموزش فرزندتان مى كنيد. خواه شما صفحات فكاهى آخر هفته را براى فرزندتان بخوانيد يا او را با خودتان به خريد ببريد و اجازه دهيد اقلام مورد نياز را از قفسه ها بردارد، كودك مى آموزد كه چگونه در كنار شما باشد و علائق خود را با الگوهاى رفتارى شما مطابقت دهد.
زمانى كه كودك وارد مدرسه مى شود با بسيارى از مهارت هاى مورد نياز براى خواندن و نوشتن آشنا است. كودك از طريق گفت و شنود با شما چگونگى برقرارى رابطه را آموخته است. هنگامى كه او مى بيند شما چگونه در امور روزمره و در اوقات فراغت از خواندن و نوشتن استفاده مى كنيد، به اهميت و لذت آنها پى مى برد. با حضور در فعاليت هاى روزمره و گردش هاى خانوادگى، اطلاعات اوليه لازم را درباره مردم، مكان ها و امورى كه براى پيشرفت توانايى خواندن او ضرورى است به دست مى آورد.
اما قبل از اين كه كودك قادر به خواندن و نوشتن شود بايد به توانايى خود در يادگيرى ايمان آورد. متأسفانه بعضى از والدين به طور ناخواسته با اجبار كودك به خواندن، قبل از كسب آمادگى لازم، اعتماد به نفس كودك را تضعيف مى كنند. گاهى با تبديل كارى به يك وظيفه كه ممكن است كودك آن را تفريح به حساب آورد او را كاملاً از خواندن دلزده مى كنند.
حال اين وظيفه شماست تا با ايجاد محيط آرام و با آرامش كودك را در تجربه اش تشويق كنيد و مراحل يادگيرى را براى او لذتبخش كنيد.
مهمترين معلم كودك شما
يكى از وظايف سنگين والدين ايجاد انگيزه و علاقه در كودك براى خواندن و نوشتن است. اما اين كار بسيار ظريف است و نيازمند استفاده از روشى دقيق و اصولى است. پژوهش هاى انجام شده بارها نشان داده اند كه محيط اوليه زندگى كودك تا حد بسيارزيادى در توانايى بعدى او در خواندن مؤثر است و نوع برنامه هاى پيش دبستانى و اندازه كلاسى كه براى نخستين بار كودك در دبستان با آن روبه رو مى شود، در توانايى خواندن او نقش كمترى را ايفا مى كنند.
هنگامى كه شما فرزندتان را به موزه يا باغ وحش مى بريد، در واقع (و شايد ناخودآگاه) به او كمك مى كنيد تا پايه هاى اعتماد به نفس، تجربه و مفاهيمى كه براى يادگيرى خواندن و نوشتن نياز دارد را در درون خود پرورش دهد. متخصصان بر اين باورند كه در اين زمينه نوع فعاليت از اهميت زيادى برخوردار نيست، بلكه روش برخورد پدر و مادر با كودكان شان عامل تعيين كننده اى در يادگيرى است. هنگامى كه زمان خواندن و نوشتن فرا مى رسد كودكانى داراى موفقيت بيشترى هستند كه در خانواده هاى موفقى رشد كرده اند. يعنى خانواده اى كه در آنها والدين براى فرزندان شان وقت صرف مى كنند، آنها را به مكان هاى گوناگون مى برند، مطالبى را براى آنها بلند بلند مى خوانند، به آنها كمك مى كنند تا موضوعات مورد علاقه شان را دنبال كنند، آنها را وارد مكالمات روزمره خود مى كنند و به سؤال هاى آنها پاسخ مى دهند.
آغاز يادگيرى در خانه
شايد شما هر روز با موارد فراوانى كه عامل پيشرفت مهارت هاى كودك است روبه رو شويد. ممكن است به فرزندتان اجازه دهيد پاكت هاى نامه شما را باز كند و شايد يك بار در داخل يكى از آنها يك دسته كوپن تبليغاتى بيابد. كودك را تشويق كنيد تا با بررسى آنها عكس هاى اقلام مورد نياز خانواده را تنظيم كند. شايد در نامه ديگرى برچسب عكس حيوانات باشد. از او بخواهيد تا عكس ها را از هم جدا كند و روى كاغذ بچسباند.چنين فعاليت هايى با نوع آموزش غيررسمى كودك يعنى سبك طبيعى يادگيرى كودك مطابقت دارد. اجازه دهيد كودك به دور از هرگونه فشارى كاملاً آزاد باشد. از آنجايى كه شما كارهاى آموزشى را به شكل بازى از او مى خواهيد، كودك از اين كار لذت مى برد. كودك به طور اتفاقى از انجام بازى هاى گوناگون تجربه كسب مى كند. اما با روى هم انباشته شدن چنين تجارب كوچك، كودك قبل از ورود به دبستان آماده و علاقه مند به خواندن و نوشتن مى شود.
والدين در نقش الگو
شما و همسرتان الگوى فرزندتان براى خواندن و نوشتن هستيد. هرچه بيشتر در حضور او مشغول به خواندن و نوشتن باشيد، كودك علاقه بيشترى براى انجام اين كار نشان مى دهد.از هر فرصتى براى نشان دادن اهميت و ارزش كلمات نوشتارى استفاده كنيد. شايد به او اجازه دهيد تا شما را در انجام فعاليت هايى كه بستگى به پيروى از دستورالعمل هاى نوشته شده دارد، مانند پختن كيك يا متصل كردن اعضاى عروسك يارى دهد. شايد به تازگى براى او يك سه چرخه خريده ايد. البته اجازه دهيد تا كودك خود سعى كند تا قطعات سه چرخه را سوار كند و سپس به او نشان دهيد كه اگر از دستورالعمل سوار كردن دوچرخه استفاده مى كرد چقدر كار آسان تر مى شد.
كودك را از موضوعات موردعلاقه خودتان آگاه كنيد و به او نشان دهيد كه چگونه كتاب ها، شما را در يادگيرى اين مسائل يارى مى دهند. با حوصله و دقت زياد فرزندتان را به طرف موضوعات موردعلاقه اش ترغيب كنيد. او را به كتابخانه ببريد و به او كمك كنيد تا كتاب هايى را كه پاسخگوى پرسش هاى فراوان او در مورد مسائلى همچون مقدار داغى خورشيد و فعاليت فضانوردان است، انتخاب كند. سپس اين كتاب ها را با هم بخوانيد و جواب سؤال ها را كشف كنيد.
از اين طريق كودك متوجه علاقه شديد شما به خواندن كتاب و روزنامه مى شود و به اين نتيجه مى رسد كه خواندن يك فعاليت مهم است.قسمتى از جاذبه خواندن نه تنها ناشى از علاقه كودك به تقليد از رفتار شما است، بلكه ناشى از علاقه او به همكارى با شما نيز است. دخالت دادن كودك در بحث در مورد مطالب صفحه اول روزنامه و يا صرف زمان كوتاهى براى توضيح ساده موضوع كتابى كه در حال مطالعه هستيد، به او كمك مى كند تا از قدرت كلمات نوشتارى آگاه شود.
در جهان پرمشغله امروز، بسيارى از فعاليت هاى ديگر مانند كار، ورزش، تماشاى تلويزيون و خريد، فرصت مطالعه را از مردم گرفته است.
به ياد داشته باشيد كه كودك به چگونگى تقسيم زمان و صرف اوقات فراغت شما توجه مى كند. او به آن چه شما عملاً انجام مى دهيد دقت مى كند و براى او رفتار شما گوياتر از گفتار شما است. حتماً زمان مناسبى را براى مطالعه در برنامه زندگى خود بگنجانيد. والدينى كه با وجود برنامه هاى فراوان روزانه شان از خواندن به عنوان يك سرگرمى استفاده مى كنند و خانه را پر از كتاب، مجله و روزنامه مى كنند، به فرزندان شان مى فهمانند كه خواندن تا چه حدى براى آنها ارزش دارد.جالب است بدانيد كه خواهر يا برادرى كه كمى بزرگ تر از كودك است يا كودكان با تجربه ترى كه مورد توجه او هستند، مى توانند در آماده كردن او براى خواندن بسيار مؤثر باشند.اين رفتار كودك جاى سؤال ندارد، زيرا او تقريباً هر رفتار ديگرى را نيز از همين طريق مى آموزد.
از آن جايى كه خواهر بزرگتر كودك به تازگى مراحل يادگيرى خواندن را سپرى كرده است، شايد بهتر از والدين با اين مراحل آشنا باشد. او احتمالاً درك قوى ترى از مطالب جالب و پراهميت خواندن براى يك خواننده مبتدى دارد.
در حالى كه بزرگسالانى كه مدت ها قبل، اين مراحل را طى كرده اند، ممكن است در تشخيص سخت و آسان بودن مطالب دچار اشتباه شوند. خواهر كوچك ترى كه خود در ابتداى آموزش با سختى و نااميدى هايى روبه رو شده و هنوز هم آنها را به ياد دارد در اين مرحله حتى مؤثرتر از والدين مى تواند مطالب را به كودك منتقل كند، به علاوه اين عمل به سود معلم كوچولو نيز تمام مى شود، زيرا كه او احساس بزرگى و عاقلى مى كند و اشتياق ياد دادن در او متبلور مى شود.
سه شنبه 14 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 70]