خريد با جيب خالي‌

واضح آرشیو وب فارسی:هموطن سلام: خريد با جيب خالي‌
استفاده از پول در مبادلات روزمره بشر سابقه‌اي چند هزار ساله دارد. روزي مفهوم پول در مبادلات كالا به كالا يا همان پاياپاي معنا پيدا مي‌كرد.
استفاده از پول در مبادلات روزمره بشر سابقه‌اي چند هزار ساله دارد. روزي مفهوم پول در مبادلات كالا به كالا يا همان پاياپاي معنا پيدا مي‌كرد. پس از آن بتدريج كالاهايي مانند نمك يا خرما به عنوان ابزار مبادلاتي مورد استفاده انسان قرار گرفت، اما پول فلزي در قالب سكه‌هاي طلا و نقره پس از گذشت چندين قرن جاي پول‌هاي كالايي سابق را گرفت تا اين‌كه از 200 سال قبل اسكناس بتدريج وارد مبادلات روزانه انسان‌ها شد.
اما امروز شكل‌ ديگري از پول در حال رواج و گسترش است كه هيچ شباهتي به اشكال سابق پول ندارد. پول الكترونيك ابزار مبادله‌اي است كه هيچ فضايي را از جيب شما اشغال نمي‌كند. با استفاده از پول الكترونيك شما مي‌توانيد كالاي مورد نظرتان را از دورترين نقاط دنيا سفارش دهيد و بدون مراجعه به بانك، كالا را در منزل تحويل بگيريد.
شايد هيچ‌گاه كسي فكر نمي‌كرد روزي بتوان بدون حضور كالاي واسطه خريد كرد. اما اين روزها براي خريد كردن و كلا براي بسياري كارها ديگر نيازي به پرداخت پول نيست، تا چند سال پيش تنها راه خريد كردن با جيب خالي گروگذاري بود، يعني مي‌بايست معادل ارزش كالاي مورد نظر كالاي ديگري به فروشنده ارائه داده مي‌شد.
اما فناوري‌هاي روز و در راس آن فناوري اطلاعات و ارتباطات، دنيايي را براي ما ساخته‌اند كه ديگر قوانين و روش‌هاي سابق بر آن حاكم نيست. يكي از پيشرفته‌ترين و پركاربردترين اين فناوري‌ها در عرصه اقتصادي پول الكترونيك است.
اين نوع پول با وجود ظاهري متفاوت، داراي تمام كاربري هاي پول كاغذي است. اين پول كه در اصطلاح به آن پول بيروني نيز مي‌گويند، نوعي طلب است كه از ارائه‌دهنده آن مي‌تواند اخذ شود و اعتبار ناشر اين پول، همانند پول كاغذي و چك‌هاي مسافرتي نزد بانك مركزي سنجيده مي‌شود.
اين نوع پول مي‌تواند به صورت همزمان هم پس‌انداز باشد و هم به عنوان پول نقد استفاده شود. حتي مي‌توان از آن به عنوان اعتبار ضمانت نيز استفاده كرد و نيز در داد و ستدهاي بين‌المللي از آن با بالاترين نرخ ارزش بهره برد و تبادل ارزش را طبق نرخ بانك‌هاي دو طرف انجام داد و ديگر بهره‌هاي كلان را به صرافي‌ها پرداخت نكرد.
پول الكترونيك مي‌تواند به هيچ حسابي ارتباط نداشته، ولي كاملا قابل استفاده باشد. اين پول بنا بر گسترش دامنه اعتباري ارائه‌دهنده آن كه مي‌تواند بانك، موسسه اعتباري يا هر نوع مركز مالي داراي اعتبار باشد، ارزشگذاري شود و مي‌تواند خارج از داد و ستد‌هاي سياسي در خارج مرزهاي هر كشوري استفاده شود و نيز مي‌تواند در حجم عظيمي از داد و ستدهاي سنتي كه در آن پول را در چند واحد محدود ارزشگذاري مي‌كنند، نقش موثري ايفا كند.
پول ديجيتالي به 2 روش استفاده مي‌شود: اول با كارت هوشمند توسط مشتري، دوم با نرم‌افزار و توسط بانك كه مشتري خود مي‌تواند از اين روش استفاده كند و عمليات بانكي خود را از طريق مسيرهاي ارتباطي مانند اينترنت انجام دهد. پول الكترونيكي مبتني بر كارت‌هاي هوشمند، براي تسهيل پرداخت‌هاي باارزش كوچك در معاملات خرد و رودررو طراحي شده است بنابراين استفاده از پول كاغذي و نيز در حد كمتر، استفاده از كارت‌هاي اعتباري و پرداخت را براي پرداخت‌هاي مستقيم كاهش مي‌دهد. همچنين به احتمال زياد استفاده از چك، كارت‌هاي پرداخت و كارت‌هاي اعتباري در پرداخت‌هاي غيرمستقيم، يعني پرداخت‌هاي به هنگام را نيز كمرنگ خواهد كرد.
پول الكترونيك اين قابليت را دارد تا به صورت Offline در تراشه‌هاي قرار گرفته در يك كارت يا در هارد درايو يك رايانه ذخيره شود.
اين نوع پول امنيت بسيار بالايي دارد و شايد مهم‌ترين خاصيت آن نيز همين موضوع برشمرده شود. چراكه پول‌الكترونيك را بدون اطلاع صاحب حساب نمي‌توان خرج كرد و براي هر نوع پرداختي از صاحب حساب تاييديه دريافت مي‌شود. حتي در نوع كوچك پرداخت يعني پرداخت با كارت‌هاي هوشمند، دريافت پول بدون كلمه عبور امكانپذير نيست و نيز پرداخت‌هايي كه با اين نوع پول انجام مي‌شود، قابل پيگيري و حسابرسي است، كه اين امكان براي پول‌هاي كاغذي حتي تصور هم نمي‌شود.

مزاياي استفاده از پول ديجيتال
در برابر روش سنتي‌ از جمله مزاياي استفاده از تجارت الكترونيك و پول ديجيتال، صرفه‌جويي در وقت، سرعت در تبادلات تجارتي و حذف هزينه‌هاي چاپ است. البته انتظار مي‌رود با همه‌گير شدن پول الكترونيك، بشر از شر حمل و نقل كاغذي و ناامني‌هاي مربوط به آن خلاصي يابد كه اولين هدف قابل دستيابي و مشاهده است به طوري كه اكنون تنها به يادسپاري يك كلمه رمز كارت اعتباري، جايگزين حجم زياد پول‌هاي فيزيكي و كاغذي شده و دستيابي به ساير اهداف نيز دور از ذهن نيست و البته كساني كه با گام‌هاي اقتصاد نوين هماهنگ نباشند، از دور گردش اقتصادي خارج خواهند شد.

پول ديجيتال در ساير كشورها
در انگلستان نيمي از كاربران اينترنت فعاليت‌هاي بانكي خود را از طريق تلفن همراه انجام مي‌دهند (در آنجا بيشتر تلفن‌هاي همراه و مكان‌هاي مسكوني و تجاري به اينترنت پرسرعت دسترسي كامل دارند.)
در شب سال نوي 2008، فرانسه شاهد 17 ميليون پرداخت الكترونيكي بود.
تمايل مسافران خطوط هوايي براي خريد بليت پرواز باعث شده است كه صنعت خطوط هوايي در جهان مبلغ 2/1 ميليارد دلار از مخارج و هزينه‌هاي خود را صرفه‌جويي كند.
51 درصد از جوانان و نوجوانان سراسر جهان، موسيقي مورد علاقه خود را از طريق اينترنت دانلود مي‌كنند كه در بسياري از موارد براي اين كار از كارت‌هاي اعتباري استفاده مي‌شود.
40 درصد آمريكايي‌ها از اينترنت براي خريد آنلاين استفاده مي‌كنند.
تاكنون 10 درصد از مردم جهان خريد آنلاين انجام داده‌اند.
20 درصد از كاربران چيني به صورت آنلاين خريد مي‌كنند.
استفاده از پول الكترونيك يكي از شروط صدور مجوز براي هتل‌ها در اتحاديه اروپايي است.

پول الكترونيك در ايران
طبق مصوبه سال 1383 مبني بر وجود پول‌الكترونيكي، دولت بانك‌ها را طبق زمان‌بندي مورد نظر موظف كرده است تا نسبت به افزايش دستگاه‌هاي خودپرداز ATM و POS پايانه‌هاي فروش و ديگرخدمات مرتبط اقدام كنند كه البته بسياري از بانك‌ها به اين كار اقدام نموده‌اند، اما بعيد است در تمام مراجعات به دستگاه‌هاي عابر‌بانك و امثال آن بتوانيد از آن استفاده كنيد. پرداخت‌ها و انتقال وجوه كه پيش از اين بدون كارمزد انجام مي‌گرفت، اكنون منوط به پرداخت كارمزد است كه اين خود پس‌رفتي در نيل به هدف آخر يعني پول الكترونيك محسوب مي‌شود.
استفاده نكردن از اينترنت از طريق تلفن همراه و دسترسي بسيار سخت و پرهزينه به اينترنت، سدي بلند در برابر استفاده از پول الكترونيك به شمار مي‌رود. اين نوع رفتارهاي مديريتي مانند اين است كه انباري از اسكناس‌هاي جديد را در اختيار داريد، اما هيچ وسيله‌اي براي حمل و نقل آن در نظر نگرفته‌ايد.
اين مشكل گريبانگير شركت‌ها، سازمان‌ها و حتي بانك‌هاي دولتي و خصوصي نيز مي‌شود، زيرا امكانات مخابراتي و ارتباطي شركت مخابرات در كليه استان‌ها براي بانكي كه طراحي شبكه را قرار است انجام دهد، بايد تعريف شود و كاملا مشخص باشد. دليل اين امر آن است كه بانك‌ها نمي‌توانند اين اطلاعات را از قبل داشته باشند و بايد از مشاوراني براي طراحي استفاده كنند كه آشنايي كامل به امكانات روز شركت مخابرات داشته باشند.

معايب پول الكترونيك
بديهي است استفاده از هر فناوري در كنار مزاياي خود معايبي را نيز به همراه دارد كه بسياري از آنها با رايج و همگاني شدن آن برطرف مي‌شود. از جمله مشكلات پول الكترونيكي وابستگي شديد به فناوري روز و نياز به پشتيباني كامل و سريع است. داشتن آگاهي فني به نوع مبادله در سطوح كاربري و مديريت و نيز پيچيده بودن برخي رويه‌هاي فني مشكل بسياري از كاربران اين سيستم است.
كاركردهاي ضعيف برخي دستگاه‌هاي ارائه‌دهنده خدمات موجب عدم كارايي اين سيستم‌ها خواهند بود.
در آخر بايد گفت اين‌ها همه موارد قابل توجهي است كه نشان مي‌دهد جهان در حال انقلابي جديد در زمينه تجارت و پول الكترونيك است و نياز به داشتن زيرساختهاي مناسب مانند دسترسي آسان و ارزان به اينترنت امن و پرسرعت، آگاهي عمومي درباره اين نوع معاملات و سير تحولات و آشنايي با قوانين، امكان استفاده از مزاياي بانكداري موبايل و برخورداري از امكانات مختلف و ارزان روي تلفن همراه و بسياري امكانات ديگر لازمه رشد و برقراري شرايط استفاده گسترده از پول الكترونيك به شمار مي‌آيد كه اين خود اولين گام براي دستيابي به تجارت الكترونيك سالم و حركت به سوي دولت الكترونيك است.
شنبه 11 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: هموطن سلام]

[مشاهده در: www.hamvatansalam.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 110]