نجفقلي حبيبي: اگر جوانان به خودباوري برسند بسياري از سرخوردگي‌ها كنار مي‌رود توسعه علم، تربيت نيروي انساني و شاگردپروري از وظايف دانشگاه اسلامي است

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: نجفقلي حبيبي: *اگر جوانان به خودباوري برسند بسياري از سرخوردگي‌ها كنار مي‌رود *توسعه علم، تربيت نيروي انساني و شاگردپروري از وظايف دانشگاه اسلامي است

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: سياسي

نجفقلي حبيبي گفت: اگر دانشگاه احساس نكند كه در فضايي آرام مي‌تواند زمينه بحث و نقد را فراهم كند، شكوفايي مدنظر اتفاق نخواهد افتاد.

به گزارش گروه دريافت خبر خبرگزاري دانشجويان ايران(ايسنا)، دبير دبيرخانه تشكل‌هاي اساتيد دانشگاه‌ و و مراكز پژوهشي كشور، محوري‌ترين انتظارات رهبر معظم انقلاب از فضاي دانشگاه‌ها و اساتيد دانشگاه‌ها را تحقق دانشگاه اسلامي عنوان و اظهار كرد: رهبر معظم انقلاب در جلسات متعددي كه با روساي دانشگاه‌ها، دانشجويان، اساتيد و نخبگان علمي داشتند، مساله اصلي را در تحقق دانشگاه اسلامي، دانشگاهي كه بتواند در پيشبرد علم و تمدن‌سازي موفق شود و معضلات جامعه را حل كند، بيان كردند.

وي ادامه داد: مطابق با ديدگاه ايشان، توسعه علم، تربيت نيروي انساني و شاگردپروري از وظايف دانشگاه اسلامي است. با توسعه علم كشور ما و در گستره وسيع‌تر جهان اسلام به مدنيتي مي‌رسد كه روزگاري پرچمدارش بود، از طرفي در همين دانشگاه است كه نيروي انساني متعهد و كارآمد تربيت مي‌شود؛ نيرويي كه خود را باور دارد و براي ارتقاي سطح علمي جامعه تلاش مي‌كند.

حبيبي اضافه كرد: در اين راستا جوانان ما بايد به گونه‌اي تربيت شوند كه نااميد و مرعوب جريان‌هاي خارجي نشوند؛ اين كه آن‌ها رفته‌اند و ما مانده‌ايم. اگر اين خودباوري اتفاق بيفتد، بسياري از سرخوردگي‌ها و يأس‌ها كنار مي‌رود، همچنان كه تلاش رهبر معظم انقلاب اين است كه فضاي خودباوري در دانشگاه‌ها در بين اساتيد، دانشجويان و مجموعه‌ فضاي فرهنگي اتفاق بيفتد.

عضو هيأت علمي دانشكده الهيات دانشگاه تهران خاطرنشان كرد: آنچه در طول اين سال‌ها با وجود همه دشواري‌ها در دانشگاه‌ها اتفاق افتاده، روندي تكاملي است. البته ممكن است همه آرزوهاي ما در اين عرصه محقق نشده باشد، به هر حال ما موجي از مشكلات ناشي از ناآرامي‌هاي اوايل انقلاب و دوران دفاع مقدس را پشت سرگذاشتيم، اما برآيند مطلوب است. حركت‌هاي علمي كه امروز در كشور انجام مي‌شود، نشان‌دهنده خودباوري جوانان ما است؛ همچنان كه اعضاي هيأت علمي دانشگاه‌ها نيز به سمت تعالي كشور تلاش مي‌كنند. البته دنيا هم نايستاده است و با سرعت به پيش مي‌رود، با اين وجود بايد ببينيم دانشگاه چه سهمي از اين عقب‌ماندگي دارد.

حبيبي ادامه داد: نكته ديگري هم كه در اين حركت علمي حايز اهميت است، بها دادن واقعي به مراكز دانشگاهي و پژوهشي است. براي اين منظور ما بايد فضا، ظرفيت و امكان مالي و تحقيقاتي و فرهنگي را در دانشگاهايمان فراهم كنيم. عنصر ديگر، فضاي آزادي است. اگر دانشگاه احساس آزادي نكند كه در فضايي آرام مي‌تواند زمينه بحث و نقد را فراهم كند، شكوفايي مدنظر اتفاق نخواهد افتاد. بايد با توجه به اين كه فضاي دانشگاه، فضاي خاصي است، به مولفه استقلال و آزادي فكري كه مورد تأكيد فراوان رهبر معظم انقلاب است، توجه شود.

وي در پاسخ به اين اين سوال كه تاكيد مقام معظم رهبري بر دانشگاه‌ها، نخبگان علمي- سياسي و توسعه علمي كشور را از زاويه زماني مي‌توانيم بررسي كنيم. چرا ايشان در اين برهه زماني اين قدر به حركت علمي كشور تأكيد مي‌كنند، اين تأكيد چه معنايي دارد؟ گفت: ‌ما امروز در روزگاري زندگي مي‌كنيم كه علم در آن اعتباري جهاني دارد و قدرت ملت‌ها با اين عيار سنجيده مي‌شود. توسعه علمي نيروي انساني يكي از بزرگترين سرمايه‌ها در هر كشوري است. اصلاً مصداق توسعه علمي نيروي انساني، تحصيل كردگان و نخبگان علمي هستند. مساله اين جا است كه دستگاه اجرايي كشور بايد از اين ظرفيت‌ها به نحو خوبي استفاده كند. تأكيد رهبر معظم انقلاب بر اين است كه دستگاه‌هاي اجرايي و جامعه بايد به اين اهميت برسند، اگر اين اهميت درك نشود، آن وقت فرار سرمايه‌ها اتفاق مي‌افتد. در واقع اين ذهنيت در تمامي دستگاه‌ها بايد ايجاد شود كه انسان به معني واقعي كلمه، سرمايه است و اگر ما انساني را از دست بدهيم، سرمايه‌هاي مادي و علمي‌مان را از دست داده‌ايم. شما در نظر بگيريد يك كشور چه هزينه‌هايي براي تربيت يك نيروي انساني نخبه در 25-20 سال صرف مي‌كند، آن وقت اگر اين ميوه آماده و رسيده كه در اين آب و هوا و با هزينه‌هاي اين كشور رشد و نمو كرده است، حي و حاضر به حلقوم ديگران برود، معنايي جز خسارت و خسران ندارد.

وي ادامه داد: من فكر مي‌كنم توجه و تأكيد زياد رهبري به نخبگان، اتصال اين انديشه است كه نظام براي نخبگان علمي و صاحبنظران ارزش قائل است، كه نظام براي نخبگان با طيب خاطر كار كنند و بركات وجودي‌شان به جامعه برسد. البته اين كه درك و فهم رهبري در اين باره در همه عرصه‌هاي كشور وجود دارد، بحث ديگري است، اما به نظر مي‌رسد رهبري از هيچ تلاش در جهت تكريم بزرگان و نخبگان و اهالي انديشه فروگذار نكرده‌اند، اين وظيفه بخش‌هاي كشور است كه بايد زمينه‌هاي بهره‌مندي از نخبگان را فراهم كنند.

دبير دبيرخانه تشكل‌هاي اساتيد دانشگاه‌ و و مراكز پژوهشي كشور، در رابطه با ملزومات شاگردپروري، گفت: شاگرد پروري مقوله ظريفي است؛ در بعضي عرصه‌ها ميدان وسيعي دارد و در بعضي از علوم كمتر. البته شاگردپروري به روحيه اساتيد دانشگاه نيز وابسته است، اين اتفاق زماني مي‌افتد كه روحيه استاد ما مبتني بر بذل و بخشش باشد و بداند كه دانشجويانش را بايد طوري تربيت كند كه ديد وسيع‌تري نسبت به او داشته باشند. به هر حال سلوك و رفتار استاد در تلقين اخلاق و معنويت به دانشجو بسيار اثرگذار است.

وي ادامه داد: اگر امروز دانشگاه ما ضعف دارد بايد ريشه‌هاي اين ضعف را در جاهاي ديگري جستجو كرد. جوان دانشجو هم امروز بيش از هر چيز به عمل و رفتار ما توجه دارند، نه به شعارهايي كه مي‌دهيم. هر چقدر هم كه داد بزنيم «عدالت»، عدالت تحقق پيدا نخواهد كرد. عدالت در عمل متجلي مي‌شود، جامعه هم مي‌بيند و حس مي‌كند. امروز راديو و تلويزيون و دستگاه‌هاي تبليغاتي در جامعه ما حضور پررنگي دارند اما بسياري مي‌نالند كه فضاي اخلاقي ما مشكل پيدا كرده است. اين جاست كه معلوم مي‌شود نقص در گفتن نيست، كمبود ما در عمل و تعهد به گفته‌ها و شعارها است. كافي است مسوولي كه دامنه تأثيرگذاري بالايي دارد، سطح زندگي‌اش با سطح زندگي مردم همخواني نداشته باشد، آيا آن مسوول باز مي‌تواند شعار عدالت بدهد؟ مردم به وضوح فاصله و شكاف طبقاتي را مي‌بينند و درك مي‌كنند. امروزه استفاده از رانت‌ها به پديده‌هاي عادي در جامعه ما تبديل شده است، حالا شما هر چقدر از عدالت و اخلاق سخن بگويي به جايي مي‌رسد؟

اين استاد دانشگاه، از پيش شرط‌هاي رسيدن به دانش نظريه‌پردازي مبتني بر دستاوردهاي بومي به ويژه در حوزه علوم‌انساني، پرهيز از افراط در ترجمه‌گرايي و رسيدن به نظريه‌پردازي بومي عنوان و تصريح كرد:اين فكر بسيار خوبي است كه رهبر معظم انقلاب القا مي‌كند؛ اما عملياتي كردن آن زمان‌بر است. البته ما در گذشته فرهنگي‌مان زير مجموعه‌هايي از علوم انساني با توان بالايي داشتيم كه متأسفانه از آن پتانسيل منقطع شديم. دانشگاه‌هايي كه در ايران پا گرفت و در حوزه علوم انساني دانشجو تربيت كرد، به آن ذخيره ارزشمند تاريخي و بومي توجه چندان نداشت. امروز هم اگر بخواهيم به نظريه‌پردازي برسيم بايد در درجه اول تلاشمان را مصروف حوزه‌هايي كنيم كه در گذشته‌مان ذخيره كرده‌ايم.

حبيبي ادامه داد: در علوم قرآني، ادبيات، فلسفه و اخلاق در اين موضوع كار شده است؛ البته حوزه‌هايي هم وجود دارد كه ما كمتر در آن‌ها كار كرده‌ايم. در اين حوزه‌ها ترجمه راهگشا است، براي اين كه ترجمه ما را با صورت مسأله آشنا مي‌كند، بعد از ترجمه هم بايد سراغ حوزه‌هاي ميان رشته‌اي و تطبيق و هماهنگي برويم. همان‌طور كه گفتيم اين اتفاق در حوزه علوم انساني مي‌افتد اما نمي‌توان انتظارات كوتاه مدت از آن داشت. توجه كنيد كه از انقلاب ما فقط30 سال مي‌گذرد، يك دهه از اين سه دهه هم با ترور و جنگ گذشته است و تحميلات جهاني ادامه دارد، غرب هم كه به اين جا رسيده بيش از 300 سال تلاش كرده است. ما نبايد نااميد شويم و انتظارات بيش از حدي در سر بپرورانيم.

وي در پايان، بومي‌سازي علوم انساني متناسب با فرهنگ و نياز‌هاي كشور را زمان‌بر دانست و گفت: اما با اين همه قابل انكار نيست كه بومي‌سازي مسأله بسيار مهمي است. من از بعضي اساتيد علوم پزشكي شنيده‌ام كه حد قابل قبول فشارخون در كشوري با كشور ديگر متفاوت است، به عبارت ديگر اقليم، آب و هوا، تغذيه، آداب و رسوم روي اندازه‌ها تأثير مي‌گذارد. قطعاً در جامعه‌شناسي و روانشناسي نيز وضعيت اين گونه است. آيا مشاور يا روانشناس ما در ايران دقيقاً همان سئوالاتي را از مراجعه‌كننده‌اش مي‌پرسد كه روانشناس اروپايي يا آمريكايي مي‌پرسد؟ قطعاً اين‌گونه نيست، به خاطر اين كه اين دو جامعه و فرهنگ با هم متفاوت است و نمي‌توان نسخه‌هاي همساني بپيچيد.

انتهاي پيام
شنبه 11 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 56]