واضح آرشیو وب فارسی:فارس: گزارش جلسات نقد و بررسي چهارمين جشنواره رويش؛ در هنر ديني بايد از نمايش عبور كرد و به آئين رسيد
خبرگزاري فارس: يك كارشناس مذهبي عنوان كرد: هر اثر هنري كه بتواند به شكوفايي استعدادها بپردازد، هنر ديني است. در هنر ديني ما بايد از نمايش عبور كنيم و به آيين برسيم.
به گزارش خبرگزاري فارس، در روز نخست برپايي جشنواره فيلم رويش 6 فيلم كوتاه در نوبت عصر سينما آفريقا به نمايش درآمدند كه تنها جلسه نقد و بررسي "ترس و پرسه" به كارگرداني رضا نوروزي گوهر برگزار شد.
بنا بر اين گزارش، "آوازهاي روزگار من" ساخته قاسم اسماعيلي دهكردي و "مسير سرد خون" ساخته مهرداد غفارزاده-امير مهران (مستند)، "پورياي ولي" ساخته امير محمد دهستاني و "ابر صورتي" ساخته مسعود قدسيه (پويانمايي)، "ترس و پرسه" ساخته رضا نوروزي گوهر و "مهماني" ساخته رقيه توكلي (داستاني) فيلمهاي نمايش داده شده در نوبت عصر به علت عدم حضور فيلمسازان، جلسه نقد و بررسي براي اين فيلمها برگزار نشد.
در نشست فيلم «ترس و پرسه» محرابي (استاد دانشگاهـ كارشناسي مذهبي) و رضا درستكار (يكي از اعضاي هيأت منتقدين) با حضور فيلمساز به نقد و بررسي فيلم پرداختند.
به گزارش ستاد خبري جشنواره رويش، در ابتداي جلسه محرابي تعريفي از سينماي ديني ارايه داد و گفت : "هر اثر هنري كه بتواند به شكوفايي استعدادها بپردازد هنر ديني است. در هنر ديني ما بايد از نمايش عبور كنيم و به آيين برسيم. آييني مانند "عاشورا و تاسوعا".
وي در ادامه به نقد در فرهنگ ديني اشاره كرد و گفت: " مقام نقد در فرهنگ ديني را ميتوان در نفي و اثباتي كه در قالب يك شعار لااله الاالله وجود دارد، به خوبي مشاهده كرد. بهطوريكه لااله بيان چيزيست كه نبايد باشد و الاالله بيان آن چيزيست كه بايد بماند. اين مقام قرآنيست كه ميتوان آن را نقد ناميد."
وي با استناد به داستان معروف "موسي و شبان" ادامه داد: "توبيخ موسي از ناحيه خدا يك كار هنريست نه توبيخي كه از طرف موسي به شبان صورت گرفت."
نوروزي در جلسه نقد و بررسي اثرش توضيح داد: "قصد من، ساخت فيلمي براي همسن و سالان خودم بودم. حس ميكنم الگوهايي كه براي سينماي ديني مطرح ميشود، مثل كه من امروز و در اين سينما ديدم، آن چيزي نيست كه بايد باشد چراكه در مفهوم ، محتوا و در دستور زبان سينما يك سهلانگاري و سادهانگاري ديده ميشود. من خواستم تمام نشانههاي مشهود سينماي ديني را از فيلم حذف كنم. هر تلاشي كه براي آفرينش يك اثر هنري صورت ميگيرد اگر اصالت داشته باشد ، يك تلاش معنوي است و پاي انسان را به قلمرو آفرينش خدا باز ميكند. ما پا ميگذاريم به جايي كه متعلق به يك عرصه ديگر است."
رضا درستكار در ادامه براي ارائه تعريفي از هنر به يكي از جملات علي شريعتي، استناد كرد: "هنري كه تقليد از واقعيت باشد، هنر نيست چراكه آفريدگار هستي بزرگترين هنرمند است و چيزي كه خلق شده را به خلق مجدد نيازي نيست. اين نوع هنر، هنر دست دوم به حساب ميآيد. هنر، تكميلي بر آفرينش است. اين بدين معنا ست چيزهايي را كه در هستي نيست از طريق خلق كردن به وجود بياوريم."
محرابي با تأكيد به راز و رمز خلقت خداوند، ادامه داد: "آنچه كه در تعاليم ديني به شدت از آن پرهيز شده است بيان شفاف مطالب است. چه در امور تربيتي و چه در ساير امور، خداوند متعال هميشه رازگونه رفتار كرده است. مستقيمگويي، شعارگونه است و اثري نخواهد داشت."
در ادامه جلسه نوروزي به نحوه ساخت اثرش اشاره داشت و گفت:" سعيام بر اين بود تا آنچه كه مخاطب قرار است مشاهده كند، من از درون ذهن شخصيت فيلم ببينم. يعني آدمي كه از پدر پير خود نگهداري ميكند و نميتواند ازدواج كند، دنيا را چطور ميبيند، زندگيش چه ضرباهنگي دارد. در تمام عناصر فيلم، ريتم، فضاها و فرم سعي كردم ذهني باشد." وي از نبود جسارت در فيلمسازي ايران شكوه كرد و گفت: "چيزي كه در فيلمهاي ما وجود ندارد، جسارت است. من به سختي توانستم ديگران را در ساخت فيلم خود توجيه كنم. الان هم با سوء تفاهمهاي زيادي مواجه هستم. "
يكي از سكانسهايي كه در جلسه نقد و بررسي فيلم محل گفتگويي فراواني را ايجاد كرد مربوط به شلهزردي بود كه در اثر انگشت خوردن ضايع شده بود، فيلمساز در اين مورد گفت: "شلهزردي كه در فيلم من است استعاره از امري مقدس است كه با انگشتي كه در آن فرو ميرود آلوده ميشود. يعني وقتي مورد تجاوز قرار ميگيرد، تقدسش است از بين ميرود. و اين نشانهاي بود كه به بيان مطلب فيلم من كمك ميكرد."
درستكار در حمايت از فيلمسازان جوان گفت: "اينجا محل نمايش فيلمهاي كوتاهي است كه سازندگان آن در حال آزمون و خطا هستند و براي آشنايي با سينما و پرده به اين عرصه وارد شدهاند. نبايد آنها را ترساند و بايد به آنها فرصت داد. در حال حاضر يكي از مفاهيم باارزش ديني، احسن القصص قرآن، از طريق نابلدي در حال نابود شدن است و كسي متوجه آن نيست. و ما در اينجا به سادهترين كارهاي فيلمسازان جوان سختگيري ميكنيم و آن را مورد سؤال قرار ميدهيم كه اين بيانصافيست. اينجا فيلمسازان قرار است بيايند در قدمي جلوتر از جامعه، ما را در جريان وضعيت فعليشان قرار دهند. بايد ابتدا زبان سينما را بياموزند. شما عاليترين مفاهيم دنيا را بدانيد اما سينما ندانيد اثر قابل ارزشي نساختهايد. همين است كه الان 10 الي 15 سال است كه ما يك خروجي درست از سينمايمان نداريم و اين چيزيست كه تمام مسئولين به آن اذعان دارند و ميگويند: حوزه فرهنگ به بدبختي و فلاكت افتاده است. اين به خاطر سختگيري بيش از اندازه ما دستاندركاران و متوليان امر است. من در اين فيلمها سادگي و نابلدي ديدم اما صداقت هم ديدم. اين حرف جوانهاي ماست كه بايد شنيده شود."
وي فيلم "ترس و پرسه" را پررمز و رازترين فيلم به نمايش درآمده در شب گذشته ناميد و از نداشتن عزم مسئولين در ايجاد تحول در عرصه فيلم كوتاه شكايت كرد.
محرابي نيز ضرورت حضور هنر در بين جوانان را بيش از استدلال عقلي دانست و ادامه داد: "من پس از سالها تدريس در دانشگاه، ميدانم امروزه جوان ما تحت تاثير اخلاق و هنر است. محروم كردن جوانان از اين دو چيز اشتباه محض است. اما معناي حمايت، اين نيست كه نقد نكنيم."
سپس درستكار گفت: "وقتي ما ميگوييم سينماي ديني، بحثمان مذاهب مختلف شيعي، سني و ... يا مسيحي و كليمي نيست. ما به طور كلي نگاه معنوي را سينماي ديني ميدانيم. نگاهي متعالي و انساني. متأسفانه آنچه كه در كشور ما به عنوان سينماي ديني از آن ياد ميشود جايگزيني انسان به جاي خداست كه يك خوانش غلط محسوب ميشود و اين چيزيست كه بزرگترين فيلمسازان ديني اين كشور مثل مجيدي و ميركريمي به شدت با آن مخالفند."
نوروزي در خاتمه با صراحتي كه از يك فيلمساز جوان انتظار ميرود، گفت: "اينجا سينماست و سينما با مسائل خيلي بديهي سر و كار دارد. بزرگي ميگويد، مفهوم هنر يك مفهوم ايستا است و اگر قرار باشد به تحريك چيزي بپردازد ديگر اصالت خود را از دست داده است. در واقع نگاه ايدئولوژيك بزرگترين ضربه را به هنر خواهد زد چه ديني و چه غيرديني. جاي چنين نگاههاي ايدئولوژيكي در سينما نيست. به همين دليل نشانهها بايد در فيلم همه فهم باشد."
جلسه نقد و بررسي فيلم "ترس و پرسه" بسيار گرم و پرشور و با مشاركت صميمانه حضار برگزار شد.
انتهاي پيام/ا
چهارشنبه 8 آبان 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فارس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 179]