دانش - نيمه پنهان ماه

واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: دانش - نيمه پنهان ماه
دانش - نيمه پنهان ماه

نخستين و تنها ماموريت فضايي تاريخ بشر كه به گام نهادن فضانوردان بر خاكي بيگانه منجر شد ماموريت سال 1969 ناسا موسوم به «آپولو» بود كه طي آن دو فضانورد به نام‌هاي نيل آرمسترانگ (N.Armstrong) و باز آلدرين (B.Aldrin) پرچم ايالات متحده را در ماه برافراشتند. ماه به عنوان نخستين هدف ماموريت‌هاي فضايي بشر جدابيت‌هاي بسيار داشت. تا پيش از انجام ماموريت‌هاي اكتشافي ماه، اخترشناسان همواره يك روي اين جرم آسماني را مشاهده مي‌كردند. در واقع بي‌اطلاعي از نيمه پنهان ماه باعث شده بود تا داستان‌هايي در مورد وجود حيات در اين نيمه شكل بگيرد. بر خلاف زمين، ماه نه آب دارد، نه هواسپهر، نه زندگي و نه ميدان مغناطيسي. با اين حال نمي‌توان گفت كه ماه كاملا غير فعال است، زيرا «ماه لرزه» كه شبيه زمين لرزه است را بايد نشانه‌اي از وجود نوعي حركت در درون آن دانست. بي‌شك ماه در دوران گذشته، آتشفشان‌هايي داشته است؛ اما غالب حفره‌هايي كه در آن ديده مي‌شود نتيجه اصابت سنگ‌هاي آسماني در اولين روزهاي شكل‌گيري آن است. بعضي از اين حفره‌ها بسيار عظيم‌اند: عمق حفره نيوتون به هشت هزار متر مي‌رسد. هنگامي كه سفينه فضايي اتحاد جماهير شوروي موسوم به «لونا ۳» از پشت ماه عكس گرفت، دانشمندان دريافتند كه روي پنهان ماه درست مانند روي آشكار آن نيست. در آنجا، تعداد حفره‌ها بسيار بيشتر است؛ اما به طور كلي از حفره‌هاي روي آشناي ماه كوچك‌تر بودند. ماه و زمين به طور همزمان و حدود 5/4 ميليارد سال پيش شكل گرفتند. اين كه ماه دقيقا چگونه به وجود آمده هنوز معلوم نشده است. ممكن است همراه با زمين در اوايل شكل‌گيري منظومه شمسي شكل گرفته باشد، يا اينكه بعدها جذب ميدان جاذبه زمين شده و در مدار آن قرار گرفته باشد. نظريه‌اي كه در ميان دانشمندان بيش از ساير نظريه‌ها پذيرفته شده اين است كه ماه از برخورد يك سيارك به اندازه مريخ به زمين به وجود آمده است. اثرات متقابل جاذبه‌هاي زمين و ماه بر همديگر باعث افزايش مدت حركت وضعي هر دو جسم شده است. به‌عنوان مثال، زماني مدت حركت وضعي زمين (طول شبانه روز) فقط ۱۰ ساعت بود، اما اين زمان به ۲۴ ساعت كنوني افزايش يافته است. اگر اين روند همچنان ادامه پيدا كند، طول ماه‌ها به ۴۷ روز خواهد رسيد. اما مقياس زماني اين روند بسيار طولاني‌تر از طول عمر خورشيد است، بنابراين منظومه شمسي عمر كافي براي رسيدن به آن زمان را نخواهد داشت. قطر خورشيد ۴۰۰ برابر قطر ماه و فاصله آن از زمين نيز ۴۰۰ برابر فاصله ماه از زمين است. اين اتفاق باعث مي‌شود تا هم ماه و هم خورشيد به يك اندازه به نظر رسيده و در هنگام كسوف تمام سطح خورشيد گرفته شود.
چهارشنبه 8 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]

[مشاهده در: www.donya-e-eqtesad.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 147]