كپي از كپي ممنوع

واضح آرشیو وب فارسی:همشهری: كپي از كپي ممنوع
جرايم سايبر- گروه دانش- حميد ضيايي پرور:
وزير فرهنگ و ارشاد اسلامي در حاشيه‌ دومين نمايشگاه ملي رسانه‌هاي ديجيتال گفت:

بحث كپي‌رايت را در داخل دنبال مي‌كنيم اما درباره پيوستن به كپي‌رايت جهاني هنوز با آن فاصله داريم.

البته پيوستن به قانون كپي رايت جهاني براي كشوري كه داعيه حركت به سوي علم و فناوري دارد كار چندان مشكلي نيست. تنها يك امضا كفايت خواهد كرد.

اما آن امايي كه آقاي وزير با تاكيد بر آن چنين جمله‌اي را بيان كرده يك مقدار مشكل ساز است چرا كه چنين امضايي تبعات بسيار سنگيني براي بخش‌هاي مختلف به بار خواهد آورد و در مقابل از بسياري از سوءاستفاده‌ها جلو‌گيري خواهد كرد.

براي نمونه، اولين پيامد پيوستن به قانون كپي رايت ؛ ورشكستگي بسياري از سازمان‌هاي دولتي و خصوصي در ايران خواهد بود.

دليلش واضح است؛ فقط يك قلم نرم افزارهاي قفل شكسته مورد استفاده در سيستم‌هاي رايانه‌اي و شبكه‌هاي داخلي و خارجي اين سازمان‌ها، مي‌تواند درد سر بزرگي براي آنها به‌وجود آورد.

ما ايراني‌ها عادت كرده‌ايم كه مثلا ويندوز 300دلاري را هزار تومان و ضد‌ويروس 500 دلاري را كمتر از آن خريداري كنيم يا اصلا خريداري نكنيم و مفت و مجاني بين هم به اشتراك بگذاريم.

بر روي سرور داخلي اكثر وزارتخانه‌ها، بخشي به نام نرم افزار هست كه بيش از 40 گيگابايت نرم افزارهاي قفل شكسته در آن به طرز منظمي در دسترس قرار داده شده است.

چنين عادت كرده‌ايم كه نرم افزار ارزشي ندارد لذا كسي براي توليد آنها نيز زحمتي متحمل نمي‌شود. از آن بدتر توصيه‌هايي است كه اگر چه شكستن قفل نرم افزارها را جايز نمي‌داند اما استفاده از آنها را جايز مي‌داند، درست مانند اينكه دزدي را نكوهش كرده و مالخري را جايز بدانيم.

امروز در بحث توليد محتواي ديجيتالي، تقريبا هيچ كس مالك محتوايي كه توليد كرده نيست. چون به محض توليد و انتشار اولين نسخه از آن، در تيراژ ميليوني تكثير غيرمجاز خواهد شد و سود اين كار به جيب همان قفل شكن‌ها خواهد رفت.

در بحث توليد نرم افزار نيز همين وضعيت حاكم است. ورشكستگي شركت‌هاي توليد‌كننده نرم افزار در ايران گواهي بر اين مدعاست.

صادرات نرم افزار در هر كشوري به‌عنوان موتور محركه شركت‌هاي توليد‌كننده نرم‌افزار محسوب مي‌شود، اما مشكل اينجاست كه شركت‌هاي خارجي حاضر نيستند كه با طرف‌هاي ايراني كه تابع مقررات جهاني كپي رايت نيستند وارد شراكت يا خريد نرم افزار شوند. عقل حكم مي‌كند كه ريسك چنين كاري را نپذيرند.

ايران بهشت نرم افزارهاي قفل شكسته

با نگاهي به ميليون‌ها نسخه نرم افزار كپي شده در ايران كه هر كوي و برزن را پر كرده اند مي‌توان ايران را بهشت نرم افزارهاي قفل شكسته ناميد.

جالب‌ترين بخش ماجرا، نرم افزارهاي قفل شكسته خارجي است كه اصطلاحا كرك شده و براي اينكه نسخه كرك شده آنها توسط ديگر كرك‌هاي محترم تكثير غيرقانوني نشود با برچسب قانوني، قفل جديد داخلي روي آنها نصب شده و توزيع مي‌شود.

به عبارت ديگر اين نوع فعاليت را مي‌توان مصداق ممنوعيت كپي گرفتن از كپي غيرمجاز تلقي كرد !

يكي از استادان دانشگاه مي‌گفت، دامادش در آمريكا زندگي مي‌كند و هر بار كه به ايران مي‌آيد به جاي نقل و نبات، با خودش سي دي سوغات مي‌برد !

و اين چنين است كه صاحبان فكر و فناوري براي در امان ماندن از شر قفل شكنان حرفه‌اي ايراني به خارج پناه مي‌برند و سرويس دهندگان بزرگي مانند گوگل و نوكيا برخي سرويس‌هاي آنلاين خود را روي كاربران ايراني مسدود مي‌كنند و ما داد و فغان بر مي‌آوريم كه مورد تحريم قرار گرفته‌ايم.

در حالي كه بخشي از اين محدوديت‌ها اصلا به‌دليل تحريم نيست بلكه به‌دليل رفتار مرسوم بر فضاي كاربران ايراني است.

اقدامات وزارت ارشاد

عيسي زارع‌پور ، رئيس مركز توسعه فناوري اطلاعات و رسانه‌هاي ديجيتال وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي درباره‌ سياست‌هاي حمايتي از مؤسسات خصوصي توليدكننده‌ نرم‌افزار مي‌گويد: اولين و بزرگ‌ترين حمايت در حوزه نرم‌افزار اين است كه قانون كپي‌رايت در كشور جا بيفتد.

از سال 79 در مجلس، قانوني با عنوان حمايت از توليدكنندگان نرم‌افزارها مصوب شد كه آيين‌نامه‌ اجرايي آن نيز سال 83 ابلاغ و براساس آن وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي مكلف شد با همكاري شوراي عالي اطلاع‌رساني، نرم‌افزارها را ثبت كند اما تا سال 86 به‌دليل نداشتن برنامه اجرايي مناسب چنين كاري انجام نشد.

به گفته وي در حال حاضر شناسنامه‌دار شدن نرم‌افزارها آغاز شده و از دو ماه آينده تكثير نرم‌افزاري بدون داشتن شناسنامه ممنوع است. طبق برآورد وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي حدود 8 هزار عنوان نرم‌افزار در كشور وجود دارد.

گفتني است پيوستن به WIPO (سازمان جهاني حمايت از حقوق مايملك معنوي ) يكي از پيش نيازهاي پيوستن به WTO ( سازمان تجارت جهاني ) است.

تا‌كنون 177 كشور جهان به WIPO پيوسته‌اند. كشورهايي كه هنوز به اين سازمان نپيوسته‌اند عبارتند از:1.ايران 2. اتيوپي 3. اريتره 4. افغانستان 5. آنگولا 6.اوگاندا 7.برمه(ميانمار) 8.بوروندي 9.تركمنستان 10.توالو 11.تيمور شرقي 12.جزاير سليمان 13.سائوتومه و پرنسيپ 14.سن مارينو 15.سومالي 16.سيرالئون 17.سيشل 18.عراق 19.كامبوج 20.كريباتي 21.كويت 22.گينه نو 23.لائوس 24.مالديو 25.موزامبيك 26.نائورو 27.وانواتو 28.يمن

نمايش كپي رايت

چندي پيش چين براي نمايش دادن رعايت كپي‌رايت صحنه‌اي شبيه سوزاندن صدها تن مواد‌مخدر در ايران را ترتيب داد، با اين تفاوت كه در آن تانك‌هاي نظامي از روي ميليون‌ها عدد سي دي غيرمجاز عبور مي‌كردند، يا همين امارات در همسايگي ما كه ميزبان جيتكس است، غرفه‌اي را در اين نمايشگاه با ساز ودهل تعطيل كرد فقط به اين دليل كه يك نسخه نرم افزار ويندوز قفل شكسته در آن يافت شده است !

پيوستن به قانون كپي رايت ممكن است خسارت‌هايي را براي ما به‌دنبال داشته باشد اما به تعويق انداختن اين فرآيند باعث سنگين‌تر شدن اين ضرر و زيان در آينده خواهد شد. شايد بهتر باشد ابتدا در داخل، رعايت‌كپي رايت را تمرين كنيم.
سه شنبه 7 آبان 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: همشهری]

[مشاهده در: www.hamshahrionline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 182]