گزارشي از برنامه رصد هلال ماه شوال داس ناپيداي ماه نو در مزرع سبز فلك

واضح آرشیو وب فارسی:تابناک: گزارشي از برنامه رصد هلال ماه شوال داس ناپيداي ماه نو در مزرع سبز فلك
احسان مهرجو

امسال نيز مانند چند سال اخير قرار بر اين شد تا با تشكيل يك گروه رصدي به يكي از استان هاي غربي كشور اعزام شويم. طبق روال معمول ستاد استهلال استان تهران تعدادي از رصدگران كه تجربه بيشتري در زمينه رويت هلال دارند به سرگروه معرفي شدند تا بعد از هماهنگي هاي بيشتر، فهرست نهايي افراد اعزامي به دفتر ستاد تحويل داده شود. معمولاً در چنين برنامه هايي كه به منظور رويت هلال ماه برگزار مي شود، گروه هايي پنج نفره تشكيل مي شوند كه دو، سه نفر به عنوان رصدگر، يك نفر محاسبه گر و يك نفر هم به عنوان ثبت كننده وقايع رصدي و مستندساز فعاليت مي كند. گروه ما نيز متشكل از اينجانب (احسان مهرجو) و محمد فتحي و علي اصغر حسيني به عنوان رصدگر، كامبيز خالقي به عنوان محاسبه گر و محمد نجفي به عنوان مستندساز به استان آذربايجان غربي اعزام شديم.

اما يكي از سوالاتي كه معمولاً افراد عادي از رصدگران هلال ماه مي پرسند، اين است كه چه زماني بايد براي رويت هلال ماه اقدام كرد؟ در پاسخ به اين افراد بايد گفت اولين وظيفه يك رصدگر هلال ماه اين است كه زمان مقارنه ماه (لحظه يي كه مركز سه جرم زمين، ماه و خورشيد روي يك خط قرار مي گيرد، كه اين لحظه در تمام كره زمين يكسان است) را تعيين كند. سپس اين زمان را با لحظه غروب خورشيد در همان روز مقايسه كند. چنانچه لحظه مقارنه ساعاتي قبل از غروب خورشيد باشد، رصدگر در غروب همان روز به استهلال مي پردازد و اگر اين زمان بعد از غروب خورشيد بود، در غروب روز بعد و در بعضي شرايط خاص ساعاتي قبل از غروب و در روشنايي روز اقدام به رصد هلال مي كند. گاهي نيز لحظه مقارنه قبل از غروب خورشيد است، اما به دليل بحراني بودن بعضي از پارامترهاي هلال ماه، رويت پذيري آن در شامگاه همان روز بسيار مشكل مي شود كه در اين شرايط نيز رصدگر در روز بعد اقدام به رصد مي كند.

زمان مقارنه ماه براي هلال شوال امسال ساعت

42/11 صبح دوشنبه بود و محاسبات نشان مي داد اين هلال در شامگاه آن روز قطعاً رويت نخواهد شد، پس بايد در روز بعد، يعني سه شنبه براي رصد هلال اقدام مي كرديم. با دانستن اين نكات و براي هماهنگي هرچه بيشتر در روز يكشنبه هفت مهرماه 87 به مقصد استان آذربايجان غربي (اروميه) سفر كرديم. خوشبختانه با همكاري مسوولان ستاد استهلال دفتر رهبري، از قبل كليه هماهنگي هاي لازم با مسوولان مربوطه در شهر اروميه صورت گرفته بود و تا زمان استقرار در اقامتگاه، كليه كارها مطابق برنامه پيش رفت.

صبح دوشنبه هشتم مهر به اتفاق اعضاي گروه براي حضور در جلسه يي كه قرار بود به منظور مشورت براي تعيين تعداد و نوع تجهيزات مورد نياز براي رصد و نيز بررسي وضعيت پارامترهاي هواشناسي و جوي روز رصد تشكيل شود، به دفتر سازمان تبليغات اسلامي اروميه نزد حجت الاسلام جناب آقاي فخري رفتيم. همچنين از آقاي هادي طباطبايي از اعضاي ستاد استهلال در اروميه دعوت شد تا در اين جلسه شركت كند و به خاطر آشنايي با شرايط محيطي و رصدگاه ها، ما را در انتخاب بهترين رصدگاه ياري دهد. در اولين اقدام و با مشورت ساير دوستان سفارش تهيه دو دستگاه دوربين دوچشمي 120+20 و يك دستگاه دوچشمي 150+40 و GPS براي تعيين موقعيت جغرافيايي محل رصد را داديم. سپس بنده همراه با آقاي طباطبايي به بررسي و پيگيري وضعيت جوي روز سه شنبه از طريق پايگاه هاي اينترنتي و نيز اداره هواشناسي شهر اروميه پرداختيم. داده هاي دريافتي نشان از ورود يك توده عظيم ابر از ناحيه شمال غرب كشور را داشت و درنهايت با مقايسه و تحليل اطلاعات به دست آمده، تصميم گرفتيم به سمت شرق استان حركت كنيم و با در نظر گرفتن وضعيت راه ها، شهر شاهين دژ به عنوان منطقه مناسب براي رصد روز بعد انتخاب شد.

صبح سه شنبه تيم را به دو گروه تقسيم كرديم. گروه اول شامل بنده و طباطبايي و نجفي بود و گروه دوم شامل فتحي، حسيني و خالقي. قرار بر اين شد كه ابتدا گروه اول از مسير نقده- بناب به سمت شاهين دژ رفته و به مكان يابي بپردازيم تا سايت هاي رصدي پيش بيني شده را از نظر وضعيت افق بررسي كنيم. گروه دوم نيز به پايگاه لشكر 64 سپاه در اروميه رفتند تا تجهيزات رصدي سفارش داده را تست كرده و تحويل بگيرند و در نهايت خود را به محلي كه ما براي رصد انتخاب مي كرديم، برسانند.

متاسفانه به رغم برنامه ريزي قبلي براي حركت به سمت شاهين دژ در ساعت 9 صبح، اين امكان ميسر نشد و ساعت 11 به طرف اين شهر راه افتاديم. حدود ساعت 12 ظهر بود كه با تماسي از طرف لشكر 64 متوجه شديم به علت پاره يي از ناهماهنگي ها، مسوول تحويل ابزار در پادگان حضور ندارد لذا مجبور شديم صرفاً از ابزاري كه ارتش در اختيار گروه قرار مي دهد، استفاده كنيم. ساعت 14 به شاهين دژ رسيديم. به دليل بارش باران در روزهاي قبل، افق عاري از هرگونه آلودگي بود و شفافيت و عمق ديد بسيار خوبي داشتيم. تماس گرفتيم تا به گروه ديگر اطلاع دهيم هرچه سريع تر خود را به محل مورد نظر برسانند تا زمان را از دست ندهيم و رصد را هرچه زودتر آغاز كنيم. در كمال ناباوري مطلع شديم كه گروه دوم به دليل اينكه ابزار را با تاخير بسيار زياد تحويل گرفته اند، تازه به شهر نقده رسيده اند و احتمالاً حوالي ساعت 05/16 عصر به شاهين دژ خواهند رسيد كه در آن صورت زمان مفيد رصد عملاً از دست مي رفت. بنابراين با توجه به اينكه ابزار در تحويل گروه دوم بود، ترجيح داديم مسير طي شده را برگشته و به طرف شاهين دژ حركت كنيم. از آقاي فتحي خواستم در نزديكي شهر نقده جايي مناسب در ارتفاعات پيدا كرده و فوراً ابزار را نصب و تنظيم كنند و مشغول رصد شوند تا ما نيز به آنها ملحق شويم.بنابراين با سرعت بيشتري حركت كرديم و در بين راه مطلع شديم تيم دوم در نزديكي سد حسنلو و بالاي كوهي كه دكل هاي مخابراتي استان در آنجا قرار داشت، مستقر شده اند. در ساعت 16 ما نيز به اين دوستان پيوستيم. اما همه چيز نااميد كننده به نظر رسيد. اولاً خبري از دوچشمي 150+40 نبود. ثانياً يكي از دو دستگاه دوچشمي 120+20 پيچ تنظيم و تثبيت ارتفاع نداشت. ثالثاً آسمان شهر نقده بسيار ابري بود و كاملاً مشخص بود كه يك ساعت قبل از غروب خورشيد، هلال ماه در پشت ابرها فرو خواهد رفت و اين يعني پايان استهلال گروه.

با توجه به اينكه سياره عطارد در نزديكي هلال قرار داشت، تلاش كرديم ابتدا عطارد را پيدا كرده و سپس به سمت هلال نشانه برويم. متاسفانه سياره عطارد توسط تمام رصدگران رويت نشد و بنابراين به علت عدم اطمينان كافي، اعلام رويت نكرديم. لذا براي اطمينان بيشتر از تنظيم بودن دوربين، از آقاي فتحي خواستم تا با رايانه مختصات سياره زهره را اعلام كند. فوراً به سمت آن نشانه رفتم و خيلي راحت سياره زهره را در نزديكي مركز ميدان ديد رويت كردم. پس از اطمينان از تنظيم دقيق دوربين فوراً مختصات هلال را وارد كردم و دوربين را به طرف آن نشانه رفتم. هرچه تلاش كردم هلال را نديدم. آقاي فتحي نيز مانند من بسيار تلاش كرد، اما هلال خودنمايي نمي كرد. سر انجام با اينكه نرم افزارهاي محاسباتي غروب خورشيد در محل رصد را در ساعت 12/18 پيش بيني مي كرد، اما به دليل وجود ابر زياد در ارتفاع بالا، حدود ساعت 17 خورشيد و هلال ماه پشت ابرها پنهان شد و امكان ادامه رصد را از ما گرفت و ما نيز مانند بسياري از گروه هاي ديگر كه با حضور ابر در افق مواجه شده بودند، موفق به رويت اين هلال نشديم. تنها نكته خوشايند اين بود كه در همان لحظات از طريق پيام كوتاه مطلع شديم تعدادي از دوستان ديگرمان در شهرهاي ديگر توانسته اند هلال را ببينند و براي تاييد رويت، آن را به اطلاع كارشناسان مستقر در ستاد استهلال دفتر مقام معظم رهبري رسانده اند.

در پايان از حجج اسلام جناب آقايان علوي و ذاكري كه مسووليت هماهنگي بين گروه ها و نمايندگان ساير استان ها را در ستاد استهلال تهران به عهده داشتند و نيز آقاي سيد محسن قاضي ميرسعيد كه هماهنگ كننده و سرپرست كليه گروه هاي اعزامي از تهران بود و همچنين از تلاش هاي خستگي ناپذير و لطف بسيار زياد حجت الاسلام جناب آقاي فخري در دفتر تبليغات اسلامي اروميه كمال تشكر و سپاسگزاري را دارم. از آقايان جعفر اختري و امير رستمي كه در تمام اين چند روز بي وقفه براي گروه زحمت كشيدند و تمامي ناهماهنگي ها را جبران كردند، صميمانه تشكر مي كنم.
سه شنبه 30 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: تابناک]

[مشاهده در: www.tabnak.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 191]