واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: توافق هسته اي آمريكا - هند محرك رقابت تسليحاتي جديد
زماني كه كنگره آمريكا در نهايت توافقنامه هسته اي ميان واشنگتن - دهلي نو را تصويب كرد، بعضي تحليلگران در آمريكا و هند از حصول اين توافق استقبال كردند اما بعضي ديگر از كارشناسان امور بين الملل نگران اين موضوع هستند كه اين توافقنامه عامل ايجاد رقابت تسليحاتي جديدي در جهان شود. پس از كشمكش هاي فراوان سرانجام توافقنامه هسته اي ميان آمريكا و هند تصويب شد و اين موضوع باعث شده نگراني هايي در مورد پيامدهاي اين توافقنامه در مجامع بين المللي به وجود آيد. توافقنامه هسته اي ميان واشنگتن و دهلي نو بر اين موضوع صحه گذاشت كه هند وارد يك باشگاه ويژه شود. در اين باشگاه كشورهايي عضو هستند كه تسليحات هسته اي را با اطلاع مجامع بين المللي در اختيار دارند و عملاً قدرت هسته اي جهان لقب گرفته اند. حاميان اين توافقنامه هسته اي معتقدند حصول اين تفاهمنامه باعث تقويت همكاري هاي اين دو ابرقدرت جهاني خواهد شد و باعث مي شود دهلي نو در راستاي روند منع گسترش تسليحات كشتار جمعي به همراه آمريكا و ديگر كشورها گام بردارد.
اما در اين راستا مشكلي وجود دارد. هند هنوز پيمان منع گسترش تسليحات هسته اي (ان پي تي) را كه كشورهاي امضا كننده قول داده اند هرگز در ازاي دسترسي به تكنولوژي غيرنظامي هسته اي بمب اتمي نسازند، امضا نكرده است. پيتر اسكوبليك نويسنده كتاب «تاريخ استراتژي هسته اي آمريكا» مي گويد: با
به رسميت شناختن تمامي شرايط هسته اي هند و موضوع عدم امضاي ان پي تي توسط دهلي نو- واشنگتن پيمان منع گسترش تسليحات هسته اي را در زماني كه در دوران مواجهه با موضوع هسته اي ايران و كره شمالي است، عملاً تضعيف كرده است. هدف اين توافق چيست و آمريكا با چه انگيزه اي در راستاي حصول نهايي اين توافقنامه هسته اي گام برداشته است؟ آيا جز اين نيست كه آمريكا چاپلوسي كشوري را كرده كه پيشتر دوست واشنگتن بوده است؟
هم اكنون با حصول نهايي اين توافق، بعضي كارشناسان از عكس العمل هاي پاكستان و اسرائيل، دو قدرت هسته اي ديگر كه بخشي از پيمان ان پي تي نيستند، نگران هستند. اسلام آباد معتقد است همانند هند در امور هسته اي اش عمل كرده و شايسته اين موضوع است كه آمريكا با پاكستان نيز توافقنامه هسته اي امضا كند. هند و پاكستان پيشتر آزمايش هاي هسته اي انجام داده اند. اين در حالي است كه آمريكا بارها پيشتر به اين دو كشور در مورد آزمايش هسته اي هشدار داده بود و در اين راستا هند با تحريم ها و انزواي هسته اي روبه رو شده بود.
نشانه هايي مبني بر آغاز رقابت تسليحاتي جديدي ديده مي شود. در سال 2007 رئيس جمهوري پاكستان اعلام كرد كشورش براي رسيدن به سطح توانايي هاي تهاجمي هند، توانايي بازدارندگي اش را افزايش خواهد داد. همچنين رآكتور جديدي را براي پلوتونيوم آماده براي به كار بردن در سلاح هاي هسته اي فعال كرده است و هشدار داده كه به هر نوع سپر دفاع موشكي احتمالي هند نفوذ خواهد كرد. در همين حال اسرائيل كه از سوابق كنترل امور تسليحات بهتري نسبت به هند برخوردار است، به شروع يك روند هسته اي غيرنظامي تمايل نشان داده است.
پس از حصول نهايي توافقنامه هسته اي ميان هند - آمريكا، اسرائيل از گروه تامين كنندگان هسته اي درخواست كرده اين سوال را مطرح كنند كه آيا مي تواند از اين نوع شرايط برخوردار شود كه با پاسخ منفي روبه رو شده است. اما « آونر كوهن » نويسنده كتاب « اسرائيل و بمب اتم » اين موضوع را مطرح كرده كه اسرائيل ممكن است روزي به خاطر رفتار خوبش در راستاي عدم حمله به ايران به نوعي با پاداش مجامع بين المللي، پيشنهاد براي ايجاد يك برنامه هسته اي غيرنظامي با قدرت هاي هسته اي يا به رسميت شناخته شدن برنامه هاي هسته اي نظامي اش روبه رو شود.
حال اين سوال مطرح است كه با حصول توافق هسته اي ميان آمريكا - هند، واشنگتن واقعاً به دنبال چيست؟ آيا به خاطر مقابله با ابرقدرت هايي همچون روسيه و چين به دنبال هم پيمانان بزرگ تري همچون هند است؟ قطعاً اين توافقنامه پيامدهاي نگران كننده اي در مجامع بين المللي ايجاد خواهد كرد چون اين موضوع اصول ان پي تي را زير سوال برده و به نوعي رقابت تسليحاتي جديدي را در جهان به راه خواهد انداخت.
منبع: نيوزويك
سه شنبه 30 مهر 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 102]