واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: غالبا در کتب اسلامی و تفاسیر، کلمه حواری را به این شکل معنا کرده اند که اصلا یک کلمه عربی است و از ماده " حور " است. یک معنای ماده " حور " حرکت و تردد است و یک معنای دیگر آن سفیدی است و بعضی به همین دلیل گفته اند که حواریین، " قصار " یعنی رخت شوی بوده اند. در کتب تفسیر ما این مطلب زیاد آمده است که اینها رخت شوی بوده اند چون لباسها را تمیز و سفید می کردند و از این جهت به اینها " حواری " گفته شده است. ولی به احتمال زیاد این کلمه اصلا عربی نباشد و ریشه عبری یا سریانی داشته باشد، مخصوصا اگر عبری باشد ممکن است یک وجه مشترکی با عربی داشته باشد. ولی خیلی بعید است که کلمه " حواری " عربی باشد، زیرا کلمه " حواری " به ظاهر یعنی در مقایسه با لغات عربی به شکل جمع است ، ولی در تعبیرات قرآن کریم و حتی در تعبیرات پیامبر اکرم صلی الله علیه و آله و سلم کلمه حواری مفرد است و " یای " این کلمه یای نسبت است.
در بعضی از احادیثی که از پیامبر اکرم چنین آمده است که فلان کس حواری من است، معلوم می شود که حواری جمع نیست. جمع حواری را باید بگوییم: حواری ها و یا حواریین و این با لغات عربی جور درنمی آید. خصوصا روایتی در عیون اخبارالرضا نقل شده است که در مجلس مأمون حضرت رضا علیه السلام فرمود: اینکه می گویند یا شما چنین می گویید که آنها را از آن جهت " حواری " گفته اند که رخت شوی بودند و شغلشان رخت شویی بود و لباسها را تمیز می کردند چنین چیزی نیست، آنها رخت شوی نبودند، روح شوی بودند، از آن جهت که روحها را پاکیزه می کردند به آنها حواری می گفتند. حالا آیا حضرت می خواهند ریشه لغوی این کلمه را بیان کنند؟ بنابراین (یعنی اگر حضرت در این مقام باشند) این لغت اگر عربی هم نباشد، در همان ریشه اصلی اش باید معنای سفید کردن وجود داشته باشد.
حواریون عده خاصی هستند که خواص حضرت عیسای مسیح بودند و یک عده مؤمنین واقعی بودند و همان طور که مؤمنین اسلامی مصداق این آیه بودند آنها نیز مصداق آن بودند: «یا ایها الذین امنوا هل ادلکم علی تجار تنجیکم من عذاب الیم تومنون بالله و رسوله و تجاهدون فی سبیل الله باموالکم و انفسکم». اینها افرادی بودند که مؤمن به خدا و مؤمن به رسول زمان خودشان یعنی حضرت عیسی علیه السلام بودند و واقعا به تمام معنا مجاهد در راه خدا بودند و خودشان را در راه خدا وقف کرده بودند.
قرآن کریم در چندین جا از حواریین نام برده است و از آنها به تجلیل یاد کرده است. مثلا در یک آیه می فرماید: « و اذ اوحیت الی الحواریین» (مائده/111). این آیه نشان می دهد که حواریین، افرادی بودند که ارزش این را داشتند که خداوند متعال به آنها الهام کند. در سوره آل عمران آیه ای شبیه همین آیه سوره صف آمده است: «فلما احس عیسی منهم الکفر قال من انصاری الی الله قال الحواریون نحن انصار الله» (آل عمران/52). گفته اند تعدادشان دوازده نفر بوده است. خود مسیحیها هم دوازده نفر را نام می برند که از این دوازده نفر بعضی همینهایی هستند که برخی از این انجیل های چهارگانه معروف ( متی، مرقس، لوقا و یوحنا ) به نام آنهاست . عده دیگری هم هستند مثل شمعون و بعضی اسمهای مشترک دارند. خود مسیحیها معتقدند که از این دوازده نفر، یک نفر بعد مرتد و کافر شد و خیانت کرد. مسیحیها که معتقد به مصلوب شدن مسیح هستند. البته مسأله قتل مسیح علیه السلام از نظر قرآن حرف مجعولی است: «و ما قتلوه و ماصلبوه و لکن شبه لهم» (نساء/157) می گویند یهودای اسخریوطی در مقابل پولی که گرفت سر مسیح را آشکار کرد و از این جهت گناهکار شد و بعد پشیمان شد و چون فوق العاده پشیمان شد خودکشی کرد.
ولی از قرآن کریم، ما چنین مطلبی را استنباط نمی کنیم که یکی از آنها اینچنین باشد. البته نمی خواهم بگویم تعبیر قرآن به گونه ای است که اگر ما دلیل قاطعی از روایات خودمان یا دلیل قاطع تاریخی داشته باشیم استثناپذیر نباشد. تعبیر قرآن کلی است و کلی قابل استثناست. غرض این است که در قرآن چنین مطلبی نیامده است. قرآن در سوره صف آيه 14 در باره" حواريون" سخن گفته و ايمان آنان را متذكر شده است. خداوند در این سوره می فرماید:«يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا أَنْصارَ اللَّهِ كَما قالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيَمَ لِلْحَوارِيِّينَ مَنْ أَنْصارِي إِلَى اللَّهِ قالَ الْحَوارِيُّونَ نَحْنُ أَنْصارُ اللَّهِ فَآمَنَتْ طائِفَةٌ مِنْ بَنِي إِسْرائِيلَ وَ كَفَرَتْ طائِفَةٌ فَأَيَّدْنَا الَّذِينَ آمَنُوا عَلى عَدُوِّهِمْ فَأَصْبَحُوا ظاهِرِينَ ».
ترجمه:اى كسانى كه ايمان آورده ايد ياوران خدا باشيد همان گونه كه عيسى بن مريم به حواريون گفت: چه كسانى در راه خدا ياوران من هستند؟ حواريون گفتند: ما ياوران خدا هستيم، و در اين هنگام گروهى از بنى اسرائيل ايمان آوردند و گروهى كافر شدند، ما كسانى را كه ايمان آورده بودند در برابر دشمنانشان تاييد كرديم و سرانجام بر آنها پيروز شدند.در قرآن مجيد پنج بار از حواريون مسيح (ع ) ياد شده كه دو بار در سوره صف است، اين تعبير اشاره به دوازده نفر از ياران خاص حضرت مسيح (ع) است كه نام آنها در انجيلهاى كنونى (انجيل متى و لوقا باب 6) ذكر شده است. و به طورى كه قبلا نيز اشاره شد، اين واژه از ماده" حور" به معنى شستن و سفيد كردن است، و چون آنها قلبى پاك و روحى باصفا داشتند و در شستشوى روح و جان خود و ديگران تلاش و كوشش مى كردند، اين واژه بر آنها اطلاق شده.
در بعضى از روايات آمده است كه حضرت مسيح ع هر يك از آنها را به عنوان نمايندگى خود به يكى از مناطق مختلف جهان فرستاد، آنها افرادى مخلص، ايثارگر و مجاهد و مبارز بودند، و سخت به مسيح ع عشق مى ورزيدند.ولى در روايات مسيحيان آمده است كه يكى از آنها بنام" يهوداى اسخريوطى" سرانجام به مسيح ع خيانت كرد و مطرود شد.
در حديثى آمده است كه پيغمبر گرامى اسلام ص هنگامى كه در عقبه با جمعى از اهل مدينه كه براى بيعت آمده بودند روبرو شد فرمود: دوازده نفر از خودتان را انتخاب و به من معرفى كنيد كه اينها نماينده قوم خود باشند، همان گونه كه حواريون نسبت به عيسى بن مريم بوده اند «2» و اين نيز اهميت مقام آن بزرگواران را نشان مى دهد.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فان پاتوق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 272]