شورش ملوانان ناو جنگي پوتمكين

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: 102 سال پيش در روز 27 ژوئن سال 1905 ميلادي در كشتي پوتمكين ، رزمناو اصلي ناوگان جنگي روسيه تزاري ملوانان ناراضي دست به شورش زدند. اين شورش مصادف با نارضايتي عمومي در روسيه به ويژه پس از قيام خونين «يكشنبه سرخ» در 22 ژانويه سال 1905 ميلادي در سن پترزبورگ بود.
تعداد اعتصاب ها و شورش هاي مردمي سراسر روسيه را فراگرفته بود.
از هنگام شكست ناوگان جنگي روسيه در نبرد تسوشيما از ناوگان ژاپن در يك ماه قبل از اين تاريخ ، نيروي دريايي تزار نيكلاي دوم دستخوش ناآرامي شده بود و افسران به دشواري مي توانستند مردان خود را ناگزير به فرمانبرداري كنند.
رزمناو پوتمكين 2 سال قبل از اين تاريخ وارد خدمت نيروي دريايي روسيه شده بود و با 113 متر طول و 12600 تن وزن حدود 700 نفر ملوان داشت.

اغلب ملوانان آن دهقان هاي آموزش نديده بودند كه به زور به خدمت فراخوانده شده بودند تا جاي خالي تلفات نيروي دريايي روسيه در جنگ با ژاپن را پر كنند.
در آن هنگام ، رزمناو پوتمكين در درياي سياه و در سواحل بندر اودسا مشغول مانورهاي نظامي بود.
صبح روز 27 ژوئن ، مطابق معمول تداركات و نيازهاي ملوانان به رزمناو حمل شدند.
ملوانان به لاشه هايي كه در عرشه آويزان شده تا به انبار كشتي منتقل شوند نزديك شدند.
اين لاشه ها كه گوشت مصرفي ملوانان بود ، گنديده با رايحه اي مشمئز كننده و مملو از كرم بود.
پزشك كشتي در مقابل اعتراض ملوانان گوشت ها را معاينه كرده و مي گويد اگر با سركه شسته شوند قابل مصرف هستند.ملوانان موقتا آرام شده و دور مي شوند.

هنگام نهار وقتي آشپزها ديگ هاي برش با گوشت پخته را مي آورند ، ملوانان از خشم منفجر شده و آشپزها را مضروب مي كنند.
فرمانده رزمناو و افسران ارشد روي عرشه آمده و دستور مي دهند ملوانان روي عرشه جمع شوند.
در اين هنگام فرمانده بي سياستي كرده و مي گويد ملوانان بايد همين گوشت را مصرف كنند و چاره ديگري ندارند.
در ميان ملوانان تعدادي از طرفداران انقلابي حزب سوسيال دموكرات وجود داشتند كه رياست آنها با شخصي به نام آفاتازي ماتيوشنكو بود.
آنها از طرف حزب دستور داشتند ملوانان ناوگان درياي سياه را براي يك قيام عمومي آماده كنند.

ماتيوشنكو موقعيت را مناسب تشخيص داد و ملوانان را به شورش تحريك كرد.
ملوانان پوتمكين دست به شورش مي زنند و 8 نفر از افسران نيز به آنها مي پيوندند.
شورشيان فرمانده ، ناخدا و ساير افسران را به قتل رسانده و اجساد آنها را به دريا مي اندازند.

يك افسر به نام الكسيف تحت نظارت شديد ماتيوشنكو فرماندهي رزمناو را به عهده مي گيرد.
شورشيان پوتمكين پرچم سرخ انقلاب را برفراز كشتي به اهتزاز در آورده و همراه كشتي تداركاتي رزمناو به سوي بندر اودسا حركت مي كنند.
رزمناو پوتمكين اواخر بعدازظهر آن روز وارد بندر اودسا مي شود ، ملوانان شورشي اطلاع نداشتند كه در پي اعتصاب هاي كارگري ژنرال كوخانف فرمانده نظامي اودسا از صبح دستور برقراري حكومت نظامي را داده است.

در روز 26 ژوئن پليس و سوارنظام قزاق يك تظاهرات كارگري را بي رحمانه سركوب كرده بودند كه در جريان آن صدها نفر به قتل رسيده بودند.
مردم و اعتصابيون كه با ديدن پرچم سرخ برفراز پوتمكين جان تازه اي گرفته بودند روي پل ريشوليو كه بندر اودسا را به شهر متصل مي كرد تجمع مي كنند.
ژنرال كوخانف به 2 واحد سوارنظام قزاق دستور سركوب مردم را مي دهد و سواركاران قزاق دست به قتل عام مردم غيرمسلح مي زنند و صدها مرد و زن و كودك را به قتل مي رسانند.

ملوانان پوتمكين تصميم مي گيرند مقر ارتش كه در تئاتر شهر مستقر شده بود را بمباران كنند.
ماتيوشنكو دستور آتش مي دهد اما گلوله هاي توپ آنها فقط منازل مردم بي گناه را درهم مي كوبد و ناگزير بمباران متوقف مي شود.
رزمناو پوتمكين بندر اودسا را ترك مي كند در حاليكه يك ناوگان نيروي دريايي روسيه به آن نزديك مي شد.

رزمناو پوتمكين بي آنكه تبادل آتشي صورت گيرد از ميان كشتي هاي اين ناوگان عبور مي كند.
پس از مدتي دريانوردي در درياي سياه سرانجام رزمناو پوتمكين به سوي بندر كنستانزا روماني رفته و در اين بندر پهلو مي گيرد.
كشور روماني به ملوانان شورشي پناهندگي سياسي مي دهد و شورش پوتمكين خاتمه مي پذيرد.

به اين ترتيب ، در روز 27 ژوئن سال 1905 ميلادي در رزمناو پوتمكين ملوانان ناراضي دست به شورش مي زنند.
آنها در اين شورش موفق نمي شوند ساير ملوانان ناوگان درياي سياه روسيه تزاري را با خود همراه كنند و سرانجام پس از مدتي به روماني پناهنده مي شوند.
دو سال بعد از اين تاريخ ، نيكلاي دوم تزار روسيه قول عفو عمومي به انقلابيون سال 1905 ميلادي مي دهد.

شورشيان پوتمكين ترجيح مي دهند در روماني بمانند اما 5 نفر از آنها از جمله ماتيوشنكو قول تزار را باور كرده و به روسيه بازمي گردند.
به محض بازگشت به روسيه هر 5 نفر دستگير مي شوند.
ماتيوشنكو به دار آويخته شده و 4 نفر همراهش به سيبري تبعيد مي شوند.

سال ها بعد ، در سال 1925 ميلادي سرگئي آيزنشتاين كارگردان بزرگ شوروي براساس شورش پوتمكين فيلم «رزمناو پوتمكين» را تهيه مي كند كه برخي اين فيلم را بزرگترين فيلم سينماي قرن بيستم تلقي مي كنند.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 139]