سفر زرداري به چين و تلاش اسلام آباد براي پيوند عميق تر با پكن : نگاهي به روابط پاكستان و چين (بخش‪(۱‬

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: سفر زرداري به چين و تلاش اسلام آباد براي پيوند عميق تر با پكن : نگاهي به روابط پاكستان و چين (بخش‪(۱‬
كليات. پاكستان . چين . روابط دو جانبه
اسلام آباد - احمد فراهاني : آصف علي علي زرداري رييس جمهوري پاكستان قرار است از فردا (سه شنبه ) به مدت چهار روز براي ديداري رسمي به چين سفر كند؟ سفري از نگاه ناظران مسايل پاكستان ؟ براي دولت جديد اين كشور بسيار با اهميت است .

آنچنان كه محمد صادق سخنگوي وزارت خارجه پاكستان اعلام كرده در ديدار زرداري با مقام‌هاي چيني موضوع ساخت نيروگاههاي هسته‌اي توليد برق با كمك اين كشور مطرح خواهد شد.

وي در عين حال تصريح كرده كه پاكستان انتظار ندارد چين همانند توافق نامه هسته‌اي ميان آمريكا و هند، پيمان مشابهي را با اسلام آباد امضا كند.

پاكستان پيشتر يك كارخانه توليد برق هسته‌اي سيصد مگاواتي را با همكاري چين در منطقه چشمه در حدود دويست كيلومتري جنوب غربي شهر اسلام آباد ساخته و كار بر روي راكتور ديگري نيز در همين منطقه با همكاري پكن ادامه دارد.

صاق تاكيد كرده كه دولت پاكستان در اين مرحله احساس مي‌كند با وجود آنكه همكاري هسته‌اي با چين در منطقه چشمه ادامه دارد، بنابراين نيازي به توافق نامه تازه‌اي در اين خصوص نخواهد بود.

بنا بر گزارش‌هاي منتشر شده يپش بيني مي‌شود رهبران چين و پاكستان براي ايجاد شركت برق چيني - پاكستاني توافق كنند.

به گفته مقام‌هاي وزارت انرژي پاكستان براي ساخت سومين و چهارمين رآكتور در منطقه چشمه به يك ميليارد و هفتصد ميليون دلار سرمايه‌گذاري نياز است كه به اين منظور يك وام خارجي به مبلغ يك ميليارد و هفتاد ميليون دلار نيز دريافت خواهد شد .

اسلام آباد براي ايجاد تاسيسات هسته‌اي ديگري در منطقه چشمه مذاكرات خود را با چين را از مارس ‪ ۲۰۰۶‬آغاز كرده و تصميم دارد تا يك تاسيسات زير بنايي توليد برق هسته‌اي را با ظرفيت شش هزار مگاوات تا سال ‪ ۲۰۲۲‬راه اندازي كند.

كميسيون انرژي اتمي پاكستان نيز براي نيروگاه هسته‌اي توليد برق جديد خود شش مكان را مشخص كرده است.

اين كشور يك رآكتور پژوهشي هسته‌اي را با ظرفيت چهل تا چهل و پنج مگاوات در منطقه خوشاب احداث كرده كه براي حدود يك دهه فعال بود، با اين حال دو رآكتور مشابه ديگر نيز در همين منطقه در حال ساخت است.

رآكتور خوشاب ( بدون توليد برق ) با حضور كنسرسيومي متشكل از بيست شركت پاكستاني با نظارت كميسيون انرژي اتمي اين كشور ساخته شد و اين كنسرسيوم نيز بر راه اندازي آن، نظارت داشته است.

- روابط تاريخي چين و پاكستان
پاكستان از جمله كشورهاي در حال رشدي است كه چين از ابتدا روابط خود را بر محور دوستي با اين كشور آغاز كرد همواره روابط دو كشور رو به توسعه بوده است. اما روابط دوكشور از ابتدا تا كنون داراي فرازونشيب‌هايي بوده و در شرايط جديد جهاني با چالش‌ها و مشكلاتي مواجه است.

پاكستان و چين از اوايل دهه‪ ۱۹۶۰‬روابط گرمي داشتند. تا دهه‪ ۱۹۹۰‬روابط همانند ابريشم نرم بود. مائو مي‌خواست توسعه نفوذ آمريكا و اتحاد جماهير شوروي (سابق ) را به وسيله ايجاد ارتباطات با جهان سوم محدود كند. علاوه بر اين، پاكستان موازنه‌اي با هند براي چين ايجاد مي‌كرد.

هند در‪ ۱۹۶۲‬جنگ مرزي با چين داشت و تهاجم به چين را باكمك آمريكا و انگليس به شش منطقه كوهستاني توسعه داده بود.

روابط چين و پاكستان در دهه‪ ۱۹۹۰‬وارد يك مرحله متلاطم شد. ظهور طالبان در افغانستان، تشديد حركت‌هاي جدايي‌طلبانه دركشمير و تغييرات مهم در اولويت هاي داخلي و خارجي در چين را منجر شد.

- متغيرهاي موثر در روابط چين و پاكستان
‪ .۱‬هند
چين و هند دو كشور بزرگ آسيايي با فرهنگ و تمدني كهن و غني جمعا بيش از يك سوم جمعيت جهان و حدود دوسوم جمعيت آسيا را دربر دارند.

تخمين زده شده است كه تا قبل از سال‪ ۲۰۵۰‬جمعيت اين دوكشور به بيش از ‪۳‬ ميليارد نفر برسد. طبق نظر اكثر كارشناسان امورآسيا شكافي كه بين چين و هند از اواخر دهه‪ ۱۹۵۰‬پديد آمد و درجنگ سال‪ ۱۹۶۲‬به اوج خود رسيد نقطه عطفي در تاريخ روابط دو كشور آسيايي و در روند سياست بين‌المللي محسوب مي شود.

مرز چين و هند حدود ‪ ۲۵۰۰‬مايل يا حدود ‪ ۴۰۰۰‬كيلومتر تخمين زده شده است.

از اواخر دهه ‪ ۱۹۵۰‬به بعد قسمت‌هاي شرقي و غربي مرز چين و هند باعث بروز اختلافات مرزي ميان دوكشور شد و در نهايت منجر به جنگ در سال‪ ۱۹۶۲‬شد اما پس از جنگ در حالي كه در روابط دو كشور تاكيد بر پنج اصل همزيستي صلح آميز بود ؟ چين و هند در مورد مسايلي كه بر روابط دوكشور اثر مي‌گذاشت، اختلافاتي داشتند.

چين، سه مساله در روابط با هند، اختلاف مرزي، اعطاي پناهندگي هند به دالايي لاما و وضعيت مبهم هند در مورد تايوان را مورد نظر داشت.

شكايت هند در مورد همكاري نزديك چين با پاكستان در همه زمينه‌ها از جمله تهيه تسليحات و فناوري پيشرفته و بي‌ميلي پكن از به رسميت شناختن سيكيم به عنوان بخشي از هند بود.

روابط چين و هند با ديدار راجيوگاندي نخست وزير هند از پكن در ‪ ۱۹۸۸‬آغاز شد. چين به هند به عنوان-همسايه بزرگ> احترام مي‌گذارد و در واقع نگران اختلاف بين هند و پاكستان است به دليل اينكه ثبات در منطقه كه يكي از مهم ترين اهداف سياست خارجي چين است را مورد مخاطره قرار مي‌دهد.

تغيير بزرگ در سياست طولاني و پايدار چين در مورد اختلاف كشمير با اعلام پكن در سال ‪ ۱۹۹۰‬درباره اينكه اختلافات يك مساله تاريخي ايجاد شد.

محذورات نظامي چين يكي از دلايلي بود كه به احتياط پكن در مقابل هند موثر بود و و تلاش مي‌كرد با اين سياست وارد رقابت نطامي و يا درگيري محدود با هند نشود.

گرچه نيروهاي چيني مي‌توانستند مرزهاي شمالي و شرقي هند را تهديدكنند اما قادر به رويارويي با نيروي هوايي هند نبودند. موشك هندي آگني ‪ ۲‬بر موشك هاي چيني برتري داشت.

از سوي ديگر چين براي ايجاد موازنه روابط خود با پاكستان را گسترش داد بطوريكه
ژنرال چي هوتيان وزير دفاع چين در فوريه‪ ۱۹۹۹‬از اسلام آباد ديدار و ( ژنرال ) پرويز مشرف به عنوان ربيس ستاد ارتش در مه‪ ۱۹۹۹‬از پكن ديدار كرد مشرف در مورد رشد تماس‌هاي نظامي و دولتي بين دوكشور مذاكره كرد و اينكه چگونه روابط دوستانه بين چين و پاكستان به صلح و امنيت در منطقه كمك مي كند.

در اين اثنا تحليلگر سازمان اطلاعات آمريكا (سيا ) در فوريه‪ ۲۰۰۱‬ميلادي در واشنگتن تايمز در گزارشي نتيجه‌گيري كرده كه پكن به ارسال كمك‌هاي اساسي به پاكستان براي برنامه موشك‌هاي بالستيك ادامه مي‌دهد و متخصصان آمريكايي مي‌گويند آنها نمي‌توانند كمك چين را به برنامه تسليحات هسته اي پاكستان بپذيرند.

پس از ‪۱۱‬سپتامبر‪ ۲۰۰۱‬تنش و درگيري بين هند و پاكستان اوج گرفت گرچه هر دوكشور همراه با چين در جنگ عليه تروريسم با آمريكا همكاري مي‌كردند. با توصيه چين، آمريكا وكشورهاي ديگر در موردكاهش تنش بين دوكشور از سال‪۲۰۰۳‬ مذاكرات بين هند و پاكستان براي حل اختلافات مجددا آغاز شد.

پس از گسترش همكاري‌هاي هند و آمريكا در زمينه فناوري هسته‌اي در سال ‪ ۲۰۰۵‬پاكستان تمايل داشت كه آمريكا امكانات مشابه در اين زمينه در اختيار اين كشور قرار دهد ولي آمريكا با اين مساله موافقت نكرد؟ از اين جهت سعي نمود كه همكاري‌هاي خود را در زمينه هسته‌اي با چين گسترش دهد.

بر اين اساس پاكستان از چين درخواست كرد تا به اين كشور در ساخت شش نيروگاه اتمي با ظرفيت توليد‪ ۶۰۰‬مگاوات برق و يا نيروگاه‌هاي كوچك تر ولي به تعداد بيشتري كمك نمايد.

ادامه دارد ...
دوشنبه 22 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 97]