واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: سیاست > انرژیهستهای - بیانیه ایران درباره 1+5 منتشر شد. سعید نوایی موضوع برنامههای هستهای ایران در روزهای آینده مجدداً در صدر اخبار جهان قرار خواهد گرفت و این بار به واسطه حضور آمریکا در جمع کشورهای مذاکرهکننده با ایران، این مذاکرات رنگ و بوی دیگری به خود خواهد میگرفت، به ویژه آنکه این اولین نشست گروه 1 + 5 با ایران پس از روی کار آمدن دولت باراک اوباما در آمریکا به شمار میرود و ایران نیز در بیانیهای رسمی اعلام کرد که آماده گفتوگو و تعامل سازنده است. جمهوری اسلامی ایران همچنین اعلام کرده است که در جریان مذاکرات، بسته پیشنهادی به روز شده خود را ارائه خواهد کرد. اعلام آمادگی ایران برای نشستن بر سر میز مذاکره با کشورهای 1 + 5 در حالی صورت میگیرد که دولت اوباما که بر خلاف دولت بوش مذاکره مستقیم با ایران را بر مذاکره با واسطه ترجیح میدهد، این بار اعلام کرده است که برای شنیدن نظرات ایران در مذاکره 1 + 5 با ایران شرکت میکند به طوری که وزیر امور خارجه آمریکا در خصوص این رویکرد جدید آمریکا در قبال مسئله هستهای ایران میگوید: «آشکار است که ما معتقدیم دنبال کردن تعامل بسیار محتاطانه با ایران در زمینه برخی مسائل که بر منافع ما و منافع جهان تأثیر میگذارند منطقی است و ویلیام برنز، سومین مقام عالیرتبه وزارت خارجه اکنون «نه به عنوان یک ناظر، بلکه به عنوان یک شرکتکننده کامل» در مذاکرات حضور خواهد داشت.» از سوی دیگر، محمدالبرادعی، مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی روز دوشنبه در حاشیه کنفرانس «انرژی هستهای در قرن بیست و یکم» که در پکن برگزار شد، از ایران خواست که به اقدامات اخیر دولت باراک اوباما پاسخ متقابل دهد. به عقیده برخی تحلیلگران، مقصود البرادعی از آنچه که اقدامات اخیر دولت باراک اوباما خوانده است، اقدام عملی دولت آمریکا برای حضور مستقیم در مذاکرات هستهای با ایران بوده است. مدیرکل آژانس بینالمللی انرژی اتمی گفته است: «من به همکاران ایرانی خود گفتهام که شما نیز باید جبران کنید و همچنین دست خود را دراز کنید و آنچه ما از ایران شنیدهایم نیز کاملاً متفاوت است.» مذاکره بدون پیش شرطاین در حالی است که ایران بارها اعلام کرده است حاضر به پذیرش هیچ نوع پیش شرطی برای از سرگیری مذاکرات با 1+ 5 نیست. البته رابرت وود، سخنگوی وزارت امور خارجه آمریکا در این خصوص تأکید کرده است که کشورش هیچگونه پیش شرطی را برای داشتن گفتوگوی مستقیم با ایران مطرح نکرده است. او میگوید: «آمریکا یک تصمیم سیاسی بسیار روشن گرفته است مبنی بر اینکه قصد دارد با دولت ایران به تعامل مستقیم وارد شود.» اما انتظار گروه 1 + 5 برای ادامه مذاکرات با ایران، این است که این کشور اعتماد آنها را نسبت به صلحآمیز بودن فعالیتهای هستهای خود جلب کند. وزارت امور خارجه انگلیس در بیانیهای که پس از پایان نشست مدیران سیاسی گروه 1 + 5 در لندن منتشر کرد، از ایران خواست که نسبت به برنامههای هستهایاش شفافسازی کند. در بخشی از این بیانیه آمده است: «ما بار دیگر حق بهرهبرداری صلحآمیز ایران را از انرژی هستهای به رسمیت میشناسیم، اما ایران مسئول است در این باره اعتمادسازی کند تا اطمینان حاصل شود. این برنامهها مطابق با قطعنامههای شورای امنیت سازمان ملل ماهیت صلحآمیز دارند.» در این بیانیه به ایران توصیه شده است از این فرصت برای مشارکت جدی با گروه 1 + 5 در فضایی توأم با احترام متقابل استفاده کند. ایران آماده تعامل سازندهدر پاسخ به بیانیه اخیر 1 + 5، ایران گفتوگو را راهحل مشکلات در عرصه بینالمللی خوانده و در عین حال تأکید کرده است برخی مفاد بیانیه کشورهای یاد شده از تحولات جدید فاصله دارد و نافی احترام متقابل و گفتوگو در فضای عادلانه است. جمهوری اسلامی ایران در این بیانیه با تأکید مجدد بر ادامه فعالیتهای هستهای در تعامل با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در چارچوب NPT اعلام کرده بسته پیشنهادی خود را به روز کرده و آماده گفتوگو و تعامل سازنده است. ایران در عین حال تأکید کرده است که فعالیتهای هستهای خود را در تعامل فعال با آژانس بینالمللی انرژی اتمی در چارچوب NPT و مقررات آن همانند سایر اعضاء دنبال خواهد کرد. ایران به بیانیهای که 1 + 5 در لندن منتشر کرد اشاره کرده و آن را دور از تحولات جدید و یادآور رویکرد استفاده از ادبیات زور و تهدید در گفتوگو با ملتها به جای احترام متقابل خوانده است. به عقیده برخی تحلیلگران، تهران هنوز به رویکرد تازه واشنگتن به ایران اعتماد چندانی ندارد و تصمیم نگرفته چگونه به این اقدام واکنش نشان دهد. محمود احمدینژاد پیشتر در اقدامی که آسوشیتدپرس آن را «آشکارترین پیام جمهوری اسلامی در تمایل تهران بر برقراری روابطی گرمتر با ایالات متحده» نامید، گفت: «ایران بسته پیشنهادی جدیدی را در برنامه اتمی و مذاکره با غرب ارائه میکند.» این مسئله بیانگر این است که ایران از مذاکرات سازنده با1 +5 استقبال میکند. بسته ایران، بسته غربآنچه که با توجه به بیانیه ایران میتواند موضوع مذاکره قرار گیرد، بسته به روز شدهای است که ایران در جریان این مذاکرات آن را به کشورهای 1+5 ارائه خواهد کرد. هرچند که هنوز جزییات این بسته به روز شده که احمدینژاد در روز ملی فناوری هستهای به آن اشاره کرد هنوز مشخص نشده است، اما محمد سعیدی، معاون امور بینالملل سازمان انرژى اتمى در آستانه روز ملی فناوری هستهای در ایران در بخشی از گفتوگوی مشروحی که در اختیار رسانهها گذاشت، گفت: «اگر رویکرد 1+5 به حل و فصل مسئله هستهاى ایران مثبت باشد، پیشنهاد ایران به این کشورها مىتواند مورد توجه قرار گیرد.» وى درباره اینکه آیا شرایط بسته پیشنهادى ایران با توجه به تحولات اخیر تغییری خواهد کرد؟ گفت: «آخرین پیشنهاد ایران توسط سعید جلیلى ارائه شد که یک بسته جامع بود که مىتواند مبناى مذاکره قرار گیرد. اگر رویکرد آنها به مسئله هستهاى ایران و حل آن مثبت باشد، این پیشنهاد مىتواند مورد توجه قرار گیرد؛ چراکه موضوعات منطقهاى را مطرح مىکرد که مىتواند محلى باشد براى آزمایش صداقت 1+5.» پس از این اظهارات بود که رابرت وود، سخنگوى وزارت امور خارجه آمریکا اعلام کرد: «از این واقعیت که آنها به انجام گفتوگو تمایل دارند استقبال مىکنیم.» تأکید او بر بستهای بود که از سوی 1 + 5 به ایران ارائه شده و مطابق گفته وود، بستهای خوب از مشوقهاست. این بسته محور مذاکرات دو طرف عنوان شده و ایران نیز برای گفتوگو درباره آن اعلام آمادگی کرده است. غرب نیز امیدوار است که طی این گفتوگوها، ایران تضمینهای لازم را نسبت به صلحآمیز بودن برنامه هستهایاش به جامعه جهانى ارائه کند؛ برنامهای که همواره با تردید و تشکیک به آن نگاه شده است. راهی غیر از تحریمآنچه که منجر به واکنش متفاوت ایران به دعوت گروه 1 +5 شده است از نیمه اسفند 87 آغاز شد؛ چراکه کشورهاى آمریکا، انگلیس، فرانسه، روسیه، چین و آلمان در بیانیهاى که در نشست شوراى حکام آژانس بینالمللى انرژى اتمى خوانده شد اعلام کردند همچنان نسبت به یک راه حل دیپلماتیک جامع از جمله از طریق گفتوگوى مستقیم متعهد هستند. هم بیانیه مشترک 1+5 در یکى از نشستهاى آژانس بینالمللى انرژى اتمى و هم درخواست آنان از ایران برای بهرهمندی از فرصت پدید آمده، موضوعات تازهای بود که پایان سال خوشایندی را برای ایران رقم زد و فرصت کافی را در اختیار تهران گذاشت تا راجع به این مسئله بیشتر بیندیشد. نکتهای که در بیانیه فوق حائز اهمیت بود، اشاره نکردن به تشدید تحریمها علیه ایران بود؛ چیزی که تا پیش از آن به عنوان تنها راه براى متوقف کردن ایران یاد میشد. به نظر میرسد در شرایط کنونی تعامل با ایران در زمینه حل و فصل مشکلات افغانستان و عراق و شاید بعدها لبنان و فلسطین، این امید را ایجاد کرده است که ایالات متحده بخشی از خواستههای اتمی ایران را بپذیرد. فضای فعلی به وجود آمده و استقبال ایران از گفتوگوهای تازه، این امید را زنده کرده است که مذاکرات آتی دو طرف بدون ملاحظات سابق باشد. مشوقهای به میان آمده، تغییر فضای جهانی، نیازهای غرب به مشارکت ایران در امور خاورمیانه و در نقطه مقابل، نیاز ایران به برون رفت از بحران و انزوای چند ساله از سوی اروپا، زمینهساز پذیرش گفتوگویی است که هنوز نمیتوان درباره میزان تغییر محتوا و تغییر لحن آن قضاوت روشنی داشت. آنچه ظواهر امر نشان میدهد و سیری که در این مجال از نیمه اسفند تا امروز مورد بررسی قرار گرفت، چینش اتفاقات و تحولات منجر به گفتوگوی قریبالوقوع ایران و 1 + 5 را پیش رو میگذارد. مذاکره در شرایطی متفاوتاکنون همه طرفهای مذاکره آمادهاند تا در شرایطی متفاوت و با رویکردی نویدبخش، به مذاکرات جدید روی آورند. آمریکا در سیاست خارجی خود تغییری را جستوجو میکند که دست کم در قبال خاورمیانه و از جمله ایران منوط به تعامل، دیپلماسی و همکاری است. اروپا این بار در مذاکرات شریک و متحد خود را به طور مستقیم و بیواسطه به همراه دارد، ایران به عنوان عنصری مؤثر و فاعلی که میتواند در صورت تفاهم با طرفهای غربی تصمیمات را اجرایی کند در مذاکرات حاضر خواهد شد و با اتکا به دستاوردهای هستهای، حقوق هستهای و اهداف هستهای خود نگاهی مثبت به این دور از مذاکرات دارد. چین و روسیه نیز با توجه به همکاریهای رو به گسترش خود با ایالات متحده آمریکا، جهانی دور از تنش را زمینهای برای تحقق اهدافشان میبینند و چشم امید به رویکرد متفاوت آمریکا در عرصه سیاست خارجی دارند. همه این عوامل زمینهساز مذاکراتی مثبت و کارآمد است به شرطی که تمامی طرفها با عزم راسخ برای حل و فصل دیدگاههای متضاد و یا مغایرشان در موضوع هستهای ایران، بر سر میز مذاکره حاضر شوند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: خبر آنلاین]
[مشاهده در: www.khabaronline.ir]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 330]