در دومين حضور صحنه يي شجريان در سال جاري رخ داد معرفي دو ساز جديد

واضح آرشیو وب فارسی:هموطن سلام: در دومين حضور صحنه يي شجريان در سال جاري رخ داد معرفي دو ساز جديد
گروه فرهنگي؛ شامگاه پنجشنبه محمدرضا شجريان به همراه گروه شهناز براي دومين بار در سال جاري روي صحنه رفت. اين بار و برخلاف اجراي قبلي اين گروه در تالار بزرگ كشور برنامه از نظم بيشتري برخوردار بود و حداكثر با نيم ساعت تاخير اجرا آغاز شد كه اين ميزان تاخير به نسبت روز اول كنسرت قبلي شجريان يك پيشرفت بزرگ محسوب مي شود. اين بار نه خبري از حاشيه پرداخت مبلغ به اداره اماكن بود و نه مسائل مربوط به فروش اينترنتي بليت، اما حاشيه جديدي رقم خورد. مديركل دفتر شعر و موسيقي وزارت ارشاد چند روز پيش از كنسرت اعلام كرد به دليل بروز بعضي از مشكلات در كنسرت همايون شجريان با گروه دستان در تالار كشور تا برطرف شدن اين مشكلات امكان صدور مجوز براي اجرا در اين تالار ممكن نيست. به هرحال باز هم در لحظه آخر مشكلات و حاشيه ها برطرف شد و از شامگاه پنجشنبه شجريان به همراه گروه شهناز اجراي خود را آغاز كرد. برنامه اين اجرا نسبت به اجراي تابستان گروه تغييري به لحاظ قطعات نداشت و تنها بخش اول برنامه كنسرت قبل اين بار در بخش دوم اجرا شد. در آغاز بخش دوم برنامه محمدرضا شجريان اشاره كرد؛ از سازهاي روي صحنه سه ساز از ساخته هاي خود من است. يكي از اين سازها كه پيشتر نيز در خبرها به آن اشاره شده بود سازي است با عنوان «صراحي». اين ساز در خانواده سازهاي زهي قرار مي گيرد و در برخورد اول نزديك به ساز كمانچه نشان مي دهد. دومين سازي كه شجريان آن را معرفي كرد، سازي تحت عنوان «بم ساز» بود كه شكل و شمايل آن يادآور سنتور است. شجريان گفت؛ به علت زمان كم نتوانستيم براي اين ساز نت بنويسيم اما در كنسرت هاي ديگر اين ساز در گروه حضور خواهد داشت. به همين خاطر اين ساز تنها به واسطه تكنوازي «رامين صفايي» معرفي شد. ساز سوم هم همان سنتور بود. شجريان گفت؛ حدود 40 سال است كه روي ساز سنتور تحقيق مي كنم. در اين مدت سازهاي زيادي را خراب كرده ام دوباره ساخته ام تا به سنتوري برسم كه صداي يكدستي داشته باشد. در اين اجرا «صراحي» نقش پررنگي در گروه داشت. در جاهايي با آن جواب آواز داده شد و در بخش هايي هم با آن دونوازي شد. اين ساز در بخش اول توسط «سينا جهان آبادي» و در بخش دوم توسط «مهرداد ناصحي» نواخته شد. البته معلوم نشد تفاوت حجم صداي ساز در بخش اول با دوم به دليل تفاوت هاي نوازندگان بوده يا صدابرداري برنامه. «بم ساز» هم هرچند مناسب تكنوازي نشان نمي داد اما به نظر مي آمد مي تواند نقش تاثيرگذاري در گروه نوازي هاي موسيقي ايراني ايفا كند. از ديگر تفاوت هاي اين برنامه با برنامه تابستان حضور ساز قانون در تركيب اركستر بود كه توسط «سحر ابراهيم » نواخته شد. در برنامه تابستان مژگان شجريان تنها در روزهاي آخر به تكنوازي پرداخت اما در اينجا از همان روز نخست و در بخش اول برنامه شاهد تكنوازي او بوديم. همچنين او در جاهايي به همراه مهرداد ناصحي به عنوان همخوان شجريان را همراهي كردند كه البته اين همراهي نقش پررنگي در برنامه نداشت و نمي توان آن را با همراهي هاي همايون شجريان با پدر مقايسه كرد. دو تصنيف «باد صبا» از ساخته هاي حسام السلطنه مراد با تنظيم مجيد درخشاني و «رندان مست» ساخته مجيد درخشاني كه در بخش دوم برنامه اجرا شد با استقبال بيشتري از سوي مخاطبان روبه رو شد و در اظهارنظرهاي شفاهي بعد از كنسرت اسم اين دو قطعه بيشتر شنيده مي شد. از ديگر بخش هاي ويژه اين اجرا مي توان به دونوازي «صراحي» و «قيچك باس» اشاره كرد كه توسط «مهرداد ناصحي» و «حامد افشاري» اجرا شد. اتفاقاً تنها اشكال صدابرداري اجرا در همين بخش اتفاق افتاد. ناگهان صداي «صراحي» به صوتي ناهنجار تبديل شد و چهره شجريان درهم رفت و براي لحظاتي صورت خود را با دستانش پوشاند. اين بار هم بعد از پايان برنامه فرياد «مرغ سحر» از سوي مخاطبان بلند شد و آنچنان كه پيش بيني مي شد، شجريان اين ساخته «ملك الشعراي بهار» و «مرتضي ني داود» را كه حالا بيشتر با نام او شناخته مي شود به عنوان قطعه درخواستي اجرا كرد.

------------

درباره ساز جديد «صراحي»

محمدرضا شجريان

سال هاي زيادي بود كه جاي خالي سازهاي آرشه يي بم خوان را كه رنگ صدايشان در رديف سازهاي ايراني باشد، در اركسترها و گروه هاي ايراني حس مي كردم؛ بر آن شدم تا با شناسايي و تحقيق روي اين گونه سازها، سازي بسازم كه از خانواده كمانچه و قژك بوده و امكانات سازهاي خانواده ويولن را از نظر نوازندگي و وسعت صدا داشته باشد.در شهريور امسال بعد از طراحي اين ساز، شكل آن شبيه صراحي شد. نام «صراحي» بر آن گذاشتم. اولين تجربه ساخته شده آن كه اندازه آلتو آن است و سيم «آلتو» بر آن مي افتد، صدايش نزديك به سازهاي خراسان است.صراحي مانند خانواده ويولن مي تواند هشت اندازه متفاوت داشته باشد. فعلاً بيشترين نياز ما چهار اندازه سوپرانو، آلتو، باس و كنترباس آن است كه هر چهار نوع آن طراحي شده است.ويژگي ارزنده يي كه اين خانواده ويولن خواهد داشت، امكان تعويض صفحه آن است كه باعث تغيير در رنگ صوتي اين ساز مي شود؛ اين صفحه كه حكم تارهاي صوتي ساز را دارد، پوستي و گاه پوست همراه با چوب بوده كه روي جامي چوبي تعبيه شده و در مدت دودقيقه قابل تعويض است.اين سازها را نوازندگان كمانچه، قژك، ويولن، ويولنسل و كنترباس به راحتي مي توانند بنوازند.در كنسرت هاي اين دوره در بخش «شور» آقاي سينا جهان آبادي و در برنامه «همايون» آقاي مهرداد ناصحي با صراحي آلتو گروه شهناز را همراهي خواهند كرد.اميد است خانواده اين ساز بتواند نظر نوازندگان مشكل پسند و شنوندگان را به خود جلب كرده و در بين ديگر سازهاي شناخته شده جاي شايسته يي براي خود به دست آورد.

------------

در جلسه بررسي روند برگزاري دهمين دوره تصويب شد

اصلاح آيين نامه جشن خانه سينما

گروه فرهنگي؛ هيات مديره خانه سينما با حضور نمايندگاني از صنوف مختلف و نيز دبير دوازدهمين جشن سينماي ايران، روند و نحوه برگزاري اين دوره جشن خانه سينما را مورد بررسي قرار داد. در اين نشست مقرر شد با تشكيل كميته يي هفت نفره مقررات آيين نامه جشن سينما مورد بازنگري و اصلاح قرار گيرد. در ابتداي اين گردهمايي فرهاد توحيدي نايب رئيس هيات مديره خانه سينما و رئيس كانون فيلمنامه نويسان سينماي ايران كه مديريت و اجراي اين جلسه را به عهده داشت، اظهار كرد؛ از امسال قرار است كميته منتخبي، نارسايي هاي آيين نامه اين رويداد بزرگ را بررسي و اصلاحات مورد نياز را اعمال كند. محمدمهدي عسگرپور رئيس هيات مديره و مديرعامل خانه سينما نيز با اشاره به تنگناهاي زماني هيات مديره جديد در برگزاري جشن دوازدهم، از پاره يي اظهارنظرهاي غيركارشناسانه در مورد اين جشن گلايه كرد و اشراف و انجام تحقيقات بيشتري را از سوي نظردهندگان در خصوص چگونگي حضور فيلم ها در داوري اين جشن خواستار شد. وي با اشاره به زحمات طاقت فرسا و تلاش شبانه روزي امين تارخ در برگزاري هر چه مطلوب تر جشن خانه سينما از اختصاص تمامي اوقات شخصي و حرفه يي ايشان به برگزاري جشن قدرداني و لوح تقدير هيات مديره را به نمايندگي از جامعه اصناف سينماي ايران به امين تارخ اهدا كرد. سپس امين تارخ دبير دوازدهمين جشن بزرگ سينماي ايران و سخنگوي هيات مديره خانه سينما با اشاره به نواقص و نارسايي هاي آيين نامه جشن، يادآور شد در زمان پذيرفتن اين مسووليت اشرافي به آيين نامه تدوين شده پيشين نداشته و صرفاً به دليل محدوديت زمان ناگزير به اجراي همان آيين نامه شده است و حين برگزاري به تدريج به نقايص آن پي برده است. تارخ مصراً از هيات مديره و مديرعامل خانه سينما خواست بلافاصله بعد از برگزاري جشن با تشكيل كميته يي نسبت به بازنگري و اصلاح آيين نامه اقدام كنند. وي افزود؛ ما پنج مراسم مستقل از يكديگر تحت عناوين جشن فيلم كوتاه، جشن فيلم مستند، جشن فيلم انيميشن، مراسم بزرگداشت ها و نهايتاً جشن فيلم هاي سينمايي برگزار كرديم و اينكه صرفاً نگاه ها به مراسم اختتاميه جشن فيلم هاي بلند سينمايي معطوف باشد، نگاه كاملي نيست چون همه اين جشن ها علاوه بر استقلال شان هر يك جشن هاي بزرگي بودند كه مجموعه جشن سينماي ايران را شامل مي شدند و هر كدام هيات هاي انتخاب و داوري مستقل خود را داشتند و شايد براي نخستين بار بود كه اين هيات هاي انتخاب و داوري با تعامل كامل و همكاري صنوف مربوطه برگزيده شدند. تارخ اضافه كرد؛ برگزاري دوازدهمين جشن بزرگ سينماي ايران دو دستاورد بزرگ را نيز در كنار همه محسنات به همراه داشت. اول اينكه به رغم همه شائبه ها و حاشيه هاي پيرامون جشن هاي گذشته خانه سينما، استقلال آرا به طور كامل رعايت و تنديس ها به برگزيدگان قطعي داوران اهدا شد و هيچ گونه دخل و تصرفي در آرا و فيلم هاي منتخب صورت نگرفت. دوم تشكيل همين جلسه براي انتخاب اعضاي كميته بررسي و اصلاح آيين نامه جشن سينماي ايران است كه اقدام مثبتي در پاسخ به تمامي درخواست ها و اعتراضات اعضاي محترم داوري و صنوف براي اصلاح آيين نامه جشن محسوب مي شود، به همين خاطر به طور قطع و يقين مي توان اذعان داشت دوازدهمين جشن سينماي ايران يكي از سربلند ترين جشن هاي خانه سينما است.وي در خصوص پاره يي از انتقادهاي صورت گرفته در مورد بي نظمي ايجاد شده در برگزاري جشن گفت حضور غيرقابل پيش بيني بيش از چهارهزار علاقه مند علاوه بر دعوت شدگان رسمي جشن، وضعيت غافلگيرانه يي را براي ما رقم زد و ما به ناچار بدون هيچ گونه شدت عملي و صرفاً به خاطر احترام به دوستداران سينماي كشورمان، ناگزير به پذيرفتن آنان شديم.در خاتمه اين مراسم، پس از راي گيري كتبي، هفت نفر عضو كميته بررسي و اصلاح آيين نامه جشن سينماي ايران، به ترتيب آرا و به شرح زير انتخاب شدند؛ 1- تورج منصوري 2- حسن حسن دوست 3- ابوالحسن داوودي 4- عبدالله اسكندري 5- احمد اميني 6- كتايون شهابي 7- نظام الدين كيايي.

------------

آسيب دوباره به مجموعه تئاتر شهر

گروه فرهنگي؛ تالار قشقايي مجموعه تئاتر شهر براي بار دوم دچار مشكل شد.قشقايي كه پيش از اين يك بار در آذرماه سال 1384 يكي از ديوارهايش فرو ريخته بود، روز چهارشنبه بار ديگر دچار آسيب شد و سقف آن شكاف برداشت. اين شكاف در محوطه خارجي تئاتر شهر قابل رويت است و كاملاً نشان مي دهد كه كل مجموعه تئاتر شهر در خطر است.تئاتر شهر به واسطه ساخت و سازهاي پشت اين مجموعه از چند سال پيش مورد تهديد است و اهالي تئاتر هم نگران اين مساله بودند اما ظاهراً اين ماجرا يك آبادي و يك ويراني بيشتر ندارد و اگر ماجرا اين گونه ادامه پيدا كند ويران ماجرا مجموعه تئاتر شهر است.اين در حالي است كه تعداد سالن هاي نمايش در كل ايران تعداد محدودي است و تعداد سالن هاي نسبتاً استاندارد هم از همين كمي كه هست كمترند. و از همين تعداد هم اگر حتي يكي كم شود اتفاق جبران ناپذيري است، چرا كه رويكرد به تئاتر و سالن هاي نمايش كاملاً آشكار است.اين اتفاق در حالي رخ داده كه اهالي تئاتر بارها خطر تخريب اين مجموعه را متذكر شده بودند و به اين اعتراض ها و تذكرات هيچ ترتيب اثري داده نشده بود و ديوار مجموعه تئاتر شهر مجدداً شكاف برداشته و دچار آسيب شده است.درباره اين اتفاق علي اكبر تشكري نيا كارفرماي «پروژه عمراني» مجتمع وليعصر (عج) ديروز به ايسنا گفت؛ ترك خوردن سقف تالار «قشقايي» ارتباطي به پروژه عمراني «مجتمع وليعصر» (عج) ندارد. اگر قرار بود اتفاقي براي تالارهاي مجموعه تئاتر شهر به دليل عمق گودبرداري هاي اين پروژه بيفتد، اين اتفاق بايد همان روزهاي اول گودبرداري مي افتاد، نه الان كه پروژه مستحكم سازي شده است.

------------

رقابت «نيلوفر» و «سه زن» در جشنواره موسسه فيلم امريكا

فيلم سينمايي «نيلوفر» كه ايران از تهيه كنندگان آن است و «سه زن» منيژه حكمت در بخش مسابقه داستاني بيست و دومين جشنواره موسسه فيلم امريكا حضور دارند و «اسب دوپا» سميرا مخملباف نيز در بخش سينماي جهان پخش مي شود. امسال در مجموع 100 فيلم بلند و 48 فيلم كوتاه از 38 كشور در جشنواره موسسه فيلم امريكا (AFI) پخش مي شود و«سه زن» حكمت و «نيلوفر» به كارگرداني سابين ژمايل توليد مشترك ايران، فرانسه و لبنان در بخش مسابقه داستاني جشنواره به نمايش درمي آيد. برنامه هاي اين جشنواره در عين حال شامل تقدير از دني بويل فيلمساز بريتانيايي و تيلدا سوئينتن است. «ميليونر اسلامداگ» فيلم جديد بويل در جشنواره AFI امسال پخش مي شود و او پيش از نمايش اين فيلم مورد تقدير قرار مي گيرد. بخش تقدير از سوئينتن نيز شامل نمايش بخش هايي از فيلم هاي او و جلسه پرسش و پاسخ با اين بازيگر بريتانيايي است.«كشتي گير» دارن آرنوفسكي و «چه» استيون سودربرگ نيز اولين بار در غرب امريكا در AFI پخش مي شود. از فيلم هاي بخش نمايش هاي ويژه مي توان به «آدم احيا شده» پل شريدر و“ اشاره كرد. «آشيل و لاك پشت» تاكشي كيتانو، «كلاس» لورن كانته، «لحظه هاي جاوداني» يان تروئل، «گومورا» ماتيو گارونه، «گرسنگي» استيو مك كوئين، «اïهورتن» بنت همر و «انتقام» گتس اشپيلمان از فيلم هاي بخش سينماي جهان هستند. بيست و دومين جشنواره موسسه فيلم امريكا از 30 اكتبر (نهم آبان) با فيلم «تكنواز» با بازي رابرت داوني جونيور و جمي فاكس آغاز مي شود و 9 نوامبر (19 آبان) با «مقاومت» ادوارد زوئيك با بازي دانيل كريگ به پايان مي رسد.

------------

ملاقات با لوكلزيو نيكي كريمي

به عنوان يك سينماگر، حضورم در كن، واسطه يي شد تا با دو چهره بزرگ ادبي معاصر ملاقات كنم. اولي اورهان پاموك بود كه سال قبل برنده نوبل ادبي شده بود و ديگري ژان ماري لوكلزيو كه برنده نوبل ادبي 2008 شد. با لوكلزيو در بخش داوري سينه فونداسيون جشنواره كن همكار بودم. 5 نفر بوديم كه در طول جشنواره فيلم هاي اين بخش را داوري مي كرديم. لوكلزيو تجسم آن چيزي بود كه از يك روشنفكر قديمي در ذهن داريم. مردي به شدت منظم كه هنوز در پيروي از سنتي منقرض شده صبح زود و سر يك ساعت معين از خواب پا مي شد و در برنامه يي مدون به فعاليت هاي روزمره اش به عنوان يك داور مي پرداخت. او ساكت، آرام و دقيق بود. به ندرت اظهارنظرهاي غيرتخصصي مي كرد و وظيفه خود را با وسواسي حيرت انگيز انجام مي داد. اما سويه هنرمندانه اش در لحظات ديگري بروز مي كرد. واكنش هاي كودكانه يي در برابر برخي صحنه هاي فيلم ها انجام مي داد كه نوعي برانگيختگي ناگهاني قريحه هنرمندانه اش بود. نكته چشمگير در رفتار او خجالتي بودنش بود كه نظر هر مخاطبي را به خود جلب مي كرد. به عنوان داور، تواضع فوق العاده يي داشت. هميشه آخر از همه صحبت مي كرد و واقع بينانه مي گفت ارزيابي او از فيلم ها تنها از وجه ادبي و خط داستاني است. اما شايد به خاطر مهارت و تخصص اش به عنوان يك نويسنده فيلم هايي را كه خط داستاني شاخصي داشتند نمي پسنديد و بيشتر با فيلم هاي ضدقصه ارتباط برقرار مي كرد. او نقاط ضعفي را در خطوط داستاني و شخصيت پردازي ها كشف مي كرد كه شايد از نگاه ما دور مي ماند. وقتي به او گفتم يكي دو كتابش در ايران ترجمه شده، شگفت زده شد. دوست داشت نظر من را درباره كتاب هايش بداند اما متاسفانه آن موقع هيچ كتابي از او نخوانده بودم. نشاني ام را گرفت و بعدها يكي از كتاب هايش را برايم فرستاد. نام لوكلزيو هفته پيش در گمانه زني هاي ابتدايي نوبل ادبي بر سر زبان ها بود اما اعلام او به عنوان برنده نوبل يك غافلگيري لذتبخش بود. مثل شنيدن يك خبر خوش از دوستي ارزشمند.
جمعه 19 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: هموطن سلام]

[مشاهده در: www.hamvatansalam.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 139]