واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق:
مادرتان به شما گفته است تا اتاقتان را مرتب نكردهايد، حق نداريد از منزل خارج شويد! چه اتفاقي ميافتد كه ناگهان همين ناراحتي جزيي به يك خشم شديد تبديل ميشود و به جاي آنكه سريع مجلات و ظرف و ظروف را از اتاقتان جمع كنيد، آنها را پرت كرده و ميشكنيد؟ چرا نميتوانيد بر اين چالش به طور منطقي غلبه كنيد؟
بعضي نوجوانان و جوانان معتقدند كه حتي بعضي صبحها بيدليل عصباني از خواب بيدار ميشوند. اين حالات عصبي تا حدي به دليل تغييراتي است كه در اين سن در بدن آنها اتفاق ميافتد و مسبب همه آنها هورمونها هستند كه باعث نوسان خلق و به هم ريختگي احساسات آنها ميشوند. عامل ديگر، وجود استرس است يعني افرادي كه تحت فشار زياد هستند، زودتر از بقيه عصباني ميشوند. عامل بعدي، شخصيت نوجوان است. بعضيها به گونهاي هستند كه احساس ميكنند عواطف و هيجانات در آنها شديدتر است. آنها تهاجميتر رفتار ميكنند و به راحتي كنترل خود را از دست ميدهند. بخشي ديگر هم به الگوي نقشپذيري بستگي دارد. اگر نوجوان از كودكي ببيند افراد در خانواده به سرعت كنترل خود را از دست ميدهند و ديوانهوار عصباني ميشوند، او هم همينطور رفتار ميكند.
? ابزار رام كردن اين نيروي سركش
نيروي عصبانيت در بيشتر مواقع آنقدر شديد است كه مديريت و كنترل آن سخت ميشود. براي مهار و مديريت آن به <آگاهي از خود> و <كنترل روي خود> نياز داريد و ياد گرفتن اين دو مهارت زمان ميبرد.
? آگاهي ازخود، توانايي شناخت احساسات و تفكرات و چراهاي مربوط به آن است. كودكان درباره احساساتشان شناخت ندارند و آن را با اعمال و رفتارشان بيرون ميريزند. بنابراين وقتي عصباني و ناراحت ميشوند، بلوا به پا ميكنند! اما نوجواني توانايي ذهني كافي براي آگاهي از احساسات خود را دارد كه وقتي عصباني شد، چند لحظه فكر كند كه احساسات و افكار او چگونه است؟
? كنترل روي خود، همان فكر كردن قبل از عمل كردن است. ثانيهها و يا دقايق ميان احساس عصبانيت شديد و نشان دادن رفتار بعد از آن بسيار باارزش و گرانبهاست و فردي كه روي خود كنترل دارد، از اين فرصت براي بروز رفتاري منطقي و صحيح استفاده ميكند.
? آماده باشيد: قرار است تغيير كنيم
اگر تصميم گرفتهايد عصبانيتتان را كنترل كرده و تحت كنترل آن نباشيد، به اين معناست كه بايد به روشهاي واكنشي و رفتاري خود در حين عصبانيت و ناراحتي نگاهي عميق بيندازيد. آيا از آن دسته جوانهايي هستيد كه در اين مواقع داد و فرياد راه انداخته، ناسزا ميگويند و بياحترامي ميكنند؟ آيا اشيا را پرت كرده، لگد ميزنيد و يا ميشكنيد؟ ديگران را ميزنيد يا به خودتان آسيب ميرسانيد؟ اگر شما نوجوان و جوان عزيز هم ميخواهيد در روش كنترل عصبانيت خودتان تغييراتي بدهيد، به نتيجه رفتارهاي غلطتان فكر كنيد. چه چيزي به دست ميآوريد. آيا احترامتان بيشتر ميشود؟ آيا از خودتان راضي هستيد؟ كمتر احساس آزردگي و خستگي ميكنيد؟ راهكار آرام و منطقي نسبت به زندگي به دست ميآوريد؟ اگر تغيير رويه بدهيد، چه اتفاقي ميافتد؟ يادتان باشد كه ايجاد هر تغييري به زمان، تمرين و صبر و حوصله احتياج دارد و يك شبه اتفاق نميافتد.
? روش ? مرحلهاي كنترل عصبانيت
براي مثال مادرتان به شما گفته است تا اتاقتان را مرتب نكردهايد، حق نداريد از منزل خارج شويد و شما از اين مساله عصباني هستيد. اقداماتي كه بايد انجام دهيد، چنين است:
?) از احساساتتان باخبر شويد: در اولين مرحله، علت و چراي عصباني شدن خود را بشناسيد. مواردي كه شما را عصباني ميكند به زبان بياوريد، در نتيجه با شنيدن احساسات خود به جاي واكنش، عملكرد نشان ميدهيد چون درباره آنها فكر كردهايد. واكنش به طور معمول آني و بدون تفكر است. براي مثال با خودتان بگوييد: <من از دست مادرم عصباني هستم چون تا اتاقم را مرتب نكنم، نميگذارد بيرون بروم. اين انصاف نيست.> هرگز نگوييد مادرم بيانصاف است. در اين صورت شما موضوع را مورد قضاوت قرار دادهايد.
?) صبر كنيد و بينديشيد: بعد از اينكه موضوع عصبانيت خود را شناختيد چند دقيقه بدون رفتار و حرف خاصي صبر كنيد و به خودتان فرصت دهيد تا بتوانيد عصبانيتتان را كنترل كنيد. هيچ واكنشي نشان ندهيد. براي مثال از خودتان بپرسيد چه كاري ميتوانم انجام دهم؟ فرياد بزنم و وسايل را پرتاب كنم. و يا اتاقم را مرتب كرده و بعد از مادرم بپرسم اجازه ميدهد به مهماني بروم و سرانجام اينكه بدون اجازه به مهماني بروم.
?) انتخاب كنيد: به طور مثال اگر گزينه اول انتخاب شده است، ماجرا بدتر شده و حتي كار به تنبيهات شديدتر ميكشد. اگر گزينه دو را ميپسنديد، درست است كه ممكن است ديرتر به مهماني برسيد اما مادرتان هم راضي شده، دعوا نميشود و لازم نيست شرمنده شويد، ضمن اينكه به اشتباهتان هم پي برده و دفعه بعد بدون تهديد، اتاقتان را مرتب ميكنيد. اگر گزينه سوم انتخاب شده شايد به موقع به مهماني برسيد ولي چون بدون اجازه رفتيد، بعد از بازگشت منتظر واكنش و تنبيهات سختتر والدين باشيد.
?) تصميم بگيريد: وقتي به خودتان فرصت داده باشيد، حتما گزينه دوم انتخاب ميشود چون بهترين و منطقيترين گزينه است.
?) پيشرفت كار را بررسي كنيد: بعد از اينكه رفتار انتخابي را انجام داديد، مدتي به آن فكر كنيد كه چطور گذشت. آيا رفتارتان معقول بوده است؟ اگر نه، چرا؟ آيا از آن راضي هستيد؟ اين مرحله بسيار مهم است چون خودتان عواقب كار را در نظر ميگيريد خودتان را بهتر ميشناسيد و ياد ميگيريد كدام راهكار حل مساله در شرايط مختلف بهتر عمل ميكند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فان پاتوق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 394]