واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: يك چرخه از اين پديده بيماري به شكل زير رخ ميدهد:
1-ادراك كننده انتظارات خاصي مبني بر چگونگي رفتار هدف متصور ميشود.
2-سپس ادراك كننده به نحوي رفتار ميكند تا هدف را وادار به اعمال رفتار مورد انتظار خود كند.
3-هر آينه هدف به نحوي رفتار ميكند تا انتظارات ادراك كننده تاييد گردند.
4-ادراك كننده تحقق رفتار پيش بيني شده خويش را به چشم مي بيند.
عكس اين حالت پيشگويي خودشكننده (self defeating prophecy) قرار دارد. تفاوت آن با پيشگويي كامبخش به شرح زير است:
پيشگويي كامبخش: پيشگويي يك نتيجه منفي كه آن نتيجه منفي به علت بازخوردهاي منفي محقق ميشود.
پيشگويي خود شكننده: پيشگويي يك نتيجه منفي كه آن نتيجه منفي به علت بازخوردهاي مثبت محقق ميشود.
مثالها:
1-خانواده اي صاحب دو فرزند ميباشد. والدين يكي از فرزندان را با استعدادتر و باهوش تر از فرزند ديگر ميپندارند و يا صرفا يكي را بيش از ديگري دوست دارند. بنابراين فرزند مرجح و محبوب را بيش از فرزند دوم مورد حمايت (مالي، عاطفي، اجتماعي)، توجه و پذيرش قرار ميدهند. در نهايت فرزندي كه از حمايت بيشتري برخوردار بوده در زندگي موفق و كامياب و فرزندي كه مورد بي توجهي واقع شده در بزرگسالي ناموفق و يا فاقد اعتماد بنفس ميگردد.
2-شما دو گلدان در منزلتان نگهداري ميكنيد. اما به يكي از گلدانها بيش از ديگري توجه كرده و به آن رسيدگي ميكنيد. در نتيجه گلدان محبوب شما از رشد خوبي برخوردار گشته و شادابي خود را نيز حفظ ميكند، اما درمقابل گلدان دوم پژمرده و خشك ميشود.
3-استاد دانشگاه يكي از دانشجويان را باهوش تر از سايرين ميپندارد، بنابراين وقت بيشتري را با وي سپري ميكند. در نتيجه وي نمرات بهتري نسبت به ساير دانشجويان دريافت ميكند.
4-مربي فوتبال تصور ميكند كه بازيكن تازه وارد هماهنگي لازم را با تيم ندارد و يا از مهارت و تجربه ي كافي برخوردار نيست ،بنابراين وي را وارد ميدان نميكند.هنگامي هم كه وي را براي مدت كوتاهي بازي ميدهد،ازآنجايي كه بازيكن ازآمادگي لازم برخوردار نيست(به علت فرصت ندادن به وي) بالطبع بازي خوبي از خود به نمايش نمي گذارد.
5-شما انتظار اين را داريد كه هم اتاقي شما فرد خجالتي و كم رويي باشد، از اين رو با وي زياد صحبت نمي كنيد و در نتيجه وي كمرو به نظر ميرسد.
6-شما هنگام قرار ملاقات انتظار داريد فرد مقابلتان شما را مورد پسند قرار نداده و طردتان كند. بنابراين هنگامي كه با وي روبرو ميشويد، به او بي اعتنايي كرده و بد برخورد ميكنيد (شايد براي پيش دستي و اينكه اين شما بوديد كه نخست وي را نپسنديده و طرد كرده ايد). در نتيجه وي نيز آزرده شده و شما را طرد ميكند.
7-چنانچه با ما به نحوي رفتار شود كه گويي فرد با شخصيت و باهوشي هستيم، ما نيز همانگونه كه ديگران انتظار دارند رفتار خواهيم كرد. (و بالعكس)
8-شما وارد رستوراني مي شويد و انتظار يك سرويس دهي بد را از آن رستوران داريد. بنابراين با ارسال پيامهاي غير كلامي و يا كلامي به پيشخدمت باعث ميشويد تا وي سرويس مناسبي به شما ارائه ندهد.
9-سرمايه گذاران بورس انتظار دارند تا بازار با ركود مواجه گردد. بنابراين از خريد سهام خودداري ميكنند. نتيجه آن ركود در بازار بورس ميباشد.
10-هنگامي كه معلمان و استادان از دانش آموزان انتظار دارند تا خوب درس بخوانند و از پيشرفت علمي برخوردار باشند،دانش آموزان نيز خود را با اين انتظارات انطباق داده و در درس پيشرفت ميكنند (و بالعكس). از اين پديده به اثر پيگماليون(pygmalion effect) ياد ميشود كه درآن اثر نيروي انتظار در بهبود عملكرد مطرح است.
11-اثر دارونماها(placebo) كه درآن علايم بيماري با يك داروي بي اثر تسكين مي يابد نيز از همين پديده نشات ميگيرد. بيمار صرفا به خاطر اينكه انتظار بهبودي دارد، حالش بهتر ميشود.
12-فردي وارد رابطه اي ميشود، اما با اين تصور كه رابطه روزي نافرجام پايان خواهد يافت. بنابراين آنطور كه بايد در حفظ رابطه نمي كوشد و در نهايت رابطه نيز با شكست مواجه ميشود.
نتيجه:
1-چنانچه انتظار شكست داشته باشيد شكست خواهيد خورد، و چنانچه انتظار پيروزي داشته باشيد پيروز خواهيد شد. هميشه حق با شماست.
2-ما رفتار ديگران را به نحوي تحت تاثير قرار مي دهيم كه با انتظاراتمان تطابق يابند.
3-ديگران نيز به نحوي رفتارميكنند تا رفتار خود را با انتظارات شما وفق دهند.
4-شما ميتوانيد خالق واقعيات زندگي خود باشيد.
5-همانگونه دنيا خود را به شما مي نماياند كه انتظارش را داريد.
6-برچسب زدن اهميت دارد، هر چقدر هم فردي كه برچسب ميخورد سنش كمتر باشد اين اهميت دو چندان ميشود. شايد زني كه در حال حاظر زن خياباني ناميده ميشود، در نوجواني به وي انگ و تهمت بي عفتي و بي بندوباري زده ميشده است.
7-چنانچه در رابطه اي شكست خورده ايد، مطمئن باشيد شما يا شريكتان و يا يكي از نزديكان شما انتظار شكست رابطه را مي كشيده است .
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: فان پاتوق]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 54]