بــه كــودكان رنـگ، كـاغذ و قيـچي بدهـيد

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: بــه كــودكان رنـگ، كـاغذ و قيـچي بدهـيد

همه انسان‌ها داراي حس و استعداد زيباشناختي هستند و يكي از مهمترين وظايف نظام‌هاي تعليم و تربيت در جهان، شكوفا كردن همين حس است و در اين ميان نظام آموزشي ايران نيز با شيوه‌هاي مختلف به پرروش حس زيباشناختي كودكان در تمام مراحل توجه دارد.

آنچه مسلم است اين است كه هدف از نقاشي، سفالگري، مجسمه‌سازي و طراحي كودك، هنرمند كردن و نقاش شدن وي نيست بلكه هدف پرورش دقت، كنجكاوي، خلاقيت، حس زيباشناسي، بيان تصويري، كشف توانايي و بالاتر از همه انديشيدن است تا در آينده به فردي خلاق، جسور و توانا تبديل شود.

آموزش هنر به كودك در درجه نخست بايد موجب ايجاد علاقه و انگيزه در كودك شود و در اين ميان تعامل متقابل مربي و كودك باعث ايجاد علاقه، دقت، پشتكار، كشف استعداد و بروز خلاقيت در كودك مي‌شود و يك مربي توانمند نيز بايد با درايت و شكيبايي مسير آموزش كودك را به پيش ببرد تا زمينه آموزش صحيح هنر را فراهم كند.

اين در حالي است كه امروزه به اعتقاد بسياري از كارشناسان آموزشي، مربيان و معلمان مدارس ابتدايي نسبت به آموزش هنرهاي تجسمي در مراكز آموزشي بي‌توجهي مي‌كنند و با اين كه هنرهاي تجسمي يكي از دروس پراهميت مدارس ابتدايي است ولي مربيان اين رشته‌هاي هنري آن طور كه بايد، در اين زمينه از خود مهارت نشان نمي‌دهند.

درس نقاشي را جدي بگيريم

اين روزها درس نقاشي در تمامي كلاس‌هاي ابتدايي يك بار در هفته تدريس مي‌شود و با وجودي كه اغلب دانش‌آموزان به آن علاقه نشان مي‌دهند ولي متاسفانه برخي از اولياي مدرسه آن را جدي نمي‌گيرند.

ندا رحيمي مربي نقاشي يكي از مهدكودك‌هاي تهران بر اين باور است كه توجه به نقاشي كودك يعني راهنمايي او به سوي جهان خلاقيت، از اين رو مي‌توان با استفاده از هنر، ذهن پاك كودك را به سوي كشف زيبايي‌ها هدايت كرد.

وي كه از فارغ‌التحصيلان رشته نقاشي است، تاكيد كرد كه دروس‌ هنرهاي تجسمي در زمينه تعليم و تربيت و كشف استعدادهاي خلاقه دانش‌آموزان، نقش حياتي دارد و دانش‌آموز در حين فراگيري هنر، علاوه بر بروز استعدادهاي دروني خود با فرهنگ معاصر و كهن اين هنر آشنا مي‌شود.

اين مربي كودك توضيح داد: آشنايي كودكان با دنياي هنر نه تنها در پرورش فكري كودكان بلكه در برخورداري آنان از احساسات مثبت، درك زيبايي‌ها و نيكي‌هاي جهان هستي بسيار موثر است و بي‌اعتنايي به دروس هنرهاي تجسمي و استفاده نكردن از امكانات موجود در اين رشته درسي در جريان آموزش صحيح نيست.

استفاده از وسايل كمك دهنده در آموزش هنري كودك ممنوع

روانشناسان معتقدند هنر بازتاب دانش و تفكر است. جنبه نمادين و سمبليك هنر، باعث تقويت فكر و رشد كودكان مي‌شود و در اين راستا آموزش هنر، زمينه‌ساز پيشرفت تحصيلي در مراحل بعدي تعليم و تربيت است.

از اين رو بايد گفت نقاشي‌هاي آزاد در دوره پيش دبستاني و مقاطع بالاتر، آينه ناخودآگاه كودك است و آنچه كودك در اين دوران سني بر روي كاغذ مي‌آورد نشات گرفته از تصور او از دنياي اطراف است.

در دوره پيش دبستاني، علاوه بر نقاشي، كاردستي نيز اجرا مي‌شود. كودك پيش‌دبستاني در كار هنري، قادر به برش درست مقواها نيست. به همين دليل، به والدين توصيه مي‌شود كه در درست كردن كاردستي با كودك مشاركت داشته و در پرورش استعدادهاي وي كوشا باشند.

ولي در اين بين بايد به كودك آزادي و حق انتخاب داد و او را به كار خاصي محدود نكرد.

مريم جلالي كارشناس ارشد رشته روانشناسي در اين مورد گفت: كودك بايد در حين آموزش هنر به خود و كار خود اعتماد داشته باشد و اين آرامش را بايد معلم و مربي در او به وجود آورد و تقويت كند. در اين ميان والدين و مربي بايد از دستكاري، اعمال نظر مستقيم و سليقه‌اي و كمك كردن به كودك به شدت پرهيز كنند زيرا اين كار فضاي ذهني كودك را به طور كامل به هم ريخته و خلاقيت و هنر او را فلج مي‌كند.

اين كارشناس يادآور شد: همچنين به كار بردن خط‌كش، شابلون و ديگر وسايل كمك‌دهنده از خلاقيت كودك مي‌كاهد اين در حالي است كه نشستن والدين در كنار كودك و كمك به وي در هنگام نقاشي و يا انجام هر كار هنري، موجب امنيت رواني كودك مي‌شود و در نهايت او بهتر مي‌تواند كار هنري انجام دهد، ولي بايد به كودك فرصت فعاليت خلاق و آزاد را داد و از دخالت در كار وي خودداري كنيم، و فقط به او يادآوري كنيم از اشتباه و تكرار نترسد و با رفتار و تاييدها او را در انجام كار همراهي كنيم.

تعريف نقاشي كودك

در دوره پيش از دبستان و مقطع دبستان، هنر براي كودك بسيار لذت‌بخش است و بايد به عنوان يك بعد بسيار مهم، بسط و گسترش داده شود. چنان كه علاقه به رنگ و گذران وقت با قيچي و كاغذ و مدادرنگي، از جمله نشانه‌هايي است كه از علاقه كودك به هنرهاي تجسمي خبر مي‌دهد و والديني كه به رشد هنري فرزندشان اهميت مي‌دهند، بايد به اين نشانه‌هاي كوچك توجه كنند.

اما امروزه روش‌هاي مدون براي شناسايي خلاقيت‌هاي كودكان براي والدين كمتر قابل دسترس است و منابع موجود هم اغلب به زبان فارسي ترجمه نشده‌اند و بيشتر منابع موجود، براي آموزش مربي است. اين در حالي است كه بايد سطح مطالعات خانواده نيز در شناسايي خلاقيت‌هاي كودكان و زمينه هنرهاي فرزندان افزايش يابد.علي رحيمي يكي از فارغ‌التحصيلان رشته نقاشي كه امروز به آموزش اين هنر به كودكان در يك آموزشگاه آزاد مشغول است، در اين مورد گفت: متاسفانه مربيان همواره با يك پرسش عذاب‌آور از طرف خانواده ها روبه‌رو هستند.

مادرهايي كه كودكانشان را براي آموزش مي‌آورند، مدام مي‌پرسند بچه‌ ما از كي مي‌تواند رنگ و روغن ياد بگيرد! اين ديدگاه در اغلب خانواده‌ها وجود دارد. آنها تصور مي‌كنند نقاشي حتما بايد با رنگ و روغن باشد و بتوان آن را به ديوار خانه آويخت. در حالي كه تعريف نقاشي براي بچه‌ها فراتر از اين است.

وي در مورد تعريف نقاشي كودكان گفت: نقاشي كودك همان پياده كردن تخيل كودكانه است كه بازتاب شرايط زندگي و ديدگاه كودك نسبت به زندگي و تجربه‌هاي هنري است كه تاكنون فراگرفته است. اين كه بچه بتواند آنچه را در فكر و تخيلش هست روي كاغذ بياورد، بسيار مهم است. بنابراين هدف ما در آموزش نقاشي به كودك اين نيست كه به او بياموزيم چطور يك نقاشي را براي نصب روي ديوار خانه ترسيم كند.اين مربي خاطرنشان كرد: بايد والدين و مربيان در مورد موضوع نقاشي با كودك صحبت كنند ولي انتخاب رنگ‌ها، فرم‌ها و شكل موضوع را به كودك بسپرند. به عنوان مثال در مورد موضوع خانه بايد در اين مورد به كودك توضيح داد و اجزاي تشكيل دهنده خانه را براي او تشريح كرد ولي شكل خانه، تعداد طبقات و رنگ و فرم آن به عهده خود كودك گذاشت.

رنگ، كاغذ و قيچي را به كودكان بدهيد

به هر شكل جايگاه هنر در دنياي مدرن غيرقابل انكار است و آموزش كودكان در زمينه‌هاي هنري همچون نقاشي، سفالگري، مجسمه‌سازي و عروسك سازي، عكاسي و ديگر هنرها آنچنان لازم و ضروري است كه به اعتقاد بسياري از كارشناسان، ريشه بي‌توجهي به هنر و معماري در آدم‌بزرگ‌هاي امروز را بايد در روزهاي كودكي‌شان جست و جو كرد، روزهايي كه هنر در زندگي آنها هيچ جايگاهي نداشته است پس بياييد از امروز رنگ، كاغذ و قيچي را به كودكان خود بدهيم زيرا فردا دير است.

از: محبوبه آذرخيل ـ ايرنا

سه شنبه 16 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 757]