واضح آرشیو وب فارسی:دنياي اقتصاد: تحليل روزنامه يو.اس.اي تودي آمريكا از اخراج سفراي اين كشور از كشورهاي ونزوئلا و بوليوياشتباه را روي ماسه بنويسيد، پيروزي را روي سنگ
عكس :چاوز و مورالس روساي جمهور ونزوئلا و بوليوينسترن احمديونزوئلا و بوليوي سفراي آمريكا را در اين كشورها به دنبال دخالت واشنگتن در امور داخلي كشورهاي آمريكاي لاتين، از خاك كشورهايشان اخراج كردند. در پي اين اقدام هندوراس، نيكاراگوئه و اكوادور هم حمايت خود را از اين تصميم اعلام كردند. هندوراس تا آرام شدن وضعيت فعلي از پذيرفتن استوارنامه سفير جديد آمريكا خودداري كرده است.
هوگو چاوز ديپلمات آمريكايي را به توطئه عليه دولت كاراكاس متهم كرد. او اظهار داشت كه از هيچ سفير جديد آمريكا در كاراكاس استقبال نخواهد شد مگر اينكه دولت آمريكا به مردم آمريكاي لاتين احترام بگذارد. رييسجمهور ونزوئلا خاطرنشان كرد كه روابط ديپلماتيك ميان كاراكاس ـ واشنگتن تا زمان كنارهگيري جورج بوش رييسجمهور آمريكا از قدرت كمرنگ باقي خواهد ماند.
او كه واشنگتن را به كودتا و تلاش براي سقوط دولت كاراكاس متهم ميكرد، به وزير خارجه خود دستور داده تا برناردو آلوارس سفير ونزوئلا در آمريكا را پيش از آن كه از خاك آمريكا بيرون كنند، به كشور خود فراخواند.
در همين حال اوو مورالس رييسجمهور بوليوي، فيليپ گلدبرگ سفير آمريكا در لاپاز را مسوول توطئه چيني عليه دولت بوليوي دانست و او را عنصر نامطلوب خواند. رييسجمهور بوليوي در سخناني در كاخ كمادو سفير آمريكا در لاپاز را با سران و عوامل آشوب و ناآرامي در ايالتهاي جداييطلب سانتاكروز تاريخا بني پاندو وچوكيساكا مرتبط دانست. وي گفت: سفير آمريكا در كشور ما عليه دموكراسي توطئه ميكند و خواستار تجزيه بوليوي است.
از سوي ديگر در پي اخراج سفير آمريكا از لاپاز به اتهام مداخله در امور داخلي بوليوي دولت آمريكا نيز سفير بوليوي در واشنگتن را اخراج كرد.
شان مك كورمك سخنگوي وزير خارجه آمريكا در بيانيهاي اعلام كرد: در پاسخ به اقدام غيرقابل توجيه و مغاير با كنوانسيون ژنو ما به دولت بوليوي اعلام كرديم كه گوستاو گوزمان، سفير اين كشور در آمريكا عنصر نامطلوب شناخته شده و بايد اين كشور را ترك كند.
اين در حالي است كه براي اولين بار پس از پايان جنگ سرد روسيه به ونزوئلا سلاح ميفروشد و تصميم به برگزاري مانورهاي نظامي مشترك با اين كشور ميگيرد. بار ديگر بمبافكنهاي استراتژيك (راهبردي) روسيه بر فراز درياي كارائيب در حياط خلوت آمريكا به پرواز درآمدند و كارشناسان نيز از آن به عنوان جنگ سرد جديد ياد كردند.
شان مك كورمك كشورش را داراي برتري نظامي در نيمكره غربي دانست و با نشان دادن تصاويري از بمبافكنهاي روسي كه براي برگزاري مانور مشترك نظامي به ونزوئلا آمدهاند، گفت: ما از نزديك همكاري مسكو و كاراكاس را زير نظر داريم.
سخنگوي وزارت خارجه آمريكا به ويژه بر نگراني آمريكا در قبال رييسجمهور بوليوي تاكيد كرد و گفت: اوو مورالس تصميمات بدي اتخاذ كرده است. وي همچنين اظهار داشت: ما برنامه مثبتي براي نيمكره غربي داريم و با كساني كه با ارزشهاي ما همراه باشند همكاري خواهيم كرد.
اوباما همچنين در اين باره گفت: «هوگو چاوز در صدد انحراف افكار عمومي از ناتواني خود در پاسخگويي به نيازهاي اساسي مردم ونزوئلا و مخالف معيارهاي بنيادين دموكراسي است.» اوباما به علاوه مدعي شد رييسجمهور ونزوئلا اجازه قاچاق مواد مخدر در اين كشور را ميدهد.
مك كين به علاوه دولت هوگو چاوز را به حمايت از تروريستهايي متهم كرد كه در صدد بيثبات كردن همسايه دموكراتيك خود يعني كلمبيا هستند. مك كين همچنين با ابراز مخالفت خود با همكاري نظامي ونزوئلا و روسيه مقامات كاراكاس را به مشاركت در قاچاق مواد مخدر متهم كرد.
قاچاق مواد مخدر شايد از جمله معدود موضوعاتي باشد كه هر دو حزب جمهوريخواه و دموكرات بر سر آن توافق دارند. در آخرين اظهارات، بوش هم ونزوئلا و بوليوي را مسوول قاچاق مواد مخدر در منطقه دانسته است.
چاوز هم در پاسخ به اين ادعا به آمريكا توصيه كرد تا كشورهاي ديگر را مقصر مشكلات داخلي خود نخواند. او گفت بهتر است ايالات متحده از داخل كشور خود با قاچاق مواد مخدر مبارزه كند.
برخي تحليلگران بر اين باورند كه انتخاب رهبران چپگرا در آمريكاي لاتين به انزواي بيشتر ايالات متحده در اين منطقه منجر شده و با حضور كشور نفتخيز ونزوئلا آنها ديگر به كمكهاي واشنگتن نياز نخواهند داشت.
چاوز تصريح كرد دولت آمريكا سبب شد تا ونزوئلا سفير اين كشور را اخراج كند پس منتظر انتخابات آينده آمريكا خواهد ماند و پس از روي كار آمدن دولت جديد در اين كشور، سفير خود را به آمريكا اعزام خواهد كرد.
اما در همين حال است كه رييسجمهور ونزوئلا نگاهي بيش از تئوري به اين قضيه مياندازد و اظهار اميدواري ميكند كه اين تنشهاي سياسي ميان آمريكا و ونزوئلا لطمهاي به روابط تجاري دو كشور وارد نكند.
هوگو چاوز گفت با وجود اين كه روابط ديپلماتيك كشورش با آمريكا به حداقل كاهش يافته است اما دولت ونزوئلا روابط تجاري و اقتصادي خود را با دولت آمريكا ادامه ميدهد و اين همكاريها متوقف نخواهد شد.
وزير امور خارجه چين از سفر رييسجمهور ونزوئلا به آن كشور خبر داد. چاوز در هفته آينده براي بررسي امكان گسترش مناسبات تجاري، قضايي و ورزشي با چين به چين سفر خواهد كرد.
چاوز در طول سفر سه روزه خود از 23 تا 25 سپتامبر ضمن ديدار با هو جين تاهو، رييسجمهور چين، جنبههاي محتمل گسترش روابط تجاري با چين را زير نظر خواهد گرفت.
البته هنوز هيچ كدام از طرفين اعلام نكردند كه مبحث انرژي هم در اين مذاكرات گنجانده خواهد شد يا خير. ولي وزير امور خارجه چين تصريح كرد همكاريهاي ما هيچ گونه تاثيري بر واردات نفتي كشورهاي ديگر از ونزوئلا نخواهد داشت و عليه هيچ كشور ديگري نخواهد بود.
در عين حال از گوشه و كنار خبر ميرسد كه ونزوئلا به دنبال خريداران جديد براي نفت خود است و اين برنامه را براي عملي كردن تهديد خود مبني بر توقف صادرات نفت به ايالات متحده چيده است. در حال حاضر چين تنها 4 درصد نفت خود را از ونزوئلا تامين ميكند.
چاوز با زيركي برنامه سفر سه روزه خود را همزمان با خردهگيريهاي چين از سياستهاي آمريكا ترتيب داده است. البته برنامه گسترش مناسبات با چين پيش از اين مطرح بود. ونزوئلا پيشتر اعلام كرده بود كه در تاريخ اول نوامبر ماهوارهاي را از خاك چين به فضا پرتاب خواهد كرد.
در هر صورت اگر ونزوئلا هر گونه تصميمي براي تحريم ايالات متحده داشته باشد بايد از حالا به فكر بازار جايگزين و جبران خسارتهاي احتمالي ناشي از آن باشد.
اين ديدار به دنبال آن ترتيب داده شد كه رييسجمهور ونزوئلا تهديد كرد در صورتي كه دولت آمريكا به مداخله در امور داخلي كشورهاي آمريكاي لاتين مبادرت ورزد، ونزوئلا ديگر به اين كشور نفت صادر نخواهد كرد.
ونزوئلا چهارمين تامينكننده نفت ايالات متحده به حساب ميآيد.
آلوارس سفير ونزوئلا در آمريكا هم در اين رابطه اظهار داشت: «كشور ما تاكنون هيچ حركتي نكرده است كه در جهت به خطر انداختن مناسبات تجاري و بازرگاني ونزوئلا با آمريكا باشد.»
وي چنين ادامه داد كه ونزوئلا هم چهارمين توليدكننده نفت آمريكا به حساب ميآيد و صادرات آمريكا به اين كشور روند رشد خود را طي خواهند كرد.
او افزود: «ارزش مبادلات تجاري ما با آمريكا در سال گذشته از 50ميليارد دلار هم بيشتر شده است. اين رقم حاكي از رشد 72 درصدي مبادلات تجاري دو كشور از سال 2004 تاكنون است.»
آلوارس تصريح كرد: «ما بر ثبات روابط تجاريمان با آمريكا تاكيد داريم و در عين حال اخراج سفرا از خاك دو كشور حاكي از كاهش مناسبات سياسي در مقياس و سطوح پايين است.»
در بوليوي هم اخراج سفير آمريكا نگرانيهاي اقتصادي را برانگيخته و تحليلهاي متفاوتي از كارشناسان ديده ميشود.
برزيل يكي از كشورهايي است كه بوليوي روي آن حساب ميكند، اما تظاهرات در بوليوي به انفجار و آسيب خط لوله نفتي آن كشور منجر شده و همين امر صادرات نفتي بوليوي به برزيل را با كاهشي 10درصدي به روزانه سه ميليون متر مكعب كاهش داده است.
معاون اسبق وزارت انرژي در اين كشور اظهار داشته است: «تنها راهي كه ميتوان بوليوي را به زانو درآورد آن است كه خط لوله نفتي را بست.»
وزير فعلي اقتصاد بوليوي در همين ارتباط توضيح داد: «ناآراميها خسارتي عظيم براي ما در پي داشته است. 10 تا 15 روز وقت لازم داريم تا تعميرات را انجام دهيم، اما تا آن هنگام اجازه نخواهيم داد هيچ لطمهاي به ميزان صادرات ما به برزيل وارد شود.»
بوليوي پس از ونزوئلا بزرگترين ذخاير نفتي در آمريكاي جنوبي را داراست و اين كشور حاضر نيست به هيچ قيمتي اين ذخاير و درآمد حاصل از آن را از دست بدهد.
از سوي ديگر بوليوي، يكي از فقيرترين كشورهاي آمريكاي لاتين، روابط خود با ايالات متحده را به پايينترين سطح ممكن رسانده است كه پيامدهاي منفي براي آن كشور در پي خواهد داشت. قراردادهاي وارداتي بوليوي با آمريكا در پايان سال ميلادي جاري به سر ميرسد و اين تنشها ميتواند بر قراردادهاي آينده و حتي تمديد قرارداد فعلي سايه افكند. از سوي ديگر بوليوي همواره به كمك آمريكا در مبارزه با قاچاق مواد مخدر تكيه كرده بود و احتمال كاهش كمكهاي ايالات متحده به بوليوي ميرود.
بر اساس گزارشهاي اداره بازرگاني ايالات متحده آمريكا، ارزش واردات كالا از بوليوي به اين كشور در سال 2007 در حدود 363 ميليون دلار بوده و آمريكا 278 ميليون دلار صادرات به بوليوي داشته است. اين در حالي است كه توليد ناخالص داخلي بوليوي 13 ميليارد دلار تخمين زده شده است.
بوليوي بيش از 100 ميليون دلار در سال از آمريكا كمك مالي دريافت ميكند و 30 هزار شغل در اين كشور وابسته به برنامههاي نوسازي و توسعه آمريكا در اين كشور است. كنگره آمريكا اين بودجه را به شرط توافق و همكاري دولت بوليوي با حزب مخالف تصويب كرده و اكنون كه اين ناآراميها در كشور بيشتر شده، نگرانيها از تصويب نشدن بودجه اينچنيني در سال آينده قوت گرفته است.
منطقه آمريكاي لاتين بزرگترين تهيهكننده خارجي نفت براي آمريكا و يك شريك محكم و قدرتمند در توسعه سوختهاي جايگزين است. اين منطقه سريعترين شريك تجاري در حال رشد آمريكا است. همه اين موارد، روابط عميق- راهبردي اقتصادي و فرهنگي آمريكا با اين منطقه را تقويت ميكند، اما همچنين نگرانيهاي عميق را تقويت ميكند.
كشورهاي اين منطقه نه تنها قويتر شده، بلكه روابط خود را با كشورهاي ديگر از جمله هند و چين گسترش دادهاند. توجه آمريكا هم طي سالهاي اخير به جاهاي ديگر معطوف شده است، به ويژه در چالشهاي خاورميانه.
نتيجه اين امر شكلگيري آينده منطقهاي است كه با شكلگيري گذشته آن بسيار فاصله دارد. آمريكاي لاتين پيشرفت قابل توجهي ايجاد كرده است كه با چالشهاي پيوستهاي هم روبهرو است. دموكراسي افزايش يافته و اقتصادها باز شدهاند. بسياري از كشورها براي كاهش فقر و نابرابري و همچنين تامين امنيت عمومي تلاش كردهاند.
شوراي روابط خارجي آمريكا توصيه كرده است كه سياست آمريكا در چهار زمينه مهم - فقر و نابرابري، امنيت عمومي، مهاجرت و امنيت انرژي - بار ديگر شكل داده شود، زيرا اين موارد نگرانيهاي اصلي دولتها و شهروندان آمريكاي لاتين است. تلاشهاي آمريكا براي پرداختن به اين چالشها بايد هماهنگ با موسسات چند جانبه، سازمانهاي جامعه مدني، دولتها و رهبران محلي انجام شود.
با توجه به روند استمرار جريان چپگرايي در آمريكاي لاتين و حضور و نفوذ فزاينده روسيه، چين، اتحاديه اروپايي و حتي تركيه و جمهوري اسلامي ايران در اين منطقه، آمريكاي لاتين ديگر حياط خلوت آمريكا نبوده و دورهاي جديد و متفاوت را در زندگي سياسي خود تجربه ميكند و بالطبع چالشهايي را براي منافع ايالات متحده در اين منطقه رقم خواهد زد.
سه شنبه 16 مهر 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: دنياي اقتصاد]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 206]