واضح آرشیو وب فارسی:واحد مرکزي خبر: پخش خوب، تضمين كننده فروش فيلم
سرمايه، فرزانه ابراهيم زاده: بدون هيچ ترديدي پخش، يكي از اركان مهم و سودآور براي فيلم است و اگر اين بخش به شكل خوبي انجام نشود، فروش فيلم با شكست مواجه مي شود. امروزه در سراسر دنيا و به ويژه سينماي پيشرفته و پر رونقي مانند هاليوود توليد يك فيلم سينمايي مانند يك كالاي اقتصادي شامل سه ركن اصلي توليد، توزيع و عرضه يا اكران است، در صورتي كه هر كدام از اين اركان به صورت صحيح عمل نكند باعث ركود توليد مي شود و چرخه توليدي را با مشكل روبه رو مي كند. سينماي ايران نيز از اين قاعده مستثني نيست و اين چرخه در آن به صورت هاي مختلف وجود دارد اما در چند سال اخير سينماي ايران به خاطر موانع و ضعف هايي كه وجود دارد دچار مشكلات عديده اي شده است كه مهم ترين آنها صرف نظر از بالا رفتن هزينه هاي توليدي پشت خط اكران ماندن بسياري از فيلم هاست كه در آخرين آماري كه از سوي بنياد سينمايي فارابي منتشر شد از 192 فيلم توليد شده در چند سال گذشته 95 فيلم در چرخه اكران قرار نگرفتند و نه تنها هزينه هاي خرج شده را بازنگرداند كه برخي از شركت هاي توليد كننده را با مشكلات مالي و ورشكستگي مواجه كردند. بسياري از كارشناسان و منتقدان معتقدند كه اين آمار عجيب و غريبي كه از اكران نشدن فيلم ها منتشر شده است يك سرش در سيستم نامناسب توزيع فيلم هاي سينمايي است. توزيع، فارغ از توليد، نقش واسط ميان فيلم و مخاطب را داراست و فيلمي موفق است كه از توزيع كارآمدتري برخوردار باشد.
در واقع اين گروه كه در ميان آنها تعدادي از توزيع كنندگان سينمايي نيز هستند براين اعتقادند كه موضوع توزيع فيلم امري تخصصي است و در چند سال اخير ضربات زيادي ديده و اگر سامان نبيند وضع سينما از اين هم بدتر مي شود. در واقع بخشي كه در اقتصاد از آن به عنوان بازاريابي و درآمدزايي نام برده مي شود در سيستم طريق توزيع فيلم قرار مي گيرد و اگر اين عرصه نتواند درست عمل كند، بديهي است كه سينما دچار مشكل خواهد شد. از سوي ديگر در چند سال گذشته شركت هاي توزيع فيلم در سايه توليد قرار گرفتند و نتوانستند نقش واسط را به درستي بازي كنند. در صورتي كه در سراسر دنيا و به ويژه هاليوود شركت هاي توزيع كننده نقش مهم تري را از توليد كنندگان در بازگشت سرمايه دارند. مساله تهيه و پخش در ايران بعد از انقلاب اسلامي دچار دگرگوني هاي متفاوتي شد، به گونه اي كه تعدادي از دفاتري كه از قبل از انقلاب باقي مانده بودند به توليد فيلم پرداخته و در كنار آن پخش فيلم را نيز بر عهده داشتند. بعد ها با شكل گيري بنياد فارابي كه براي حمايت از توليد در سينماي ايران تاسيس شده بود، وام و امكاناتي در اختيار كارگردانان سينماي ايران قرار داده و گروهي از كارگردانان به جرگه توليد پيوستند اما باز هم همين گروه از كارگردانان نيز نيازمند پخش فيلم هاي خود بودند و اين امر سبب شد تا تعداد زيادي از كارگردان به دليل پخش نامناسب فيلم خود از شركت هاي پخش ناراضي باشند. در واقع در چند سال اخير با توجه به تجربه اي كه در رابطه با تهيه كنندگان و توليدكنندگان و مشكلاتي كه بين آنها به وجود آمده بود، پخش فيلم دچار نقصان شد و اين درحالي است كه سينما نيازمند يك صنف يكدست و هماهنگ است كه صنف توزيع كنندگان مي تواند چنين امري را در دست گيرد.مهم ترين راهي كه توزيع كنندگان به آن اشاره مي كنند اين است كه براي درآمدزايي و افزايش توان مالي، از شيوه هاي سنتي در عرصه توزيع فيلم گذر كرده و با ارائه شيوه هاي نوين بتوانند گام مثبتي به وجود بياورند. به تازگي گروهي از همين توزيع كنندگان گردهم جمع شدند و براي رفع مشكلاتي كه در سال هاي پيش نيز با آن رو به رو بودند مجمع مستقل توزيع كنندگان را به عنوان سي امين صنف خانه سينما راه اندازي كرده اند.علي سرتيپي مدير دفتر پخش فيلميران كه يكي از اعضاي موسس اين اتحاديه و از توزيع كنندگان فعال سينماي كشور است؛ درباره وضعيت توزيع در سينماي ايران معتقد است: «تقريباً از سه سال پيش تاكنون شركت هاي پخش سينمايي به صورت تخصصي وارد عرصه شده اند و تلاش كردند كه به نوعي سيستم سنتي توزيع فيلم ها را كه در آن مدير پخش همه كارهاي پخش از حسابداري تا انبارداري را انجام مي داد تغيير دهد. نكته قابل توجه اين است كه پخش در ايران درآمد زا نيست چراكه نتوانسته است زمينه لازم براي توزيع مناسب را در سينما به وجود بياورد.»
او با بيان اينكه سالانه بين 30 تا 40 فيلم در سينما به پرده مي روند كه از اين ميان بيشتر آنها سوددهي لازم را ندارند و با توجه به هزينه هاي گران تبليغات و ساير هزينه ها درصد كمي را به توزيع كننده اختصاص مي دهند، مي افزايد: «به همين دليل بسياري از شركت هاي توزيع فيلم در حال ضرردادن هستند و بسيار ضعيف عمل مي كنند و اين باز در پايين آمدن درآمد فيلم ها موثر است. در صورتي كه يك شركت توزيع كننده قوي با استفاده از امكانات و اختياراتي كه دارد مي تواند فروش خوب فيلم ها را تضمين كند. از سوي ديگر كمبود نيروهاي تخصصي در اين حوزه باعث شده بود فيلمسازان و تهيه كنندگان اطلاعات واقعي اكران فيلم ها را نداشته باشند و از ميزان دقيق فروش و مشكلاتي كه باعث افت و يا افزايش آن شده را نفهمند.»سرتيپي يكي از مشكلات مهم ضعيف بودن بخش توزيع را در سينما تعداد بالاي اين شركت ها مي داند و راه اندازي اتحاديه اي كه به صورت واحد عمل كند را در بالا بردن توان توزيع كنندگان موثر مي داند: «شركت هاي پخش برخلاف شركت هاي توليدي با تعداد بالا نمي توانند براي توزيع فيلم خوب عمل كنند. به همين دليل برخي از شركت ها كه توان مالي خوبي نداشتند از سه سال پيش به دنبال بالا بردن توان توزيع كنندگان با يكديگر ادغام شدند. خود ما در شركت فيلميران با چندين شركت پخش ديگر همراه شديم و يك دفتر را با نيروهاي ثابت اداري كه هر كدام مسووليت خاصي از بازاريابي تا به روز كردن اطلاعات را دارند، داير كرديم. همزمان با ما چند شركت ديگر هم اينگونه عمل كردند و نتيجه بهتري نسبت به قبل به دست آوردند. البته الان 25 دفتر پخش فعاليت مي كنند كه از ميان اينها باز هم برخي از دفترها توان كافي را براي اكران خوب فيلم ها ندارند. برخي از اين دفترها حتي چندين سال است نتوانستند فيلمي را اكران كنند. من موافق تعطيلي هيچ دفتري نيستم اما اكران دو تا سه فيلم در سال نمي تواند آمار خوبي براي يك دفتر توزيع باشد. شايد به همين دليل با تشكيل اتحاديه توزيع كنندگان تصميم گرفتيم به صورت جامع و هماهنگ براي پخش فيلم ها اقدام كنيم و به دفاتري كه در اين سال ها نتوانستند قوي عمل كنند، كمك كنيم.»
او با اشاره به تقسيم سود فروش فيلم كه توسط توزيع كننده صورت مي گيرد، سهم شركت توزيع كننده را 10 درصد از نيمي از فروش خالص اعلام و همين را عامل ضعيف شدن توان مالي شركت هاي توزيع مي داند: «از سهم صددرصدي فيلم 5/47 درصد سهم سينما، پنج درصد سهم شهرداري و 5/47 درصد هم سهم تهيه كننده است. شركت هاي توزيع سهم خودشان را به صورت عرفي 10 درصد از سهم تهيه كننده بر مي دارند. يعني اگر در فيلمي سهم تهيه كننده 30 ميليون تومان است؛ سه ميليون تومان از اين مبلغ را دريافت مي كنند. اما اين درصد در كشوري مانند آمريكا بسيار بالاتر از اين است و توزيع كنندگان 30 درصد از فروش را به خودشان اختصاص مي دهند كه با توجه به درآمد بالاي اكران فيلم ها در اين كشور سهم زيادي است. تبليغات سهم صاحب فيلم يعني تهيه كننده است. اما بسياري از فيلم ها حتي نمي توانند هزينه تبليغات خودشان را در بياورند و از اين طريق ضرر مي كنند. دولت هم به برخي از فيلم ها كمك نمي كند و اين هزينه ها را بالا مي برد. مثلاً تلويزيون تخفيف نمي دهد و هزينه بيل بوردها بسيار بالاست.»سرتيپي با بيان اينكه قدرت يك توزيع كننده خوب است كه فروش فيلم را تضمين مي كند مي گويد: «در سال بيشتر از 70 فيلم توليد نمي شود. اما ما براي اكران همين فيلم ها هم دچار مشكلات عديده اي هستيم. فاكتورهاي زيادي در پخش فيلم ها موثر است. اين موضوع درست است كه يك فيلم خوب با كارگردان و عوامل شناخته شده مي تواند بخش زيادي از سهم اكران را به دست بگيرد اما يك توزيع كننده خوب هم مي تواند با اكران مناسب و فراهم كردن شرايط مناسب، فروش يك فيلم را تضمين كند. اينكه فيلمي مانند اخراجي ها اين فروش بالا را داشته باشد طبيعي است و به عوامل متعددي بستگي دارد. ضعيف ترين دفتر پخش هم مي تواند فروش اين فيلم را تضمين كند. هنر دفتر پخش قوي در اين است كه فيلمي را كه به ديد بسياري فيلم نفروش است و ساختار گيشه اي ندارد را به جا اكران و ضمانت فروشش را تضمين كند.»
البته نكته ديگري كه وجود دارد اين است كه بسياري از سينماگران معتقدند علاوه بر ضعف و قدرت شركت توزيع كننده مافيايي در عرصه پخش فيلم هاي سينمايي وجود دارد كه همان عاملي است كه باعث مي شود يك فيلم از زمان توليد اكران خود را مسجل بداند يا اينكه پشت سد اكران بماند. سرتيپي منكر اين مافيا نيست اما مي گويد: «در پخش عوامل زيادي موثر است با اين همه من منكر وجود اين چيزي كه به آن مافيا مي گويند، نيستم. به هر حال شركت هاي توزيع كننده نيز براي خودشان و بين ساير حلقه هاي توليد، توزيع و اكران قوانين و مناسباتي دارند كه براي اكران فيلم ها از آن ابزار استفاده مي كنند. اما با اين همه معتقدم يك دفتر پخش خوب براي بازگشت سرمايه صاحب فيلم و توان اقتصادي سينما را بالا ببرد.»او طرح اكران همزمان فيلم ها در تهران و شهرستان را يكي از آن طرح هايي مي داند كه نشان داد مي تواند به رونق سينماي كشور كمك كند و آمار فروش را بالا ببرد. اين طرح اگر با مشاركت بيشتر توزيع كنندگان و يك حركت هماهنگ باشد، مي تواند در بالا بردن اين آمار كمك بيشتري داشته باشد.مهم ترين راه بالا بردن اين موضوع را نيز حضور قوي پخش در قالب يك اتحاديه مي داند و مي گويد: «هدف ما در اتحاديه توزيع كنندگان فيلم سينماي ايران اين است كه با توجه به تشكيل اين صنف بتوانيم به شكلي بهينه و با حداكثر سرعت فيلم هايمان را پخش كنيم زيرا به رغم تلاش هايي كه ما مي كنيم و هزينه دولت براي توزيع فيلم، ساماني در سينماي ايران وجود ندارد و اين توزيع بسيار ضعيف صورت مي گيرد.»
سه شنبه 16 مهر 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: واحد مرکزي خبر]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 219]