زندگي در كنار مين ‌ كمتر از100 هزار هكتار زمين، هنوز آلوده به مين است

واضح آرشیو وب فارسی:سياست روز: زندگي در كنار مين ‌ كمتر از100 هزار هكتار زمين، هنوز آلوده به مين است

ايران از نظر وسعت آلودگي به مين دومين كشور آلوده جهان پس از مصر است و با گذشت 21 سال از پايان جنگ تحميلي و عليرغم تلا‌ش‌هاي شبانه‌روزي قهرمانان گمنامي كه جهت پاكسازي مناطق آلوده، قطع عضو و يا شهيد شده‌اند، هنوز هم شاهد معلوليت‌ها و تلفات انساني ناشي از انفجار مين‌هاي عمل نكرده هستيم، هر چند كه طي سال‌هاي اخير و با اجراي برنامه‌هاي آموزشي از جمله تهيه، تدوين و توزيع كتب آموزشي در مدارس و پخش فيلم‌ها و برنامه‌هاي آموزشي تلويزيوني، سطح آگاهي مردم درباره خطرات مين افزايش يافته است. ‌
بر اساس گزارش مركز مين‌زدايي كشور، جنگ تحميلي عراق عليه ايران باعث شد كه پس از جنگ در بخش وسيعي از مناطق كشور ما، انواع مين و مواد منفجره عمل نكرده باقي بماند و عليرغم انجام عمليات‌هاي پاكسازي، اين آلودگي مشكلا‌ت فراواني براي ساكنان آن ايجاد كرده است. ‌
شهرستان و سروآباد با جمعيتي حدود 220 هزار نفر و دارا بودن 363 روستا و با حدود 100 كيلومتر مرز مشترك با عراق، به عنوان يكي از شهرهاي پرتنش جبهه غربي در طول سال‌هاي دفاع مقدس، از يادگاري‌هاي آن دوران بي‌نصيب نمانده و هنوز هم مين‌هاي عمل نكرده بسياري را در دل كوچك خود جاي داده است. به طوري كه طبق آمار مركز مين‌زدايي كشور، پس از تلا‌ش فراوان در راستاي پاكسازي اين شهرستان، هنوز 33 نقطه خطرناك كه تعدادي از آن‌ها شامل اردوگاه‌هاي موقت نظامي و روستاهاي مرزي مي‌شود، در اين شهرستان وجود دارد كه اين آمار خود مصداق اهميت و نقش اين شهرستان در تامين امنيت مرزهاي كشور است. ‌ واقع شدن آلودگي مين و مواد منفجره در حاشيه روستاها و شهرهاي مرزي غربي و جنوب غربي كشور ايران، علا‌و بر آنكه موجب افزايش شمار تلفات نيروي انساني و بومي مناطق، به ويژه در ميان كودكان و كشاورزان و عشاير منطقه شده، باعث محدوديت استفاده بهينه از اراضي مستعد كشاورزي و دامپروري شده و توسعه زيرساخت‌هاي صنعتي و عمراني در مناطق را دچار مخاطره كرده است؛ لذا پاكسازي مناطق آلوده در درجه بالا‌ي اهميت قرار مي‌گيرد. ‌
بر اساس گزارش سازمان ملل، هر چند عمليات مين‌روبي و پاكسازي روستاهاي مريوان از سال‌هاي پس از پايان جنگ تحميلي آغاز و هنوز هم ادامه دارد، اما پايگاه‌هاي نظامي به ظاهر پاكسازي شده، نيازمند پاكسازي دوباره هستند. ‌
همچنين بر اساس گزارش سازمان ملل و طبق داده‌هاي مركز قربانيان مين ايران در سال‌هاي 2004 و 2005 ميلا‌دي سالا‌نه بيش از 100 مورد مرگ و مير و يا نقص عضو در استان‌هاي ايلا‌م، كردستان، آذربايجان غربي، كرمانشاه و خوزستان به وسيله مين گزارش شده است. به عنوان مثال در سال 2005 ميلا‌دي 109 نفر كشته و مجروح شدند كه از اين تعداد 28 نفر كشته و 81 نفر ديگر مجروح شدند. ‌بر اساس آمارهاي دولتي نيز بيش از دو هزار نفر در برخورد سهوي با مين در ايلا‌م در سال‌هاي اخير قطع عضو يا كشته شده‌اند. با اين حال استان كرمانشاه با 4/34 درصد، بيشترين آمار كشته‌شدگان و تلفات مين را در سال‌هاي اخير به خود اختصاص داده است. هر چند اين مركز اطلا‌عات مربوط به سال‌هاي 2006 و 2007 ميلا‌دي را اعلا‌م نكرده است، اما مركز اطلا‌عات مين ايران IRMAC در گزارشي اعلا‌م كرد، تنها حدود 16 هزار كيلومتر مربع از مناطق مين‌گذاري شده در اين استان‌ها پاكسازي شده است. ‌
در بخش ديگر گزارش سازمان ملل عنوان شده است: وزارت دفاع ايران در فوريه 2007 ميلا‌دي اعلا‌م كرد كه هنوز 12 هزار و 800 كيلومتر مربع از اين مناطق، آلوده به مين هستند. همچنين اين وزارتخانه در سپتامبر 2006 ميلا‌دي اعلا‌م كرد كه استان‌هاي خوزستان و ايلا‌م با 5/647 كيلومتر مربع بيشترين مناطق مين‌گذاري شده كشور را دارند. در عين حال حدود 450 منطقه نظامي در زمان جنگ مين‌گذاري شده بودند كه اين محل‌ها با تلا‌ش خنثي‌سازان وزارت دفاع پاكسازي شدند. ‌
بنا بر اظهارات سردار مرتضي حبيبي ـ رئيس سابق مركز مين زدايي ايران ـ در طول سال‌هاي پس از جنگ تحميلي، انجمن‌هاي بشردوستانه و سازمان ملل متحد در زمينه مقابله با مين به بهانه از كمك به ايران دريغ كرده‌اند. وي گفته بود: طبق گزارش سال 61 وزارت كشور، بالغ بر 5/6 ميليون هكتار از اراضي ايران به گلوله‌هاي عمل نكرده و مين آلوده شده بود كه به مرور زمان پاكسازي انجام شد و از پايان سال 68 تا سال گذشته 2/4 ميليون هكتار زمين آلوده به گلوله‌هاي عمل نشده و مين باقي مانده است. رئيس سابق مركز مين زدايي كشور با اشاره به اين كه در زمان حاضر حدود سه ميليون و 400 هزار هكتار از اين اراضي پاكسازي شده و بخش زيادي از اراضي كشاورزي زيركشت رفته است، خاطر نشان كرده بود: از دشت خوزستان، عباسي، دهلران و بخش وسيعي از اراضي خسروي و قصر شيرين زير كشت رفته و مردم به زندگي عادي خود بر گشته‌اند. ‌رئيس مركز مين‌زاديي كشور با اشاره به اين كه زماني از روي نقشه جمهوري اسلا‌مي خط‌كشي به عمق 50 كيلومتر گذاشتند و از بالا‌ترين تا پايين‌ترين نقطه آن را به عنوان زمين‌هاي آلوده به مين به شمار آوردند، اظهار كرد: بنابراين گفتند، چهار ميليون و 200 هزار هكتار از زمين‌هاي ايران آلوده است كه مقدار زيادي از اين زمين‌ها در زمان جنگ پاكسازي شد. ‌
وي ادامه داد: از زماني كه مسئله پاكسازي به وزارت دفاع سپرده شده، وزارت دفاع، ارتش و سپاه و بسياري از افراد بازنشسته دوران جنگ، شروع به شناسايي زمين‌هاي آلوده كردند كه مقدار زيادي از اين زمين‌ها، آلودگي كمي داشت و خطري براي مردم نداشت و در اولويت هم نبود، لذا اين زمين‌ها پاكسازي و تحويل داده شد. به گفته سعيدي، در سال گذشته بالغ بر 400 هزار هكتار از زمين‌ها پاكسازي و تحويل شده است. يعني در حال حاضر كمتر از 100 هزار هكتار زمين آلوده به مين باقي مانده است كه اين 100 هزار هكتار نيز ظرف دو سال آينده پاكسازي مي‌شود. ‌
وي با اشاره به اين كه اين 100 هزار هكتار جزو مناطق اولويت‌دار براي امر پاكسازي محسوب نمي‌شوند، ‌خاطر نشان كرد: سال گذشته با حمايت‌هاي رئيس جمهور، وزير دفاع حركت پاكسازي به صورت جهشي انجام شد، اين كار هنوز هم ادامه دارد. ‌
سعيدي تعداد شهداي سال گذشته به دليل پاكسازي مناطق را 14 شهيد و حدود 50 جانباز اعلا‌م و اظهار كرد: هم تجهيزات حفاظتي نفر و هم تجهيزات مكانيزه مين‌زدايي توسط كارشناسان وزارت دفاع طراحي و استفاده مي‌شود، اين در حاليست كه هنوز كمكي از سوي انجمن‌هاي بشر دوستانه و سازمان ملل متحد براي مقابله با مين صورت نگرفته است و چيزي از آن‌ها دريافت نكرده‌ايم. وي خبر داد: سال گذشته حدود 5/1 ميليون مين و گلوله عمل نكرده، منهدم شده است. همچنين در حال حاضر از تمامي زمين‌هاي آلوده به گلوله‌هاي عمل نكرده و رها شده عبور كرده‌ايم و مهمات آن‌ها را جمع و منهدم كرده‌ايم و همين طور به سمت مناطق آلوده‌تر پيش مي‌رويم. همچنين زمين‌هاي آلوده به مين را به صورت مكانيزه پاكسازي مي‌كنيم. ‌
رئيس مركز مين‌زدايي كشور يادآورشد: بر اساس برنامه، تا تيرماه سال آينده، قسمت‌هاي پاكسازي نشده نيز پاك مي‌شود و تنها زمين‌هايي باقي مي‌مانند كه ارزش اقتصادي ندارد، چرا كه پاكسازي برخي از مناطق كوهستاني و صعب‌العبور مقرون به صرفه نيست، لذا اين محل‌ها علا‌مت گذاري مي‌شود. از سوي ديگر زمين‌هايي كه داراي ارزش اقتصادي هستند، با هر ميزان تراكم پاكسازي مي‌شوند. ‌
وي با بيان اين كه تا 5/1 سال پيش با انجام عمليات‌هاي پاكسازي، مقدار مناطق آلوده به مين به يك ميليون و 28 هزار هكتار رسيده بود، تاكيد كرد: ممكن است، برخي از زمين‌ها بر اساس نوع كاربري نياز به بازنگري داشته باشند كه ستاد كل نيروهاي مسلح، اين زمين‌ها را براي زندگي مردم امن مي‌كند، اما گلوله‌هايي نيز وجود دارد كه در عمق 10 متري نفوذ كرده و مزاحمتي براي هيچ كس ندارند. ‌
پس از كودكان كه شكل ظاهري مين‌ها براي آن‌ها عجيب و جذاب است، كشاورزان، دامداران و سپس رهگذران مناطق مرزي در معرض انفجار مين‌ها قرار دارند. معلوليت و مرگ و مير اين عده و همچنين كول‌كش‌ها (افرادي كه كالا‌ها را برروي دوش خود از مرز مريوان به داخل خاك ايران وارد و يا كالا‌هايي را از مرز خارج مي‌كنند) به عنوان نان‌آور و سرپرست خانوار، نقش دستگاه‌هاي حمايتي پس از معلوليت و بي‌سرپرست شدن خانوارها را پررنگ‌تر مي‌كند. هر چند حمايت‌هاي اين دستگاه‌ها جسم از دست رفته را برنمي‌گرداند، اما به عنوان مرهمي بر زخمشان باعث تداوم حيات مي‌شود. ‌
به گزارش ايسنا مسئول واحد پيشگيري بهزيستي مريوان بيشترين معلوليت‌هاي ناشي از انفجار مين را معلوليت‌هاي جسمي ـ حركتي و همچنين آسيب از ناحيه صورت و دست اعلا‌م و تصريح كرد: بر اساس تحقيق صورت گرفته، 40 درصد موارد مصدوميت و 2/37 درصد موارد فوت شده در افراد 18 سال و كمتر بوده است. ‌ بهمني با بيان اين كه نوع فعاليت اكثر مصدومان، چراي دام و كشاورزي بوده است، خاطرنشان كرد: طرح پيشگيري از معلوليت‌هاي ناشي از انفجار مين در حال حاضر توسط سازمان بهزيستي كشور و آموزش و پرورش با همكاري ستاد مين‌زدايي كشور اجرا مي‌شود و طي آن سي دي و جزوه‌هاي آموزشي كتاب و كتابچه بين دانش‌آموزان مقاطع دبستان، راهنمايي و دبيرستان توزيع مي‌شود.
دوشنبه 15 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سياست روز]

[مشاهده در: www.siasatrooz.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 120]