ورزش دانش‌آموزي به كجا مي‌رود؟ مديركل تربيت‌بدني و سلامت آموزش وپرورش: هميشه ماهيت برنامه‌هــا با امكانات موجود فاصله دارد معلمان ورزش مدارس بي‌تجربه‌اند

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: ورزش دانش‌آموزي به كجا مي‌رود؟ مديركل تربيت‌بدني و سلامت آموزش وپرورش: هميشه ماهيت برنامه‌هــا با امكانات موجود فاصله دارد معلمان ورزش مدارس بي‌تجربه‌اند
خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: قهرماني - همگاني

زنگ ورزش، يعني زنگ ايجاد خلاقيت، يعني زنگ پرورش روح و جسم دانش آموزان. خيلي‌ها معتقدند پايه‌هاي ورزش قهرماني از ورزش مدارس شكل مي‌گيرد. با توجه به اهميت ورزش دانش آموزي مي‌طلبد كه توجه ويژه‌اي از جانب مسوولان نسبت به اين امر صورت گيرد اما، آيا آنچه در واقعيت مي‌بينيم، نگاه ويژه به اين بخش از ورزش است؟

به گزارش خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، سيد غلامرضاكمانه، مديركل تربيت بدني و سلامت آموزش و پرورش معتقد است سازمان تربيت بدني، كميته‌ي ملي المپيك، فدراسيون‌هاي ورزشي، باشگاه‌ها و ساير نهادهاي مرتبط با ورزش اگر مي‌خواهند ورزش كشور را به پيشرفت برسانند بايد توجه ورزش دانش آموزي را در راس برنامه‌هاي خود قرار دهند.

* هدف از ايجاد ساعت ورزش چيست؟

- وقتي مي‌گوييم تربيت، بحث عمده آن تربيت بدني است كه بحث رشد جسماني، سلامت و رشد عاطفي را در شكست‌ها و پيروزي‌ها را در نظر مي‌گيرد. در تربيت‌بدني بحث خلاقيت در ميان است، كودك مي‌تواند در برابر محيط تصميم بگيرد كه چه كاري انجام دهد. جميع اينها باعث مي‌شود كه درس تربيت بدني به عنوان يكي از مهمترين عوامل رشد و پرورش مطرح شود. سوابق تاريخي هم نشان مي‌دهد افلاطون ورزش را قطبيت بزرگ تعريف كرده است. در فرهنگ ايران باستان به آموختن فنون رزمي و جنگاوري به كودكان تاكيد شده است و از فضايل مهم هر قوميت بحث سلامت و شادابي و جنگاوري است. در دنياي امروز تربيت بدني را به صورت عام به عنوان مهمترين بحث پرورش فرزندان مطرح شده است.

* آيا در عمل ساعت ورزش مدارس توانسته است به اين اهداف بزرگ دست يابد؟

- هميشه ماهيت برنامه‌هاي ما با امكانات موجود فاصله دارد. ما درباره‌ي ايده‌ال‌ها صحبت مي‌كنيم اما، با وضع مطلوب فاصله داريم.

- ميزان فاصله را با عدد نمي‌شود بيان كرد. ما به افزايش كيفيت كار معتقديم. هدف‌مان كيفي‌سازي همان دو ساعت زنگ ورزش است. از طرفي دانش آموزان هم به آن دو ساعت بسنده نمي‌كنند، چندين كلاس ورزش مختلف هم در بيرون از مدرسه داريم. كانون‌هاي ورزشي را در تمام مناطق و شهرستان‌ها داير كرده‌ايم. پدر و مادرها هم به اهميت ورزش كردن پي برده‌اند و خارج اين چارچوب‌ها براي فرزندان خود برنامه‌هاي ورزشي تدارك ديده‌اند. ورزش صبحگاهي مدارس را هم فعال كرده‌ايم. در حال حاضر در بيش از ‌٧٠ درصد مدارس ورزش آغازين داريم و افزايش اين رقم را به ‌٩٠ درصد در دستور كار داريم.

* يعني شما معتقديد كه دو ساعت زنگ ورزش مدارس از سطح كيفي بالايي برخوردار است؟

- مهمترين بحث در كيفي‌سازي ساعت ورزش، بحث تربيت مربيان تحصيل كرده است. ما ‌٢١ هزار دبير ورزش داريم كه ‌٨٠ درصد آنها متخصصين تربيت بدني بوده و ‌٢٠ درصد باقيمانده دوره‌هاي آموزشي را ديده‌اند.

* به نظر شما واقعا معلمان غير تخصصي مي‌توانند زنگ ورزش را اداره كنند؟

- ا ين افراد با ورزش آشنا هستند، بي‌تخصص نبوده و تجربي‌اند. بحث ديگر در كيفي‌سازي مدارس بحث فضاست. در فضاي ورزشي افزايش نسبي داشته اما، افزايش مطلوب نداريم. تا حدود دو سال پيش سرانه‌ي فضاي ورزشي از ‌١٨/٠ متر بود حالا اين سرانه را به ‌٣٢/٠ رسانده‌ايم كه تا يك متر، برنامه‌ي چهارم توسعه فاصله دارد. بعد از فضا بحث تجهيزات مطرح است. با توجه به تنوع رشته‌ها وپراكندگي آنها تجهيز ورزش مدارس به بودجه زيادي نياز دارد. بيش از ‌١٥ هزار مدرسه داريم كه همگي نيازمند تجهيز مناسب هستند. از طرفي تنها وزارت آموزش و پرورش مسوول تامين اعتبار اين بخش است و اين امر بار مالي سنگيني را به دوش وزارتخانه وارد كرده است. هر چند به طور ساليانه افزايش اعتبار داشته‌ايم اما، بايد منابع جديد را تعريف كنيم. بحث بعدي، مساله‌ي انگيزش است، اگر فعل خواستن نباشد هرچه تجهيزات و مربي هم داشته باشيم، فايده‌اي ندارد.

* آنچه كه به نظر مي‌رسد، اين است كه ورزش مدارس ما در ركود قرار دارد و نتوانسته به ماهيت اصلي خود برسد. آنچه امروز در زنگ ورزش مدارس اتفاق مي‌افتد، چيزي نيست كه ما را به هدف اصلي ايجاد درس ورزش برساند؟

- من اين بحث‌ها را قبول ندارم، اينها سوال نيست، بحث‌هاي جهت‌دار است. بررسي ورزش دانش‌آموزي يعني بررسي نقش معلم، فضا، مسابقات و... بپردازيم. بايد اين بحث‌ها را آناليز كنيم. يكي با ديد مثبت به ورزش دانش آموزي نگاه مي‌كند و ديگري با ديد منفي. ما بايد ساختاري بحث كنيم. بعضي انتقادات را مي‌پذيرم به شرط آنكه انتقاد در مسير بهبود و ارايه پيشنهاد و راه حل مناسب باشد به ما جهت دهد و بحث بهره‌وري را مطرح كند. ما در قبال بودجه‌اي كه مي‌گيريم بهره‌وريم بايد ببينند كه با توجه به بودجه، نيروي انساني و امكانات چقدر بهره‌وري داشته‌ايم.

* با توجه به مشكلاتي كه در ورزش شاهد آن بوده‌ايم، بحث تغيير ساختار كل ورزش كشور مطرح شده، به نظر شما ورزش دانش آموزي هم به عنوان بخشي از ورزش كشور و با توجه به مشكلات موجود در اين بخش ورزش دانش آموزي هم به تغيير ساختار نياز دارد؟

- براي ورزش كشور بايد يك مدل مطرح شود، آنچه به عنوان نظام جامع مطرح شد كارايي و اثربخشي لازم را نداشت چرا كه وحدت فرماندهي نداشت. در آن طرح مشخص نشده بود كه سازمان تربيت بدني چقدر مي‌تواند روي آموزش و پرورش نفوذ داشته باشد. همه چيز در حد يك شورا بود و شورا اثر بخشي لازم را ندارد. وقتي مي‌گوييم وحدت فرماندهي يعني بايد رييس سازمان تربيت بدني بايد بتواند در ارتباط با عزل و نصب و اداره امور مرتبط با امور ورزش اعمال مديريت كند. بايد تكليف ورزش كشور روشن شود و مشخص كنيم كه ورزش دولتي است يا غير دولتي. بيماري بدنه‌ي ورزش را مي‌گويم تا به ساختار برسيم. جزاير متعددي در ورزش كار مي‌كنند كه بعضا هم‌پوشاني و يا تقابل دارند كه باعث اتلاف منابع مي‌شود. وقتي به جاي برنامه محور، نتيجه محور شديم ورزش گلخانه‌ايي رشد مي‌كند و چند ستاره نتيجه را عوض مي‌كنند.

* درباره ساختار ورزش دانش آموزي صحبت كنيد.

- ساختار آموزش و پرورش وضعيت مطلوب دارد. به اين دليل كه به فرهنگ ورزش توجه مي‌كنيم.

* يعني واقعا آموزش و پرورش به فرهنگ ورزش توجه كرده است؟

- فرهنگ يك عامل چند وجهي است. حالا به جايي رسيده‌ايم كه پدر دانش آموز انتظار دارد ساعت ورزش پربار باشد.

* ميزان اعتبارات شما چقدر است؟

- كل اعتبارات ما ‌١٤ ميليارد تومان است. مشكل اين است كه فقط آموزش و پرورش تامين اعتبار كنند كه نمي‌كنند، بحث كاشت و داشت و برداشت مطرح است، مرحله كاشت و داشت شامل استعداديابي و پروش استعداد بوده و مرحله برداشت به برگزاري مسابقات و اعزام‌هاي برون مرزي اختصاص دارد. اگر سازمان تربيت بدني مي‌خواهد براي المپيك‌هاي ‌٢٠١٢، ‌٢٠١٦ و ‌٢٠٢٠ برنامه‌ريزي كنند بايد بداند كه قهرمانان ما حالا در دبستان‌ها، مدرس راهنمايي و دبيرستان‌ها حضور دارند. اگر مي‌خواهيد روي ورزش قهرماني كار كنيد بايد سراغ كساني كه در مرحله كاشت هستند، برويم. ما داريم سيستم استعداديابي را پياده مي‌كنيم ولي اعتباراتي كه به طور كامل استعداديابي را پوشش دهد كم است. سازمان تربيت بدني، كميته ملي المپيك، شوراي شهر و باشگاه‌ها بايد به ورزش دانش آموزي كمك كنند اين به نفع خود باشگاه‌هاست. اعتبارات ما رشد نداشته‌اند و قطعا برنامه‌هاي ما فراتر از اعتبارات است. ما چهار برنامه اصلي و ‌١٦ فعاليت در دستور كار داريم. يكي از اين برنامه‌ها، طرح آشنا "آموزش شنا به دانش آموزان" است كه به عنوان يك الزام براي كل دانش آموزان مطرح مي‌شود. بايد همه اعتبارات خود را بگذاريم براي اين طرح.

* سرانه مدارس براي تجهيز وسايل ورزشي چقدر است؟

- سال گذشته در بعضي استان‌ها اين سرانه براي هر دانش آموز ‌٥٠٠ تومان بود كه در بعضي استان‌ها حتي دو هزار تومان هم توانستند بگيرند. بحث مطالبات مطرح است خود معلمان ورزش هم بايد پيگير باشند و اجازه ندهند اين مبلغ كه خاص تجهيز ورزشي است، به ساير مسايل اختصاص يابد.

* چه برنامه‌هايي براي توسعه امكانات ورزشي مدارس داريد؟

- به دنبال توسعه‌ي صنايع واعتبارات هستيم. براي كوتاه مدت تفاهم نامه با سازمان تربيت بدني بر استفاده از سالن‌هاي نزديك امضا كرده‌ايم و در دراز مدت هم بحث ساخت سالن‌هاي ورزشي را در دست داريم.

* آيا تاكنون اقدامي در اين باره انجام داده‌ايد؟

- در مصوبات سفرهاي استاني رييس جمهور آمده است كه يكي از سالن‌هاي احداث شده را به آموزش و پرورش اختصاص دهند، اخيرا بعضي از استان‌ها توانسته‌اند از اين محل مصوبه بگيرند.

* پيش از اين تربيت بدني آموزش و پرورش زيرنظر معاونت سلامت و تندرستي اداره مي‌شد، آيا قرار دادن آن در زير مجموعه‌ي معاونت پرورشي به ورزش دانش آموزي ضربه وارد نكرده است؟

- ما در چارچوب قانون كار مي‌كنيم. بحث قانون گذاري كار ما نيست. اما نظر شخصي من اين است تربيت بدني هم پرورش است و يكي از پرورش‌هاي ما تربيت بدني است. ما وقتي كه به اهداف المپيك برمي‌گرديم مي‌بينيم كه مشي المپيك رقابت محض نيست، بحث بازي جوانمردانه مطرح است. در فرهنگ اصيل ايراني بحث خصايص انساني مطرح است. در نتيجه همراه بودن تربيت‌بدني به پرورش؛ فرهنگ اصيل ورزشي، ملي و مذهبي ماست. مهم اين است كه چقدر امكانات داريم. حالا هم فرقي نكرده است قبلا معاونت تربيت بدني و تندرسي بوديم و حالا معاونت تربيت بدني و پرورشي. هرچه ورزش به سمت فرهنگ آمد به سمت رشد حركت مي‌كنيم و هرچه به سمت پديده‌ي اجتماعي رفت (يعني ورزش براي ورزش) به ابتضال كشيده مي‌شود و به جايي مي‌رسيم كه نيروي انتظامي بايد ورزش را جمع كند.

* فكر مي‌كنيد تربيت‌بدني در گذشته موفق‌تر بود يا حالا كه در زير مجموعه معاونت پژوهشي قرار گرفته است؟

- مقايسه كردن جالب نيست. به جز اينكه با مصداق دقيق باشد. همه‌ي تلاش ما اين است كه بار فرهنگي ورزش دانش آموزي را بالا ببريم.

* عليرغم همه صحبت‌هايي كه درباره ساختار ورزش دانش آموزي، ‌فرهنگ ورزش و اهميت زنگ ورزش مي‌شود اما، متاسفانه هنوز درس ورزش نتوانسته است جايگاه اصلي خود را در مدارس پيدا كند. هنوز از معلمان ورزش مي‌خواهند كه ساعت خود را به ساير دروس دهند؟ چرا؟

- بعيد مي‌دانم كه اين اتفاق در مدارس صورت بگيرد. ما ناظر به مدارس مي‌فرستيم. هيچ كس حق ندارد ساعت درس تربيت بدني را به درس ديگري اختصاص دهد. اين كار غير قانوني است و معلمان ورزش موظف‌اند به مدير گروه استان گزارش دهند.

* اما، واقعيت اين است كه اين امر صورت مي‌گيرد و حتي وجه قانوني هم يافته است. يكي از معلمان ورزش به يك بخش نامه اشاره مي‌كند كه درآن آمده است دانش آموزان با تشكيل كارگروه‌هاي مختلف به تقويت درس‌هاي خود بپردازند و در اين راستا معلمان پرورشي و ورزش همكاري لازم را با دانشجويان به عمل برسانند.

- اگر بحث همكاري باشد، ساير دروس بايد با ساعت ورزش همكاري كنند. مهمترين دروس براي آموزش و پرورش دروسي چون انشاء، هنر و ورزش است. چون فعاليت مي‌آورد، فرق انسان با كامپيوتر همين فعاليت است.

* يكي از مشكلاتي كه در درس تربيت بدني ديده مي‌شود، نبود سرفصل است. اين امر باعث مي‌شود سليقه‌اي با ورزش برخورد شود، برنامه‌ايي براي رفع اين مشكل داريد؟

- كتاب راهنمايي درس تربيت بدني مهرماه بين دبيران ورزش توزيع مي‌شود و سرفصل دروس را براي معلمان مشخص مي‌كند. اما، خلاقيت را ازمعلمان نمي‌گيريم. وضعيت اقليمي و بومي شهرهاي مختلف ايران متفاوت است و نمي‌توانيم از معلمان ورزش بخواهيم يك دست كار كنند. بايد حد وسط را رعايت كنيم. درس تربيت بدني، درس ضد استرس است و نبايد دچار سختي غيرمتعارف شود.

* خيلي‌ها معتقدند مسير ورزش قهرماني از ورزش دانش آموزي مي‌گذرد و اگر مي‌خواهيم در ورزش قهرماني به اوج برسيم بايد به ورزش دانش آموزي برسيم. اما، در حال حاضر بخش قهرماني ورزش دانش آموزي نسبت به بحث همگاني در اولويت توجه قرار دارد. به نظر شما اولويت ورزش دانش آموزي چيست؟

- با هدف توليد بهترين محصول كشاورزي درشت‌ترين ميوه هم بدست مي‌آيد. بهترين محصول توسعه ورزش بين دانش آموزان است و درشت‌ترين ميوه همان ورزش قهرماني است. هر دانش آموزي با درس تربيت بدني به تناسب اندام و سلامت برسد. در كنار اين موضوع مي‌تواند يكي از فنون ورزشي را ياد بگيرد و از آن لذت ببرد. در كنار آن يك سري نخبه‌ها هستند كه مي‌توانند در مسير قهرماني قرار بگيرند و براي كشور باعث افتخار شوند در حالي كه قاعده هرم يعني ‌١٤ ميليون دانش آموز را مورد توجه اصلي قرار داده‌ايم به نوك هرم يعني استعدادهاي خاص هم توجه داريم.

* چقدر براي برگزاري المپياد دانش آموزان تابستان ‌٨٧ هزينه كرده‌ايد؟

- سه ميليارد تومان هزينه شد.

* آيا بهتر نبود باتوجه به بودجه ناچيز ‌١٤ ميليارد تومان ورزش دانش آموزي، اين سه ميليارد تومان را به تجهيز مدارس مناطق محروم اختصاص مي‌داديد؟

- هر چيزي به جاي خودش نيكوست. نزديك ‌٢٠ هزار نفر در اين المپياد شركت كرده‌اند. اگرالمپياد نداشتيم انگيزه براي مسابقات كلاسي و مدرسه و منطقه‌ايي از بين مي‌رفت.

* آيا توجه به ورزش قهرماني باعث مي‌شود كه معلمان فقط به دانش‌آموزان نخبه توجه كنند و از توجه به اصل ورزش دانش آموزي يعني توسعه ورزش بين همه دانش آموزان بازمانند؟

- ما الگوي برتر تدريس داريم و امسال هم جشنواره الگوي برتر تدريس را در كردستان برگزار كرده‌ايم. اين الگوها ارايه شد و سعي مي‌كند جهت فكري معلمان را به سمت قاعده‌ي ورزش بياورد اما، ممكن است دبيران ورزشي هم پيدا شوند كه مسابقه محور باشند.

* هنوز هم شاهديم كه معلمان غير ورزش به خصوص در مناطق دور افتاده به ارايه درس تربيت بدني مي‌پردازند؟ بعضا بعضي از معلم‌ها براي پر كردن موظفي خود به زنگ ورزش روي مي‌آورند، آيا با اين عمل برخورد نمي‌كنيد؟

- اين كار مشكل حقوقي دارد. اگر زنگ ورزش را به فرد غير متخصص بدهند و حادثه‌ايي اتفاق بيفتد مثل راننده‌ايي است كه گواهي نامه ندارد و بايد به قانون پاسخگو باشد.

* شما نظارتي نمي‌كنيد؟

- ما نظارت داريم و مخالف اين مساله هستيم. علي‌رغم نظارت‌هاي راهنمايي و رانندگي در سطح شهر پارك دوبله صورت مي‌گيرد. بعد از استفاده از مربي غير متخصص هر مساله‌اي كه اتفاق بيفتد به عهده تصميم گيرنده است.

انتهاي پيام
شنبه 13 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 225]