نگاهي به كارنامه بازيگري «فرامرز قريبيان»

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: نگاهي به كارنامه بازيگري «فرامرز قريبيان»
با حضور در «روز حسرت» پيش بيني ها را برهم زد
مجموعه «روز حسرت» بخش زيادي از جذابيتش را مديون بازي روان و يكدست «فرامرز قريبيان» در نقش «حاج رضا» است. آن زمان كه نام وي در ميان گزينه هاي بازيگري سريال مطرح شد، كسي فكرش را نمي كرد كه «قريبيان» به دعوت «سيروس مقدم» پاسخ مثبت بدهد و يكي از اصلي ترين نقش هاي مجموعه را برگزيند. منتقدان براي اين پيش بيني شان چند دليل داشتند. نخست اين كه كارنامه اين بازيگر نشان مي دهد كه او به همكاري با سريال هاي تلويزيوني تمايلي نشان نمي دهد. بازيگر پرسابقه اي كه بيش از ٦٥ فيلم سينمايي در كارنامه اش دارد، در طول چهل سال عمر بازيگري اش فقط يك بار به سمت «قاب جادويي» رفته است. آن هم براي سريال نيستان (حسين مختاري، ١٣٨٠) كه حاصل كار، مجموعه موفق و درخور توجهي از آب درنيامد و همين نكته مي توانست قريبيان را در رعايت اصل «پرهيز از نقش آفريني در سريال هاي تلويزيوني» مصمم تر كند. دليل دومي كه كارشناسان برمي شمردند «سنگيني كار در پروژه هاي مناسبتي ماه رمضان» بود. آن ها معتقدند، بازي در سريال هاي ماه رمضان براي بازيگران جواني كه نياز به ديده شدن دارند جذاب است. اما براي بازيگر ٥٨ ساله اي كه پيش از اين ها به قله شهرت رسيده است، اين گونه پيشنهادها نمي تواند چندان وسوسه كننده باشد.«فرامرز قريبيان» با حضور در سريال «روز حسرت» همه پيش بيني ها را برهم زد و بدين ترتيب يكي از مهم ترين اتفاقات سريال هاي مناسبتي امسال رقم خورد.سيروس مقدم كارگردان «روز حسرت» در مصاحبه هاي متعددي كه با رسانه ها انجام داده است همواره نحوه متقاعد كردن «قريبيان» را شرح داده و از آن به عنوان اتفاقي پراهميت ياد كرده است. اعتراف كارگردان به اين نكته كه «قريبيان» پس از تحقيق و بررسي پيشنهاد وي را پذيرفته است، نشان مي دهد كه اين بازيگر در انتخاب نقشش دقت و وسواس زيادي به خرج داده است. مقدم درباره اين ماجرا جمله اي گفته است كه نشان از اعتماد به نفس بالايش دارد: «قريبيان با بازي در سريال من سوار بر كشتي شد كه احتمال غرق شدنش خيلي كم بود!»

مصائب شيرين حاج رضا
بازي در سريال روز حسرت ماموريت دشواري بود كه «قريبيان» به خوبي از عهده آن برآمد. او در صحنه هاي دونفره و در مواجهه با بازيگران شناخته شده (افسانه بايگان، پوريا پورسرخ و مهراوه شريفي نيا) اصول و قواعد مربوط به صحنه هاي حسي را به زيبايي رعايت مي كند. قريبيان در برابر هر كدام از اين بازيگران متناسب با شخصيتشان، واكنش هاي خاصي نشان مي دهد. همسرش، نرجس را از صميم قلب دوست دارد و با او مهربانانه رفتار مي كند. او براي خواسته هاي نرجس آن قدر اهميت قائل است كه حتي اصول اعتقادي اش را زير پا مي گذارد و وصيت نامه دوستش را اجرا نمي كند تا فرزندخوانده شان «مسعود» همچنان پيش نرجس بماند. بدين ترتيب رابطه عاشقانه اي بين يك زوج ميانسال شكل مي گيرد. رابطه اي كه مشابهش را در سريال هاي تلويزيوني كمتر ديده ايم.رابطه «حاج رضا» با «فريده» (مهراوه شريفي نيا) را مي توان در دو مرحله مورد بررسي قرار داد. قريبيان پيش از آن كه از نتيجه «سفر روياگونه نرجس» خبردار شود، رفتار يك فرد مغرور و متعصب را از خود نشان مي دهد. او با مجبور كردن فريده به «سقط جنين» وجه ناپسند مختصات شخصيتش را آشكار مي كند. «حاج رضا» آن قدر خودش را برتر مي داند كه تصور مي كند مي تواند حكم شرعي صادر و آن را به عروسش هم تحميل كند.او پس از آن كه خبردار مي شود، روحش در برزخ در حال عذاب كشيدن بوده است، به خودش مي آيد و از خواب غفلت بيدار مي شود.در مجموع «فرامرز قريبيان» در «روز حسرت» نقش فردي متدين و مرفه را به باور مخاطب مي نشاند. فرد مومني كه يك بعدي و معصوم نيست و به تدريج به اشتباهاتي كه در زندگي اش انجام داده است اعتراف مي كند و مخاطب را با جزئيات شخصيت خود آشنا مي سازد.سكوت معنادار او در قسمت هاي مياني نشان از رازي دارد كه سال ها در سينه پنهان كرده است. «حاج رضا» بار سنگين يك گناه را بر دوشش احساس مي كند و با بازگو كردن اين راز قديمي، روزه سكوت را مي شكند.

قهرمان زخم خورده كيميايي در انديشه مبارزه و انتقام
فرامرز قريبيان متولد سال ١٣٢٠ تهران، داراي تحصيلات ناتمام در رشته بازيگري مدرسه «ويرژوال آرت» آمريكاست. وي فعاليت سينمايي را با دستياري كارگردان و ايفاي نقش كوتاهي در فيلم «بيگانه بيا» ساخته مسعود كيميايي در سال ١٣٤٧ آغاز كرد. قريبيان و كيميايي هر دو هم محله اي و هم مدرسه اي بودند و آنچه باعث پيوند عميق تر بين اين دو مي شد، شيفتگي بي حد و حصرشان به جادوي سينما بود. سكانس معروف «سينما ركس» در فيلم «رئيس» اداي ديني است به خاطرات سال هاي دور اين دو سينماگر. سكانسي كه «قريبيان» و «تارخ» پس از سال ها دوري در سينمايي متروكه با يكديگر ملاقات مي كنند.اين دو دوست قديمي چه آن زمان كه فيلم مي ديدند و چه آن زمان كه فيلمي را جلوي دوربين مي بردند، با هم همراه و همگام بودند.از دل اين رابطه دوستانه ٧ فيلم بيرون آمد. فيلم هايي كه «كيميايي» در پشت دوربين كارگرداني شان را برعهده مي گرفت و قريبيان در جلوي دوربين نقش آفريني مي كرد. قريبيان با فيلم هاي «بيگانه بيا» و «خاك» پا به عرصه بازيگري گذاشت. بازي اين بازيگر تازه وارد در هيچ يك از اين فيلم ها آن چنان كه بايد ديده نشد. هفت سال بعد «فرامرز قريبيان» با بازي در فيلم «گوزن ها» به يك بازيگر معروف و محبوب بدل شد.«گوزن ها» را بايد نقطه عطف بازيگري «قريبيان» به حساب آورد. او با اين فيلم به عنوان قهرمان جديد آثار كيميايي معرفي شد. او با بازي در نقش «قدرت» شخصيت يك قهرمان زخم خورده و معترض به ظلم و بي عدالتي را ارائه داد. پس از «گوزن ها» اين بازيگر در اين نقش تثبيت شد و در ديگر فيلم هايش بارها و بارها اين شخصيت محبوب را تكرار كرد. پس از آن تا همكاري بعدي اين دو يعني آغاز فيلم برداري «ردپاي گرگ» پانزده سال فاصله افتاد. اين فاصله زماني براي بازيگر و كارگرداني كه در طول ٨ سال، ٥ فيلم مشترك كار كرده بودند، كمي عجيب و سوال برانگيز بود. همان زمان شايعاتي مبني بر پيدايش اختلافات بين اين دو شنيده شد، اما اين دو سينماگر همواره بر رفاقتشان تاكيد كردند و به شايعات اهميتي ندادند. در بررسي كارنامه مشترك قريبيان و كيميايي به يك فاصله ديگر هم برمي خوريم.«رئيس» ١٢ سال پس از «تجارت» ساخته شد و در تمام اين سال ها به خاطر تمايل افراطي كيميايي به ساخت فيلم هاي جوان پسندانه، زمينه همكاري مشترك بين اين دو نفر ميسر نشد.در تمام فيلم هاي نام برده شده «قريبيان» در قامت قهرمان زخم خورده اي كه در انديشه مبارزه و انتقام است، نقش آفريني مي كند.

نه منفي، نه كمدي، نه فرعي، نه تئاتر
اين بازيگر ميانه چنداني با نقش هاي فرعي ندارد و بيشتر دوست دارد نقش هاي محوري و اصلي را تجربه كند. او خيلي از پيشنهادها را به خاطر اين كه نقش اصلي نبوده، رد كرده است. نكته جالب اين كه در كارنامه بازيگري «قريبيان» نقش منفي هم به چشم نمي خورد.از آن جا كه چهره او بيشتر به درد شخصيت هاي جدي و مصمم مي خورد، تا به حال كسي براي نقش هاي منفي به سراغ او نرفته است. نكته ديگر درباره بازي هاي او اين كه بيشتر فيلم هايش در گونه «اكشن» و «حادثه اي» مي گنجد و او تا به حال فقط يك بار سينماي كمدي را تجربه كرده است.آن هم با فيلم «دو نفر و نصفي» (يدا...صمدي) كه تازه در آن جا هم نقش يك آدم جدي را ايفا كرده است!اين بازيگر تاكنون تجربه تئاتري هم نداشته است. او مي گويد: هيچ وقت علاقه نداشتم كار تئاتر انجام بدهم؛ خودم را بازيگر سينما مي دانم، تئاتر از حوصله من خارج است و هيچ وقت هم وسوسه نشدم آن را تجربه كنم.

قريبيان: انتقال حس با چشم ها را ويژگي بازي من مي دانند
او در دو فيلم از «اصغر فرهادي» حضور يافت و متفاوت ترين نقش هايش را ارائه داد. در «رقص در غبار» نقش يك پيرمرد مارگير ساكت و كم حرف را ايفا مي كند و در «شهر زيبا» نقش پدر يك مقتول را كه براي رضايت دادن تحت فشار قرار گرفته است. شخصيت هايي كه در نگاه اول در موقعيت هاي ترسيم شده فيلم، مقصر به نظر مي رسند اما همان ها هم در آينه بازي «قريبيان» به آدم هاي دوست داشتني بدل مي شوند.او در هر يك از اين نقش ها نوعي «بازي در سكوت» را تجربه كرد و با تاكيد بر نگاه هايش نقش را باورپذير ساخت. خود او چندي پيش در گفت و گو با «ايسنا» در اين باره گفت: بروز دادن تمام احساسات و درونيات از چشم هايم را يكي از ويژگي هاي بازي من مي دانند. «چشم» در سينما خيلي مهم است و بازيگران زيادي در دنيا هستند كه با چشم هايشان زياد كار مي كنند. تصوير سينما، چشم ها را بهتر از همه چيز مي بيند. شما مي توانيد با چشم هاي خود خيلي چيزها را انتقال بدهيد كه با چيزهاي ديگر نمي توان انتقال داد.

ركورددار دريافت سيمرغ بازيگري
او يكي از ركوردداران دريافت سيمرغ بازيگري از جشنواره فيلم فجر است. او تاكنون ٣بار در سال هاي ٦٦،٧١ و ٧٨ براي فيلم هاي ترن (امير قويدل)، بندر مه آلود(امير قويدل) و مرد باراني (ابوالحسن داوودي) سيمرغ را به خانه برده است. او و پرستويي با ٣سيمرغ بازيگري در صدر برگزيدگان قرار گرفته اند.قريبيان اولين جايزه بين المللي اش را براي فيلم «چشم هايش» از جشنواره فيلم زيمبابوه دريافت كرد.او جزو معدود بازيگران قبل از انقلاب بود كه براي بازگشت و فعاليت مسير همواري را در پيش داشت. چرا كه در دوران اوج رونق فيلم فارسي به بازي در چنين فيلم هايي تن نداد و همواره از جريان «سينماي مبتذل» فاصله گرفت.

پسرم خودش تصميم گرفت بازيگر شود
همسر قريبيان «مينا خيامي»، فيلم نامه نويس و پسرش محمد سام قريبيان، بازيگر است. پسر ٣٣ساله قريبيان با بازي در فيلم هاي «گردباد»، «جدال در تاسوكي»، «شكار خاموش» و «ترانزيت» نشان داد كه دوست دارد راه پدر را ادامه دهد. قريبيان در اين باره مي گويد: خودش تصميم گرفت به آمريكا برود و در رشته سينما تحصيل كند. من فقط برايش توضيح دادم كه زمانه عوض شده است و به صرف اين كه من پدرت هستم، دوست ندارم در اين حرفه باشي. او درحال حاضر در «يوسيل» دوره فوق ليسانس سينما را طي مي كند.

از جلوي دوربين تا پشت دوربين
قريبيان علاوه بر بازيگري سه بار هم طعم كارگرداني را چشيده است.«جدال در تاسوكي» و «قانون» فيلم هاي معمولي بود.

اما قريبيان توانايي هايش را در امر كارگرداني در سال ١٣٧٨ و با فيلم «چشم هايش» ثابت كرد. فيلمي كه نگاهي به داستان «داش آكل» صادق هدايت داشت و نظر مثبت منتقدان را به سمت خودش جلب كرد. او از اين تجربه آخري اش راضي است كه مي گويد: ترجيح مي دهم اگر قرار است فيلم ديگري بسازم در تهيه اش شراكت داشته باشم تا بتوانم مطابق ميل خودم كار كنم. به خصوص بعد از فيلم «چشم هايش» تلاش خواهم كرد كار بعدي ام در همان سبك باشد و اگر بهتر نباشد، حداقل در همان سطح باشد.
شنبه 13 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 371]