دايناسورها تنها قربانيان شهاب سنگها

واضح آرشیو وب فارسی:فان پاتوق: در آخرين مطالعات دانشمندان ثابت شد
دايناسورها تنها قربانيان شهاب سنگها
جام جم آنلاين: نام دايناسورها را بارها و بارها شنيدهايم، از زندگي آنها و حكمرانيشان بر مناطق مختلف زمين در بيش از 65 ميليون سال پيش نيز صحبتهاي زيادي شده است و زماني كه از مرگ و ناپديد شدن آنها در زمين صحبت ميشود نيز همواره به ياد فضا و برخوردهاي شهابسنگي ميافتيم.

حقيقتي كه امروزه براي دانشمندان به عنوان يك اصل درآمده، اين كه منطقه دروني منظومه شمسي تا حد زيادي به لطف ميدانهاي گرانشي زهره و مشتري تحت مراقبت قرار داشته است. اين ميدانها ميتوانند شهابسنگهاي فضايي را به فضاي بين ستارهاي رانده و گاهي اوقات نيز آنها را به سوي سيارات غول پيكر پرتاب كنند. دانشمندان زيادي براي بررسي برخوردهاي شهابسنگي با زمين وارد عمل شدهاند و گروهي از آنها در دانشگاه واشنگتن تحقيقات گستردهاي را نيز آغاز كردهاند كه نشان ميدهد بسيار بعيد به نظر ميرسد برخوردهاي شهابسنگي بجز از بين رفتن دايناسورها، موجب انقراض نسل ديگري نيز شده باشند. تحقيقاتي از اين دست نشان ميدهند بسياري از دنبالهدارهاي داراي دورههاي طولاني به احتمال فراوان از منطقهاي در فضا شكل ميگيرند كه از نظر اخترشناسان امكان شكلگيري دنبالهدارهاي قابل شناسايي زودهنگام در آن وجود ندارد. دنبالهدارهاي داراي دوره طولاني به آن دسته از اجرام آسماني گفته ميشود كه يك دور چرخش آنها به دور خورشيد200 تا دهها ميليون سال زمان ميبرد.
ناتان كايب، از محققان جوان دانشگاه واشنگتن كه در اين مطالعه جديد نيز حضور داشته است با اشاره به ابراورت به عنوان منطقه مرموزي از منظومه شمسي كه همچون ابري كرويشكل مملو از هستههاي دنبالهدارها بوده و تاكنون كمتر مورد توجه قرار داشته است، ميگويد: چنين تصور شده كه دنبالهدارهاي داراي دوره طولاني تنها اطلاعاتي درباره منطقه خارجي ابراورت در اختيارمان قرار دادهاند، اما حقيقت اين است كه آنها تصوير منحصربهفردي از كل ابراورت ارائه ميكنند. آنچه دانشمندان را براي تحقيق و مطالعه روي اين منطقه ابري شكل ترغيب كرده، پيدا كردن اطلاعات بيشتري درخصوص دنبالهدارهاي در حال سير در منظومه شمسي است. ابراورت در حقيقت 5/4 ميليارد سال پيش منظومه شمسي را به وجود آورده است. اين منطقه در 93 ميليارد مايلي خورشيد (مسافتي حدود يكهزار برابر فاصله زمين تا خورشيد) قرار دارد و حدود 3 سال نوري نيز كشيده شده است. ابراورت را ميتوان دربرگيرنده ميلياردها هسته دنبالهدار دانست كه بسياري از آنها آنقدر كوچك و دور هستند كه نميتوان آنها را مشاهده كرد.
بالغ بر 3200 دنبالهدار دوره طولاني شناخته شده وجود دارند كه يكي از شناخته شدهترين آنها دنبالهدار Hale-Bopp است كه در حد فاصل سالهاي 1996 تا 1997 براحتي و با استفاده از چشم غيرمسلح نيز قابل رويت بوده است. از آن به عنوان يكي از درخشانترين دنبالهدارهاي قرن بيستم نيز ياد ميشود. در مقايسه با دنبالهدار هالي كه هر 75 سال يكبار سر و كلهاش پيدا ميشود، دنبالهدا رHale-Bopp احتمالا به عنوان شناخته شدهترين دنبالهدار ياد ميشود، اما اين دنبالهدار از نوع دنبالهدارهاي دوره كوتاه است كه گمان ميرود كمربند كوپيير و نه ابراورت منشاء پيدايش آن باشد.
برخورد بزرگ شهابسنگي در 65 ميليون سال پيش پايان عصر فرمانروايي دايناسورها روي زمين را رقم زده است
عقيده بر اين است كه تقريبا منشاء تمامي دنبالهدارهاي دوره طولاني كه وارد فضاي بين مشتري و زمين ميشوند، منطقه مرموز ابراورت است. وقتي اين دنبالهدارها به واسطه گرانش ستاره همسايهاي و همزمان با عبور از نزديكي منظومه شمسي تحريك ميشوند، مدار حركتي آنها دستخوش تغيير ميشود؛ البته عقيده بر اين است كه چنين تعاملاتي تنها دنبالهدارهاي بسيار دوردست و مربوط به منطقه خارجي آن را تحت تاثير خود قرار ميدهد. با اين حال بررسيها نشان دادهاند اين دنبالهدارها ميتوانند اجرامي مانند زمين را نيز تحت تاثير قرار دهند و رويدادي به نام بارشهاي شهابي را نيز رقم بزنند. مطالعات جديد دانشمندان نشان ميدهد كه دنبالهدارهاي دروني منطقه مرموز ابراورت ميتوانند خود را به مدار حركتي زمين رسانده و بارشهاي شهابسنگي را باعث شوند؛ البته اين رويداد تنها زماني روي ميدهد دنبالهدار با فاصله بسيار نزديكي از يك ستاره عبور كند. با اين حال مشخص شده است كه حتي بدون وجود تعامل ستارهاي، دنبالهدارهاي داراي دوره طولاني در منطقه دروني ابراورت اين توانايي را دارند كه از سپر حفاظتي مشتري و زهره فرار و به سوي مدار زمين حركت كنند.
دانشمندان دانشگاه واشنگتن در مطالعه اخير خود از مدلهاي رايانهاي براي شبيهسازي تكامل ابرهاي دنبالهدار در منظومه شمسي طي 2/1 ميليارد سال پيش استفاده كردند و به نتايج خيرهكنندهاي نيز دست يافتند. آنها دريافتهاند حتي دنبالهدارهاي دروني منطقه ابراورت را بايد به عنوان منشاء اصلي بارشي از دنبالهدارها بر روي زمين دانست. از اينجا به بعد بوده است كه دانشمندان توانستهاند تخمينهايي درخصوص برخوردهاي عمده شهابسنگي با زمين مطرح كنند. آنها با تكيه بر بيشترين احتمالات ممكن برآورد كردهاند كه اين امكان وجود نداشته است كه طي 500 ميليون سال گذشته كه گفته ميشود بيشترين احتمال برخورد دنبالهدارها با زمين وجود داشته است و به نوعي بارشي از دنبالهدارها محتمل بوده بيش از 2 يا 3 مورد برخورد شهابسنگي عمده با زمين روي داده باشد.
براي 25 سال، منطقه ابراورت به عنوان منطقه مرموزي در منظومه شمسي نظر اخترشناسان را به خود جلب كرده، اما اكنون مشخص شده است در پي 3 برخورد شهابسنگي تقريبا همزمان با زمين كه حدود 40 ميليون سال پيش روي داده بود، انقراض نسل جزيي به واسطه اين دنبالهدارها به وقوع پيوسته است. از اين رو اكنون ميتوان با جرات بيشتري گفت كه برخوردهاي فضايي تنها دايناسورها را به عنوان قرباني اصلي از ميان بردهاند و در پي بروز ديگر برخوردهاي فضايي، انقراض نسل خاص ديگري به وقوع نپيوسته است. تحقيقات اخير دانشمندان گرچه بار ديگر بر اهميت سپر دفاعي ميدانهاي جاذبهاي مشتري و زهره در حفاظت زمين در برابر شهابسنگها تاكيد دارد، با اين حال مشخص شده اين سپر نشتهايي نيز دارد كه در گذشته، زمين نتايج تلخ آن را تجربه كرده است.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: فان پاتوق]

[مشاهده در: www.funpatogh.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 127]