بازخواني پرونده رسوايي آلودگي لبنيات در چين از تحريم همه جانبه تا كشف متهم اصلي!

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: *بازخواني پرونده رسوايي آلودگي لبنيات در چين* از تحريم همه جانبه تا كشف متهم اصلي!

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: صنعت و معدن

وقتي نخستين موارد آلودگي شيرخشك‌هاي توليدي در چين به ماده سمي ملامين كشف شد، اغلب كارشناسان پيش‌بيني كردند كه كشورهاي جهان هجوم گسترده‌اي را به چين آغاز مي كنند، اما ابعاد رسوايي گسترده‌تر از چند مورد آلودگي معمولي شيرخشك بود و كار حتي به مرگ چند نوزاد نيز كشيده شد.

به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، چيني‌ها كه تازه سرمست از پايان باشكوه المپيك و پارالمپيك بودند، به يك باره خود را در مقابل بحراني از جنس آن‌چه كه در سال گذشته براي اسباب‌بازي‌هايشان رخ داد، ديدند و شايد اين بار چاره‌اي جز بالا بردن دست تسليم نداشته باشند.

اگر سال گذشته حتي يك مورد آلودگي اسباب‌بازي‌هاي چيني‌ به اثبات نرسيد و در نهايت نيز مشخص شد كه غول‌ صنايع اسباب‌بازي آمريكا براي وارد كردن شوك به بازار چين هوچي‌گري مربوط به آلودگي توليدات چين را به راه انداخته است، اين بار آلودگي محصولات لبني چيني توسط كارشناسان اين كشور كاملا به اثبات رسيده است.

در شرايطي كه اخيرا نخست‌وزير چين روي اين موضوع كه محصولات ساخت چين براي مصرف‌كنندگان كاملا ايمن هستند، تاكيد جدي كرده بود، اخبار پياپي از آلودگي مواد غذايي در چين به كابوسي هولناك براي صنايع غذايي اين كشور تبديل شده است.

آغاز داستان با يك بمب خبري

داستان از آن‌جا شروع شد كه والدين تعدادي از نوزادان چيني با مراجعه به بيمارستان، پزشكان را از وخيم بودن حال عمومي فرزندان نورسيده خود باخبر كردند. بعد از بررسي‌هاي انجام شده، در كمال تاسف مشخص شد كه اين نوزادان بي‌گناه به علت مصرف شيرخشك‌هاي آلوده به ماده سمي ملامين دچار سنگ كليه شده‌اند!

اين خبر مانند بمب در همه رسانه‌هاي جهان تركيد و به تيتر يك اغلب خبرگزاري‌ها و سايت‌هاي خبري تبديل شد.

از سوي ديگر مسوولان چيني براي فيصله دادن به اين حادثه بلافاصله انگشت اتهام را به سمت شركت سانلو نشانه گرفته و به اين شركت دستور دادند كه هرچه سريعتر محصولات آلوده خود را از سطح بازار جمع‌آوري كند.

اما گويا ابعاد فاجعه بيشتر از حد تصورات بوده و تعداد مسموميت‌هاي گزارش شده ناشي از مصرف محصولات لبني آلوده، بيشتر از انتظارات افزايش يافت.

كار حتي به جايي رسيد كه حيوانات هم از آلودگي‌هاي اخير در امان نماندند؛ به طوري كه مسوولان باغ وحش شهر هانگژو در شرق چين اعلام كردند كه علائم سنگ كليه در يك بچه شير و دو نوزاد اورانگوتان كه با شيرهاي آلوده تغذيه شده بودند، مشاهده شده است.

همه چين را تحريم كردند!

در شرايطي كه ماده سمي ملامين در شيرخشك و ساير فرآورده‌هاي لبني 22 شركت توليدي چيني كشف شده است، دولت چين براي آرام كردن افكار عمومي داخل و خارج از اين كشور اعلام كرد كه هيچ‌يك از محصولات آلوده به خارج از چين صادر نشده است، اما گويا گوش جهانيان به اين حرف‌ها بدهكار نبوده و كشورهاي مختلف بلافاصله بعد از شنيدن اخبار اين حادثه، ممنوعيت‌هاي گسترده‌اي را روي واردات محصولات لبني از چين اعمال كردند.

در تازه‌ترين واكنش منفي نسبت به حادثه اخير، اتحاديه اروپا تصميم گرفت كه واردات محصولات لبني توليدي در چين را به كشورهاي عضو اين اتحاديه تا اطلاع ثانوي ممنوع كند.

اين احتمال مي‌رود كه اتحاديه اروپا به غير از بهانه آلودگي توليدات چين، براي تلافي برخي شكست‌هاي خود از چين در سازمان‌ تجارت جهاني و انتقام‌گيري از اين كشور واردات كليه محصولات لنبي را از چين ممنوع كرده است.

كشورهايي مانند مالزي، تايوان، اندونزي، نيوزلند، سنگاپور، ژاپن، ميانمار و بنگلادش نيز يا ممنوعيت مربوط به واردات محصولات لبني را از چين به كشورهايشان تمديد و يا اين‌كه محدوديت‌هاي جديدي را اعمال كردند.

در كشورهاي ايران و افغانستان نيز دستور منع خريد شيرخشك‌هاي چيني صادر شده است.

جالب اينجاست كه در اين بين حتي تعدادي از كشورهاي آفريقايي مانند تانزانيا، گابن، توگو و بنين نيز دستور پس فرستادن شيرخشك‌هاي وارداتي از چين را صادر كردند. كارشناسان پس فرستاده شدن محصولات لبني چين از كشورهاي فقير آفريقايي را تحقير بزرگي براي صنايع لبني چين عنوان كرده‌اند.

در تعدادي از كشورها مانند بريتانيا و كانادا نيز اگرچه شدت ممنوعيت واردات محصولات لبني از چين مانند كشورهاي ديگر نبود، اما دستور جمع‌آوري برخي از محصولات لبني توليدي چين از سطح بازار و فروشگاه‌ها اين كشورها صادر شده است.

بهاي سنگين آلودگي

اما در شرايطي كه مسوولان چيني اعلام كرده‌اند كه عاملان اين حادثه قطعا در صورت اثبات اتهام‌هاي وارده به آن‌ها، اعدام خواهند شد، اما آيا واقعا با اعدام اين افراد، جبراني براي آبروي از دست رفته صنايع لبني چين خواهد بود؟

در دنياي امروز كه رقابت در بازار حرف اول را مي‌زند، كافي است كه شركتي فقط حتي يك بار محصولات آلوده يا بي‌كيفيت به بازار عرضه كند. در اين صورت يا ديگر نخواهد توانست، در بازار رقابت كند و خود به خود مكانيزم بازار اين شركت را از چرخه رقابت حذف مي‌كند و يا سال‌ها طول مي‌كشد تا بتواند وجهه از دست رفته خود را بازيابد.

در چنين شرايطي برخي كارشناسان پيش‌بيني كرده‌اند كه به زودي بازار محصولات لبني چين به ويژه در زمينه شيرخشك، در انحصار شركت‌هاي خارجي قرار خواهد گرفت، زيرا حتي ديگر مردم اين كشور نيز اعتماد خود را به صنايع لبني داخلي از دست داده‌اند.

اين در حاليست كه صنايع غذايي براي كشوري با جمعيت ميلياردي چين كاملا استراتژيك بوده و در شرايطي كه بهاي مواد غذايي در جهان روند صعودي به خود گرفته است، واگذاري چنين بازاري به شركت‌هاي خارجي مي‌تواند، كاملا از نظر استراتژيك براي چين خطرناك باشد.

به همين دليل دولت چين به هيچ‌وجه علاقه ندارد، از نظر تامين مواد غذايي به ويژه محصولات لبني خود را به شركت‌هاي چندمليتي خارج وابسته كند.

سانلو، متهم اصلي پرونده؟

"كيفيت و سلامت، مبناي توازن اجتماعي". اين جمله شعار شركتي است كه در نخستين روزهاي بروز رسوايي آلودگي محصولات لبني در چين همه انگشت هاي اتهام به سمت آن نشانه رفت.

گروه صنعتي سانلو، يكي از قديمي‌ترين و بزرگترين توليدكنندگان غذاي كودك و محصولات لبني در چين به شمار مي‌رود. هم اكنون 56 درصد از سهام اين كارخانه دولتي و 43 درصد آن متعلق به شركت نيوزلندي فونترا است.

بحران سلامت و ايمني مواد غذايي نه تنها سانلو، به عنوان متهم اصلي، بلكه بخش عمده اي از صنعت لبنيات چين را فرا گرفته است، به طور عجيبي باعث شرمساري مسوولان اين كشور شده است.

در ماه جولاي سال گذشته بعد از آن‌كه شكايات گسترده اي از داخل و خارج چين مبني بر آلودگي مواد غذايي و دارويي اين كشور دريافت شد، مقامات دولتي، يكي از مسوولان سابق آژانس سلامت غذا و داروي كشور را به جرم دريافت رشوه اعدام كردند و امسال براي بهبود روند نظارت، اين آژانس تحت نظارت مستقيم وزارت بهداشت چين قرار گرفت. اما فروش شيرخشك‌هاي آلوده كه تاكنون باعث مسمويت ده‌ها هزار نفر و كشته شدن چهار نوزاد در اين كشور شده است، نشان مي‌دهد كه نظارت‌هاي انجام شده به هيچ وجه كافي نبوده‌اند.

در حالي كه دولت چين دلالان را مسوول اصلي بروز رسوايي اخير اعلام كرده است، با نگاهي به تاريخ متوجه مي‌شويم كه استفاده از ملامين در مواد غذايي توليدي چين در سال گذشته، زماني روشن شد كه تعدادي از حيوانات خانگي در آمريكا بر اثر مصرف غذاهاي حيوانات كه به ملامين آلوده شده بود، جان سپردند و بعدا مشخص شد كه در ساخت اين غذاها از افزودني‌هاي ساخت چين استفاده شده بود.

در آن زمان دولت مركزي چين از برخورد سريع با بحران به وجود آمده خبر داد، اما رسوايي اخير به خوبي نشان داد كه واقعيت خلاف اظهارات مسوولان چيني بوده است.

برخي كارشناسان عنوان كرده‌اند كه ظاهرا ملاحظاتي در بين بوده تا در حين برگزاري بازي‌هاي المپيك با انتشار اخبار رسوايي در محصولات غذايي توليدي چين، اين كشور با كمبود مواد غذايي مواجه نشود.

حتي برخي اظهار كرده‌اند كه به دولت چين در مورد رسوايي اخير از پيش هشدارهايي داده شده بود كه البته چندان به آن‌ها توجهي نشد.

يكي از شهروندان مسن چيني كه در اعتراض به رسوايي اخير در تظاهراتي اعتراض‌آميز شركت كرده است، مي‌گويد: "در دوره مائوتسه تونگ، هرگز چنين در چين اتفاقي نمي‌افتاد".

مديريت بحران با چنگ و دندان!

حال بايد ديد كه در شرايط دشوار فعلي دولت چين در قبال بحران به وجود آمده چه سياستي را در پيش خواهد گرفت؟

برخي معتقدند همان طور كه بوش در آمريكا طرحي 700 ميليارد دلاري را براي نجات موسسات مالي و اعتباري اين كشور از بحران اقتصادي گرفتار شده در آن، پيشنهاد داده است، چين نيز مجبور است هزينه هاي سنگيني را براي مديريت وضعيت وخيم فعلي صرف كند.

با توجه به زيرساخت‌هاي موجود در چين در زمينه صنايع لبني، شايد برخي تصور كنند كه رسوايي‌هاي اخير زودگذر بوده و تا پايان سال جاري ميلادي كه تنها حدود سه ماه از آن باقي‌مانده است، از اذهان عمومي پاك شود، اما بايد اعتراف كرد كه اين رسوايي دست‌كم طي يك دهه اخير در سطح چين و حتي دنيا بي‌سابقه بوده است.

از سوي ديگر مقامات چيني هنوز گزارشي درباره علت و چگونگي آلوده شدن توليدات لبني اين كشور منتشر نكرده‌اند. تنها عنوان شده است كه محصولات لبني به ماده سمي ملامين كه در توليد پلاستيك كاربرد دارد، آلوده شده‌اند.

واقعا اين‌كه چگونه ماده سمي ملامين به خطوط توليد شيرخشك يا ديگر محصولات لبني چين راه يافته است، جاي سوال دارد؟ و اين كه آيا محصولات لبني توليد شده، توسط بازرسان كنترل كيفيت و ايمني بررسي و آزمون نشده‌اند؟

برخي كارشناسان در اين باره اعلام كرده‌اند كه هدف سازندگان از افزودن ملامين به شيرخشك اين بوده است كه علاوه بر صرفه‌جويي در هزينه‌هاي توليد، هنگام آزمايش اين محصولات، پروتيئن موجود در آن‌ها بيش از ميزان واقعي به نظر برسد.

بر اساس يافته‌هاي پزشكي، خوردن مقدار كمي ملامين خطر چنداني ندارد، اما مصرف اين ماده ممكن است، باعث ايجاد سنگ‌هاي كليوي و نهايتا نارسايي كليه شود. به ويژه آن كه اگر بدانيم نوزادان به اين عارضه حساسيت زيادي دارند.

در هر صورت علت رسوايي اخير هرچه باشد، به هيچ‌وجه اذهان مادران و پدراني را كه در اين حادثه نوزادان خود را از دست داده‌اند، قانع نخواهد كرد و اين شايد بدترين لطمه به وجهه صنايع لبني چين باشد.

خوش يمني رسوايي اخير براي پرستاران شيرده!

اما جالب اين‌جاست كه بحران به وجود آمده در صنايع لبني چين، باعث زنده شده روش سنتي استخدام پرستاران در اين كشور براي شير دادن به نوزادان شده است.

در دوران كمونيزم، شيوه سنتي استفاده از پرستاران شيرده در چين به عنوان روشي منحط ممنوع اعلام شد، اما اين روش طي سال هاي اخير به دليل بهداشتي بودن آن، دوباره رواج گسترده‌اي يافته است.

مادراني كه به شيرخشك‌هاي توليدي كشور خود اعتماد ندارند و در عين حال توان شيردهي به نوزاد خود را نيز ندارند، به طور جدي به دنبال پيدا كردن زناني هستند كه بتوانند به نوزادان آن‌ها شير بدهند.

برخي از مادران چيني حتي به پرستاران شيرده ماهانه تا 1500 دلار نيز دستمزد مي‌دهند.

در اين بين حتي آژانس‌هايي در چين به راه افتاده اند كه پرستاران شيرده را به والدين متقاضي معرفي مي‌كنند.

البته والديني كه وضع مالي چندان مناسبي ندارند، در شرايط مبهمي قرار گرفته اند‌ و اين جاست كه داستان تكراري و غم‌انگيز فقر به اذهان متبادر مي شود.

از سوي ديگر برخي از والدين چيني با روشي جديد و در عين حال عجيب، به فراهم آوردن غذاي تازه و پاك براي نوزادان خود روي آورده‌اند. اين روش كرايه كردن گاو‌هاي شيرده است!

گزارش از: خبرنگار ايسنا محمدجواد به‌آبادي

انتهاي پيام
دوشنبه 8 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 321]