از دايره مينا تا آواز گنجشك ها

واضح آرشیو وب فارسی:بازتاب آنلاین: از دايره مينا تا آواز گنجشك ها
سرمايه ، فرزانه ابراهيم زاده: سرانجام بعد از چندين هفته انتظار و در آخرين روزهاي مهلت كشورهاي غير انگليسي زبان آواز گنجشك هاي مجيد مجيدي به عنوان شانزدهمين نماينده ايران در اسكار چنان كه پيش از اين همه گمانه زني نشان مي داد،انتخاب شد.

اعضاي 9 نفره كميته انتخاب اسكار كه شامل امير اسفندياري، محمد بزرگ نيا، فرهاد توحيدي، عزيزالله حاجي مشهدي، محمد داوودي، محمد سرير، عليرضا شجاع نوري، رسول صدرعاملي و فاطمه معتمدآريا بودند از ميان 48 فيلمي كه شرايط لازم براي معرفي به آكادمي را دارند ابتدا چهار فيلم «اتوبوس شب» كيومرث پوراحمد ، «آواز گنجشك ها» مجيد مجيدي، «به همين سادگي» رضا ميركريمي و «فرش ايراني» ساخته 15 كارگردان برجسته كشور را به عنوان نامزدهاي نهايي ايران معرفي كردند و سرانجام آواز گنجشك ها برگزيده نهايي اين بررسي شد تا مجيدي كه پيش از اين با فيلم هاي بچه هاي آسمان، رنگ خدا و باران در اين رقابت شركت كرده بود براي بار چهارم نيز مورد داوري اعضاي آكادمي قرار گيرد.جايزه بهترين فيلم غيرانگليسي اسكار از سال 1947 همزمان با بيستمين دوره برگزاري يكي از بزرگ ترين رويدادهاي سينمايي جهان راه اندازي شد و در نهايت نخستين دوره اين جايزه به فيلم واكسي ويتوريو دسيكا ايتاليايي رسيد. براساس قوانين اسكار فيلم ها بايد از 10 مهر ماه (اول اكتبر) يك سال قبل از برگزاري تا مهر ماه سال آينده ساخته شده و در همان كشور توليدكننده اكران شده باشد. فيلم نبايد به زبان انگليسي باشد و پرينت و ساير مواد تبليغاتي آن توسط آكادمي مشخص مي شود. علاوه بر اين هيات انتخاب بايد فرم هايي را كه از سوي آكادمي به تعداد آنها ارسال شده امضا كنند. فيلم بدون داشتن اين مشخصات پذيرفته نمي شود. هرساله قواعد مشخصي مورد نظر كشورهاست كه يكي از آنها مضمون فيلم است. هيات انتخاب ايراني تلاش خود را براي انتخاب فيلمي مي كند كه بتواند نظر اعضاي آكادمي را به خود جلب كند و جنبه هايي از فرهنگ ايراني را به خود اختصاص دهد. نكته مهم اينكه فيلمي كه انتخاب مي شود بايد پخش كننده قوي و معتبري داشته باشد كه بتواند فيلم را به بهترين نحو عرضه كند. سال گذشته كمپاني دلفي پخش ميم مثل مادر را بر عهده داشت البته امسال آكادمي در مورد روند راي گيري درباره فيلم هاي بخش فيلم غيرانگليسي زبان تغييراتي داده است.نگاهي اجمالي به فيلم هاي غيرانگليسي كه در 10 سال گذشته توانستند جايزه اسكار را كسب كنند، نشان مي دهد كه فيلم هايي در اين سال ها مورد اعضاي آكادمي بودند كه مضامين اجتماعي داشته است به مصايب ريز و درشت انساني بخصوص در كشورهاي در حال توسعه توجه ويژه اي داشتند. تسوتي از آفريقاي جنوبي كه در سال 2005 اسكار بهترين فيلم را گرفت درباره گنگ هاي زاغه نشين اين كشور است؛ فيلمي كه شايد براي مخاطب جذاب نيست اما به دليل طرح مساله فقر در اكران جهاني موفق شد. فيلم درياي درون آلخاندرو آمنابار اسپانيايي نيز كه در سال2004 مجسمه طلايي را كسب كرد، نيز موضوع انساني ارزش و اختيار زندگي انسان ها را مورد توجه قرار داد. ناكجا آباد در آفريقا نيز كه نخستين ساخته «كارولين لينك» كارگردان آلماني براساس كتابي از «اشتفان زوييك» است داستاني حماسي در ارتباط با مسائل روح انسان ها طي جنگ جهاني دوم داشت و در سال 2002 جايزه اسكار را از آن خود كرد. فيلم زندگي هاي ديگران فلورين هنكل فان دونرسمارك نيز چنين ويژگي هايي داشت .البته در چند سال گذشته فيلم هايي با مضامين نامتعارف نيز مورد نظر قرار گرفته است كه جاعلان ساخته استفان روزاويتسكي در سال 2007 و حمله بربرهاي دنيس آكارد در سال 2003 از اين دست فيلم ها بودند. با اين همه به نظر مي رسد پرداختن به موضوعات انساني در راس انتخاب نهايي اعضاي آكادمي قرار مي گيرد، از اين روي هيات انتخاب ايراني از ميان دو فيلم «آواز گنجشك ها» مجيدي و «به همين سادگي» رضا ميركريمي كه با اين نگاه همراه بود آواز گنجشك ها را برگزيدند كه داستان مردي را به نمايش مي كشد كه حادثه اي باعث مي شود از شغلش كه نگهباني شترمرغ هاست اخراج شود و به كارهاي ديگري روي آورد.
البته «آواز گنجشك ها» در ميان چهار گزينه تنها فيلمي بود كه شرط اصلي آكادمي يعني اكران بيشتر از هفت روز داخلي را نداشت به همين دليل تازه ترين فيلم مجيدي در شهر سلماس نمايش عمومي خود را آغاز كرد و شرط هفت روز نمايش پياپي آكادمي اسكار را براي فيلم هاي متقاضي حضور در بخش فيلم هاي خارجي زبان مرتفع كرد و آن را در ميان گزينه هاي نهايي قرار داد؛ شرطي كه فيلم هايي مانند آفسايد به دليل نداشتن آن از حضور در اسكار محروم ماندند. علاوه بر اين آواز گنجشك ها در جشنواره برلين هم مورد توجه قرار گرفت و خرس نقره اي بهترين بازيگر را براي رضا ناجي به ارمغان آورد. چهره شناخته شده مجيدي در سطح بين الملل و حضور «بچه هاي آسمان» او در جمع پنج نامزد نهايي اسكار فيلم غيرانگليسي زبان موقعيت آواز گنجشك ها را بهتر از گزينه هاي ديگر جلوه مي دهد به ويژه كه پخش جهاني اين فيلم را يك شركت هلندي به اسم Fortissimo برعهده دارد و قرار است همزمان با اكران اين فيلم در ايران در 13 كشور ديگر نيز به اكران عمومي درآيد.
از 15 فيلم ايراني فقط يك انتخاب
«دايره مينا» داريوش مهرجويي نخستين نماينده ايراني بود كه در سال 1356 از سوي وزارت فرهنگ و هنر به آكادمي اسكار معرفي شد. در سال بعد كه همزمان با پيروزي انقلاب اسلامي بود فيلم باد صبا به كارگرداني آلبر لاموريس نماينده ايران براي دريافت مجسمه طلايي آمريكايي ها بود اما اين روند با قطع روابط ميان ايران و آمريكا تا سال 1373 كه «زير درخت زيتون» عباس كيارستمي از سوي سينماي ايران به اسكار معرفي شد، متوقف شد. بادكنك سفيد (جعفر پناهي 1374)، گبه (محسن مخملباف 1376)، بچه هاي آسمان و رنگ خدا (مجيد مجيدي در دو سال 78- 1377)، زماني براي مستي اسب ها (بهمن قبادي 1379)، باران (مجيد مجيدي 1380)، من ترانه 15 سال دارم (رسول صدرعاملي 1381 )، نفس عميق (پرويز شهبازي 1382)، لاك پشت ها هم پرواز مي كنند
(بهمن قبادي 1383)، خيلي دور خيلي نزديك (رضا مير كريمي 1384 )، كافه ترانزيت (كامبوزيا پرتويي 1385 )
و ميم مثل مادر (رسول ملاقلي پور 1386) نمايندگان ايران طي سال هاي بعد از انقلاب در اسكار بودند اما در ميان 15 فيلمي كه تا كنون از سوي ايران به اسكار معرفي شده است، موفق ترين نماينده ايران در اسكار تنها فيلم «بچه هاي آسمان» مجيد مجيدي بوده كه در سال 1377 در ميان پنج منتخب آكادمي سينمايي آمريكا مجسمه طلايي سينماي آمريكا را به زندگي زيباست روبرتو بنيني واگذار كرد. مجيدي همچنين با سه فيلم پرحضورترين فيلمساز ايراني در اسكار است.
يکشنبه 7 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: بازتاب آنلاین]

[مشاهده در: www.baztabonline.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 191]