مزارع پرورش ماهي در خوزستان با مشكلات جدي مواجهند

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: /گزارش/ مزارع پرورش ماهي در خوزستان با مشكلات جدي مواجهند

خبرگزاري دانشجويان ايران - اهواز
سرويس: اقتصاد و بازرگاني

خشكسالي، فعاليت پرورش ماهي در بسياري از مزارع پرورش ماهي خوزستان را با مشكلات جدي مواجه كرده و اين درحاليست كه پنج رودخانه مهم كارون، كرخه، دز، جراحي و زهره در اين استان جاريست.

اين استان علاوه بر دارا بودن منابع آب شيرين، داراي بيش از 200 كيلومتر خط ساحلي در خليج فارس است. اهميت منابع آبي، موقعيت منطقه و نيز شرايط آب و هوايي بسيار مناسب منطقه خوزستان موجب شده مزيت نسبي مناسبي براي پرورش انواع ماهيان گرم آبي و تكثير و پرورش ماهيان بومي در اين استان وجود داشته باشد.

سالانه 580 هزار تن انواع ماهي و آبزي پروري در كشور توليد مي‌شود كه150 هزار تن به صورت آبزي پروري توليد مي‌شود و سهم استان خوزستان از اين ميزان توليد، 60 هزار تن ماهي است.

به صورت متوسط، سالانه از 297 مزرعه پرورش ماهيان گرمابي استان به مساحت مفيد 6 هزار و 400 هكتار، 25 هزار و 210 تن انواع ماهيان پرورش گرمابي از گونه‌هاي كپور، آمور، فيتوفاگ، بيگ‌هد و گونه‌هاي بومي شامل بني و شيربت توليد مي‌شود.

به گفته رئيس سازمان شيلات ايران، در صورت فراهم شدن شرايط لازم براي توسعه و توليد ماهي، خوزستان قادر به توليد 50 درصد از نياز ماهي كشور خواهد بود. كارشناسان اين بخش معتقدند تحقق اين برنامه نيازمند برنامه‌ريزي از سوي مسوولان شيلات و سازمان جهاد كشاورزي خوزستان است. اما آيا ساختارهاي لازم براي تدوين چنين برنامه‌اي در بخش شيلات خوزستان ايجاد شده است؟

متاسفانه امسال به دليل بروز خشكسالي، پرورش دهندگان در خوزستان براي توليد ماهي با مشكلات بسياري مواجه شدند. پرورش دهندگان براي جلوگيري از زيان ناشي از خشكسالي و كاهش بيش از حد توليد، نيازمند تهيه مواد اوليه توليد ماهي و تجهيزات مورد نياز بودند.

اما در چنين شرايطي، بانك‌ها حاضر به تامين اعتبارات مورد نياز پرورش دهندگان نشدند و از اعطاي تسهيلات خودداري كردند. علاوه بر آن به پرورش دهندگان وعده عرضه كود شيميايي داده بودند اما با وجود گذشت 6 ماه از آغاز سال تاكنون، اين وعده محقق نشده است. توليد كنندگان ماهي معتقدند در صورتي مي توانند ماهي بيشتري در مزارعشان توليد كنند كه تسهيلات بانكي و غذاي ماهي يارانه دار براي پرورش دهندگان در نظر گرفته شود.

به دليل بروز خشكسالي در سال جاري، قيمت خوراك ماهي‌ها به صورت جهاني افزايش يافته و به همين دليل پرورش دهندگان ماهي مجبورند براي تامين غذاي ماهيها، جو، ذرت و گندم را به صورت آزاد خريداري كنند.

عامل ديگري كه موجب شده فعاليت مزارع پرورش ماهي با بحران جدي مواجه شود، مشكل كمبود آب است. به عنوان مثال سالانه حدود 10 هزار تن ماهي در مزرعه‌هاي پرورش ماهي در شهرستان شوشتر توليد مي‌شود كه هم اينك به دليل خشكسالي آب مورد نياز مزرعه‌هاي پرورش ماهي در اين شهرستان وجود ندارد.

به گفته قوچاني، فرماندار شوشتر در صورت تعطيلي مزرعه‌هاي پرورش ماهي در شش ماه سال جاري بيش از هفت ميليارد تومان ضرر به كشاورزان پرورش دهنده ماهي وارد مي‌شود. اما در چنين شرايطي امور آب استان خوزستان به همه پرورش دهندگان ماهي اعلام كرده به دليل كمبود ذخاير سدها نبايد در سال جاري به پرورش ماهي بپردازند.

گروه خبري خبرگزاري دانشجويان ايران در منطقه خوزستان به سراغ پرورش دهندگان ماهي در مجتمع پرورش ماهي آزادگان رفته تا نظر توليد كنندگان ماهي درباره وضعيت توليد و مشكلات فرا روي اين بخش در شرايط خشكسالي سال جاري را جويا شود.

مجتمع پرورش ماهي آزادگان با مساحت 12 هزار و 400 هكتار و توليد سالانه حداقل 6 هزار تن انواع ماهي همچون كپور، فيتوفاگ، قزل، بيگ‌هد و آمور در 20 كيلومتري جاده اهواز - آبادان واقع شده است. هم اكنون فاز نخست اين مجتمع شامل 2 هزار و 700 هكتار زمين كشاورزي به بهره‌برداري رسيده است.

جاسم حمدي، پرورش دهنده‌اي كه هفت سال است در اين مجتمع كار مي‌كند درباره مشكلات اين مجتمع پرورش ماهي توضيح مي‌دهد: با توجه به خشكسالي امسال، براي جلوگيري از كاهش بيش از حد توليد و تلفات ماهي هر مزرعه، نيازمند خريد دستگاههاي هواده هستيم.

وي افزود: با وجود مشكلات نقدي و عدم تامين اعتبار از سوي بانكها براي مزارع، سه دستگاه هواده با قيمت هر كدام سه ميليون تومان خريداري كردم و اين در حالي است كه با توجه به مساحت 30 هكتاري مزارعي كه در اختيار دارم بايد 30 دستگاه هواده خريداري نمايم.

اين پرورش دهنده مجتمع پرورش ماهي آزادگان با تاكيد بر اينكه براي پرورش ماهي بايد در طول 24 ساعت، آب موجود باشد، توضيح داد: در حال حاضر بر اساس سهيمه بندي انجام شده براي تقسيم آب حدود 4 متر مكعب آب در ثانيه وارد مجتمع مي‌شود و سپس بين مزارع تقسيم مي‌گردد؛ اين در حاليست كه در سال گذشته، 10 متر مكعب آب در ثانيه وارد مزارع مي‌شد.

حمدي با اشاره به مشكلات ناشي از كمبود نقدينگي پرورش دهندگان بيان كرد: متاسفانه بانك‌ها به منظور تامين اعتبارات موردنياز براي پرورش ماهي به توليدكنندگان تسهيلات نمي‌دهند. همچنين قرار بوده است به پرورش دهندگان كود شيميايي تحويل دهند اما با وجود گذشت 6 ماه از آغاز سال تاكنون اين اقدام انجام نشده است. در واقع كودشيميايي بايد در آغاز هر سال به توليدكنندگان داده شود اما تاكنون به ما تحويل داده نشده است.

وي تصريح كرد: اميدواريم تسهيلات بانكي و غذاي ماهي يارانه دار براي پرورش دهندگان در نظر گرفته شود تا بتوان ماهي بيشتري توليد كرد.

حمدي عنوان كرد: براي تامين غذاي ماهيها بايد جو، ذرت و گندم را به صورت آزاد خريداري كنيم. امسال قيمت هر كيلوگرم جو 430 تومان، قيمت گندم 320 تومان و ذرت نيز 320 تومان تعيين شده است. از سويي نيز به دليل فاصله مجتمع تا مركز شهر، مجبور به تامين بنزين با قيمت آزاد هستيم.

وي با بيان اينكه مجتمع پرورش ماهي آزادگان فرصتهاي شغلي غيرمستقيم بسياري را ايجاد كرده است، افزود: عمده ماهي توليد شده اين مجتمع به عراق صادر مي‌شود زيرا ميزان توليد ماهي در اين مجتمع بيش از نياز استان است.

حمدي يادآور شد: مساحت مفيد اين مجتمع، يك هزار و 600 هكتار است. فاز نخست مجتمع شامل 5 هزار هكتار است كه2 هزار هكتار آن به كشت علوفه و سه هزار هكتار به پرورش ماهي اختصاص يافته است. اين مجتمع از سال1380 فعال شده است.

اين پرورش دهنده بيان كرد: 70 درصد ماهي گرم آبي كشور در استان خوزستان توليد مي‌شود. در مجتمع ماهي آزادگان سالانه حداقل 6 هزار تن ماهي توليد مي‌گردد و همچنين حدود هشت هزار تن علوفه و گندم كشت مي‌شود. از هر هكتار پرورش ماهي بيش از چهار تن ماهي برداشت مي‌شود. در حال حاضر بيش از 70 درصد ماهي اين مجتمع، به عراق صادر مي‌گردد.

پيش از اين سيد مصطفي موسوي، مديرعامل اتحاديه شركتهاي تعاوني پرورش ماهي اهواز درباره مشكلات پرورش دهندگان ماهي به ايسنا گفته بود: 35 پرورش دهنده ماهي براي دريافت تسهيلات به بانك كشاورزي معرفي شده ‌بودند كه تاكنون هيچ گونه تسهيلاتي دريافت نكرده‌اند.

وي تصريح كرده بود: اين تعداد افراد پرورش دهنده ماهي از سوي اتحاديه پرورش ماهي به بانك كشاورزي معرفي شدند تا براي خريد تراكتور و خودرو حمل ماهي اعتبار دريافت كنند كه تاكنون بانك كشاورزي به دلايل مختلف از پرداخت تسهيلات به آنها خودداري كرده است.

وي افزوده بود: به عنوان يك پرورش دهنده ماهي از فروردين ماه تاكنون براي دريافت تسهيلات به بانك كشاورزي مراجعه كرده‌ام كه تاكنون هيچ گونه اقدامي صورت نگرفته است. بانك براي پرداخت نكردن اعتبار بهانه‌هاي مختلفي از جمله كمبود اعتبار براي پرداخت تسهيلات به متقاضي عنوان مي‌كنند.

موسوي همچنين عنوان كرده بود: متاسفانه پرورش دهندگان ماهي به دليل مشكلات مالي و كمبود نقدينگي مجبور به فروش پيش از توليد محصولات خود به برخي دلالان شدند. دلالان با خريد ماهيهاي بسيار كوچك پرورش دهندگان به آنها پول مي‌دادند و از سوي ديگر سودكلان بدست مي‌آوردند، سپس اين دلالان پس از پرداخت قيمت ماهي و دريافت آنها از توليد كنندگان در هر زمان كه مي‌خواستند ماهي را به بازار عرضه مي‌كردند كه اين امر موجب مي‌شد در برخي مواقع ماهي در بازار به ميزان كافي نباشد و قيمت آن دچار نوسان بسيار گردد.

وي درباره مشكلات ناشي از خشكسالي در مزارع پرورش ماهي عنوان كرد: امور آب استان خوزستان به همه پرورش دهندگان ماهي اعلام كرده به دليل كمبود ذخاير سدها نبايد در سال جاري به پرورش ماهي بپردازند. حتي به پرورش دهندگان مجتمع پرورش ماهي آزادگان نيز اعلام شده به آبگيري و پرورش ماهي اقدام نكنند.

موسوي افزوده بود: در سال جاري به دليل پايين آمدن آب استخرها، ماهي‌ها تلف مي‌شوند و به همين دليل پرورش ماهي به صرفه نيست و توليد كنندگان مجبور به صيد و عرضه ماهي پيش از موعد اصلي برداشت به بازار مي‌شوند. اين مسئله موجب مي‌شود ماهي‌ها با وزن كم در بازار به فروش برسند و كيفيت ماهي نيز كاهش يابد.

وي با پيش‌بيني افزايش قيمت ماهي در پايان سال، عنوان كرده بود: مي‌توان اثرات خشكسالي را با در اختيار قراردادن غذاي يارانه‌ دار به پرورش دهندگان ماهي، پرداخت وام، خريد دستگاه‌هاي هواده، بالا بردن آگاهي، مديريت پروش دهندگان و برگزاري دوره‌هاي ترويجي كاهش داد.

موسوي با بيان اينكه در صورت تعطيل شدن مزارع پرورش ماهي، افراد بسياري در استان بيكار مي‌شوند، خاطرنشان كرده بود: در خوزستان حدود 6 هزار هكتار مزرعه مفيد پرورش ماهي وجود دارد و در هر مزرعه پرورش ماهي بيش از 4 نفر به صورت مستقيم و بيش از 10 نفر به صورت غير مستقيم مشغول به كارند.

فراز زاهدي‌فرد، مديرعامل تعاوني توليد مجتمع پرورش ماهي آزادگان نيز در اين باره گفته بود: حدود 6 هزار هكتار مزرعه پرورش ماهي در سطح خوزستان توليدي بالغ بر 24 هزار تن در سال دارند كه در صورت اجرا شدن دستورالعمل سازمان آب و برق اين ميزان توليد به صفر خواهد رسيد.

وي توضيح داده بود: طبق دستورالعمل سازمان آب و برق هرگونه آبگيري در استخرها ممنوع شده و در صورت آبگيري، مركز پرورش دهنده پلمپ خواهد شد.

زاهدي فرد خاطرنشان كرده بود: چندين تعاوني پرورش ماهي در طي اين چند سال اخير براي بهبود و توسعه سيستم آبياري مراكز خود در تلاش بوده‌اند و از بانك تسهيلات دريافت كرده‌اند. اين تعاونيها در صورتيكه بخواهند دستورالعمل سازمان آب و برق را اجرا كنند توليدشان به صفر مي‌رسد كه در آن صورت قادر به بازپرداخت وام نخواهند بود.

گزارش از عصمت نجفي، خبرنگار ايسنا

انتهاي پيام
شنبه 6 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 6133]