با مجيد انتظامي به بهانه اجراي سوئيت سمفوني «اين فصل را با من بخوان» در تالار وحدت‌ اين موسيقي را با قلب و جانم ساخته‌ام‌

واضح آرشیو وب فارسی:جام جم آنلاین: با مجيد انتظامي به بهانه اجراي سوئيت سمفوني «اين فصل را با من بخوان» در تالار وحدت‌ اين موسيقي را با قلب و جانم ساخته‌ام‌
جام جم آنلاين: مجيد انتظامي متولد سال 1326 در تهران است كه از همان كودكي به فراگيري موسيقي پرداخت و سپس براي ادامه تحصيل به آلمان سفر كرد. او در كنسرواتوار برلين نزد استاداني همچون كارل اشتاين به تحصيل موسيقي پرداخت و در طول اين مدت با اركستر سمفونيك برلين و اركستر فيلارمونيك آلمان همكاري داشت.

مجيد انتظامي سال 1353 به ايران بازگشت و همزمان با تدريس در هنرستان عالي موسيقي و دانشكده هنرهاي زيبا، با اركستر سمفونيك تهران به همكاري پرداخت.

اين آهنگساز، ساخت موسيقي متن فيلم را از سال 1357 با فيلم سفر سنگ مسعود كيميايي آغاز كرد و تا امروز براي بيش از 70 اثر سينمايي آهنگ ساخته است كه از آن ميان مي‌توان به دوئل، اعتراض، آژانس شيشه‌اي، سيب، بازمانده، نون و گلدون، روز واقعه، از كرخه تا راين،كاني مانگا و خط قرمز اشاره كرد.

مجيد انتظامي در چند سال اخير، در عرصه‌هاي ديگر هنر موسيقي همچون ساخت سمفوني و رهبري اركستر نيز فعال شده است كه اجراي سوئيت سمفوني اين فصل را با من بخوان از پنجشنبه هفته گذشته در تالار وحدت آخرين نمونه از اين كارها محسوب مي‌شود.

سال‌ها موسيقي شما كامل‌كننده آثار سينمايي ديگران بود. چه شد كه اين بار نمايش و روايت بازيگران، موسيقي شما را همراهي مي‌كند؟

پيش از هر توضيح و پاسخي بايد تاكيد كنم موسيقي به تنهايي كامل‌ترين هنرهاست و هيچ احتياجي به نمايش يا تئاتر ندارد تا آن را كامل كند. هر اثر موسيقي خودش گوياست و مي‌تواند هر حس و مفهومي را به مخاطب انتقال دهد.

پس چه شد كه اثر «اين فصل را با من بخوان» را به صورت مجموعه‌اي نمايشي موسيقايي روي صحنه آورده‌ايد؟

اين مجموعه موسيقي با قطعه روز واقعه شروع مي‌شود و من از همان ابتدا آن را به صورت نمايشي طراحي كرده بودم. قرار بود گروه كر در جريان اجرا حركت كند و نوازندگان در بالكن بنشينند. وقتي من اين طرح را با مديران بنياد رودكي مطرح كردم، آنها پيشنهاد كردند كل مجموعه كه شامل 6 قطعه است با نمايش همراهي شود و من هم قبول كردم.

اما اين قبول كردن با پاسخ شما به پرسش اول در تناقض است. بالاخره بخش نمايشي اين سوئيت سمفوني، موسيقي شما را همراهي و كامل مي‌كند يا نه؟

نبايد به اين مجموعه نمايشي و موسيقايي از اين منظر نگاه كرد. پس از پيشنهاد مديران و مسوولان فرهنگي تالار وحدت، فكر كردم بد نيست با بهره‌گيري از حركات و فرم‌هاي نمايشي، اثري را اجرا كنيم كه با مخاطب عادي‌تر كه با الفباي موسيقي كمتر آشنا هستند، ارتباط بهتري پيدا كنيم. تصور مي‌كنم با اين شيوه اجرا توانسته‌ايم به تماشاگران نزديك‌تر شويم.

پس شما سوئيت سمفوني اين فصل را با من بخوان را يك اثر نمايشي موسيقايي نمي‌دانيد.

نه با‌ آن تعريف كه براي چنين آثار تلفيقي به كار مي‌رود. براي مثال، اپرا يك اثري است كه در آن موسيقي و نمايش به يك اندازه نقش دارند و نمي‌توان يكي از آنها را از كار حذف كرد. اگر بخش نمايشي يا موسيقايي را از اپرا حذف كنيم، ديگر نمي‌توان آن را اپرا ناميد.

اما در سوئيت سمفوني اين فصل را با من بخوان، بازيگران كلام و ديالوگ ندارند و تنها به صورت صامت بازي كرده، فرم‌هاي نمايشي را اجرا مي‌كنند. شما اين اثر را بايد يك كنسرت موسيقي بدانيد كه نمايش به كمك آن مي‌آيد، نه يك اثر تلفيقي.

يعني مي‌‌توان آن را بدون بخش نمايشي هم اجرا كرد؟

بله. براي مثال اولين اجراي اين اثر سال گذشته در اصفهان صورت گرفت كه همراه با نمايش نبود. آنجا ما 3 شب كنسرت داديم كه در هر اجرا نزديك به 10 هزار نفر به تماشاي آن نشستند.

امسال برخلاف سال گذشته كه تنها از يك راوي استفاده كرديد، 3 نفر به روايت داستان مي‌پردازند: استاد عزت‌الله انتظامي، مريلا زارعي و حبيب رضايي. آيا حضور اين 3 چهره شناخته شده براي جذب تماشاگر بيشتر بوده است؟

پارسال كه ما بدون حضور اين هنرمندان كار را روي صحنه برديم، هر شب تالار وحدت مملو از جمعيت بود و در آخرين اجرا مجبور شديم با نصب پرده در سالن انتظار و پخش ويدئويي اجرا به صورت مستقيم، استقبال مخاطباني را كه نتوانستند به سالن راه پيدا كنند، پاسخ بگوييم.

البته اين كه راويان بسيار شناخته شده هستند و در كار خودشان وارد، به طور قطع در ارتقاي كيفيت كار و جلب رضايت مخاطبان تاثير مثبت دارد.

سوئيت سمفوني اين فصل را با من بخوان شامل 6 قطعه است كه 4 تا از آنها مثل روز واقعه، از كرخه تا راين، بوي پيراهن يوسف و آژانس شيشه‌اي، موسيقي متن فيلم هستند. چرا از ديگر آثار خودتان مثل موسيقي فيلم‌هاي گذرگاه، طبل بزرگ زير پاي چپ و بويژه دوئل كه در ارتباط با دفاع مقدس هستند، در اين مجموعه استفاده نكرديد؟

موسيقي متن فيلم‌هايي چون گذرگاه، طبل بزرگ زير پاي چپ و ديوانه‌اي از قفس پريد براي اجرا توسط اركستر سمفونيك تهران بايد دوباره نوشته مي‌شدند كه اين كار نياز به وقت زيادي دارد و شايد در آينده فرصت كنم آنها را به اين مجموعه بيفزايم.

اما در مورد موسيقي متن فيلم دوئل بايد بگويم از آنجا كه اين اثر بيشتر افكتيو است تا ملودرام، خيلي متناسب با ديگر قطعات اين مجموعه نيست.

از سوي ديگر، به دليل حضور سازهاي محلي و سازي مثل كمانچه، تنظيم مجدد موسيقي فيلم دوئل براي اجرا با اركستر سمفونيك باعث از دست رفتن رنگ و حال و هواي بومي آن مي‌شود و هويت خودش را از دست مي‌دهد.

وقتي كارنامه آهنگسازي شما را مرور مي‌كنيم، مي‌بينيم حدود يك سوم كارهاي شما در حوزه موسيقي متن فيلم با دفاع مقدس در ارتباط است. اين آماري جالب است كه از علاقه شما به اين موضوع حكايت دارد. دليل آن چيست؟

اصولا من كاري را كه به آن اعتقاد نداشته باشم، انجام نمي‌دهم. دوست ندارم وقت خود را بيهوده تلف كنم. در عرصه موسيقي متن فيلم، رويكرد من به آثار دفاع مقدس به دليل اعتقادي است كه به اين موضوع و مضمون دارم.

به عنوان يك ايراني نمي‌توانم نسبت به حماسه مقاومت و ايثار رزمندگان در طول 8 سال دفاع مقدس بي‌تفاوت بمانم. آنان جانشان را فداي اين كشور كردند و همه ما مديون آنها هستيم. ايمان من به شهدا، آزادگان، جانبازان و ايثارگران دليل اصلي تعداد زياد موسيقي متن‌هايي است كه براي فيلم‌هاي دفاع مقدس ساخته‌ام. فكر مي‌كنم به دليل همين اعتقاد قلبي، اين آثار بسيار خوب از كار درآمده‌اند و مورد توجه مردم قرار گرفته‌اند. حتي پس از مدتي كه از ساخت اين كارها مي‌گذرد، كيفيت آنها مرا متعجب مي‌كند.

البته اين علاقه تنها به فيلم‌هاي دفاع مقدس محدود نمي‌شود و در عرصه ساخت سمفوني و ديگر قالب‌هاي موسيقايي نيز خود را نشان مي‌دهد.

بله. دقيقا به همين دليل به سراغ ساخت آثاري چون سمفوني ايثار، مقاومت و سوئيت سمفوني اين فصل را با من بخوان رفته‌ام. در واقع اين موسيقي‌ها را با قلب و جانم ساخته‌ام و برآمده از اعتقاد‌هاي من هستند.

به سمفوني مقاومت اشاره كرديد كه ساخت آن كمي طول كشيده است. فكر مي‌كنيد چه وقت آماده و اجرا مي‌شود.

من هيچ كاري را با سرعت انجام نمي‌دهم، چرا كه در كيفيت اثر نتيجه منفي خواهد داشت. من به طور معمول براي هر كاري حدود يك سال وقت مي‌گذارم.

اما ساخت اين سمفوني گويا از يك سال هم بيشتر طول خواهد كشيد.

حق با شماست. ساخت سمفوني مقاومت به دليل حساسيت‌هايي كه دارم، خيلي كند پيش مي‌رود، حقيقت آن است كه دوست ندارم خيلي اداري و رسمي با ساخت يك اثر موسيقايي برخورد كنم.

خودماني‌تر بخواهم بگويم، من نمي‌توانم با زور خودم را وادار به اتمام كاري بكنم.

در جريان ساخت سمفوني مقاومت، مدتي كار را رها كردم تا با جان و از عمق وجودم دوباره به سراغش بروم. نوشتن اين آثار بيشتر كار دل است و نمي‌توان زمان خاصي را براي آن تعيين كرد.

بالاخره سمفوني مقاومت را كي خواهيم شنيد؟

ابتداي سال 1388 نوشتن آن را تمام مي‌كنم و در سوم خرداد ماه احتمالا اجرا خواهد شد.

پس بعد از پايان اجراي سوئيت سمفوني اين فصل را با من بخوان، خرداد ماه سال آينده دوباره شما را با اركستر سمفونيك روي صحنه خواهيم ديد.

نه. پيش از آن هم يك اجراي ديگر در بهمن ماه خواهيم داشت.

با چه كاري؟

اثري است كه به مناسبت سي‌امين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي در حال ساخت آن هستم. از آنجا كه اين كار در مراحل اوليه خود قرار دارد، ترجيح مي‌دهم درباره آن در حال حاضر صحبت نكنم.

و اگر صحبت ديگري داريد...؟

اين فصل را با من بخوان باقي فسانه است‌
اين فصل را بسيار خواندم عاشقانه است‌

از روز واقعه تا آژانس شيشه‌اي‌

سوئيت سمفوني اين فصل را با من بخوان كه اجراي آن از پنجشنبه آغاز شده و تا 12 مهر ادامه خواهد يافت، مجموعه‌اي 6 قسمتي است كه قطعات روز واقعه، حماسه خرمشهر، بوي پيراهن يوسف، آژانس شيشه‌اي، از كرخه تا راين و ايثار را در برمي‌گيرد.

اين اثر كه سال گذشته نيز اجرا شد، اين بار با تغييراتي در سازبندي اركستر، حركات نمايشي و راويان قصه دوباره روي صحنه آمده است. در سوئيت سمفوني اين فصل را با من بخوان مجيد انتظامي آهنگسازي و رهبري اركستر را به عهده دارد، حسين پارسايي بخش نمايشي را طراحي و كارگرداني كرده، متن را محمد رحمانيان نوشته و طراحي حركات موزون را نادر رجب‌پور انجام داده است.

عزت‌الله انتظامي، مريلا زارعي و حبيب رضايي در اين اثر موسيقايي نمايشي به روايت ماجراهاي 8 سال دفاع مقدس مي‌پردازند و 25 بازيگر با حركات و فرم‌هاي نمايشي آن را بازسازي مي‌كنند.

اين فصل را با من بخوان را بايد اثري در 3 ساحت و سطح دانست؛ بخش موسيقايي كه شامل 6 قطعه است، بخش نمايشي كه 6 تابلو را دربرمي‌گيرد و وجه روايي كه در واقع تكميل كننده هنرنمايي اعضاي اركستر و گروه نمايشي است.

اين فصل را با من بخوان در اجراي 2 شب گذشته‌اش با استقبال خوب مخاطبان روبه‌رو شده كه نشان دهنده علاقه مردم به روايت حماسه دفاع مقدس ملت ايران از وراي نت‌هاي موسيقي است.

مهدي ياورمنش‌
شنبه 6 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: جام جم آنلاین]

[مشاهده در: www.jamejamonline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 181]