تخريب به نام توسعه « پارك ملي كوير» جولانگاه جديد شركت نفت

واضح آرشیو وب فارسی:خراسان: تخريب به نام توسعه « پارك ملي كوير» جولانگاه جديد شركت نفت
درحالي كه «پارك ملي كوير» توسط برنامه «انسان و كره مسكوني» يونسكو، به عنوان «ذخيره گاه زيست كره» ثبت شده است و اين منطقه يكي از مهم ترين زيستگاه هاي «يوزپلنگ نادر ايراني»، محسوب مي شود، چندي پيش وزارت نفت اقدام به ورود بدون مجوز به اين پارك ملي كرد.

به گزارش ايسنا هدف اين ورود بدون مجوز، اكتشاف نفت و گاز عنوان و طبق خبرهاي دريافتي اين اقدام با مقاومت محيط بانان منطقه روبه رو شده و حتي به درگيري مسلحانه نيز منجر شده است.

درخور يادآوري است كه وزارت نفت از چند سال قبل خواستار اجراي ٢ عمليات اكتشاف مواد هيدروكربني (نفت و گاز) و ذخيره سازي گاز در «پارك ملي كوير» بود كه سازمان حفاظت محيط زيست باتوجه به حساسيت موضوع بارها از انجام اين عمليات جلوگيري كرد و در نهايت تصميم براين شد كه وزارت نفت براي انجام اين فعاليت ها گزارش ارزيابي زيست محيطي ارائه كند.

اين گزارش ها را وزارت نفت به سازمان حفاظت محيط زيست تحويل داد ولي در بررسي هاي اوليه به دليل وجود ابهامات فراوان، هر دو گزارش، به وزارت نفت مرجوع شد و متأسفانه چندي پيش وزارت نفت همراه با تجهيزات و ماشين آلات اكتشافي وارد منطقه حفاظت شده كوير شد و قصد ورود را به پارك ملي كوير داشت كه در ابتداي ورود به منطقه توسط محيط بانان سازمان حفاظت محيط زيست متوقف شد.

حال بايد پرسيد درحالي كه اين منطقه به عنوان ذخيره گاه زيست كره ثبت شده است وزارت نفت چگونه به خود اجازه ورود را به پارك ملي كوير مي دهد؟ آيا محيط زيست مي تواند پاسخ گوي حساسيت هاي دوست داران محيط زيست باشد؟

مشخصات «پارك ملي كوير»
«پارك ملي كوير» با مساحتي بالغ بر ٤٤١ هزار و ٤٨٦ هكتار اولين بار در سال ١٣٤٣ به عنوان منطقه حفاظت شده ثبت شد و در حال حاضر طي مصوبه شماره ١٠٢ مورخ ٢١/٦/١٣٦١ شوراي عالي حفاظت محيط زيست با عنوان پارك ملي، تحت مديريت سازمان حفاظت محيط زيست قرار گرفته است.

اين پارك كه بين استان هاي سمنان، قم و اصفهان واقع شده است، تحت نظر اداره كل حفاظت محيط زيست سمنان مديريت مي شود.

«پارك ملي كوير» منطقه اي بياباني و داراي منحصر به فردترين اكوسيستم هاي طبيعي ايران است. از گونه هاي شاخص جانوري آن مي توان از كل و بز، قوچ و ميش، آهو، جبير، گورخر ايراني، پلنگ، يوزپلنگ و انواع پرندگان به خصوص پرندگان شكاري نام برد.

از گونه هاي شاخص گياهي نيز مي توان به درمنه، شيرخشت، گون، خارشتر، اسكنبيل و انواع گرامينه اشاره كرد.

سكوت وزارت نفت
در اولين گام براي روشن شدن دليل ورود وزارت نفت به پارك ملي، به سراغ خود اين وزارت خانه مي رويم، اما جالب اين است كه در پاسخ به پرسش هاي ما اعلام مي شود كه مديرعامل شركت ملي اكتشاف، به هيچ سوالي در اين باره پاسخ نمي دهند.

اما يك منبع مطلع در اين وزارت خانه به ما مي گويد: به زودي وزير نفت در جمع خبرنگاران در اين باره صحبت خواهد كرد. اما درحالي كه وزارت نفت در اين زمينه سكوت اختيار مي كند، يك استاد دانشگاه معتقد است حتي اگر سازمان حفاظت محيط زيست هم با مجوز عمليات اكتشاف نفت در «پارك ملي كوير» موافقت كند، قانون اين اجازه را به آن ها نمي دهد.

دكتر «كهرم» در اين باره مي گويد: اساسا فلسفه ايجاد پارك هاي ملي در سراسر جهان كه از «يلواستون» آمريكا در سال ١٩٦٣ ميلادي آغاز شد، واگذاري مناطقي از يك كشور به خود طبيعت بود.

وي مي افزايد: جهان علم معتقد است كه طبيعت مي تواند هم بزايد و هم از فرزندش حفاظت كند. در نظر گرفتن بخشي از اراضي كشور كه به عنوان پارك ملي، با هدف مصون بودن اين مناطق از دست اندازي بشر صورت گرفته و نبايد در آن ها شهر، جاده، كارخانه و عمليات استخراجي انجام شود بلكه بايد آن ها را براي آيندگان بگذاريم.

«كهرم» با اشاره به كشته شدن تعداد زيادي از محيط بانان درگذشته براي حفاظت از مناطق حفاظت شده مي افزايد: نقض غرض است كه با وجود اين هزينه هاي جاني، اجازه دهيم پارك هاي ملي ما مورد تجاوز واقع شوند.

وي با اشاره به اين كه قدمت ٤٠ ساله سازمان حفاظت محيط زيست كشور در ميان كشورهاي درحال توسعه بي نظير است، تأكيد مي كند: حتي اگر سازمان حفاظت محيط زيست هم با مجوز عمليات اكتشاف نفت در «پارك ملي كوير» موافقت كند، قانون اين اجازه را نمي دهد چرا كه طبق قانون، محيط زيست وكيل مردم است براي حفاظت از اين عرصه ها و در اختيار گذاشتن آن ها براي نسل هاي آينده، نه تخريب آن ها، اين استاد دانشگاه مي گويد: به اين ترتيب حتي اگر سازمان حفاظت محيط زيست هم در شرايط فعلي اجازه اين كار را دهد، نمي توان براساس قانون اين عمليات را اجرا كرد، چه رسد به اين كه خود وزارت نفت سرخود اقدام كند.

وي با اشاره به اين كه ٣٠ سال است كه جهان به دنبال توسعه پايدار مي باشد مي افزايد: اين درحالي است كه آقايان وارد پارك ملي مي شوند و به عنوان توسعه اقدام به تخريب آن مي كنند.

«پارك ملي كوير» مي ميرد
قبل از اين كه به سراغ مسئولان سازمان محيط زيست برويم لازم است نظر چند كارشناس را در اين زمينه جويا شويم.

متاسفانه آن چه از برآيند نظر كارشناسان برمي آيد اين است كه اوضاع پارك ملي ظاهرا بسيار بدتر از آن است كه در اخبار منعكس شده و در صورت اجراي قطعي پروژه اكتشاف نفت، پارك ملي به طور جدي با خطر نابودي روبه رو مي شود.

يك كارشناس سازمان حفاظت محيط زيست معتقد است كه استحصال نفت نيازمند تزريق گاز در لايه هاي تحت الارضي پارك ملي كوير است و حتي اگر انسان ها و تجهيزات نيز وارد اين پارك نشوند، اين اقدام موجب خروج حجم وسيعي از آب نمك مي شود و ورود اين آب به پارك ملي كوير موجب ايجاد «كوير نمك» ديگري در منطقه خواهد شد.

«ضيائي» مي گويد: طي سال هاي گذشته اقدام هاي زيادي براي محافظت از «يوزپلنگ ايراني» و رهاسازي «گورخر ايراني» در زيستگاه اصلي خود در پارك ملي كوير انجام شده است اما اجرايي شدن پروژه هاي وزارت نفت تمام اين زحمت ها را به باد مي دهد.

وي مي افزايد: اكوسيستم «پارك ملي كوير» بسيار حساس و شكننده است و از نظر تنوع زيستي در شمار يكي از مهم ترين مناطق حفاظت شده جهان قرار دارد اما اقدامات وزارت نفت به راحتي تمام ويژگي هاي منحصر به فرد اين پارك را از بين مي برد.

يك كارشناس ديگر محيط زيست نيز معتقد است كه اين اقدامات و حتي اكتشافات وزارت نفت تاثير مخربي بر پارك ملي مي گذارد.

«عامري» مي گويد: هم اكنون بايد سياست گذاران تصميم بگيرند كه نفت و گاز اين منطقه مهم تر است يا اكولوژي پارك ملي. به عنوان يك كارشناس محيط زيست مي گويم كه هيچ تضميني براي حفظ پارك ملي با وجود اين طرح نداريم. وي به نكته جالب توجهي اشاره مي كند و مي گويد: چنان چه پيمان كار اكتشاف و برداشت نفت از كشور ژاپن يا يك كشور توسعه يافته اروپايي بود، اين اميد را داشتيم كه مسائل زيست محيطي را در نظر بگيرد اما به پيمان كار چيني كه تعهد و تجربه مطلوب را در اين باره ندارد، نمي توان چندان اعتماد كرد.

اين كارشناس محيط زيست مي گويد: نفت جزو منابع كشور ما محسوب مي شود و حداقل مسئولان اجازه بدهند اگر نفت و گازي در اين منطقه وجود دارد، براي نسل هاي بعد بماند، نه اين كه با اكتشاف و استخراج احتمالي، سلامت منطقه زير سوال برود.

«عامري» مي گويد: هم اكنون بيش از ٣٥٠ نفر كارگر در منطقه مشغول به كارند و دستگاه هاي لرزه نگاري و عمليات انفجاري، اثرات منفي زيادي بر پارك مي گذارد.

پاسخ مسئولان
اما در حالي كه كارشناسان نگران آينده پارك ملي كويرند و اقدامات انجام شده را مخرب مي دانند، مديركل دفتر زيستگاه ها و امور مناطق سازمان حفاظت محيط زيست معتقد است كه مطالعات و عمليات وزارت نفت منجر به نابودي پارك نمي شود. «عبدوس» در توضيح بيشتر اين ماجرا مي گويد: مذاكرات زيادي ميان ما و مسئولان وزارت نفت انجام شد و سازمان حفاظت محيط زيست چند بار به گزارش هاي ارزيابي آن ها ايراداتي وارد كرد و آن ها را به خود وزارت نفت عودت داد. اما در نهايت قرار شد مسئولان وزارت نفت كار خودشان را خارج از منطقه حفاظت شده و پارك ملي شروع كنند و حضورشان در منطقه نيز به صورت محدود باشد.

وي مي افزايد: سازمان محيط زيست تا به حال اجازه ورود را به آن ها براي عمليات اكتشاف در پارك ملي نداده و تنها قرار شده است كه آن ها با كابل هايي به طول ٢ كيلومتر و بدون ورود خودرو و ماشين آلات لرزه نگاري در منطقه محافظت شده، به اكتشاف ادامه دهند.

«عبدوس» مي گويد: جاي نگراني براي تخريب محيط زيست وجود ندارد زيرا حتي اگر آن ها به مرحله استخراج نفت نيز برسند، ايستگاه هاي حفاري خارج از منطقه حفاظت شده قرار دارد كه حفاري را به صورت مورب انجام مي دهند.

وي در پاسخ به اين پرسش كه با وجود نگراني هاي كارشناسان و طبيعت دوستان آيا مي توانيد تضمين بدهيد كه هيچ خسارتي به پارك وارد نمي شود، مي گويد: من گمان نمي كنم هيچ يك از مخالفان اين طرح به اندازه من تجربه ارتباط را با پارك ملي طي ٣ سال گذشته داشته باشد. ما به هيچ عنوان اجازه نمي دهيم استخراج نفت در هيچ يك از پارك هاي ملي ما، آسيبي به اين مناطق وارد كند.

«عبدوس» مي افزايد: قانون نيز اجازه تعرض را به پارك ملي به كسي نمي دهد زيرا اگر اتفاقي براي اين پارك بيفتد، براي كشور هزينه دارد. اين پارك در يونسكو ثبت شده و ذخيره گاه زيست كره محسوب مي شود.

وي همچنين مي گويد: مسئله قدرت سازمان محيط زيست در برخورد با متعرضان مطرح نيست چون اساسا قانون اين اجازه را به كسي نمي دهد.

اما در حالي كه مديركل دفتر زيستگاه ها و امور مناطق سازمان حفاظت محيط زيست ادعا مي كند كه اجازه نقض قانون به كسي داده نمي شود، چندي پيش مسئول اداره كل حفاظت محيط زيست سمنان از وجود دستگاه هاي بزرگ لرزه نگاري همراه با كابل هاي قطور در منطقه خبر داد. از آن جا كه در متن قانون حفاظت و بهسازي محيط زيست به صراحت ممنوعيت ساخت و ساز در پارك هاي ملي عنوان شده است، اين اقدام به منزله نقض صريح قانون است.به هرحال هرچند امروز طبيعت زيبا و بكر «پارك ملي كوير» قادر به دفاع از موجوديت خود در مقابل تعارض انسان نيست، دير زماني نخواهد بود كه ادامه اين گونه اقدامات (چنان چه با بي تفاوتي مسئولان همراه باشد) محيط زيست ما را به نابودي بكشاند و هزينه هاي جبران ناپذيري را به ما تحميل كند.فراموش نكنيم اگر محيط زيست مان را به نابودي بكشانيم، ماشه را رو به خودمان چكانده ايم.
چهارشنبه 3 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خراسان]

[مشاهده در: www.khorasannews.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 241]