فاضل ميبدي: پيام دين، پيام اخلاق و عقلانيت است نيازمند جامعه‌اي هستيم كه اخلاق بر روح قانون حاكم باشد

واضح آرشیو وب فارسی:ايسنا: فاضل ميبدي: پيام دين، پيام اخلاق و عقلانيت است نيازمند جامعه‌اي هستيم كه اخلاق بر روح قانون حاكم باشد

خبرگزاري دانشجويان ايران - تهران
سرويس: سياسي

عضو مجمع محققين و مدرسين حوزه علميه قم گفت: مهمترين عاملي كه باعث مي‌شود دين و مذهب در قالب سياست به خشونت‌هاي قومي و اجتماعي تبديل شود، فقدان اخلاق در جامعه است.

به گزارش خبرنگار خبرگزاري دانشجويان ايران (ايسنا)، حجت‌الاسلام والمسلمين محمدتقي فاضل ميبدي طي سخناني در سومين شب از سلسله نشست‌هاي شاخه جوانان جبهه مشاركت ايران اسلامي منطقه تهران، حول آنچه آن را "اسلام سلطاني و اسلام رحماني" مي‌ناميد، تصريح كرد: پس از رحلت پيامبر اسلام(ص) تا كنون چه در قالب حكومت و سياست و چه خارج از اين قالب قرائت‌هاي مختلفي از اسلام شده است.

وي افزود: ما در قالب سياست اسلام امامت ، اسلام خلافت ، اسلام سلطنت و در حال حاضر هم اسلام جمهوريت داريم. خارج از قالب‌هاي سياسي نيز اسلام فقاهتي، اسلام صوفيانه، اسلام عارفانه و قرائت‌هاي ديگري داشته‌ايم.

عضو مجمع محققين و مدرسين حوزه علميه قم ادامه داد: پس از سپري شدن دوران خلافت خلفاي راشدين اسلامي كه در قالب سياست از سوي معاويه به عنوان ولي امر و حاكم اسلامي رفت، از راه تقلب و تقريبا نظامي‌گري بود نه براساس راي مردم و بيعت مردم لذا مراسم سلطانيت در زمان معاويه به اسلام بازگشت.

فاضل ميبدي با بيان اين كه حكومت معاويه در تقابل با حكومت علي(ع) بود، خاطرنشان كرد: دو سنت در آن نوع اسلام و حكومت جا افتاد. يكي آن كه سنت جاهليت قريش پس از 31 سال به اسلام بازگشت و ديگر آنكه آثاري از حكومت سلطنت ساسانيان كه در ايران وجود داشت در نظام اسلامي پديد آمد. يكي از اين موارد مساله ولايت‌عهدي در حكومت بود كه نه در اسلام پيامبر و نه در جاهليت سابقه نداشت.

وي با طرح اين سوال كه اسلام سلطاني چه پيامدهايي خواهد داشت؟ اظهار كرد: گاه مي‌گوييم دين فرمان مي‌دهد و سياست اجرا مي‌كند كه اين امري است قابل قبول. اما گاه برعكس است؛ يعني سياست فرمان مي‌دهد و به نام دين، امور اجرا مي‌شود كه البته تفكيك اين دو موضوع بسيار مشكل است.

فاضل ميبدي گفت: متاسفانه در طول تاريخ چه در اسلام و چه در مسيحيت هرگاه دين تبديل به حكومت و سياست شده علي‌العادت سياست، فرمان مي‌داده و به نام دين اجرا مي‌شده است. لازمه چنين اتفاقي در اولين گام، بروز خشونت‌ها در جامعه است.

وي با اشاره به قيام عباسيان در مقابل امويان گفت: عباسيان پيش از به قدرت رسيدن ، آزادي خواه بودند و در كنار علويان و در مقابل امويان قيام كردند اما زماني كه بني عباس لباس سلطنت بر تن كرد، اسلام رحماني را از بين برد و به جاي آن اسلام سلطاني نشست. بسياري از آل علي (ع) به دست عباسيان به خاطر قدرت كشته شدند.

عضو مجمع محققين و مدرسين حوزه علميه قم ادامه داد: از سوي ديگر معتزله آزاديخواه كه كاملا عقل‌گرا بودند وقتي در زمان مامون به قدرت رسيدند مخالفان خود را به زندان انداختند و جريان تفتيش عقايد از زمان آنها درست شد. از طرفي اشعريون عليه معتزله قيام كردند و باز همين سير تاريخي و اتفاقات تكرار شد.

فاضل ميبدي با اشاره به آيه‌اي از قرآن كريم كه خطاب به پيامبر در مورد مخالفان او نازل شده است، خاطرنشان كرد: قرآن به پيامبر دستور مي‌دهد كه در قدم اول مخالفان خود را عفو كند و در مرحله بعد برايشان استغفار كند. سپس آنها را سرسفره مشاركت فكري خود دعوت كند. اين به معناي اخلاق است؛ يعني اخلاق پيامبر تحمل انسان مخالف در جامعه و دعوت او بر سر سفره فكري است.

وي دومين فاكتور اخلاقي را تواضع دانست و گفت: در مقابل تواضع ، تكبر است. متكبر يعني كسي كه شخصيت خودش را در هر حال برتر از شخصيت غير از خود ببيند. خداوند بر قلب چنين فردي مهر نهاده است. به دنبال تكبر ، جبر گويي مي‌آيد. تواضع يعني وقتي ديگران را ديديم گويي خودمان را مي‌بينيم. در قرآن بسيار بر اين امر تاكيد شده كه اگر تكبر در جامعه‌اي به وجود آيد، جامعه فاسد مي‌شود.

عضو مجمع محققين و مدرسين حوزه علميه قم، احسان را يكي ديگر از مسائل مهم اخلاقي برشمرد و افزود: احسان يعني علاوه بر آنكه نبايد خود را برتر ببينيم بايد گاهي به نفع ديگران از شخصيت و حقوق خود بگذريم. بر همين اساس مي‌توان گفت فراتر از حكومت عادلانه و شايسته‌تر از آن ، حكومت محسنانه است. اگر در يك نظام سياسي عدالت بود، اما احسان نبود اين حكومت به ظلم مي‌انجامد.

فاضل ميبدي با بيان اين كه تنها قانون در جامعه جواب نمي‌دهد بلكه پيش از آن، نياز به نهادينه شدن اخلاق در جامعه است اظهار كرد: ما جامعه خشك قانوني نمي‌خواهيم بلكه همانگونه كه قرآن به دنبال عدالت، اخلاق را مطرح مي‌كند نيازمند جامعه اي هستيم كه اخلاق بر روح قانون حاكم باشد.

وي گفت: قرآن كتاب قانون نيست؛ بلكه كتاب اخلاق است و پيامبر نيز پيامبر قانون نيست بلكه پيامبر اخلاق است. اگر قانوني در قرآن يا در زندگي پيامبر وجود دارد رسالت اولا و بالذات نيست بلكه رسالتي ثانوي و بالعرض است. به عنوان مثال قرآن مي‌خواهد حجاب رعايت شود تا عفت جامعه حفظ شود. بنابراين حجاب مقدمه عفت است. حال ممكن است در جامعه اي حجاب تامين شود، اما عفت عمومي تامين نشود. حجاب ولو شرعي اگر منتهي به تامين عفت عمومي نشود حجاب مورد تاكيد قرآن نيست.

عضو مجمع محققين و مدرسين حوزه علميه قم گفت: حكومت علي(ع) و حكومت معاويه با دو واژه از هم جدا مي‌شود. حكومت علي(ع) حكومت ايثار و احسان است كه به خاطر مردم از منافع خود مي‌گذرد و حكومت معاويه حكومت استيثار و ترجيح منافع خود بر منافع ملت است؛ لذا مهمترين عامل كه باعث مي‌شود دين و مذهب در قالب سياست به خشونت‌هاي قومي و اجتماعي تبديل شود فقدان اخلاق تواضع ، احسان و صداقت درجامعه است.

فاضل ميبدي با اشاره به اخلاق صداقت در تشريح آن گفت: صداقت يعني نماياندن واقعيت آن طور كه هست. اگر شخصي كمي واقعيت را به نفع خود و براي بقا تحريف كند از مرز صداقت خارج شده است و در جامعه‌اي هم كه صداقت وجود نداشته باشد، هيچ چيز معنا نمي‌دهد.

وي با بيان اين كه اخلاق بد به همه جامعه سرايت مي‌كند، اظهار كرد: متاسفانه آن اخلاقي كه مورد تاكيد اسلام است تبليغ نمي‌شود. گوهر دين يعني دفاع از حقوق بشريت به معناي عام قضيه يا به بيان ديگر يعني ديني كه براي كاهش رنج بشريت آمده است.

عضو مجمع محققين و مدرسين حوزه علميه قم يكي ديگر از پيام‌هاي اخلاقي قرآن را پايبندي به عهد با مردم دانست و افزود: وفاي به عهد يعني اگر انساني در راس كاري قرار گرفت و با ملت پيمان بست ، عهدشكني نكند. افراد براساس توانايي و استعداد خود بايد قول بدهند نه براساس ابزار قرار دادن دين.

وي با تاكيد بر اين كه در جامعه ديني مردم بايد يكديگر را دوست بدارند، خاطرنشان كرد: اخلاق يعني بدون جو بيروني، تشخيص كار خوب براساس عقلانيت انجام شود و اين امر زماني محقق مي شود كه آزادي بيروني به انسان داده شود تا خرد به كار افتده و مشخص شود چه كاري خوب و چه كاري بد است.

عضو مجمع محققين و مدرسين حوزه علميه قم اضافه كرد: اخلاق نياز به آزادي دروني دارد و اين مستلزم آزادي بيروني است.

فاضل ميبدي در پايان اظهار كرد: اگر واقعا به دنبال جامعه ديني هستيم و معتقديم حيات دين براي جامعه فقط پيام فقهي و سياسي نيست يا اگر هم هست در اولويت قرار ندارد و پيام دين پيام اخلاق و عقلانيت است، بايد روي اين مطلب كار شود و گسترش يابد.

انتهاي پيام
سه شنبه 2 مهر 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايسنا]

[مشاهده در: www.isna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 82]