فورا بعد از غذا چاي ننوشيد

واضح آرشیو وب فارسی:هموطن سلام: فورا بعد از غذا چاي ننوشيد
مصرف متعادل چاي در طي روز (3 تا 4 فنجان)، نه تنها تاثير بدي بر سلامتي بدن ندارد، بلكه مفيد هم است و باعث ارتقاء سلامتي مي گردد.
آهن يكي از املاح مورد نياز بدن است و اعمال حياتي متعددي را در بدن به عهده دارد. نقش اصلي آهن، حمل اكسيژن در هموگلوبين خون و ميوگلوبين عضلات است. به علاوه، آهن يكي از اجزاء تشكيل دهنده ي بسياري از آنزيم ها در بدن است و براي انجام تعدادي از فرآيندهاي متابوليكي لازم است.
كمبود آهن در رژيم غذايي، يكي از مهم ترين عوامل ايجاد كمبود اين ماده مغذي در بدن است كه منجر به بروز كم خوني مي شود.
انواع آهن موجود در غذاها:
آهن موجود در غذاها به دو شكل ديده مي شود:
1-آهن فِروز (آهن دو ظرفيتي يا Fe2t ) كه در غذاهاي گوشتي وجود دارد و آهن هِم(haem) نام دارد.
2-آهن فِريك (آهن سه ظرفيتي يا Fe3t) كه در غذاهاي گياهي وجود دارد و آهن غير هِم(non-haem) نام دارد.
منابع غذايي آهن:
* منابع غذايي گوشتي آهن عبارتند از: گوشت قرمز ، جگر، مرغ، ماهي، تخم مرغ ، امعاء و احشاء. آهن هِم در دسترس است و 20 تا 30 درصد آن جذب بدن مي شود و در موارد كمبود تا 40 درصد نيز جذب آن افزايش مي يابد. جذب آهن هِم تحت تاثير هيچ يك از عوامل غذايي قرار نمي گيرد.
* آهن غيرهِم در غذاهاي گياهي مانند غلات، سبزي ها ، ميوه هاي خشك ، آجيل و حبوبات وجود دارد و در مقايسه با آهن گوشتي كمتر جذب بدن مي شود (كمتر از 10 درصد و اغلب زير 5 درصد). جذب آهن غيرهِم تحت تاثير وضعيت آهن بدن فرد و عوامل مختلف غذايي است كه مي توانند جذب آن را كاهش يا افزايش دهند.
عوامل افزايش دهنده جذب آهن گياهي:
* ويتامين C موجود در ميوه ها، سبزي ها و آب ميوه ها با تبديل آهن فريك به فروز باعث افزايش جذب آهن در بدن مي شود. همچنين از اكسيده شدن آهن فروز و تبديل آن به آهن فريك جلوگيري مي كند.
* غذاهاي حيواني مانند گوشت و تخم مرغ، ماده اي ناشناخته دارند كه جذب آهن گياهي را افزايش مي دهد.
* بعضي بررسي ها نشان داده اند كه اسيدهاي آلي مثل اسيد سيتريك، اسيد لاكتيك (كه در فرآورده هاي تخمير شده وجود دارد)، جذب آهن گياهي را افزايش مي دهند. البته اين تاثير هنوز كاملاً اثبات نشده است، اگرچه كاهش PH در دئودنوم (ابتداي روده بزرگ) در اثر اين اسيدها، آنزيم فيتاز موجود در اين مواد غذايي را فعال مي كند. اين آنزيم، فيتات را كه يكي از عوامل كاهش دهنده ي جذب آهن گياهي در بدن است، تجزيه مي كند.
عوامل كاهش دهنده جذب آهن گياهي:
* فيتات موجود در سبوس گندم، جو، ذرت و ساير غلات، جذب آهن گياهي را به شدت كاهش مي دهد. فيتات، آهن را غير محلول تر و در نتيجه جذب آن را كمتر مي كند.
* به نظر مي رسد كلسيم با جذب آهن تداخل مي كند، اگر چه مكانيسم عمل آن ناشناخته است.
* تركيبات فنوليك كه در چاي، قهوه، بعضي سبزيجات برگي شكل، آجيل و حبوبات وجود دارند، از جذب آهن جلوگيري مي كنند.
مقدار نياز غذايي به آهن و كمبود آن
نياز غذايي افراد به آهن بر اساس سن، جنس و نوع رژيم غذايي متفاوت است. كمبود آهن در بدن منجر به بروز كم خوني مي شود، اما ممكن است حتي بدون بروز كم خوني، اثرات مخربي بر روي كارآيي ذهني و فكري فرد، توان كار كردن، رفتار و پاسخ هاي ايمني او داشته باشد.
علل كمبود آهن عبارتند از:
- كمبود آهن در رژيم غذايي يا دريافت كم آهن از غذاها(فراهم زيستي كم آهن)
- افزايش نياز به آهن در اثر تقاضاي فيزيولوژيكي مثل رشد و قاعدگي
نوشيدن چاي و جذب آهن
نوشيدن چاي، جذب آهن گياهي را تحت تاثير قرار مي دهد، ولي تاثيري بر جذب آهن گوشتي ندارد.
نوشيدن چاي و وضعيت آهن بدن
هر چند كه چاي جذب آهن گياهي را كاهش مي دهد، اما به اين معنا نيست كه مصرف زياد چاي باعث ايجاد وضعيت نامطلوبي از آهن در بدن افراد مي شود.
براي رسيدن به يك نتيجه كلي در مورد تاثير چاي بر وضعيت آهن، مطالعات گسترده گوناگوني در كشورهاي مختلف و گروه هاي سني و جنسي متغير، انجام گرفت. نتايج اين مطالعات ضد و نقيض بود. بعضي مطالعات نشان دادند كه ميزان بروز كم خوني در بين مصرف كنندگان چاي در مقايسه با ساير افراد بيشتر است، در حالي كه مطالعات ديگر چنين ارتباطي را در كودكان و بزرگسالان نشان نمي دادند.
عوامل متعددي بر ميزان ذخاير آهن بدن افراد تاثيرگذارند كه شامل: عوامل ژنتيكي، اجزاء رژيم غذايي و زمان نوشيدن چاي هنگام مصرف غذاهاي گياهي است.
هنگام بررسي رابطه مصرف چاي با وضعيت آهن بدن بايستي تمامي اين عوامل را در نظر گرفت. تفاوت بين نتايج مطالعات صورت گرفته نيز بر همين اساس است.
بعضي محققين معتقدند افراد مي توانند هميشه خود را با دريافت كم آهن مطابقت دهند و وضعيت آهن خود را در حد مطلوب حفظ كنند. البته اين موضوع نياز به تحقيقات بيشتري دارد.
مطالعات نشان داده كه مصرف چاي تاثيري بر روي وضعيت آهن در بدن افراد سالم ندارد. افراد سالم يعني كساني كه يك برنامه غذايي مناسب و متعادل دارند و با توجه به غلظت فريتين سرم، داراي ذخاير كافي آهن در بدن خود هستند. فريتين، نوعي پروتئين در خون است كه آهن را براي انجام متابوليسم ذخيره مي كند.
ولي در افرادي كه در معرض كمبود آهن هستند (وضعيت آهن بدنشان لب مرز است)، به نظر مي رسد نوشيدن چاي باعث كمبود آهن در بدنشان مي شود.
توصيه هاي كاربردي براي نوشيدن چاي در رابطه با وضعيت آهن بدن * افراد سالم كه در معرض كمبود آهن نيستند و از انواع مواد غذايي به ميزان كافي مصرف مي كنند، لازم نيست مصرف چاي را كاهش دهند.
* افرادي كه دچار كمبود آهن هستند، نبايد بلافاصله بعد از غذا چاي بنوشند و حداقل يك ساعت بعد بايد اين كار را انجام دهند. در اين صورت تأثير منفي چاي بر روي وضعيت آهن بدن به حداقل ممكن مي رسد.
* تمامي گروه هاي زير بايستي در مصرف چاي احتياط كنند:
- كودكان زير 6 سال
- دختران جوان
- زنان 18 تا 49 ساله
- زنان بالاتر از 75 سال
- و تمامي كساني كه دچار كمبود آهن هستند.
* مصرف متعادل چاي يعني 3 تا 4 فنجان در روز، تاثير بدي بر وضعيت آهن بدن ندارد.
* مصرف همزمان غذاهاي گوشتي (حيواني) با منابع غذايي ويتامين C، تاثير منفي چاي در جذب آهن را كم مي كند.
به طور خلاصه مي توان گفت:
مصرف چاي در افراد سالمي كه رژيم غذايي متنوع و متعادل دارند، باعث كمبود آهن نخواهد شد.
جذب آهن از غذاها معمولاً كم است و تحت تاثير تعدادي از عوامل قرار مي گيرد كه شامل:
كيفيت آهن مصرف شده ، تداخل جذب آهن با ساير عوامل غذايي (مثل كلسيم) ، نوع آهن (حيواني يا گياهي) و وضعيت فيزيولوژيكي بدن افراد (ميزان ذخاير آهن بدن، دوران رشد، قاعدگي يا بارداري) است.
آهن هِم (گوشتي) به ميزان كافي در گوشت، مرغ، جگر، دل و قلوه فرآورده هاي گوشتي وجود دارد و به آساني جذب مي شود و مصرف چاي تاثيري بر جذب آن ندارد.
آهن غيرهِم (گياهي) در غلات، حبوبات، آجيل، ميوه هاي خشك و سبزيجات وجود دارد و كمتر از آهن هِم جذب بدن مي شود و جذب آن تحت تاثير عوامل مختلف غذايي است مثل:
ويتامين C (در ميوه ها و آب ميوه ها) – غذاهاي حيواني (گوشت ها) – فيتات (در سبوس غلات) و چاي (پلي فنول ها).
افرادي كه در معرض كمبود آهن قرار دارند يا دچار كمبود آهن هستند، بايد از مصرف چاي بلافاصله بعد از غذا پرهيز كنند.
مصرف متعادل چاي در طي روز (3 تا 4 فنجان)، نه تنها تاثير بدي بر سلامتي بدن ندارد، بلكه مفيد هم است و باعث ارتقاء سلامتي مي گردد.
يکشنبه 31 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: هموطن سلام]

[مشاهده در: www.hamvatansalam.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 176]