گذري بر تاريخچه فرش و قاليبافي در ورامين‌

واضح آرشیو وب فارسی:اطلاعات: گذري بر تاريخچه فرش و قاليبافي در ورامين‌
‌سرويس شهرستانها: قاليبافي در منطقه ورامين همچون بسياري از مناطق ديگر همواره در كنار كشاورزي مد نظر بوده ولي به دليل اينكه در اين منطقه شغل اصلي مردم كشاورزي است، قاليبافي به عنوان ممر درآمدي دركنار ساير شغل‌ها دنبال شده است.‌‌

‌به گزارش خبرگزاري ايرنا، ورامين به علت قرار گرفتن بر سر راه مهاجران و كوچ‌نشينان، اقوام مختلف جمعيت را در خود جاي داده است.‌‌

‌اقوام مختلف كرد، لر، ترك و عرب در ورامين ساكنند، مهاجران كرد و لر در شمال ورامين، عربها در جنوب و تركها در شرق و غرب آن سكونت دارند و تقريباً اغلب اين اقوام به كار بافندگي مشغولند.‌‌

‌فرشهاي ورامين را مي‌توان به دو گروه تقسيم كرد، يكي فرشهاي ايلاتي كه خود وراميني‌ها آن را مي‌نامند و ديگري فرشهاي سفارشي كه اغلب به سفارش مردم تهران بافته مي‌شود كه در اينگونه فرشها همه نوع نقشه شهري يافت مي‌شود.‌‌

‌اقوام ساكن در ورامين هر كدام روشهاي بافت مخصوص خود را دارند و هر كدام از اين اقوام توشه اي از سرزمين اجدادي خود به ورامين آورده‌اند.‌‌

‌تارو پود قاليهاي ورامين از پنبه و پرز آن از پشم مرغوب است، ابعاد قاليهاي ورامين بيشتر در اندازه مخصوص 2 متر در 3 متر است و بافته‌هاي روستايي از گليم‌هاي بزرگ در طرح‌هاي چشمگير و رنگهاي تيره تا مفرشها و خورجين‌هايي كه اغلب ريشه پشمي ‌تيره دارند و طرح‌هايي كه حاكي از منابع گوناگون چادرنشيني هستند را در بر مي‌گيرد.‌‌

‌نقشهاي بكار رفته در قالي وراميني هندسي است كه در بافته‌هاي شهرهاي حاشيه كوير بكار برده مي‌شود.‌‌ ‌در بيشتر فرشهاي ورامين نقش تكرار يك‌ نگاره است كه يا همه متن را پوشانده و يا در وسط در اندازه‌هاي بزرگتر تكرار شده، به ندرت به تك ترنج توجه شده و اغلب از نگاره‌هايي چون ميناخاني يا انواع ستاره‌هاي هندسي استفاده شده است.‌

در طرح ميناخاني گل كوچك چندپري كه در اطراف آن چهار عدد گل سفيد كه يادآورگل نرگس است قرار دارد و نقش‌هاي مختلف روي اين قاليها توسط يك حركت زيبا و همنواي شاخه‌هاي نازك به همديگر متصل شده‌اند.‌‌

‌اين نقشها روي زمينه آبي رنگ قالي كه معمولاً عاري از لچك و ترنج است، خود را برجسته مي‌نمايند كه اين نقش‌ها به نوعي، حالت يك شبكه گل‌آذين را تشكيل مي‌دهند.‌‌

‌از جمله طرح‌هاي مورد استفاده ديگر، طرح‌هاي افشان، شاه عباسي، گلدار يا ترنجي و ظل السلطاني و قلم سرمه‌اي است، نقشه قلم سرمه‌اي كه گاه به آن گلداني و يا نخلي نيز مي‌گويند، رابطه مناسبي با نام آن ندارد و اهالي خود نيز دليل روشني بر اين نامگذاري ندارند.‌‌

‌در اين طرح گلدانها در صفوف منظم قرار داشته و بين آنها را برگهاي نخل به رنگ قرمز زينت مي‌دهد، نقشه شاه عباسي كه خود اهالي آن را به نام شاه عباسي بندي يا شتري مي‌نامند در زمينه‌اي شامل گل و بوته و پرندگان جلوه‌گر مي‌شود.‌‌

‌در تركيب رنگ قالي وراميني از رنگ‌هاي سرمه اي و آبي استفاده زيادي شده است .قرمز و نارنجي و سبز و قهوه اي و بادمجاني نيز به مقدار متعادلي كار شده، حال آنكه به رنگ زرد توجه كمتري شده و بجز لرها، بقيه اقوام از زرد، حداقل استفاده را كرده‌اند.‌‌

‌قالي وراميني هر چقدر كهنه‌تر باشد، ارزشمندتر است، مردم ورامين هيچگاه قالي خود را نمي‌شويند و بر روي آن بندرت جارو مي‌كشند و تنها با تكان دادن، خاك را از آن مي‌زدايند.‌

شنبه 30 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: اطلاعات]

[مشاهده در: www.ettelaat.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 115]