چرا باید با روسیه کجدار و مریز رفتار کرد ؟

واضح آرشیو وب فارسی:خبر آنلاین: سیاست - بهرام امیراحمدیان روسیه با ترکیه تعاملی اقتصادی و با ایران تعامل فنی و نظامی برقرار کرده است که در هر دو مورد برگ برنده را در دست خود نگه داشته است. آنچه این روزها از رفتار روسیه دیده می شود و مردم ایران را به تعجب وا می دارد، خلف وعده هایی است که آشکارا از این کشور در صحنه بین الملل دیده می شود. گاهی گفته می شود که روسیه در راه اندازی نیروگاه بوشهر به تعهدات خود عمل نکرده، گاهی از عدم تحویل سیستم موشکی اس 300 خبر می رسد و زمانی از همراهی روسیه با آمریکا و فرانسه در مساله پرونده هسته ای گزارشهایی منتشر می شود. همه این موارد در افکار عمومی مردم ایران تاثیری منفی از روسیه برجای می گذارد. اگر روسیه دوستی و همسایگی با ایران را برگزیده است، پس خلف وعده در تعهدات چه معنی دارد و اگر با ایران همچون آمریکا و غرب می خواهد رفتار کند، پس چرا با ایران بدرستی، شفافیت و صداقت عمل نمی کند؟ اما ماهیت روابط روسیه با ایران از هر جنسی که باشد، تا کنون موجب رضایت مردم ایران نبوده است. روسیه در همه قطعنامه های صادره در شورای امنیت در باره پرونده هسته ای ایران رای مثبت داده است، اما اعلام کرده است که اگرچه رای این کشور مثبت بوده ولی سبب جلوگیری از صدور قطعنامه های شدید شده است و همه پیش نویس های تند را نرمتر و قابل تحملتر کرده است. اما براستی چرا باید در رابطه با روسیه کجدار و مریز رفتار کرد؟ باید ماهیت سیاست خارجی روسیه در باره ایران را کالبد شکافی کرد. روسیه به اندازه 10 برابر ایران وسعت دارد. اما جمعیت آن دو برابر جمعیت ایران است. روسیه از نظر ذخایر گاز مقام نخست را دارد و ایران مقام دوم. روسیه 36درصد و ایران حدود 16 درصد ذخایر گاز جهان را داراست. ایران پس از عربستان دومین کشور دارنده ذخایر بزرگ نفت جهان است و حدود 140 میلیارد بشکه نفت خام دارد و روسیه حدودا اندکی بیش از نیمی از ذخایرایران، ذخایر نفت دارد. در سال 2008 تولید ناخالص داخلی روسیه 1608 میلیارد دلار و در رتبه 9 جهان است(پس از آمریکا، ژاپن، چین، آلمان، فرانسه، انگلستان، ایتالیا و برزیل) و ایران با تولید ناخالص داخلی 385 میلیارد دلار در ردیف 26 جهان قرار می گیرد. در همین سال تولید ناخالص ترکیه 794 میلیارد و در رتبه 17 جهان است. ایالات متحده آمریکا رتبه نخست دارد و 14204 میلیارد دلار تولید ناخالص داشته است. روسیه از نظر اقتصادی دولتی قدرتمند نیست و یارای برابری با ایالات متحده را ندارد. گفته می شود که هیچ قدرتی تا چند دهه آینده در 4 بعد اقتصادی، سیاسی، علمی و نظامی یارای رویارویی با آمریکا را نخواهد داشت. اخیرا مدویدف رئیس جمهور روسیه با انتقاد از پوتین گفته است که روسیه کشوری متکی بر صادرات انرژی و مواد خام است و باید روسیه به کشوری صنعتی تبدیل شود. برخی نارسایی ها در اقتصاد روسیه وجود دارد. اگر بودجه نظامی آمریکا را سالانه حدود 600 میلیارد دلار در نظر بگیریم، روسیه برای موازنه و مقابله با آمریکا باید حدود نیمی از بودجه سالانه خود را به مصارف نظامی اختصاص دهد که در آن صورت نمی توان کشوری به عظمت و بزرگی روسیه را از نظر بودجه های جاری و عمرانی پوشش بدهد. بنابراین اگر دیدگاه و نگرش جنگ سردی را کنار بگذاریم، به این واقعیت پی خواهیم برد که روسیه نمی تواند به عنوان سپری محافظ برای دوستان و همسایگان در برابر تهاجمات سیاسی، اقتصادی، نظامی و علمی آمریکا ایستادگی کند. حال اگر دوستان روسیه انتظار داشته باشند که روسیه می تواند در سیاست خارجی خود دست باز داشته باشد، ابهام آمیز خواهد بود. از اینرو روسیه در تعاملات جهانی باید همه این موارد را در نظر بگیرد. اما روسیه دارای تکنولوژی هسته ای است و زرادخانه هسته ای قدرتمندی است که آمریکا را به چالش می کشد تا با این کشور در تعامل باشد و پیمانهای کاهش سلاحهای هسته ای امضاء کند. قدرت بازدارندگی سلاحهای استراتژیک روسیه از تصور بیرون است یا اینکه این گونه پندار وهم آلود آفریده شده است. حال روسیه در منطقه ای که بین آسیا و اروپا با چنان وسعتی از قلمرو (اوراسیا)قرار دارد، رقابت آمریکا را بر نمی تابد و در برابر استقرار سپر دفاع موشکی آمریکا در اروپا مقاومت نشان می دهد، تهدید می کند، دعوت به مذاکره می کند و در نهایت در پی چانه زنی های بسیار گرو کشی می کند و آن را به خلیج فارس منتقل می کند. در برابر این مسائل، بازی به نوعی از بازی دلخواه دو طرف تغییر می کند. روسیه در استراتژی خود بطور شفاف اعلام می دارد که از شکل گیری یک قدرت اتمی در حاشیه مرزهای جنوبی خود بیمناک است، زیرا موازنه استراتژیک موجود را بر هم خواهد زد. روسیه در خارج نزدیک خود که شامل جمهوریهای آسیای مرکزی و قفقاز است از شکل گیری قدرتی منطقه ای از جمله ایران و ترکیه هراس دارد. از اینرو با ترکیه در تعامل اقتصادی و با ایران تعامل فنی و نظامی برقرار کرده است که در هر دو مورد برگ برنده را در دست خود نگهمیدارد. شیر گاز برای ترکیه و عدم ارسال بموقع تکنولوژی و تجهیزات نظامی به ایران(برای نمونه نیروگاه هسته ای بوشهر و موشک اس 300). در راستای تعامل فنی و اقتصادی با ایران روسیه در عین حالی که روابط بازرگانی با ترکیه را تا 10 برابر معامله با ایران پیش می برد، بازارهای خود را بر روی کالاهای ایرانی می بندد. برای نمونه روابط تجاری ایران با روسیه به نسبت 1 به 20 است. اگر در نظر داشته باشیم که بسیاری از کالاهای ایرانی در صنایع سبک و مواد غذایی می تواند بازارهای خوبی در روسیه داشته باشد، با بستن مرزهای زمینی خود بر روی کامیونهای ایرانی در مرز داغستان و جمهوری آذربایجان، این امتیاز را برای کامیونهای ترک و آذری در اختیار قرار می دهد. سیاست خارجی ایران در برابر روسیه باید بر معیارهای واقعگرایانه استوار باشد. مردم ایران از همسایگگی با روسیه در قرنهای متمادی خاطرات خوشایندی ندارند روابط ایران با روسیه در طول دوره های گذشته تا کنون به نوعی با بازیگری ثالث در اتباط بوده است. زمانی بریتانیا و اکنون ایالات متحده و شاید ترکیه و اتحادیه اروپا. از اینرو سیاست خارجی مستقل جمهوری اسلامی ایران با پشتوانه سیاست داخلی منسجم و تکیه بر نیروهای ملی توان آن را دارد که در صحنه روابط بین الملل به ایفای نقش بپردازد. بر اساس سند چشم انداز ایران 1404 ، ایران باید بسوی کشوری قدرتمند در منطقه با تعامل سازنده و موثر در روابط بین الملل پیش برود. بدون داشتن تعامل سازنده و موثر با بازیگران صحنه بین الملل نمی توان به این هدف غایی دست یافت. برای تعامل سازنده با جهان سیاست داخلی منسجم و ملی مورد نظر باید باشد. استاد دانشگاه و کارشناس مسائل استراتژیک

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبر آنلاین]

[مشاهده در: www.khabaronline.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 92]

اضافه شدن مطلب/حذف مطلب

صفحات پیشنهادی

کاکائوی ستاره ی یخی
کاکائوی ستاره ی یخی · هفت نفر سارق كابل برق درمهاباد دستگير شدند · چرا باید با روسیه کجدار و مریز رفتار کرد ؟ زندگی «جی.دی. سلینجر» از نگاه زنهای تاثیرگذار ...

گوناگون

روغن موتور خودرو چیست؟ و چه زمانی باید تعویض شود؟

روش‌های نگهداری از اره صابونی برای افزایش طول عمر

عوامل کلیدی در تعیین قیمت برد مدار چاپی (PCB)

ساخت ویلا در نوشهر

اعزام ناو جنگی فرانسه به لبنان؛ اقدامی احتیاطی یا نشانه‌ای...

خدمات گریم عروس با شبنم نظیف

سه برند برتر کلید و پریز خارجی، لگراند، ویکو و اشنایدر

مراحل قانونی انحصار وراثت در یک نگاه: از کجا شروع کنیم؟

چگونه برای دریافت ویزای ایران اقدام کنیم؟ مدارک لازم و نکا...

جاذبه‌های گردشگری ایران در هر فصل، بهترین مقاصد برای سفر

خشونت؛ انتخاب یا غریزه؟ نگاهی عمیق به ریشه‌های خشونت