رويدادهاي ايران در طول تاريخ در اين روز (8 شهریور)

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: زادروز شاهرخ ميرزا تيموري

شاهرخ ميرزا چهارمين پسر امير تيمور از يك زن ايراني اش سي ام اوت سال 1377 به دنيا آمد و در 28 سالگي برجاي پدر نشست و از سال 1405 تا 1447 به مدت 42 سال بر ايران زمين حكومت راند. پايتخت او شهر هرات بود. شاهرخ هشت روز مانده به نوروز در 12 مارس 1447 در فشاپويه (ري) درگذشت و فرزندش الغ بيگ بر جاي او نشست.

شاهرخ هنگامي بر جاي پدر نشست كه برادران، برادرزادگانش و سرداران پدرش هركدام درگوشه اي از ايران زمين خود را پادشاه اعلام كرده بودند كه وي به تدريج همه را سركوب كرد. شاهرخ ميرزا در طول حكومت خود با چين، هند و اروپا مناسبات سياسي حسنه داشت. زن او، گوهرشاد دو مسجد بزرگ در مشهد و هرات ساخته است كه شهرت او را حفظ كرده اند.

درگذشت سيدضياالدين طباطبايي

30 اوت سال 1969 (8 شهريور سال 1348 خورشيدي) سيدضياالدين طباطبايي (يزدي) در 80 سالگي درگذشت و در آن روز از خود يك دختر 3 ساله و يك پسر 2 ساله و تاريخچه اي پر از ماجرا به يادگار گذارد كه هنوز جا دارد در زواياي آن به بررسي پرداخت. وي از نوجواني به كار روزنامه پرداخت. سابقه تحصيل در فرانسه داشت. در يكي از حساسترين ايام قرن 20 بازيگر اصلي يك كودتا در ايران شد كه فصل تازه اي را در تاريخ ميهن ما گشود. درگيري دكتر مصدق با او از صحنه هاي جالب تاريخ سياسي معاصر ايران است. اگر تاريخچه زندگاني سيدضيا الدين را مرور كنيم با تعجب مي بينيم كه بسياري از كارها را از مهرماه و دو مورد را در هفتم مهرماه آغاز كرده بود.
سيدضيالدين پسر ميرزا علي آقا يزدي هفتم مهرماه 1288 خورشيدي (1909 ميلادي) روزنامه "شرق" را به مديريت خود به زبانهاي فارسي و فرانسه منتشر ساخت كه پس از لغو پروانه از 15 مهر سال بعد، روزنامه "برق" را به جاي آن نشر داد. 28 اسفند 1296 (1918) كه هنوز جواني بيش نبود درصدر يك هيات از جانب وثوق الدوله به روسيه اعزام شد تا زمينه امضاي قراردادي را فراهم سازد. گزارش او درباره آن چه را كه در اين سفر ديده بود و دگرگوني ناشي از انقلاب بلشويكي در روسيه در نوع خود جالب است. پس از روزنامه "برق"، سيدضياالدين روزنامه "رعد" را منتشر ساخت كه انتشار و تجديد انتشار آن عمري نسبتا طولاني داشت. تغيير نظام روسيه، بيش از هر كشور ديگر در ايران موثر افتاد و انگلستان رقيب قديمي روسيه بر سر ايران مجبور شد دست به مانورهاي متعدد بزند تا بدون اصطكاك با موازين جامعه ملل كه تازه تاسيس شده بود و مشروطيت جديد الولاده ايران، جاي پاي خود را نه تنها حفظ بلكه محكمتر كند و كودتاي 21 فوريه سال 1921(سوم اسفند 1299 خورشيدي) را به حساب همين مانورها نوشته اند كه دو عامل اصلي روي پرده آن سيدضياالدين و ژنرال رضاخان بودند. اين دو قبلا ملاقاتهايي داشتند. دوم اسفند كه ژنرال رضاخان با 2500 قزاق و توپ به شاه آباد (نزديك تهران) آمد، سيد ضيا به ديدار او شتافت و براي قزاقها نطق كرد و طبق گزارشها، سه ماه حقوق عقب افتاده آنان را پرداخت كرد! و اين نيرو علي رغم مخالفت احمدشاه قاجار روز بعد تهران را تصرف و احمد شاه را مجبور به صدور حكم نخست وزيري سيد ضياالدين و سردار سپه اي رضاخان كرد. سيد ضياالدين در طول سه ماه نخست وزيري خود روزنامه ها را بست و بسياري از مقامات و نخست وزيران سابق را به زندان افكند. دكتر مصدق كه در آن زمان استاندار فارس بود به احمدشاه كه حكم نخست وزيري سيدضيا را امضا كرده بود اعتراض كرد و از همان زمان درگيري اين دو سياستمدار آغاز شد. سيدضيا تنها اجازه داده بود كه روزنامه "ايران" متعلق به دولت انتشار خود را ازسر گيرد. احمدشاه در پي يك مشاجره با او بر سر بازداشت بدون دليل مقامات سابق روز 24 مه سال 1921 سيدضيا را بركنار كرد و سيدضيا با هزينه دولت و يك اسكورت مسلح از طريق عراق به خارج رفت و تا 1322 (1943) به مدت 22 سال در خارج از ايران بود و در فلسطين داراي مزرعه بود. وي هفتم مهرماه سال 1322 به ايران بازگشت و از يزد نماينده مجلس شد كه دكتر مصدق نماينده اول تهران تلاش بسيار كرد تا اعتبار نامه او رد شود و در نطقي طولاني وي را عامل انگلستان معرفي كرد. با وجود اين اعتبار نامه به تصويب رسيد. قوام السلطنه نخست وزير وقت اول فروردين سال 1325 خورشيدي سيدضيا را طبق ماده پنج حكومت نظامي به زندان فرستاد كه تا 25 اسفند كه به دليل بيماري آزاد شد در بازداشت بود. وي باز دست از سياست نكشيد و به تاسيس حزب پرداخت، ولي از اواسط دهه 1330 تا پايان عمر، عمدتا در ملك خود سعادت آباد (شمال تهران) به سر مي برد، اما ملاقاتهاي سياسي او هيچگاه قطع نشد. حتي شاه سابق 21 فروردين سال 1344، پس از حادثه تيراندازي كاخ مرمر در حالي كه سيدضيا در كنارش نشسته بود با اتومبيل روباز از خيابانهاي تهران گذشت تا مردم زنده بودن وي را باور كنند.

روزي كه به جاي دفاع، سربازان را مرخص كردند!

30 اوت 1941 (هشتم شهريور 1320 و پنجمين روز تجاوز نظامي خارجي) هواپيماهاي شوروي براي نخستين بار برفراز تهران ظاهر شدند ولي تنها به فروريختن اعلاميه تبليغاتي اقدام كردند كه در اين اعلاميه ها به زحمتكشان ايران وعده زندگاني بهتر داده شده بود!. تهراني ها از اين كه پرواز هواپيماهاي شوروي بدون واكنش واحدهاي دفاع ضد هوايي وطن صورت گرفته بود شگفت زده شده و به حدس زني درباره فعاليت هاي پشت پرده پرداخته بودند. مدتي بود كه تهراني ها در نگراني از كهولت رضاشاه و محاصره او توسط مقامات دولتي در سعدآباد دورافتاده بسر مي بردند. در همين روز ابلاغيه محرمانه مرخص شدن سربازان پادگانها از سوي سرلشكر نخجوان كفيل تازه وزارت جنگ به واحدهاي ارتش كه خود را براي دفاع آماده مي كردند و دو لشكر مستقر در تهران در اطراف پايتخت سنگر گرفته بودند ارسال شده بود و رضاشاه به عنوان فرمانده كل قوا از ارسال چنين ابلاغيه اي اطلاع نداشت! و منتظر نزديك شدن واحدهاي انگلستان و شوروي و دفاع نيروهاي نظامي وطن بود و ....

قتل "ميرزا علي‏اصغر خان اتابك اعظم" صدراعظم منفور و مستبد دوران‏مشروطيت (1286 خورشیدی)

محمد علي شاه قاجار، پس از آن كه به تخت سلطنت نشست، با مشكلات متعددي روبرو گرديد. به اعتقاد او، تنها مرد با تجربه‏اي كه مي‏توانست برمشكلات فايق آيد، صدراعظم پدر و پدر بزرگش، ميرزا علي اصغر خان امين السلطان معروف به اتابك اعظم بود. اتابك در آن زمان در اروپا به سر مي‏برد و پس از اين پيشنهاد راهي تهران شد و به زودي كابينه خود را معرفي نمود. اما او نيز با شورش‏ها و ناآرامي‏هايي در كشور مواجه گرديد و مجبور به سركوبي آنان شد. در همين زمان بود كه مشروطه خواهان به رهبري شيخ فضل اللَّه نوري در حرم حضرت عبدالعظيم در ري تحصن كردند و تلگراف‏هايي در رد مشروطه غير مشروعه مخابره نمودند. اتابك در دوران حكومت خود، همواره مورد هجمه جرايد و انجمن‏ها بود و از طرف آنان شايع شد كه او مخالف مشروطه است. او همچنين طرفدار شديد روسيه بود و از آن دولت دفاع مي‏كرد. او دشمن آزادي و آزادي خواهان بود و جز حفظ مقام خود، به چيزي نمي‏انديشيد و لذا منفور مردمان بود. اتابك در 24 سالگي وارث 24 منصب درباري (و به گفته ديگري 34 منصب درباري و دولتي بوده) و در 28 سالگي شخص دوم مملكت به شمار مي‏آمد. وي امضاكننده قرارداد امتياز تنباكو با انگلستان بود كه به نهضت تنباكو و ضرر فراوان به اقتصاد ايران انجاميد. وي حدود ربع قرن در رأس هيئت حاكمه ايران قرار داشت و چون مخالف ترقي بود، لذا هيچ كار قابل توجهي براي مردم و كشور نكرد. با دسيسه‏هاي او بود كه سيد جمال الدين اسدآبادي به دستور ناصرالدين شاه به طرزي اهانت‏آميز از ايران اخراج شد. سرانجام، اتابك اعظم پس از چهار ماه صدارت، به هنگام خروج از مجلس شوراي ملي توسط يكي از مشروطه‏طلبان به نام عباس آقا تبريزي و به تحريك سيد حسن تقي زاده، به قتل رسيد.

امضاي معاهده ننگين تقسيم ايران بين روسيه و انگليس در عهد "محمد علي‏شاه قاجار" (1286 خورشیدی)

روسيه و انگلستان از سال‏ها قبل رقابت شديدي بر سر منافع خود در ايران داشتند. هر امتيازي كه يكي از اين دو كشور به دست مي‏آورد، ديگري سعي مي‏كرد، مشابه آن را تحصيل كند. اگر دولتمردان ايران به سوي روسيه تمايل مي‏يافتند، انگلستان تلاش مي‏كرد كه آنها را از صحنه خارج سازد و اگر نفوذ انگليس در حكومت ايران گسترش مي‏يافت، روسيه به وسايلي متوسل مي‏شد تا آن وضع را تغيير دهد. علي‏رغم اين همه رقابت و اختلاف، پس از انقلاب مشروطه، ناگهان بين روسيه و انگليس توافقي حاصل مي‏شود كه به موجب آن، ايران به مناطق نفوذ تقسيم مي‏شود. بر اساس قرارداد تقسيم ايران، منطقه مركزي كشور، بي‏طرف اعلام شد. مناطق شمال و قسمتي از غرب ايران، تحت كنترل روسيه قرار گرفت و نواحي جنوبي نيز به منطقه نفوذ انگليس تبديل گرديد. اين قرارداد در حالي امضا شد كه حكومت ايران به علت بي‏كفايتي شاهان قاجار، به قدري تضعيف شده بود كه روسيه و انگليس براي انقعاد اين قرارداد، حتي با دولت ايران نيز مشورت نكردند. اين پيمان كه به قرارداد 1907 مشهور شد خشم مردم ايران را برانگيخت و مجلس شوراي ملي نيز با آن مخالفت كرد. علي‏رغم امتناع مجلس از تصويب اين قرارداد، نيروهاي روس و انگليس، تا پس از انقلاب كمونيستي در شوروي، از ايران خارج نشدند.

ارتحال عالم و عارف رباني آيت‏اللَّه "شيخ حسنعلي نخودكي اصفهاني" (1321 خورشیدی)

آيت‏اللَّه شيخ حسنعلي اصفهاني معروف به نخودكي در حدود سال 1240 ش (نيمه ذي‏قعده 1279 ق) در اصفهان ديده به جهان گشود و از كودكي تلاش و جدّيت وافر در تزكيه نفس، تهجّد و عبادت داشت. وي تحصيلات مقدماتي را در اصفهان‏فراگرفت و آن‏گاه رياضيات، حساب و فلسفه را از محضر آخوند ملامحمد كاشي و جهانگيرخان قشقايي آموخت. سپس به نجف اشرف عزيمت نمود و در محضر بزرگاني چون سيدمحمد فشاركي، سيد مرتضي كشميري و ملااسماعيل قره‏باغي شاگردي نمود. آيت‏اللَّه نخودكي اصفهاني پس از مراجعت از نجف اشرف، در مشهد مقدس اقامت گزيد و از محضر فرزانگان اين ديار نيز بهره‏مند گشت. او علاوه برتدريس و تحقيق و عبادت بسيار، به مستمندان و نيازمندان توجه ويژه‏اي داشت. آيت‏اللَّه نخودكي اصفهاني، بيشتر ايام عمر را در رياضت‏هاي طاقت‏فرسا سپري كرد. وي داراي مقامات و كرامات بسيار بود كه شرح جزئي از كرامات و كارهاي خارق‏العاده وي در كتابي تحت عنوان نشان از بي‏نشان‏ها توسط فرزندش گردآوري و منتشر گرديد. آيت‏اللَّه نخودكي سرانجام در هشتم شهريور 1321 ش برابر با 17 شعبان 1361 قمري وفات يافت و در جنب ايوان عباسي (مقابل صحن ايوان طلا) در حرم حضرت رضا(ع) مدفون گرديد.

انفجار دفتر نخست‏وزيري توسط منافقين و شهادت مظلومانه "رجايي" و "باهنر" (1360 خورشیدی)

پس از عزل بني صدر از رياست جمهوري، دشمنان انقلاب، با از ميان بردن مسؤولين نظام قصد براندازي حكومت اسلامي را در سر مي‏پروراندند. در اين راستا، فاجعه هفتم تير سال 60 و شهادت آيت‏اللَّه بهشتي و 72 تن از ياران انقلاب، ثمره تصميم شيطاني استكبار جهاني و دشمنان جمهوري اسلامي بود. پس از آن، گرچه عكس العمل سريع، قاطع و انقلابي حضرت امام خميني(ره)، هرگونه ابتكار عمل را از دشمنان سلب نمود ولي كار به زعم دشمنان هنوز به اتمام نرسيده بود و طرح نابودي مسوولان طراز اول مملكت، در رأس فعاليت آنها قرار داشت. بدين ترتيب واقعه هشتم شهريور همان سال به وقوع پيوست و رييس جمهور محبوب، محمد علي رجايي و نخست وزير متفكر و دانشمندش، حجت الاسلام دكتر محمد جواد باهنر در انفجار دفتر نخست وزيري به درجه رفيع شهادت نائل آمدند. شهيد رجايي پس از پيروزي انقلاب، مسؤوليت وزارت آموزش و پرورش را به عهده گرفت و به دنبال تمايل مجلس، در مردادماه 1359، به عنوان اولين نخست وزير جمهوري اسلامي ايران به مجلس معرفي و برگزيده شد. سرانجام به دنبال عزل بني صدر، شهيد رجايي به رياست جمهوري انتخاب شده بود. شهيد باهنر نيز با داشتن سابقه مبارزاتي در عرصه انقلاب، با فرمان حضرت امام، به عضويت شوراي انقلاب اسلامي درآمد. ايشان پس از پيروزي انقلاب اسلامي به نمايندگي مردم كرمان در مجلس خبرگان قانون اساسي، نمايندگي مردم تهران در مجلس شوراي اسلامي و وزارت آموزش و پرورش رسيد و پس از انتخاب شهيد رجايي به رياست جمهوري، به عنوان نخست وزير به مجلس معرفي شد و با رأي قاطع مجلس، كابينه خود را معرفي كرده بود.

رحلت آيت‏اللَّه "جلال طاهر شمس گلپايگاني" عضو مجلس خبرگان رهبري (1374 خورشیدی)

آيت‏اللَّه جلال طاهرشمس گلپايگاني در سال 1306 شمسي در روستاي گوگد از توابع گلپايگان ديده به جهان گشود و در نوجواني در اراك به تحصيل علوم ديني پرداخت. وي در سال 1324 براي ادامه تحصيل، راهي قم گرديد و از محضر درس آيات عظام: سيد حسين بروجردي، سيد محمد حجت كوه كمره‏اي، محمدعلي اراكي، سيد محمدرضا گلپايگاني، علامه طباطبايي و امام خميني(ره) كسب فيض نمود و به درجه اجتهاد رسيد. آيت‏اللَّه طاهرشمس گلپايگاني همچنين به مدت دو سال در درس آيت‏اللَّه سيدابوالقاسم خويي در نجف حاضر شد و از آن پس به مدت بيش از سي سال، بارها سطوح عالي حوزه را در قم تدريس نمود. با شروع انقلاب اسلامي، او نيز همراه با ديگر مدرّسان حوزه در تشكيل جامعه مدرسين حوزه علميه قم تلاش نمود و امضايش همواره در بحبوحه انقلاب، در ذيل پيام‏ها و اعلاميه‏هاي جامعه مدرسين، ديده مي‏شد. آيت‏ اللَّه طاهر شمس گلپايگاني پس از پيروزي انقلاب، به عضويت در شوراي مديريت حوزه علميه قم و مجلس خبرگان رهبري از استان مركزي درآمد و به خدمت در اين سنگرها پرداخت. آيت‏اللَّه طاهرشمس سرانجام در چنين روزي مطابق با سوم ربيع الثاني 1416 ق در 68 سالگي در سانحه تصادف به لقاءاللَّه رسيد و در حرم مطهر حضرت معصومه(س) به خاك سپرده شد.

منبع:ایران ویج

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]

[مشاهده در: www.freedownload.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 468]