واضح آرشیو وب فارسی:مردم سالاری: معضل دختران فراري
عبارت دختران فراري به دختراني اطلاق مي گردد كه به هر دليلي خانه و خانواده را ترك كرده و به محيط هاي ديگري چون خيابان، پارك، باند و... روي ميآورند.
محيط نامساعد و تشنجآفرين خانواده، طلاق و اعتياد والدين به خصوص پدر، ارتباط با دوستان ناباب، روابط كنترل نشده خانواده ها با يك ديگر، اختلاف والدين و فرزندان، كنترل و سخت گيري افراطي و غيرمنطقي والدين، مشكلات حاد اقتصادي، احساس ناامني در خانه، اختلالات شخصيت و روابط عاشقانه، مخالفت والدين با ازدواج دختران با شخص مورد نظر يا اذيت ناپدري و يا نامادري، و... را مي توان از جمله مهم ترين عوامل زمينه ساز فرار دختران از خانه برشمرد.
دختران فراري معمولا در گروه سني 14 تا 25 سال قرار دارند. موقعيت سني اين افراد نشان دهنده ميزان آسيب پذيري، احتمال بزهكاري، بزه ديدگي و يا قرباني شدن در برابر سو» استفاده هاي جنسي مختلف و ديگر سو» استفاده ها مي باشد. در اين مرحله اهميت مداخله سريع همه جانبه خانواده و مسوولين ذيربط بسيار حائز اهميت است. بايد توجه داشت كه خطر فقط خانواده هاي طبقات پايين از نظر اقتصادي و اجتماعي را تهديد نمي كند، بلكه بنا بر تحقيقات درصد قابل توجهي از دختران فراري، متعلق به خانواده هاي مرفه و متوسط به بالا هستند.
مخاطراتي كه پس از فرار، دختران جوان بي پناه و آسيب پذير را تهديد مي كند معمولا عبارتند از:
1) گرفتار شدن در دام شبكه هاي قاچاق دختران و زنان جوان
قاچاقچيان، ايادي خود را در مناطقي مانند پارك ها، مقابل مدارس راهنمايي و دبيرستان ها و اماكن عمومي مي گمارند تا با پرسه زدن در اين اماكن و شناسايي دختراني كه از منازل خود فرار كرده اند، آنها را با وعده هايي، به دام اندازند. گاهي فرار، پس از طرح دوستي و آشنايي از سوي دلالان شبكه هاي قاچاق و دادن وعده هاي مختلف چون خروج آسان از كشور و درآمد خوب و زندگي بهتر، اتفاق مي افتد.
2) آزار و اذيت ، اجبار و تحميل:
معمولا دختران فراري كه آسيب پذير نيز هستند، گرفتار مشكل آزار و اذيت ، اجبار و تحميل مي شوند.
قاچاقچيان، دختران جواني را كه به هر انگيزه از خانه خودگريخته اند، وسيله درآمد خود قرار مي دهند.
آنها را به انجام كارهاي خلاف مجبور مي كنند. در سال هاي اخير نوع جديدي از فريب و قاچاق دختران و زنان از طريق اينترنت مشاهده مي شود كه بيشتر حاصل گسترش شبكه هاي ارتباطي مجازي است.
3) انگ اجتماعي و عدم امكان بازگشت به شرايط گذشته، از ديگر مباحث تامل برانگيز در مورد دختران فراري است.
چرا فرار از خانه
فرار از خانه از جمله رفتارهاي ناسازگارانه اي است كه بيشتر از نوجوانان و جوانان سر مي زند. با توجه به پيآمدهاي سو» آن يكي از آسيب هاي خانوادگي و اجتماعي جامعه، شناخته مي شود. آسيبي كه مي تواند بهداشت رواني فرد و جامعه را تحت تاثير قرار دهد. مساله فرار زنان و دختران همراه با ساير معضلات و آسيب هاي اجتماعي مرتبط با آن در سال هاي اخير با رشد روزافزون در شهرهاي بزرگ بالاخص شهر تهران مورد توجه كارشناسان، متخصصان علوم انساني قرار گرفته است. (فرار از خانه در واقع زير پا گذاشتن مقررات خانوادگي و هنجارهاي اجتماعي است كه اغلب به علت ترس، خشم، يا انتقام جويي در مقابل عوامل مخرب و آشفته خانوادگي و اجتماعي رخ مي دهد.) دختران بيشتر براي مدت كوتاهي حضور در مكان هاي ديگر را به جاي ماندن در خانه خود ترجيح مي دهند. (ساخت و روابط متزلزل افراد در درون خانواده، اعضاي معترض و ناخشنود از اين وضعيت نابسامان را به طرف جامعه پرتاب مي كند با اين اتفاق فرد را به فراري تبديل كرده و به سوي بزه كاري و ارتكاب ساير جرائم سوق مي دهد). گزارش سازمان بهداشت جهاني حاكي است كه در جهان سالانه بيش از يك ميليون نوجوان 13 تا 19 ساله از خانه فرار مي كنند كه 60 تا 70 درصد اين افراد، شامل دختران و 30 تا 40 درصد از آن در بين پسران رخ مي دهد.
در پژوهشي كه عوامل مختلف خانوادگي، اقتصادي، همسالان فرهنگ و آموزش، اوقات فراغت و ارتباطات در دو بخش دروني و بيروني را مورد بررسي قرار داده است نتايج زير در مورد خانواده و همسالان حاصل گرديده كه نسبت به شاخص هاي ديگر از اهميت ويژه اي برخوردار بوده است، به همين دليل فقط نتايج اين دو شاخص آورده شده است.
خانواده به ميزان 7/77 درصد از بيشترين تاثير بر فرار دختران برخوردار است. زيرا فرد از بدو تولد ارزش ها و هنجارها را در خانواده ميآموزد و به تدريج با دنياي وسيع تر جامعه آشنا مي شود. به گونه اي كه خانواده و كاركردهاي آن در پذيرش نقش هاي اجتماعي از اهميت ويژه اي برخوردار مي شود»
ميزان محبت، صميميت، حمايت عاطفي و وابستگي از جمله مسائل مهمي است كه در دوران اوليه زندگي مي تواند در بروز رفتارهاي بهنجار يا نابهنجار موثر باشد. نتايج تحقيقات نشان داده است كه هرچه از ميزان وابستگي والدين به فرزندان كاسته شده، بر فرار آنان از خانه افزوده شده است.
به علت نبود بهداشت رواني و عاطفي مناسب در خانواده، اين افراد از شخصيت مناسب و قابل قبول اجتماعي برخوردار نبوده و براي جبران اين مشكلات به رفتارهاي غيرمتعارف روي ميآورند. در مورد اين دختران تحقير، تبعيض، از هم پاشيدگي ساختار خانواده، خلا» عاطفي موجود و ناتواني والدين در نظارت همه جانبه و صحيح بر فرزندان، اين مساله را تشديد كرده است.
از دگر سو با توجه به دگرگوني در ساختار خانواده برخي از كاركردهاي اساسي آن كاهش يافته يا اساسا از دست رفته و برخي ديگر جابه جا شده اند. با دگرگوني جامعه روابط خانوادگي نيز دستخوش تغيير شده است. نياز به آزادي هاي فردي بر محدوده زندگي خانوادگي نيز تاثير گذاشته است. اينك نمي توان بر الگوهاي گذشته كه در زمان خود شايد بهترين بوده است پاي فشرد، بلكه با توجه به تحولات اجتماعي و تغيير در شكل و روابط حاكم بر خانواده بايد تلاش كرد تا الگوهاي متناسب با شرايط امروز جامعه ارائه كرد. چنين برنامه ريزي اي نياز به توجه به تحولات و پديده هاي جديد اجتماعي و جهاني دارد.
گروه همسالان ديگر شاخصي بود كه به ميزان 5/67 درصد تاثير زيادي بر فرار دختران داشته است.
گروه همسالان، به عنوان دومين عامل (بعد از خانواده) در جامعه پذيري جوانان و نوجوانان نقش مهمي برعهده دارد. ارتباط با گروه هاي سني در شكل گيري رفتار فردي و اجتماعي نوجوانان و جوانان بسيار مهم است. اين گروه ممكن است تاثير خانواده را نيز دگرگون يا حتي خنثي كند. انسان به دلايل مختلف خود را با ديگران مقايسه و ارزيابي مي كند.در اين فرآيند انسان ارزش ها و استانداردهاي افراد يا گروه هاي ديگر را به عنوان يك قالب مقايسه اي و مرجع در نظر مي گيرد. اين گروه مي تواند در پيشرفت و تكامل شخصيتي و رفتارهاي اجتماعي نوجوانان و جوانان نقش مهمي ايفا نمايد. همچنين مي تواند زمينه يادگيري بسياري از مهارت ها و فعاليت هاي اجتماعي را فراهم كند. بنابراين حضور در محيط هاي نامناسب و داشتن دوستان ناباب و ارتباط با معيارهاي اخلاقي غيرمتعارف اجتماعي مي تواند زمينه رفتارهاي نامناسب را ايجاد نمايد و گروه همسالان مي تواند به عنوان گروه مرجع مورد توجه قرار گيرد.
با توجه به افزايش آمارهاي فرار از خانه به خصوص در دختران كافي است چشم هايمان را به روي واقعيت ها باز كنيم. واقعيتي تلخ كه خود را به ما تحميل مي كند و كتمان آن ارمغاني جز افزايش آسيب اجتماعي براي خانواده و جامعه به همراه ندارد.
يکشنبه 24 شهريور 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: مردم سالاری]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 234]