کیست‌های تخمدان؛ عوامل، علائم و درمان

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: در این مقاله با تعریف کیست تخمدان، عواملی که مسبب کیستهای تخمدان هستند، علائم، تشخیص و درمان کیست تخمدان آشنا می‌شوید.

کیست‌های تخمدان چه هستند؟
کیست‌های تخمدان ساختمان‌های کیسه مانند پر از مایع در تخمدان هستند. واژه کیست به ساختمانی پر از مایع اطلاق می‌شود. بنابراین تمام کیست‌های تخمدان حداقل حاوی مقداری مایع هستند.

چه عواملی سبب ایجاد کیست‌های تخمدان می‌شوند؟
کیست‌های تخمدان به دلایل متعددی ایجاد می‌شوند. شایع ترین نوع، کیست فولیکولار است که از رشد یک فولیکول نتیجه می‌شود. فولیکول یک کیسه پر از مایع طبیعی است که حاوی یک تخمک است. کیست‌های فولیکولار هنگامی که فولیکول در طی چرخه قاعدگی بیش از حد طبیعی رشد می‌کند و برای آزاد سازی تخمک باز نمیشود تشکیل می‌شود. معمولاً کیست‌های فولیکولار در طی چند روز تا چند ماه به خودی خود برطرف می‌شوند. کیست‌ها می‌توانند در اثر جراحت یا نشت عروق خونی کوچک به درون کیسه تخمک حاوی خون باشند (کیست‌های هموراژیک یا اندومتریوئید). گاه گاه بافت‌های تخمدان برای تشکیل بافت‌های دیگر بدن مانند مو یا دندان به صورت غیر طبیعی رشد می‌کنند. کیست‌هایی با این بافت‌های غیر طبیعی کیست‌های درموئید نامیده می‌شوند.

علایم کیست‌های تخمدان چه هستند؟
بیشتر کیست‌ها هرگز مشخص نمی شوند و بدون اینکه زنان بدانند که به این کیست‌ها مبتلا هستند برطرف می‌شوند. هنگامی که یک کیست علایم ایجاد می‌کند، درد در شکم یا لگن شایعترین علامت است. درد می‌تواند در اثر پارگی کیست، رشد سریع و اتساع آن، خون ریزی به درون کیست یا پیچ خوردن کیست در اطراف منبع خونی آن ایجاد شود.

کیست‌های تخمدان چگونه تشخیص داده می‌شوند؟
بیشتر کیست‌ها به وسیله اولتراسوند تشخیص داده می‌شوند که بهترین تکنیک تصویربرداری برای شناسایی کیست‌های تخمدانی است. اولتراسوند یک روش تصویربرداری است که از امواج صوتی برای ایجاد تصاویری از ساختمان‌های درون بدن استفاده می‌کند. تصویربرداری اولتراسوند بدون درد است و هیچ ضرری ندارد.

هم چنین می‌توان کیست‌ها را با روش‌های دیگر تصویربرداری مانند اسکن CAT یا اسکن MRI شناسایی کرد.

پزشک چگونه می‌تواند تصمیم بگیرد که یک کیست تخمدانی خطرناک است؟
اگر زنی در دهه چهارم زندگی خود یا حتی جوان تر باشد و قاعدگی‌های منظم داشته باشد، بیشتر توده‌های تخمدانی «کیست‌های تخمدانی عملکردی» خواهند بود که در حقیقت غیر طبیعی نیستند. این کیست‌ها با جریان تخمک گذاری که در چرخه قاعدگی رخ می‌دهد ارتباط دارند و معمولاً در طی چرخه قاعدگی بعدی خود به خود ناپدید می‌شوند.

بنابراین به خصوص در زنانی که در دهه دوم و سوم زندگی خود هستند این کیست‌ها در چند چرخه قاعدگی بررسی می‌شوند تا مشخص شود آیا از بین رفته اند یا نه. چون قرص‌های ضد بارداری خوراکی تا حدودی با جلوگیری از تخمک گذاری عمل می‌کنند، پزشکان انتظار نخواهند داشت که زنان مصرف کننده ضد بارداری‌های خوراکی «کیست‌های تخمدانی عملکردی» داشته باشند. بنابراین ممکن است به زنانی که در حین مصرف قرص‌های ضد بارداری خوراکی به کیست‌های تخمدان مبتلا می‌شوند توصیه شود که به جای پایش از طریق اولتراسوند لگن یا جراحی، معاینه شوند.
عوامل دیگری نیز وجود دارند که در کنار سن زن یا مصرف ضد بارداری‌های خوراکی به ارزیابی کیست‌های تخمدانی کمک می‌کنند. کیستی که در اولتراسوند شبیه یک کیسه ساده پر مایع به نظر می‌رسد، در مقابل کیستی با بافت سخت در داخل آن، به احتمال زیاد خوش خیم است. بنابراین اولتراسوند نیز در تشخیص این که تومور تخمدانی جدی است یا نه نقش دارد.

سرطان تخمدان در زنان جوان تر از 40 سال نادر است. کیست‌های تخمدانی که پس از 40 سالگی ایجاد می‌شوند نسبت به قبل از آن شانس بالاتر سرطانی بودن را دارند، اگرچه بیشتر کیست‌های تخمدان حتی پس از 40 سالگی خوش خیم هستند. آزمون خونی CA-125 می‌تواند به عنوان مشخصه‌ای برای سرطان تخمدان به کار رود، اما غیر طبیعی بودن آن همیشه به معنی وجود سرطان نیست. اولاً بسیاری از بیماری‌های خوش خیم در زنان در سنین باروری می‌تواند سبب افزایش CA125 شود، بنابراین CA-125 یک آزمون اختصاصی به خصوص در زنان جوان نیست. عفونت‌های لگن، فیبروئید‌های رحم، بارداری، کیست‌های خوش خیم تخمدان (هموراژیک) و بیماری‌های کبد همگی بیماریهایی هستند که ممکن است در غیاب سرطان تخمدان سطح CA-125 را افزایش دهند. ثانیاً حتی در صورت ابتلا زن به سرطان تخمدان، تمام این سرطان‌های تخمدان سبب افزایش سطح CA-125 نمیشود. علاوه براین، سطوح CA-125در زنان مبتلا به سرطان سینه، ریه و پانکراس نیز به صورت غیر طبیعی بالا می‌رود.

کیست‌های تخمدان چگونه درمان می‌شوند؟

بیشتر کیست‌های تخمدان در زنان در سنین باروری کیست‌های فولیکولار هستند که به طور طبیعی در عرض 1 تا 3 ماه از بین می‌روند. اگرچه ممکن است این کیست‌ها پاره شوند، به ندرت علائم ایجاد می‌کنند. این کیست‌ها خوش خیم هستند و مشکلاتی ایجاد نمیکنند. در زنانی که هیچ علائمی ندارند این کیست‌ها را می‌توان همزمان در طی آزمایش لگن تشخیص داد. تمام زنان در مقاطعی از زندگی به کیست‌های فولیکولار مبتلا می‌شوند.
در زنان در سنین باروری، معاینه کیست فولیکولار معمولاً در چند چرخه قاعدگی انجام می‌شود زیرا در این گروه سنی این کیست‌ها شایع و سرطان تخمدان نادر است. گاهی اوقات کیست‌های تخمدانی در زنان غیر یائسه حاوی مقداری خون است که کیست‌های هموراژیک نامیده می‌شوند. کیست‌های هموراژیک به سرعت برطرف می‌شوند.

به منظور تعیین استراتژی درمانی برای کیست‌های تخمدان از اولتراسوند استفاده می‌شود زیرا این روش می‌تواند به تشخیص این که این کیست، کیست ساده یا ترکیبی است کمک کند. کیست ساده که در بیماری‌های خوش خیم دیده می‌شود فقط حاوی مایع بوده و بافت جامد ندارند اما کیست ترکیبی بافت جامدی دارد که به پایش و احتمالاً جراحی نیاز دارد.
به طور خلاصه درمان ایده آل کیست‌های تخمدان به سن زن، اندازه کیست (و تغییر اندازه) و ظاهر کیست در اولتراسوند بستگی دارد.

درمان می‌تواند شامل معاینه ساده یا ارزیابی آزمون‌های خونی مانندCA-125 باشد که به تشخیص پتانسیل ابتلا به سرطان کمک می‌کند.
در صورت ایجاد درد شدید، از بین نرفتن خود به خود یا مشکوک بودن تومور، می‌توان آن را با لاپاراسکوپی یا در صورت نیاز با لاپاراسکوپی باز خارج کرد. به مجرد خارج کردن کیست، تومور به یک پاتولوژیست ارجاع داده می‌شود تا به منظور تشخیص نهایی نوع کیست موجود، بافت را در زیر میکروسکوپ آزمایش کند.

کیست‌های تخمدان در یک نگاه

* کیست‌های تخمدان ساختمان‌های کیسه ای شکل پر از مایع هستند.

* کیست‌های تخمدان به دلایل مختلفی تشکیل می‌شوند.

* در صورت بروز علایم، درد در شکم یا لگن از شایع ترین علایم هستند.

* بیشتر کیست‌ها به وسیله اولتراسوند تشخیص داده می‌شوند.

* درمان کیست‌های تخمدان از معاینه و پایش تا جراحی متغیر است.

گردآوری: گروه سلامت سیمرغ
http://www.seemorgh.com/health
منبع: mahyanews.com

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]

[مشاهده در: www.freedownload.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 452]