واضح آرشیو وب فارسی:قدس: دانش - تكهمسري و تكامل زنبورها
دانش - تكهمسري و تكامل زنبورها
چندين دهه است كه بحث و اختلافنظري تفرقهانداز درباره تكامل حشرات اجتماعي حقيقي (eusocisl)ـ آنهايي كه در جوامعي همكارانه با حضور ملكهها، كارگران و نرها زندگي ميكنندـ بين زيستشناسان جريان دارد.
در يك سو هواداران «انتخاب خويشاوندي» قرار دارند، نظريهاي كه بنا بر آن اعضاي غيرتوليدمثلي يك كلني با كمك به توليدمثل خويشاوندان ژنهايشان را منتقل ميكنند. بنابراين اعضاي يك كلني بايد خويشاوندان نزديك يكديگر باشند. با اين حال كساني كه در طرف ديگر قرار دارندـ و از همه قابل توجهتر زيستشناس نامدار دانشگاه هاروارد، ادوارد ويلسون (E.O.Wilson)ـ بر اين باورند كه حشرات اجتماعي حقيقي از آن رو در كلني با هم كار ميكنند كه اين به نفع تكتك آنها است. و روحيه همكاري در آنها صرفا پيامد اين است. پس اگر درجه خويشاوندي در يك كلني بالاست، به خاطر آن است كه افراد خواستند كنار هم بمانند تا از منافع زندگي گروهي بهرهمند شوند. پژوهشگراني به سرپرستي ويليام هيوز (W.Hughes) از دانشگاه ليدز انگلستان ميگويند نخستين شواهد واضح در تاييد نقش انتخاب خويشاوندي در تكامل زندگي اجتماعي حقيقي به جاي انتخاب گروهي را در اختيار دارند. آنها 267 گونه اجتماعي حقيقي از زنبورها، وسپها و مورچهها را بررسي كردند و دريافتند اين حشرات تحت شرايط تكهمسري كه درجه خويشاوندي يك گروه را به حداكثر ميرساند، تكامل يافتهاند.
علاوه بر اين آنها دريافتند چندشوهري تنها در ميان دودمانهايي اتفاق افتاد كه در آنها كارگران براي هميشه نازا شده بودندـ كه اين يكي از پيشبينيهاي نظريه انتخاب خويشاوندي براي گونههايي است كه بهطور برگشتناپذيري اجتماعي حقيقي شدهاند.
اندرو بورك (A.Bourke)، زيستشناس رفتاري دانشگاه ايست آنگليا در انگلستان، معتقد است اين مقاله كه در شماره 30 مه ژورنال ساينس به چاپ رسيده نشان ميدهد انتخاب خويشاوندي يكي از پيششرطهاي لازم براي تكامل زندگي اجتماعي حقيقي است. اما ويلسون مخالف است و ميگويد دادههاي مربوط به بسياري از دودمانها كه زندگي اجتماعي حقيقي در آنها تكامل نيافته در پژوهش هيوز نيامدهاند و ظهور چندشوهري در جوامع اجتماعي حقيقي تبيينهاي ديگري دارد كه ربطي به انتخاب خويشاوندي ندارند.
Scientific American, Aug.5, 2008
چهارشنبه 20 شهريور 1387
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: قدس]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 192]