سنت هاي رايج ماه رمضان در بين مردم استان زنجان

واضح آرشیو وب فارسی:هموطن سلام: سنت هاي رايج ماه رمضان در بين مردم استان زنجان
مردم استان زنجان ماه رمضان را فرصت مغتنمي براي عبادت خودسازي و تذهيب روح و نفس مي دانند و خود رااز ماه هاي رجب و شعبان براي شركت در ضيافت الهي آماده مي كنند.
مومنان اين خطه با غبارروبي از مساجد امامزاده ها تكايا و منازل و خريد اقلام و مايحتاج ضروري خود از روزهاي پاياني ماه شعبان رسما به پيشباز رمضان ماه نزول قرآن مي روند.
روزه داري مومنين زنجان معمولا همزمان باآخرين روز ماه شعبان المعظم و برخي مواقع نيز يك هفته قبل از آغاز ماه رمضان تحت عنوان « روزه پيشباز » آغاز مي شود و عيدسعيد فطر خاتمه مي يابد.
درطول ماه رمضان كه به زبان تركي « اوروشليق » خوانده مي شود مساجد اماكن مقدس و نمازخانه هاي اين استان مملو از جماعت روزه داري مي شود كه با انگيزه ي تكميل عبادت و كسب فيض بيشتر نمازهاي يوميه را به جماعت اقامه مي كنند.
فعاليت هاي ديني و مذهبي در اين ماه در شهرها و روستاهاي استان به اوج خود مي رسد و كلاس هاي ويژه قرائت تفسير و تعليم قرآن جلسات احاديث علوم ديني و فقهي به طور گسترده در اماكن مقدسه و منازل مردم برگزار مي شود.
آحاد مختلف مردم اين استان از قديم الايام اعتقاد دارند ماه رمضان با خود خير وبركت مي آورد و اعضاي خانواده اي كه در آن روزه خوار بدون عذر موجه وجود داشته باشد از نعمات و بركات بيكران ضيافت خداوندي محروم مي شوند.
مردم زنجان روزه گرفتن در دهه اول ماه مبارك رمضان را « يوقوشا داشينان ـ چيخماق » (حركت در سربالايي تند كوه با بار سنگ ) ده روز دوم اين ماه را « يوقوشا كرپيجينن چيخماق » (بالارفتن از دامنه كوه با بار خشت ) و روزه داري در دهه ي سوم اين ايام پربركت را « انيشه قاشماق سو ايچماق كيميندي » (پايين آمدن از دامنه كوه مثل آب خوردن است ) تعبير مي كنند.
به اعتقاد مردم زنجان در ماه مبارك رمضان اعضاي بالغ خانواده ها از ثواب روزه هاي كله گنجشكي كودكان و افراد نابالغ برخوردار مي شوند و به همين خاطر والدين كودكان خودرا به گرفتن روزه ي نصفه روز ترغيب مي كنند و درقبال پرداخت وجهي روزه ي كله گنجشكي آنان را مي خرند.
مردم اين منطقه در شب هاي قدر نيز با برپايي آيين هاي ويژه و خاصي از قبيل دعا و نيايش شركت در محافل معنوي دعاي جوشن كبير دعاي فرج امام زمان و ابوحمزه اقامه نماز هفت قل هواللهي حضور درمساجد و تكايا و قرآن سرگرفتن 19 و 21 و 23 ماه مبارك رمضان را گرامي مي دارند.
خواندن سوره هاي عنكبوت روم دخان و قدر از ديگر باورهاي كهن مردم اين استان است كه در شب هاي قدر عملي مي شود.

برپايي جشن و شادي در شب بيست و هفتم ماه رمضان (شب قتل ابن ملجم مرادي ) تا هنگام سحر و خوردن كله پاچه اي كه همراه با سير پخته شده است براي افطار و سحري در اين شب نيز جزيي از باورهاي مردم زنجان را تشكيل مي دهد.
دوختن كيسه برات « برات كيسه سي » در آخر ماه رمضان به تعداد اعضاي خانواده نيز از آداب ورسوم مردم اين منطقه است و مادر خانواده اين كيسه را درمسجد و بين دو نماز ظهر و عصر و دعاهاي تعقيبات نماز با پارچه ي سفيد چلواري و نخ و سوزن كار نكرده مي دوزد.
براي بريدن نخ و پارچه ي اين كيسه به جاي چاقو و قيچي از دندان ها استفاده و يك سكه ي « پول » نيز در قسمت پايين آن قرار داده مي شود.
به اعتقاد زنجاني ها اگر اين كيسه ها توسط پنج زن سيده كه اسامي آنها فاطمه يا يكي از القاب حضرت زهرا(س ) باشد لمس شود بركت و نعمت خدا به همراه اين كيسه هابه خانه هاي آنان وارد مي شود و اعضاي خانواده به آرزوي خود مي رسند.
خواندن نماز مغرب و عشا پس از قرايت دعا و آياتي از قرآن كريم چون سوره ي مباركه قدر به تعداد سه يا هفت بار قبل از خوردن اولين لقمه افطاري از ديگر آداب و رسوم زنجاني ها به شمار مي رود و روزه داران اين ديار معمولا افطار خود را با خرما و يا نمك باز مي كنند.
زنجاني ها در سال هاي دور كه وسايل ارتباطي چون راديو و تلويزيون به ندرت و تنها در منازل تعدادي از متمولين شهر يافت مي شد زمان افطار را بااستفاده از رشته هاي نخ سياه و سفيد تعيين مي كردند.
به همين منظور دو رشته نخ سياه و سفيد را در مقابل چشم قرار داده و زماني كه چشم قادر به تشخيص اين دو رنگ از هم نمي شد افطار مي كردند.
آش كشك آش ترش شيربرنج آش بلغور تاس كباب فرني كله پاچه حلوا آبگوشت كوفته كالاجوش پياز آب سوپ رنگينك و انواع خورشت هااز جمله غذاهايي است كه براي افطاري و سحري خانواده ها طبخ مي شود.
نان چايي بربري فتير شيرمال روغني و شيرين زولبيا وباميه و پشمك نيز از جمله نان هاو شيريني هاي سنتي است كه بيشتر در ماه مبارك رمضان در اين استان پخت و عرضه مي شود.
زنجاني ها همچنين عادت دارند در ايام ماه مبارك رمضان كدورت و اختلاف هاي فيمابين را برطرف و نسبت به هم محبت بيشتري ابراز كنند چراكه معتقدند لطف خدا بيشتر شامل حال كساني مي شود كه دل مومن روزه داري را شاد مي كند.
تهيه و توزيع مايحتاج عمومي از قبيل برنج روغن گوشت و آرد بين افراد و خانواده هاي نيازمند در آستانه ي ماه مبارك رمضان و همزمان با شب هاي قدر نيز از ديگر آدابي است كه از ساليان دور بين زنجاني هاي اصيل رايج است .
ث خبرگزاري جمهوري اسلامي
چهارشنبه 20 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: هموطن سلام]

[مشاهده در: www.hamvatansalam.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 167]