اختصاصي ايرنا صفارزاده: ديد جديدي از خلقت مولا علي (ع) ارائه داده ام

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: اختصاصي ايرنا صفارزاده: ديد جديدي از خلقت مولا علي (ع) ارائه داده ام
ترجمه فارسي و انگليسي "نهج البلاغه" توسط دكتر طاهره صفارزاده شاعر و استاد برجسته علوم قرآني همزمان با ماه مبارك رمضان منتشر شد.

صفارزاده كه بانوي پايه ‌گذار آموزش ترجمه در دانشگاه هاي ايران محسوب مي شود، در گفت و گو با خبرنگار ايرنا، با اعلام اين خبر افزود: در ترجمه نهج البلاغه به فارسي و انگليسي، تلاش كرده ام ديد جديدي از خلقت مولا علي (ع) به مخاطبان اثر و دوستداران بيشمار آن حضرت ارائه دهم.
ترجمه فارسي و انگليسي "نهج البلاغه" با بيش از 200 صفحه و با`پنج هزار شمارگان از سوي انتشارات رهنما منتشر شده است.
همچنين بزودي از قلم اين شاعر و صاحب نظر ادبي، مجموعه شعري توسط انتشارات تكا (توسعه كتاب ايران) و با حمايت معاونت فرهنگي وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامي، به مخاطبان ادبيات امروز عرضه خواهد شد .
دكتر "طاهره صفارزاده" شاعر، نويسنده‌، محقق و مترجم در 27 آبان 1315 در سيرجان در خانواده‌اي متوسط كه پيشينه‌اي عرفاني داشتند، متولد شد. در شش سالگي تجويد و قرائت و حفظ قرآن را در مكتب محل آموخت‌. تحصيلات ابتدايي و متوسطه را در كرمان گذرانيد.
نخستين شعرش را در 13سالگي سرود كه نقش روزنامه ديواري مدرسه شد.
اولين جايزه شعر را كه يك جلد ديوان جامي بود، در سال چهارم دبيرستان به پيشنهاد دكتر باستاني پاريزي كه آن زمان از دبيران دبيرستان بهمنيار بود، از رئيس آموزش و پرورش استان دريافت كرد.
نزد ملت ايران شهرت طاهره صفارزاده با شعر "كودك قرن‌" پديد آمد. در امتحان ورودي دانشگاه در رشته‌هاي حقوق‌، زبان و ادبيات فارسي، و زبان و ادبيات انگليسي قبول شد و چون در انتخاب ترديد داشت، خانواده‌اش به استخاره رجوع كردند و در نتيجه در زبان و ادبيات انگليسي ليسانس گرفت‌.
مدتي به عنوان مترجم متون فني در شركت نفت كار كرد و چون بدنبال يك سخنراني در اردوي تابستاني فرزندان كارگران مجبور به ترك كار شد، براي ادامه تحصيل به انگلستان و سپس به آمريكا رفت‌. در دانشگاه آيوا، هم در گروه نويسندگان بين‌المللي پذيرفته شد و هم به كسب درجه MFA نايل آمد.
MFA درجه‌اي مستقل است كه به نويسندگان و هنرمنداني كه داوطلب تدريس در دانشگاه باشند، اعطا مي‌شود و نويسندگان به جاي محفوظات و تاريخ ادبيات، به آموختن نقد به ‌صورت تئوري و عملي، انجام پروژه‌هاي ادبي متنوع و مطالعات وسيع درباره آثار نويسندگان و شاعران مي‌پردازند. دوره آن يك سال بيش از فوق ليسانس است و استخدام دارنده اين مدرك در دانشگاههاي آمريكا با پايه دكتري انجام مي‌شود.
طاهره صفارزاده براي دروس اصلي خود، "شعر امروز جهان‌"، "نقد ادبي‌" و "نقد عملي ترجمه‌" را انتخاب كرد و در بازگشت به ايران اگرچه به دليل فعاليت هاي سياسي در خارج، مشكلاتي براي استخدام داشت، اما چون در كارنامه‌اش از 48 واحد درسي 18 واحد ترجمه ثبت شده بود و كمبود و نبود استاد ترجمه براي رشته‌ هاي زبان خارجي باعث گله ‌مندي گروه هاي زبان بود، در سال 1349 با استخدام او در دانشگاه ملي (شهيد بهشتي) موافقت گرديد.
دكتر طاهره صفارزاده پايه‌گذار آموزش ترجمه به عنوان يك علم و برگزاركننده نخستين "نقد عملي ترجمه‌" در دانشگاه هاي ايران محسوب مي ‌شود. اگرچه سابقه برگردان آثار ادبي و مذهبي به 200 سال قبل از ميلاد مسيح(ع) مي‌ رسد، اما تا اوايل سالهاي 1960، ترجمه‌، حرفه ‌اي ذوقي و غير آكادميك بشمار مي ‌رفت و تدريس آن به برنامه‌هاي آموزشي دانشگاه هاي مغرب زمين راه نيافته بود. دانشگاه آيوا، به درخواست شاعران و نويسندگان «كارگاه نويسندگي‌»، اولين مركزي بود كه به گنجاندن اين درس در برنامه آموزشي رشته‌هاي زبان و ادبيات اقدام كرد. صفّارزاده حدود سه سال بعد در كنار نويسندگان دانشجو به بهره‌مندي هايي از اين آموزش جديد دست يافت‌. در كلاس به سبب تنوع زبانهاي خارجي در بين شركت كنندگان‌، بررسي متون ترجمه شده‌، در سطح صحّت و بلاغت زبان انگليسي‌، فارغ از مقايسه با متن اصلي از سوي استاد انگليسي زبان انجام مي‌شد كه در عين حال امري اجتناب‌ناپذير بود. امّا صفارزاده از ابتداي تدريس خود در ايران متدي مبني بر شناخت و تطابق مفهومي‌، دستوري و ساختاري دو زبان مبدأ و مقصد ابداع كرد و اين شيوه پيشنهادي در درسي كه سابقه‌ي تدريس قانونمند نداشت، نزد بسياري از همكاران وي الگو قرار گرفت‌. پس از انقلاب اسلامي تعيين كتاب "اصول و مباني ترجمه‌" اثر وي، به عنوان كتاب درسي در زمينه شناخت نظريه‌ها و نقد عملي ترجمه بويژه براي دانشجويان رشته‌ي "ترجمه‌" مفيد افتاد.
طاهره صفارزاده در زمينه شعر و شاعري نيز به دليل مطالعات و تحقيقات ادبي به معرفي زبان و سبك جديدي از شعر با عنوان شعر "طنين‌" توفيق يافت كه در آغاز بسيار بحث‌برانگيز شد، زيرا شعر مقاومت و طنز سياسي‌، حكومت‌پسند نبود. سرانجام در سال 55 به اتهام نوشتن شعر مقاومت ديني از دانشگاه اخراج و براي دومين بار به خانه ‌نشيني و فراغت اجباري رفت. و در ايام تنهايي و مشاهده پاره‌اي خيانت هاي سياسي و اجتماعي، درونِ‌‌ مذهبي او بيش از پيش متوجه حمايت خداوند شد و تحولي شديد در وي ايجاد شد آن گونه كه در زمان خانه‌نشيني، تمام وقت خود را وقف خواندن تفاسير و مطالعات قرآني كرد. كتاب "سفر پنجم‌" او كه دربرگيرنده اشعار مقاومت با مضامين ديني است، در سال 56 در دو ماه به سه چاپ با شمارگان 30 هزار رسيد.
در آغاز نهضت اسلامي‌، به كمك نويسندگان سرشناس و متعهد مسلمان به تأسيس مركزي به نام "كانون فرهنگي نهضت اسلامي‌" اقدام كرد. در مدت مسئوليت او حدود 300 هنرجو در رشته‌هاي سينما، عكاسي‌، تئاتر، نقاشي‌، گرافيك‌، شعر و داستان‌، در آن مركز پرورش يافتند كه بعدها از دست‌اندكاران و مسئولان فرهنگي و هنري انقلاب شدند.
دكتر طاهره صفارزاده پس از انقلاب از سوي همكاران خود در دانشگاه شهيد بهشتي به عنوان رئيس دانشگاه و نيز رئيس دانشكده ادبيات انتخاب شد. همزمان با سرپرستي دانشكده ادبيات، "طرح بازآموزي دبيران‌" را به اجرا درآورد. در سال 59 پيرو نشر مقالات انتقادي او درباره آموزش زبانهاي خارجي در ايران، از سوي ستاد انقلاب فرهنگي براي مسئوليت برنامه ‌ريزي زبانهاي خارجي از وي دعوت شد. در اين مسئوليت، با همكاري استادان باتجربه، تغييرات مفيدي در برنامه‌ ها پديد آورد و پيرو طرحي كه از سوي او تقديم ستاد انقلاب فرهنگي شد و به تصويب رسيد، براي نخستين بار براي كليه رشته‌هاي علمي دانشگاه ها كتاب به زبانهاي انگليسي‌، فرانسه‌، آلماني و روسي تاليف شد كه اين امر در آموزش علوم و پژوهش هاي علمي در سالهاي بعد از انقلاب بسيار مؤثر بوده است ‌. وي حدود 16 سال سرپرست اجرايي طرح بود و 12سال از آن مدت را بويژه علاوه بر سرپرستي، به ويراستاري متون علمي براي كتاب هاي زبان تخصصي مشهور به كتابهاي "سمت‌" فعاليت مؤثر داشت‌. 36 عنوان از آن كتابها برخوردار از ويراستاري دكتر طاهره صفارزاده است‌.
خانه ‌نشيني سوم وي در پايان اين خدمت، به پرداختن تمام ‌وقت به ترجمه قرآن حكيم به زبانهاي فارسي و انگليسي انجاميد. او از اين خانه‌ نشيني ها و فراغت هاي ناخواسته همواره به عنوان الطاف بزرگ الهي ياد كرده و خداوند را سپاس گفته است.
دكتر صفارزاده تئوري ها و فكرهاي ارزنده‌اي در زمينه نقد ادبي‌، نقد ترجمه و "ترجمه تخصّصي‌" به جامعه ادبي و علمي عرضه كرده است‌. تئوري "ترجمه تخصصي‌" وي كه تأثير آن توفيق در آموختن رشته‌هاي مختلف علمي به سبب تمركز ذهن بر روي واژگان تخصصي است‌، به تاييد متخصصان مغز و اعصاب رسيده است‌. تمرين هاي "معادل ‌يابي واژگان تخصصي‌" براي تامين هدف آموزشي ذكر شده‌، از سوي مؤلفان در كليه كتابهاي زبان تخصصي گنجانده شده است‌. در "فستيوال بين‌المللي داكا" در سال 67 وي به عنوان يكي از پنج عضو بنيانگذار كميته ترجمه آسيا برگزيده شد.
رئيس فستيوال درباره اين انتخاب گفت‌: «ما معتقديم كه يك نفر در اين سر دنيا از علم ترجمه حرف زده و اصولي عرضه كرده و آن يك نفر خانم طاهره صفارزاده است‌.»
دكتر صفارزاده در سال 71 از سوي وزارت علوم و آموزش عالي "استاد نمونه" اعلام شد و در سال 80 پس از انتشار ترجمه "قرآن حكيم‌" به افتخار عنوان "خادم‌القرآن‌" نايل شد. در زمان همكاري با فرهنگستان زبان و ادب فارسي، طرح تهيه "فرهنگ هاي تخصصي‌" وي كه با ضوابط علمي و پيشنهادهاي جديد تدوين شده، به تصويب رسيد و مورد بهره ‌برداري اهل علم قرار گرفت. ‌
تاكنون علاوه بر مقالات و مصاحبه‌هاي علمي و اجتماعي از طاهره صفارزاده بيش از 14 مجموعه شعر و 10 كتاب ترجمه يا درباره نقد ترجمه در زمينه‌هاي ادبيات‌، علوم، علوم قرآني و حديث منتشر شده و گزيده سروده‌هاي او به زبانهاي گوناگون جهان ترجمه شده‌اند.
وي در كتاب "ترجمه‌ي مفاهيم بنيادي قرآن مجيد" به كشف يكي از كاستي‌هاي مهم ترجمه‌هاي فارسي و انگليسي، يعني عدم ايجاد ارتباط نامهاي خداوند (اسماءُ الحسني‌) با آيات قرآن، دست يافته است كه اين تشخيص مي ‌تواند سرآغاز تحولي در ترجمه كلام الهي به زبانهاي مختلف باشد. ضمن برنامه‌ ريزي زبانهاي خارجي‌، به پيشنهاد او درسي با عنوان "بررسي ترجمه‌هاي متون اسلامي‌"در برنامه گنجانده شد و تدريس اين واحد درسي موجب توجه اين استاد ترجمه به اشكال هاي معادل يابي ترجمه‌هاي فارسي و انگليسي قرآن مجيد گرديد. اين برخورد علمي او را برانگيخت كه به خدمت ترجمه قرآن به دو زبان انگليسي و فارسي همّت بگمارد . قرآن حكيم حاصل27 سال مطالعه قرآن مجيد، آموختن زبان عربي و تحقيق و يادداشت ‌برداري از تفاسير و منابع قرآني است كه از رجوع به كلام الهي براي كاربرد در شعر شروع شد و با ترجمه آن به دو زبان پايان گرفت‌. شرح اين توفيق در مقدمه كتاب "ترجمه مفاهيم بنيادي قرآن مجيد" و نيز دو مقدمه فارسي و انگليسي "قرآن حكيم‌" آمده است‌.
دكتر طاهره صفارزاده در ماه مارس 2006 همزمان با برپائي جشن روز جهاني زن‌، از سوي سازمان نويسندگان آفريقا و آسيا (Afro – Asian Writers" Organization) به عنوان شاعر مبارز و زن نخبه و دانشمند مسلمان برگزيده شد.
در بخشي از نامه اين سازمان آمده است: "از آنجا كه دكتر طاهره صفارزاده ـ شاعر و نويسنده برجسته ايراني ـ مبارزي بزرگ و نمونه والاي يك زن دانشمند و افتخارآفرين مسلمان است، اين سازمان ايشان را به پاس سابقه طولاني مبارزه و كوششهاي علمي گسترده به عنوان شخصيت برگزيده سال انتخاب كرده است."
چهارشنبه 20 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 438]