واضح آرشیو وب فارسی:نیک صالحی:
يادم ميآيد روزي خانمي به مطبام مراجعه کرد و نظرم را درباره ازدواج پسر معتادش با دختر خانمي پرسيد. مادر اين پسر معتقد بود که پسرش به اين دليل معتاد شده که هنوز ازدواج نکرده و اگر ازدواج کند سرش به سنگ ميخورد و مسووليتپذير ميشود. از من اصرار که چنين چيزي نيست يادم ميآيد روزي خانمي به مطبام مراجعه کرد و نظرم را درباره ازدواج پسر معتادش با دختر خانمي پرسيد. مادر اين پسر معتقد بود که پسرش به اين دليل معتاد شده که هنوز ازدواج نکرده و اگر ازدواج کند سرش به سنگ ميخورد و مسووليتپذير ميشود. از من اصرار که چنين چيزي نيست و از آن خانم انکار که نه، دقيقا همين است. اين باور و باورهايي از اين دست همواره زمينهساز برخي مشکلاتاند که در گفتگو با دکتر پونه کيمياقلم، روانپزشک و عضو هيات علمي دانشگاه علوم بهزيستي و توانبخشي کوشيدهايم به اين موضوع بپردازيم..... سلامت: خانم دکتر! ازدواج چه تاثيري بر اعتياد دارد؟ به نظر من پاسخ به اين سوال به يک مقدمهچيني احتياج دارد. بحث اعتياد در سالهاي اخير در کشورمان يکي از عمدهترين مسايل مطرح شده در جامعه است. با وجود آسيبهاي فرهنگي و اجتماعي و اقتصادي ايجاد شده توسط فرد مصرفکننده، بايد به فرد معتاد به عنوان يک انسان باهمه آرزوها و آمال فردي نگاه کنيم. اعتياد معمولا در سنين نوجواني شروع ميشود. هر چند به ندرت ميتواند در سنين بالاتر نيز آغاز شود که در اين صورت معمولا علت خاصي براي ابتلا به آن وجود دارد. بسته به سن شروع، مسايل مختلفي مانند اشتغال، ازدواج، بچهدارشدن، ادامه تحصيل و ارتباط اجتماعي در پيش روي فرد قرار دارد که تمام اين موارد ميتوانند تحتالشعاع مصرف مواد فرد قرار گيرند. در مورد ازدواج مصرفکننده مواد مخدر سوالهاي مختلفي در جامعه ازطرف بستگان، دوستان و سايرين مطرح ميشود. برخي اعتقاد دارند که ازدواج به صورت يک فاکتور حمايتي اجتماعي ميتواند باعث بالابردن انگيزه فرد برايترک مواد شود، فرد را مسووليتپذير کند و استرس او را کاهش دهد و مشغوليت با مسايل خانواده باعث شود زمان کمتري براي گذراندن با دوستان و هزينه کمتري نيز براي خرج کردن براي مواد در اختيار داشته باشد. اين باوري است که در کشورما در رابطه با ازدواج و نقش آن در درمان همه دردها و بيماريها وجود دارد که البته اين موضوع به طور مطلق صحت ندارد. ازدواج در ابتداي امر انگيزه خوبي براي ترک اعتياد است. اين انگيزه ميتواند کوتاه مدت يعني براي مخفي ماندن اعتياد در تست مورفين و بلند مدت براي پاک ماندن در همه زندگي باشد. معمولا در آستانه ازدواج مراجعات زيادي از اين دست به مراکز درمان اعتياد ديده ميشود و بيماران در اين مرحله ممکن است به طور موقتي پاك شوند. سلامت: و بعد از اين ترک اعتياد موقتي، چه سرنوشتي در انتظار اين افراد خواهد بود؟ سرنوشتهاي مختلفي در انتظار اين افراد است. در ابتدا بايد بدانيم كه اعتياد تنها به معناي حضور يك ماده مخدر ويا محرك در خون نيست. با مصرف حتي يك بار از بعضي از مواد مدار پاداش خاصي در مغز تحريك ميشود كه تقريبا هميشه به طور نيمه خاموش حتي در هنگام عدم مصرف باقي ميماند. مصارف طولاني مدت ميتواند باعث ايجاد تغييرات خاصي در شخصيت فرد شود. اين تغييرات ميتواند بهصورت انفعال، وابستگي يا پرخاشگري باشد. مهارتهاي زندگي(كنترل خشم، استرس، همدلي.....) به خصوص در مصرفكنندگان مواد پرتخريب آموخته نميشوند و مواد تنها به صورت سرپوشي براي آرامسازي و پركردن ناكفايتي اين افراد به كار ميرود. بعد از ترک فرد مواجه با سالهاي از دسترفته و ناتواناييهاي خود ميشود و در مقابل با مسايل پراسترس راهحلي بلد نيست. ازدواج به عنوان يک مرحله پرمسووليت و استرسزا نيازمند مهارتهاي بين فردي و اجتماعي خاصي است. بعداز گذشتن ماههاي اوليه در فردي که تنها به صورت پاکسازي بدن از مواد درمان شده است، فرد در يک موقعيت تنشزايي قرار ميگيرد که در حل آن ناتوان است و با توجه به ماهيت بيماري اعتياد، عود و مصرف مجدد دور از انتظار نيست. به نظر ميرسد ماندگاري اين افراد در ترک نميتواند زياد باشد. صورت مثبت قضيه اين است که در فردي که از حمايت خانوادگي نامناسبي برخوردار بوده است و يا در محيطهاي اجتماعي پراز موادمخدر و مصرفکننده زندگي ميکرده است، با دوري از اين شرايط بتواند روزهاي پاک بيشتري را تجربه کند. در مورد اعتياد اين نکته را بايد در نظر داشته باشيم که امکان عود و بازگشت هميشه وجود دارد و هرگز درمورد ترک کامل آن نميتوان به طور قطعي اظهار نظر کرد. توجه به نکته فوق باعث ميشود که در جامعه دلواپسي خاصي در مورد ازدواج با فرد مصرفکننده وجود داشته باشد. سلامت: چگونه ميتوان مطمئن شد که همسر آينده ما مصرفکننده مواد مخدر نيست؟ تستهاي مورفين (به تنهايي و بدون حضور موادمحرک) آزمايش غربالگري اعتياد در کشور ما است. دلواپسي در مورد پاسخ منفي کاذب اين تستها و اينکه گاهي روشهايي براي مخدوش کردن نتايج اين تستها موجود است، بيجا نيست. اين نکته را هم اضافه کنم که در مراکز تخصصي امکان پيگيري حضور انواع مواد به طور صد در صد وجود دارد که با هيچ مادهاي قابل پوشش دادن نيست. مشکل در اينجاست که اين افراد درست در حوالي انجام آزمايش دست بهترک ماده مصرفي به هر روشي ميزنند که در آن زمان جواب آزمايش به طور درست منفي و به معناي عدم حضور ماده گزارش ميشود. سلامت: آيا راههاي مشهودتر و دمدستيتري هم براي تشخيص اين موضوع وجود دارد؟ بله، تغييرات خلقوخو، شايعترين علامت مصرف است. در طي روز فرد ميتواند تغييرات بارز وبيش از حدي در رفتار و خلق داشته باشد. حتي گاهاً اين افراد در هنگام مصرف مواد بسيار مهربان و پرتوجه ميشوند. در ساعت نياز به مصرف مواد تحريکپذيري شايع است. اين افراد درساعات خاصي نياز به تنهايي دارند و از بودن کنار خانواده به هر دليل امتناع ميکنند و از جمعهايي که نياز به حضور مداوم و طولاني مدت دارند فرار ميکنند. که نمونه آن رفتن به سفرهاي دسته جمعي است. مشکلات خواب به صورت کمخوابي، پرخوابي، به هم خوردن ساعات معمول خواب وبيداري، خواب آلودگي روزانه و بيداريهاي شبانه ميتواند با انواع مواد ديده شود. همچنين تغييرات وزن و اشتها به صورت کاهش و افزايش مشاهده ميشود. تغيير در رفتار جنسي اعم از ميل يا تحريک جنسي رخ ميدهد. مصرف بعضي از مواد بوي خاصي دارد که از لباس ووسايل شخص استشمام ميشود. در چهره برخي از مصرفکنندگان نيز ميتواند تغييراتي را به صورت کبودي دور چشم، فرو رفتن گونهها، آسيبهاي دنداني و تيرگي لبها مشاهده کرد. در معتادان تزريقي آثار تزريق روي دستها و بازوها و نقاط غيرمعمول در کشاله ران يا گردن ديده ميشود که ميتواند توسط لباس يا خالکوبي پوشانيده شود. گاهي نيز صداي مصرفکنندگان استنشاقي تودماغي ميشود. سلامت: وجود چه وسايلي در محل کار و زندگي فرد ميتواند ما را به او مشکوک کند؟ براي مصرف بعضي از مواد وسايل خاصي مورد نياز است. براي مثال، ديدن سوزن سوخته يا کاغذهايي که لوله شدهاند و يا دستمال نيمسوخته و ابزار شيشهاي خاص ميتواند شکبرانگيز باشد. در مورد علايم و نشانههاي فوق قطعا نميشود اظهارنظر کرد. در بعضي از افراد علايم مشابهي وجود داردکه ناشي از مصرف مواد نيست و در مقابل مصرفکنندههايي نيز هستندکه شدت علايم در آنان قابل ملاحظه نيست. توجه کنيد که هيچ فردي حتي پزشک بهرغم وجود نشانههاي باليني و مشکوک، در مورد مصرف يا عدم مصرف مراجع بدون آزمايش نميتواند اظهار نظر قطعي کند. خوش بيني و بد بيني بيش از حد هردو در فردي که قرار است با وي ازدواج کنيد ميتواند زندگي آينده شما را تحتالشعاع قرار دهد. www.salamatiran.com
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: نیک صالحی]
[مشاهده در: www.niksalehi.com]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 893]