فلج مغزی

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: در ايران آمار دقيقي از تعداد بيماران فلج مغزي نداريم اما در كشورهاي توسعه‌يافته از هر هزار نوزادي كه متولد مي‌شوند 2 تا 5/2 كودك دچار فلج مغزي مي‌شوند. نكته جالب توجه اينكه با وجود پيشرفت قابل‌ملاحظه مراقبت مادران در دوران بارداري و مراقبت حين زايمان در چند دهه اخير از شيوع فلج مغزي كاسته نشده است...

فلج مغزي (CP) شامل يك گروه ناهمگون از نشانگان غيرپيشرونده است و مشخصه آن اختلال در عملكرد حركتي و حفظ وضعيت بدن است. شدت بيماري در كودكان متفاوت است. مغز بيماران فلج مغزي به صورت غيرطبيعي به تكامل مي‌رسد و اختلالات اغلب در مراحل اوليه تكامل كودك رخ مي‌دهد. در يك فرد طبيعي حركات ارادي بايد پيچيده، هماهنگ و متنوع باشد اما در بيماران مبتلا به فلج حركات به صورت ناهماهنگ، محدود و تكراري انجام مي‌شود. بيماران براي حركت اعضا كوشش زيادي مي‌كنند و خيلي زود هم خسته مي‌شوند.

فلج مغزي از كجا شروع مي‌شود؟

عوامل متعددي از قبيل ژنتيك، اختلال‌هاي سوخت?وساز، عفونت‌ها، كاهش خون‌رساني به مغز و علل اكتسابي‌ (ضربه مغزي) در بروز فلج نقش دارند ولي ميزان شيوع فلج مغزي در نوزادان نارس و دوقلويي يا چندقلويي بيشتر است.

عوامل خطرساز براي ايجاد فلج مغزي به 3 گروه عمده تقسيم مي‌شوند:

- عوامل خطرساز قبل از بارداري: وجود سابقه فاميلي فلج مغزي يا عقب‌ماندگي ذهني، سابقه از بين رفتن جنين‌هاي قبلي مادر؛

- عوامل خطرساز حين بارداري و زايمان: پايين بودن وضعيت اقتصادي ـ اجتماعي مادر، فشارخون بارداري، زياد بودن حجم مايع دور جنين، كمي رشد جنين در داخل رحم، خونريزي در 3 ماهه سوم بارداري، بارداري چندقلو، وجود ناهنجاري‌‌هاي جسمي در جنين و اختلال تشنجي مادر؛

- عوامل خطرساز بعد از تولد: آسيب مغزي نوزاد در اثر زردي شديد يا كاهش اكسيژن‌رساني به مغز نوزاد.

فلج مغزي اسپاستيك

شايع‌ترين نوع فلج مغزي كه در 70 تا 80 درصد بيماران ديده مي‌شود با سفتي عضلات، اندام‌ها و تشديد بازتاب‌هاي عصبي همراه است. افراد مبتلا حركات ارادي را به آهستگي و با تلاش فراوان انجام مي‌دهند و خيلي زود خسته مي‌شوند و بيماران در انجام حركات ظريف (مثل باز كردن و بستن دكمه لباس) نيز مشكل دارند.

فلج مغزي ديس‌كينتيك

حدود 10 تا 15 درصد از بيماران نوع ديگري از فلج ديده مي‌شود كه به علت نرسيدن اكسيژن، هنگام تولد يا در اثر زردي شديد نوزادان است. نوزادان در ابتدا شل و خواب‌آلود هستند و حركات ارادي كمي دارند ولي بعد از مدتي حركات غيرارادي مكرر و غيرقابل كنترلي پيدا مي‌كنند. اين نوع فلج در نوزادان رسيده (ترم) بيشتر از نوزادان نارس مشاهده مي‌شود.

نوع نادر فلج مغزي

اين نوع كه كمتر از 5 درصد كودكان را شامل مي‌شود با عدم تعادل در حركات و گفتار همراه است و علل مختلفي براي آن مطرح شده كه مي‌توان از وقايع ابتداي بارداري و عفونت‌ها نام برد. در بسياري از نوزادان، علايم صدمه به مخچه را مي‌توان ديد.

مشكل‌هاي همراه با فلج مغزي

فلج مغزي اغلب با اختلال‌هاي عملكرد مغز از قبيل ناتواني ذهني، اختلال‌هاي يادگيري، اختلال‌هاي رفتاري و هيجاني، اختلال در حركات چشم و بينايي، اختلال تكلم، تشنج، يبوست و اختلالات در كنترل ادراري و.... همراه است. فلج مغزي به طور ثانويه سبب كاهش تغذيه، كاهش رشد جسمي، مشكل‌هاي ارتوپدي (دررفتگي و نيمه دررفتگي مفاصل) و كاهش تراكم استخوان‌ها مي‌شود.

آيا فلج مغزي درمان دارد؟

فلج مغزي درمان قطعي ندارد اما مي‌توان با يك كار گروهي شدت مشكل‌هاي بيماران فلج مغزي را كاهش داد. به علت انعطاف‌پذيري سلول‌هاي مغز در 2 سال اول تولد شروع هر چه سريع‌تر درمان توان‌بخشي سبب پاسخ بهتري خواهد شد.

مشكل عمده در فلج مغزي

يك مشكل اصلي در كودكان فلج مغزي وجود سفتي در عضلات اندام‌هاست. روش اصلي براي كاهش سفتي عضلات انجام اقدامات توان‌بخشي شامل كاردرماني، فيزيوتراپي و آب‌درماني است. اين اقدام‌ها بهتر است هفته‌اي يك بار توسط درمانگر مربوطه و روزي يك ساعت توسط والدين انجام شود. اقدامات توان‌بخشي علاوه بر كاهش سفتي عضلات، باعث بهبود حركات و جلوگيري از تغيير فرم مفاصل مي‌شود. استفاده از وسايل ارتوپدي مثل انواع اسپلينت صندلي‌هاي مخصوص و كفش طبي ممكن است براي بيماران مفيد باشد. بعضي از كودكان باوجود انجام مداوم روش‌هاي توان‌بخشي بعد از سن 2 تا 3 ماهگي همچنان با سفتي شديد عضلات مواجه هستند و سفتي عضلات مانع حركت كودك مي‌شود و براي از بين بردن سفتي گاهي پزشك متخصص مغز و اعصاب كودكان يا متخصص ارتوپد آمپول‌هاي تزريقي براي كاهش سفتي تجويز مي‌كند. اگر بعد از سن 5 سالگي كماكان اين سفتي عضلات اصلاح نشود و مانع راه رفتن مستقل كودك شود انجام عمل جراحي بسيار كمك‌كننده است.

نكته آخر

براي بهبود جويدن، بلعيدن و تكلم كودكان گفتاردرماني و براي اصلاح مشكلات رفتاري و مشكل‌هاي يادگيري رفتار درماني و كار درماني ذهني توصيه مي‌شود.

كودكاني كه دچار انحراف چشم (لوچي) و ساير مشكل‌هاي چشمي هستند با استفاده از عينك و بستن متناوب چشم‌ها و گاهي انجام عمل جراحي (بعد از 4-3 سالگي) بهبودي خود را باز مي‌يابند. برخي از كودكان تشنج دارند و براي درمان تشنج مصرف داروهاي ضدتشنج به مدت 4 سال يا بيشتر توصيه مي‌شود. در صورت وجود يبوست مصرف رژيم غذايي ملين و داروهاي ملين كمك‌كننده است و اگر اختلال در ادراركردن دارند، مراجعه به متخصص كليه و مجاري ادرار مشكل ادراري كودكان را برطرف مي‌كند.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]

[مشاهده در: www.freedownload.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 448]