نگاه مخاطرات سياست ورزى در پاكستان

واضح آرشیو وب فارسی:مهر: نگاه مخاطرات سياست ورزى در پاكستان
گروه بين الملل - جيران عزيزى: تا كمتر از يك سال قبل به سختى مى شد آينده اى براى آصف على زردارى همسر رهبر سرشناس حزب مردم، كه بيشتر عمر خويش را در حبس و تبعيد گذرانده بود تصور كرد. تصويرى كه از او موجود بود، تصوير تاجرى بود كه مجبور است براى رفع اتهامات فساد مالى خود بجنگد و لقب «آقاى ۱۰ درصدى» را كه اشاره اى به سوابق مالى او بود، از نام خود بزدايد.
اما بعد از مرگ بى نظيربوتو همه چيز عوض شد. زردارى بر جاى بى نظير نشست و امور بزرگترين حزب پاكستان را به دست گرفت. اكنون مى توان از زردارى به عنوان خوش شانس ترين سياستمدار اسلام آباد تعبير كرد. وقتى پرويز مشرف از سمت خود كنار رفت زردارى در صف اول كانديداهاى رياست جمهورى قرار گرفت و سرانجام ديروز با استفاده از نفوذ حزب مردم در پارلمان اين كشور و با كنار زدن رقباى خود بر جاى مشرف نشست و به جاى همه آن لقب هاى طعنه آلود عنوان «آقاى رئيس جمهور» را از آن خود كرد. اما روى ديگر سكه اين است كه زردارى رئيس جمهور كشورى شده كه على رغم آن كه سلاح اتمى در اختيار دارد اما شورشيان در گوشه گوشه اش رخنه كرده اند و القاعده در ميان قبايل آن پنهان شده است. همه اينها باعث شده پاكستان اهميت استراتژيك براى غرب پيدا كند و امريكا نيز به آن به عنوان نقطه اى براى جنگ با تروريسم بنگرد. در پيشاپيش همه اين مسائل نيز بحث مديريت زردارى بر ناحيه پرآشوب سرحد و نيز متوقف كردن حمايت از طالبان در مرزهاى پاكستان قرار دارد. منطقه اى كه اين روزها بخاطر حمله نيروهاى ائتلاف لحظه هاى سخت و خونينى را مى گذراند. اما در پاكستانى كه حس ضدامريكايى به سرعت در حال افزايش است، شايد گزينه هاى كمى براى زردارى وجود داشته باشد كه بخواهد و يا بتواند در چنين مواردى با امريكا همكارى داشته باشد. زردارى كه پيش از اين با ترور بى نظير بوتو، زندگى پرمخاطره سياستمداران پاكستان را تجربه كرده، هفته گذشته نيز پس از سوءقصد به يوسف رضا گيلانى يك بار ديگر با خطرهايى كه در كمين سياستمداران در پاكستان نشسته، مواجه شد. او بخوبى اين را دريافته است كه حلقه دولتمردان حامى غرب بيش از ديگران در معرض خطر هستند. تاكنون هيچ رهبر سياسى در پاكستان نتوانسته گره و مشكلات عميق اين كشور را بازگشايد. زيرا هرگز پاكستان در طول ۶۱ سال استقلال خود از ثبات سياسى بهره نبرده است، وحشت واقعى واشنگتن نيز از همين بى ثباتى سياسى است. در اين راه زردارى مجبور خواهد بود با مخالفان بسيارى رو در رو شود كه مشخص نيست از كدام يك از آنها سربلند خارج خواهد شد و كدام يك بايد متحمل شكست شود. او پيش از همه بايد با نواز شريف رويارو شود، كسى كه تا دو هفته پيش شريك او در ائتلاف بود و حزب بزرگ پاكستان يعنى مسلم ليگ شاخه نواز را رهبرى مى كند، شريف برخلاف زردارى كه تازه از حوزه تجارت وارد عالم سياست شده است، سياستمدارى كهنه كار است. او ماه گذشته از دولت خارج شد تا محبوبيتى بيش از رقيب خود پيدا كند. او در همان زمان به مشرف هشدار داد كه نبايد با امريكا همكارى كند. اين هشدار اكنون نيز مى تواند شامل حال زردارى شود. در ميان حرف هاى دو روز گذشته او مى توان نشانه هايى مبنى بر علاقه اش به همكارى با امريكا ديد. قطب بعدى كه آصف على زردارى ناگزير از روبه رو شدن با آنها است، ارتش است.
نظاميان همواره قدرتمندترين نهاد پاكستان بوده اند، اين وضعيت در زمان ژنرال پرويز مشرف در اوج خود قرار داشت، مشرف ماه نوامبر سال گذشته بعد از مجادله هاى بسيار كه بى نظير بوتو نقشى بسزا در آن داشت، مجبور شد رياست ارتش را رها كند و ژنرال اشفاق كيانى را بر جاى خود بنشاند، هرچند ژنرال كيانى سعى كرده ارتش را از سياست دور نگه دارد اما قدرت ارتش كماكان همانند سابق پابرجا است. ضمن آن كه دولت متحد زردارى هنوز هم در حال دست و پنجه نرم كردن با ISI (سازمان اطلاعات و امنيت ارتش پاكستان) براى جدايى آن از نيروى نظامى است. ISI در دو ماه اخير بعد از انفجار بمب در كابل مقابل سفارت هند، به شدت تحت فشار قرار گرفت. به هر صورت زردارى مى داند ارتش در مبارزه با تروريسم مى تواند نقشى تعيين كننده داشته باشد و حتى اين مبارزه را به جهتى خلاف آنچه كه تاكنون وجود داشته پيش ببرد. يكى از اقدامات متفاوت ارتش در ماه هاى اخير نسبت به سياست دولت كه مذاكره با شورشيان را پيش گرفت، حملات گام به گام به مواضع طالبان محلى بود. طورى كه تاكنون بيش از ۴۰۰ نفر از طالبان تبعه پاكستان كشته شده اند. بنابراين پيچيده ترين مسئله پيش روى زردارى همكارى با امريكا در مبارزه با تروريسم است. مشرف در ماه هاى پايانى حكومتش پس از آن كه امريكا اعلام كرد قصد دارد نيروهاى رزمى خود را در خاك پاكستان پياده كند، مخالفت خود را با اين امر بيان داشت و به صراحت گفت به هيچ كشورى اجازه چنين كارى را نخواهد داد. حال بايد ديد آيا زردارى تن به اين نوع همكارى با امريكا خواهد داد يا نه. او مى تواند با تكيه بر ارتش اين كار را پيش برد و يا خواسته امريكا را برآورده سازد. گزينه اول چندان مورد رضايت امريكا نخواهد بود، زيرا امريكا معتقد است ارتش پاكستان بيش از حد در حق طالبان و القاعده و شورشيان مسامحه مى كند. اما در هر صورت زردارى هر كدام از دو گزينه ذكر شده را انتخاب كند، اجراى آنها خطرات جدى دارد. زيرا با كمترين اشتباه خشم مردم پاكستان و ساكنان متعصب نواحى مرزى برانگيخته مى شود. شايد در فهرست چالش هاى زردارى ركود اقتصادى به دشوارى چالش هاى قبل نباشد، اما در سرنوشت او نقش اين عامل كمتر نيست. در حال حاضر ارزش روپيه پاكستان حدود ۲۵ درصد كاهش داشته است. پرويز مشرف در طول ۹ سال رياست جمهورى اش توانست به وضعيت اقتصادى پاكستان سروسامانى بخشد اما از سال گذشته كه بهاى نفت و غذا در سراسر دنيا افزايش يافت اين كشور نيز روزهاى تورم زا را تجربه كرد. اكنون مردم اميدوارند زردارى به عنوان رئيس جمهور جديد پاكستان بتواند وضعيت زندگى آنان را سامان بخشد. بويژه كه آنها هنوز هم به ياد دارند كه زردارى تا چه حد با امور اقتصادى آشنايى داشته است. به هر صورت آصف على زردارى از امروز بايد با چالش هايى مواجه شود كه هرگز در سراسر عمر ۵۱ ساله خود با آنها مواجه نبوده است. او شايد روزگارى در عالم تجارت بازيگرى ماهر بود، اما حالا بايد بر اسبى سوار شود كه يك ماه پيش سواركار توانايى مثل مشرف را بر زمين زد.
يکشنبه 17 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: مهر]

[مشاهده در: www.mehrnews.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 268]