ای مناره بلرز

واضح آرشیو وب فارسی:سایت دانلود رایگان: منار جنبان یکی از معروفترین بناهای تاریخی اصفهان و دارای شهرتی جهانی است. این بنا در 6 کیلو متری مسیر جاده اصفهان به نجف آباد، در سمت راست آزاد راه قرار دارد که بر فراز مقبره یکی از عرفا و زهّاد و صلحای قرن هشتم هجری به نام «عمو عبدالله» بنا شده است و بر اساس تاریخ سنگ نوشته این مقبره، تاریخ بنا به 716 هجری قمری برمی‌گردد.
این بنا یکی از آثار معماری دوره ایلخانان به شمار می‌رود. با مساحتی حدود 146 متر مربع و مناره هایی به ارتفاع 5/7 متر از سطح بام و البته ارتفاع بام تا کف حیاط نیز 5/10 متر است. در طبقه هم کف بنا و در زیر قوس‌های اصلی و بر سطح هرکدام کاشی کاری تزئینی به فرم صلیبی با کاشی آبی لاجوردی بر سطح آبی فیروزه‌ای دیده می‌شود که یکی از ویژگیهای تزئینی کم نظیر این بنا محسوب می‌شود. بر ساقه مناره‌ها نیز تزئیناتی مرکب از کاشی‌های ریز در ترکیب با آجر بدنه دیده می‌شود که اشکال زیگزاگی و افقی آن، مفاهیمی عرفانی است که در سایر آثار معماری این دوره نیز دیده می‌شود.

[b]راز موجود در دل منارجنبان

[/b]گفته می‌شود اگر کسی از هفده پله داخل هر مناره که روی بام بنا وجود دارد بالا رفته، و دست‌های خود را داخل یکی از دیوارهای واسط میانی پنجره‌های فوقانی آن قفل و شروع به تکان دادن مناره کند، مناره به نوسان در آمده و همزمان با آن مناره دیگری و در واقع کل ساختمان به نوسان در می‌آید. البته تنها نوسان مناره قابل دیدن است و برای دیدن نوسان بنا می‌توان لیوان آبی را بر روی قبر «عمو عبدالله» قرار داد و سطح لغزان آن را مشاهده کرد.

[تصویر: 110192225317412520210145521014862164108157.gif]

[تصویر: 110192225317412520210145521014862164108157.gif]

به کاربردن آجرهایی با ویژگیهای خاص که ضریب ارتجاعی بالاتری نسبت به آجرهای به کار رفته در بخش‌های دیگر دارد و همچنین توجیه حرکت مناره‌ها با تکان یکی از آنها بواسطه قوانین فیزیکی نه تنها راز جنبیدن این مشهورترین مناره جنبان جهان را آشکار می‌کند بلکه بیانگر دانش فنی بسیار عمیق سازندگان آن در هفت قرن پیش بوده است.
جهانگردانی كه به نقاط مختلف دنیا سفر كرده‌اند در مشاهدات خود مناره‌هائی را معرفی كرده‌اند كه در نقاط دیگر جهان همین خصوصیت را داشته‌اند.
مناره‌های مسجد اشترجان در 40 کیلومتری غرب اصفهان که قسمت اعظم آن تخریب شده و یا یکی از مناره‌های مسجد حضرت علی (ع) در بصره که بنا به نظر «ابن بطوطه» سیاح معروف مراکشی در قرن هشتم قمری، تکان می‌خورده و از این جهت ارزش مسجد را برای زائرین دوچندان کرده است.

کسی از هفده پله داخل هر مناره که روی بام بنا وجود دارد بالا رفته، و دست‌های خود را داخل یکی از دیوارهای واسط میانی پنجره‌های فوقانی آن قفل و شروع به تکان دادن مناره کند، مناره به نوسان در آمده و همزمان با آن مناره دیگری و در واقع کل ساختمان به نوسان در می‌آید

همچنین گفته می‌شود که تقریبا همه مناره‌ها این خاصیت را دارند اما شاید کوتاهتر بودن منارجنبان سبب تکان خوردن کل بنا می‌شود.

[b]لرزش مناره

[/b]در سالیان گذشته بازدید‌کنندگان آزادانه تا بالای مناره‌ها می‌رفتند و اقدام به تکان دادن آن می‌کردند اما چندسالی است که به دلیل اینکه تکانهای دائمی باعث آسیب به بنا می‌شوند، مسئولین برنامه‌ای ترتیب داده‌اند که هر نیم ساعت یک نفر از راهنمایان که آشنا به مقدار نیروی لازم برای تکان دادن مناره‌ها است، به بالای یکی از مناره‌ها رفته و آنرا تکان می‌دهد تا بازدیدکنندگان به خوبی اهتزاز آنرا مشاهده و حس کنند و در عین حال از بوجود آمدن آسیب‌های احتمالی به بنا نیز پیشگیری شود. اما نکته اینجاست که آیا این تصمیم اخیر نیز کارشناسانه صورت گرفته است یا بعداً هم مدیران آینده آن را اشتباه تلقی کرده و روش دیگری انتخاب خواهند کرد، که در هر حال این بنای تاریخی که میراث کهن ایرانیان بوده و در سال همت مضاعف و کار مضاعف برای حفظ آن باید تلاش مضاعف داشته باشیم.

[تصویر: 2291722302081872081941821841774050194101137.gif]

[تصویر: 2291722302081872081941821841774050194101137.gif]

همچنین اگر لرزش‌های قبلی که برای بازدیدکنندگان از این بنا صورت می‌گرفت باعث تخریب بنا میشده است، آیا این ایجاد لرزش در فواصل معین باعث تخریب نیست و یا اینکه مدت زمان تخریب بنا را به تعویق خواهد انداخت؟
در هر حال اگر میراث ملی برای آیندگان نیز هست چرا این روش انتخاب می‌شود و روشی مثل تصویر برداری از یک تکان خوردن مناره و لرزش آن و پخش آن در کنار بنای مذکور و یا روش‌های کارشناسانه‌تری که متخصصین این امر باید تعیین کنند، جایگزین روش فعلی نمی‌شود.
امید است با تامل بیشتر بتوان از این بنا و بنا های دیگر میراث کهن ایران حفاظت لازم را به عمل آورد و این ارث را به آیندگان و نسل‌های آتی هدیه داد.

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: سایت دانلود رایگان]

[مشاهده در: www.freedownload.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 135]