آداب و رسوم ماه مبارك رمضان در لبنان

واضح آرشیو وب فارسی:ايرنا: آداب و رسوم ماه مبارك رمضان در لبنان
بيروت - بسياري از مسلمانان لبنان، امروز دوشنبه ماه مبارك رمضان را آغاز كردند و گروهي ديگر نيز فردا را آغاز اين ماه پربركت مي‌دانند.

به گزارش ايرنا از بيروت ، آداب و رسوم ماه مبارك رمضان نزد مردم لبنان از تنوع و ويژگي خاصي برخوردار است.

مردم لبنان از دوره‌هاي قديم عادت دارند كه پيش از آغاز ماه مبارك، آخرين روز از ماه شعبان را به خروج از منزل و گذراندن آن در دل طبيعت اختصاص دهند.

اين سنت از دوره‌هاي قديم به "استبانه" يا "سيبانه" مشهور شده و به معناي انتظار براي مشاهده هلال ماه رمضان است.

چنانچه افرادي كه مورد تصديق ديگران هستند، ماه را ببينند به دادگاه شرعي مي‌روند تا درباره مشاهده هلال ماه شهادت دهند و اگر مفتي لبنان و قاضيان شرعي از درستي شهادت آنان مطمئن شوند، دستور اعلام آغاز ماه رمضان و شليك گلوله توپ مخصوص اعلام آغاز ماه را صادر مي‌كنند.

امروزه هدف از استبانه به معناي اصلي آن يعني انتظار مشاهده ماه در برخي مناطق لبنان، ضعيف و تنها به تفريح منحصر شده است و برخي از مردم، آخرين يكشنبه پيش از ماه رمضان را به اين تفريح مي‌پردازند.

البته اين پديده هنوز در نزد برخي‌ها ازاهميت برخوردار است و برخي مراجع ديني نيز پيش از ماه رمضان، از مردم مي‌خواهند كه در صورت مشاهده هلال ماه، به مراكز شرعي مراجعه كنند.

عادت شليك توپ از دوره‌هاي قديم در لبنان رواج داشته و در برخي مراحل تاريخي، در بعضي مناطق از جمله بيروت به خاطر وقوع جنگ‌هاي مختلف ناديده گرفته شده و تنها در برخي مناطق از جمله طرابلس ادامه يافته است.

اما اكنون چند سالي است اين سنت احيا شده و ارتش لبنان امسال نيز اعلام كرد در نخستين روز از ماه مبارك رمضان و عيد فطر سه توپ و به هنگام وقت افطار و امساك در سحر نيز يك توپ شليك خواهد شد.

گفته مي‌شود، اين سنت را عثماني‌ها در لبنان و برخي مناطق اسلامي پايه گذاشتند سپس در ساير مناطق عموميت يافت.

يكي ديگر از سنت‌هاي موجود در لبنان در ماه رمضان، بيدار كردن مردم براي خوردن سحري توسط افرادي است كه به آنان "مسحراتي" گفته مي‌شود.

مسحراتي‌ها امسال هم كار خود را از بامداد امروز آغاز كردند به طوري كه در ساعات ‪ ۲‬تا ‪ ۳‬نيمه شب، در كوچه‌ها و خيابانهاي شهر دور مي‌زنند و بر طبل مي‌كوبند و شعر مي‌خوانند.

مسحراتي كه لباس محلي بر تن دارد، مي‌خواند: "يا نايم وحد الدايم، يا نايم وحدالله" يعني "اي خفته! برخيز و خداوند باقي را عبادت كن" و "قوموا علي سحوركن، جاي رمضان يزوركن" يعني "برخيزيد و سحري بخوريد، رمضان به ديدار شما آمده".

در لحظه افطار، خيابان‌هاي شهر تقريبا خالي مي‌شود و صداي خودروها نيز شنيده نمي‌شود،امااين امر تنها يك تا دو ساعت پس از افطار ادامه دارد و پس از آن، رفت و آمدها از سر گرفته مي‌شود و تا سحر ادامه مي‌يابد.

بر اساس اصول فقهي، لحظه افطار در غروب و امساك در سحر، در نزد شيعيان و اهل سنت لبنان متفاوت است و شيعيان، دقايقي ديرتر از اهل سنت افطار مي‌كنند، از اين رو، خانواده‌ها، شبكه‌هاي تلويزيوني و راديويي مورد نظر خود را براي شنيدن صداي اذان بر اساس عقيده‌شان، انتخاب مي‌كنند.

برخي مردم لبنان كه بيشتر طرفدار اعتدال هستند، معتقدند كه با شنيدن اولين اذان مي‌توانند افطار كنند، از اين رو با شنيدن صداي اذان از مسجد محله خود، افطار مي‌كنند.

در خانواده‌هايي كه اعضاي آن از دو مذهب شيعه و اهل سنت هستند - اين چنين خانواده‌هايي در لبنان كم نيستند - نيز به عقايد يكديگر احترام مي‌گذارند و معمولا منتظر مي‌مانند تا با هم افطار كنند.

لبناني‌ها، خرما را "آقاي سفره" مي‌نامند و باآن افطار مي‌كنند و پس از آن، سوپ را كه "شوربا" ناميده مي‌شود و بسيار متنوع است، ميل مي‌كنند تا گلويي تازه كرده و معده را براي پذيرش غذا آماده كنند.

سفره لبناني‌ها كه از متنوع‌ترين سفره‌هاي جهان بشمار مي‌رود، در ماه رمضان، تنوع بيشتري به خود مي‌گيرد.

مردم لبنان علاقه ويژه‌اي به پر بودن سفره، تنوع و زيبايي آن دارند، انواع پيش غذاها همچون تبوله، فتوش، سالاد كلم، روكا، حمص، متبل، كبه، دلمه برگ مو، انواع سمبوسه، عرايس، فته، جايگاه ويژه‌اي در سفره لبناني‌ها دارد.

مردم لبنان، به انواع نوشيدني‌ها نيز علاقه خاصي دارند، خرنوب، سوس، جلاب، آب تمرهندي و لواشك از جمله نوشيدني‌هايي است كه بويژه در ماه رمضان، فراوان يافت مي‌شود.

انواع كبابها، بره و مرغ شكم پر، مغربيه، ملوخيه، صياديه ماهي و ساير غذاهاي دريايي از جمله غذاهاي پرطرفدار در لبنان است.

شيريني‌هاي لبناني نيز داراي تنوع بسياري است و پس از جمع شدن سفره افطار، بر روي ميز قرار مي‌گيرد، مشبك، قطايف، كنافه، كلاج، شعيبيات، المفروكه، قاروطيه و بحصالينو از جمله شيريني‌هاي لبناني پرطرفدار در ماه رمضان است.

كشيدن قليان نيز كه از جمله تفنن‌هاي بسياري از مردم لبنان است، جايگاه خاصي در شب نشيني‌هاي ماه رمضان دراين كشور دارد.

به هنگام سحر، مردم لبنان تمايل به غذاهاي سبك دارند و انواع "منقوش" را كه با خمير و پنير آماده مي‌شود، همراه با زيتون و ماست چكيده، ميل مي‌كنند.

شب نشيني يا "سهره" سنت پابرجاي همه خانواده‌هاي لبناني و در همه مواقع سال است كه در ماه رمضان، رنگ تازه و مختلفي به خود مي‌گيرد و به چندين شكل انجام مي‌شود.

برخي مردم علاقه دارند، شب‌هاي رمضان را در خانه خود بگذرانند و تا دير وقت به خواندن قرآن، ذكر حديث و تماشاي برنامه‌هاي تلويزيوني بسيار متنوع شبكه‌هاي تلويزيوني بپردازند و بسياري از آنان به ختم قرآن در ماه رمضان موسوم به "ختمه" اهميت زيادي مي‌دهند.

بعضي از آنان نيز به همراه فاميل، دوستان و آشنايان جمع مي‌شوند و به شب نشيني، گفت وگو، خوردن و آشاميدن انواع مختلف خوراكي‌ها و نوشيدني‌ها، كشيدن قليان و برخي بازي‌ها مي‌پردازند.

سومين گروه از آنان نيز در مساجد و مراكز مختلف شهر جمع مي‌شوند و به خواندن قرآن، نماز به ويژه نماز "تراويح" كه ويژه اهل سنت است، سرودهاي ديني و مديحه‌سرايي مشغول مي‌شوند.

شب نشيني در رستوران‌ها و كافه‌ها نيز مورد علاقه شماري از مردم لبنان است كه نه تنها در ماه رمضان بلكه در ساير روزهاي سال نيز رواج دارد.

"خيمه‌هاي رمضاني" نيز در مناطق مختلف لبنان نمود پيدا مي‌كند و در آن برنامه‌هاي متنوعي اجرا مي‌شود و معمولا تا بامداد ادامه مي‌يابد.

مساجد و خيابان‌هاي شهرهاي مختلف لبنان، در ماه رمضان به شكل زيبايي تزيين مي‌شود و جلسات ديني به اوج خود مي‌رسد.

كمك به فقيران و خانواده‌هاي كم بضاعت نيز از عادت‌هاي بسيار خوب مردم لبنان است و خانواده‌هاي لبناني در اين نوع كمكها زبانزد هستند، اين امر در ماه رمضان شدت مي‌يابد تا بتوانند همه را در شادي ماه ميهماني خدا شريك كنند.

مراكز و انجمن‌هاي خيريه بسياري در لبنان وجود دارند كه در ماه مبارك رمضان، دكه‌ها و خيمه‌هايي را در سطح شهر برپا مي‌كنند و كمك توانمندان را به افراد كم بضاعت و بي‌بضاعت مي‌رسانند.

از ويژگي‌هاي مهم مردم لبنان كه از تنوع بي‌نظيري در اديان و مذاهب و طايفه‌ها برخوردارند، احترام به ساير هم‌كيشان خود است.

پيروان دين‌هايي غيراز اسلام، از جمله مسيحيان و دروزيان نيز وقتي در ماه مبارك رمضان به يكديگر و بويژه به مسلمانان مي‌رسند، بااين جمله سلام و احوال پرسي مي‌كنند كه "رمضان كريم" و طرف ديگر پاسخ مي‌دهد "الله اكرم".

دعوت به افطار نيز تنها منحصر به مسلمانان نيست، بلكه گاه، خانواده‌هاي مسيحي و دروزي، دوستان مسلمان خود را به افطار دعوت مي‌كنند و از سوي ديگر مسلمانان نيز آنان را در مراسم افطار خود شريك مي‌كنند.

بسياري از مراكز و موسسات اجتماعي و دانشگاه‌هاي غير مسلمان نيز، يك روز را براي مراسم افطاري اختصاص مي‌دهند.
دوشنبه 11 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: ايرنا]

[مشاهده در: www.irna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 405]