روحانيت و حوزه‌هاي علميه در قرآن كريم (2)سرلشگر فيروزآيادي: محصول تلاش انسان‌ها در مدينه فاضله اسلامي در دنيا و آخرت به آنها مي‌رسد

واضح آرشیو وب فارسی:خبرگزاري قرآني ايران: روحانيت و حوزه‌هاي علميه در قرآن كريم (2)سرلشگر فيروزآيادي: محصول تلاش انسان‌ها در مدينه فاضله اسلامي در دنيا و آخرت به آنها مي‌رسد
گروه سياسي: مدينه فاضله اسلامي. يعني آن شهر و اجتماعي كه در آن، انسان‌ها نيروي مادي و روحيشان را به كار مي‌اندازند و تلاش مادي و معنوي مي‌كنند و محصول تلاش مادي و معنويشان در دنيا و در آخرت به آنها مي‌رسد.
مقاله حاضر متن سخنراني سرلشگر سيدحسن فيروزآيادي، رئيس ستاد كل نيروهاي مسلح جمهوري اسلامي ايران درباره جايگاه روحانيت و حوزه‌هاي علميه در قرآن كريم است كه از كتاب «اصالت روحانيت و حوزه علميه در قرآن و در مكتب امام عصر (عج)» برگرفته شده است كه بخش دوم اين سخنان را در اين قسمت نظاره‌گر هستيد:
براي مشاهده اين قسمت اينجا را كليك كنيد

«اللَّهُ لَطِيفٌ بِعِبَادِهِ يَرْزُقُ مَن يَشَاءُ وَهُوَ الْقَوِيُّ العَزِيزُ»، «مَن كَانَ يُرِيدُ حَرْثَ الْآخِرَةِ نَزِدْ لَهُ فِي حَرْثِهِ وَمَن كَانَ يُرِيدُ حَرْثَ الدُّنْيَا نُؤتِهِ مِنْهَا وَمَا لَهُ فِي الْآخِرَةِ مِن نَّصِيبٍ» علم مادي انسان را پروش مي‌دهد و به حكم «لَّيْسَ لِلْإِنسَانِ إِلَّا مَا سَعَى» آن را به مقصد مي‌رساند. منتها به مقصد علم مادي، مقصدي كه براي آخرت چيزي ندارد، اين چه مقصدي است كه براي آخرت چيزي ندارد؟ چه محصولي است كه براي آخرت نمي‌ماند؟

در كلام يكي از عرفاي قرن پنجم ديدم كه شاگردي از او سؤال كرده بود، كه به چه چيزي ما را وصيت مي‌كنيد؟ چه كاري انجام دهيم؟ چه كاري انجام ندهيم؟ چگونه تشخيص دهيم؟ ايشان مي‌نويسد كه شما هر وقت خواستيد يك كاري را انجام دهيد، تصور كنيد، كنار قبر ايستاده‌ايد و مي‌خواهيد وارد قبر شويد. ببينيد مي‌توانيد آن كار را با خودتان ببريد داخل قبر و انجامش دهيد؟يا نه

امر مادي و امر دنيايي را بايد در دنيا بگذاريد و برويد، هر چه هم حجمش زياد باشد، امر روحاني و كمالات با آن تعبير بسيار زيبا و متيني كه ملاصدرا از مباني اسلامي برداشت كرده است، روح را رشد مي‌دهد، همين مركب جسماني و مادي كمك مي‌كند به آن روحي كه آزاد است كمالات را به دست آورد. او را به مدرسه درس كمالات مي‌برد، او را به پيش پير تزكيه‌كننده و حكمت‌آموز مي‌برد و آن گوش و اين چشم و اين قلب به او كمك مي‌كند.

خداي متعال مي‌فرمايد: اينها را به شما دادم. يك كسي كه چشم و گوش و دل دارد، بايد نعمت را درك كند، كسي كه نعمت را درك كرد بايد شكر كند، چرا «قليلاً ما تشكرون؟» در يك آيه ديگر هم در همان جايي كه دعاي مشهور قنوت آمده است، مي‌گويد: عده‌اي هستند كه مي‌گويند: « رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً» ولي عده‌اي ديگر مي‌گويند: «رَبَّنَا آتِنَا فِي الدُّنْيَا حَسَنَةً وَفِي الآخِرَةِ حَسَنَةً وَقِنَا عَذَابَ النَّارِ» آنچه راخواستند مي‌دهيم و مزيد هم مي‌كنيم همين طور كه اينجا راجع به حرث مي‌گويد، حرث هم همان نامه اعمال آدم است. نامه اعمالي كه روح براي آدم تدارك مي‌بيند.

امنيت اجتماعي

امنيت اجتماعي واژه جديدي در مباحث سياسي و امنيتي است، موضوع تنها امنيت ملي، امنيت كشور، شهر، ده و موضوع امنيت يك محله نيست، امنيت اجتماعي يعني امنيت انسان‌ها؛ امنيت براي يك فرد مؤمن آن است كه محصول تلاش او در امور مادي و معنوي به او برسد و برايش بماند و امنيت اجتماعي اين است كه هر فرد در اجتماع احساس كند كه محصول تلاش مادي و معنوي او براي جسم و روحش تأمين مي‌شود و به او مي‌رسد و او از آن برخوردار مي‌شود و كسي معترض اين محصول تلاش مادي و روحي انسان نمي‌شود. اين امنيت اجتماعي است. اين چيزي است كه جزو تربيت اسلامي و عمل به قرآن كريم است.

مدينه فاضله و مدينة‌النبي يعني همين. مدينه فاضله اسلامي. يعني آن شهر و اجتماعي كه در آن، انسان‌ها نيروي مادي و روحيشان را به كار مي‌اندازند و تلاش مادي و معنوي مي‌كنند و محصول تلاش مادي و معنويشان در دنيا و در آخرت به آنها مي‌رسد، از فضل خدا هم بر او افزوده مي‌شود. بنابراين نقش روحانيت به عنوان سرباز رسول خدا (ص)، سرباز امام زمان (ع) سرباز ولايت فقيه در جامعه، نقشي بسيار مهم، حساس و تعيين كننده است، بشر به امنيت اجتماعي و روحي نمي‌رسد مگر آنكه روحانيت به وظيفه خود به طور تمام عمل كند.

نقش روحانيت در تاريخ

همين نقش رسول خدا (ص) و نقش ائمه طاهرين عليهم اسلام است، ولي اگر بخواهيم اين تاريخ را ببريم داخل جغرافيا نگاه كنيم در اين حوزه علمي رسول خدا (ص) يك گروهش اصحاب صفه بودند.

اباذر فقيه حوزه درس حضرت رسول (ص)

اباذر رضوان الله تعالي عليه يكي از اينها است. اباذر تربيت‌شده حوزه علميه رسول خدا (ص) است هم عالم، هم فقيه و هم تزكيه‌شده و رسول خدا(ص) هم به صدق او شهادت داده است. اين اباذر از شدت عشق و محبت به رسول خدا(ص) در كنار وي ماند و البته در تمام جنگ‌ها شركت كرد. در دوران امام علي(ع) زماني كه ولايت اميرالمؤمنين(ع) محدود و مقام ايشان غصب شد اباذر در مدينه شروع كرد به مبارزه و مبارزه‌ او مبارزه روحاني و معنوي بود. وقتي روحاني واقعي كنار مي‌رود، چه كسي مي‌آيد و جايش را مي‌گيرد؟ كعب‌الاحبار و ابوهريره جايگزين او مي‌شدند، يعني روحاني اگر كنار رفت، افرادي از سلسله «ثُمَّ رَدَدْنَاهُ أَسْفَلَ سَافِلِينَ» مي‌آيند و در جاي روحانيت مي‌نشينند. اباذر تحملش طاق شده است كه استخوان پاي شتر را پرت مي‌كند به صورت كعب‌الاحبار كه دارد روايت رسول خدا (ص) را غلط مي‌گويد، او را مي‌گيرند و تحويل معاويه مي‌دهند كه لعين‌ترين آدم آن دوره است معاويه هم اباذر را به جبل عامل لبنان تبعيد مي‌كند.

نقش اباذر در توسعه مكتب تشيع در منطقه جبل عامل لبنان

اباذر كيست؟ اباذر تربيت‌يافته حوزه علميه‌اي است كه به امر خدا توسط رسول خدا (ص) تشكيل شده است مي‌رود، جبل عامل يك حوزه علميه تشكيل مي‌دهد و شروع مي‌كند به تربيت مردم با ولايت علي.(ع) طوري كه سر و صداي كار اباذر معاويه را نگران مي‌كند و اباذر را مي‌گيرد و برمي‌گرداند به مدينه كه اين بار اباذر را به ربذه تبعيد مي‌كنند جايي كه ديگر كسي نباشد كه اباذر وظيفه روحاني‌اش را بتواند انجام دهد. حال اين سلسله را از اين طرف يعني از ائمه طاهرين (ع) بغداد و شيخ مفيد و سلسله علماي جليله‌اي كه فقه شيعه و كتاب‌هاي شيعه را آوردند.

شهيد اول

نمي‌خواهم درباره نقش روحانيت در تاريخ سخن بگويم، از همان جهت، اباذر را ببينيد آنجاست كه شاگردان حوزه علميه اباذر تا دو نسل بعد يكي از آنها مي‌ايد لمعه را مي‌نويسد مي‌خواهم اينجا يك نكته‌ را براي شما بگويم. روحاني تا وقتي كه كارش را انجام مي‌دهد، در خظر قرار مي‌گيرد. نگوييد در جمهوري اسلامي جاي خطر نيست چرا در جمهوري اسلامي هم خطر هست.

شهيد ثاني

نويسنده شرح لمعه را گرفتند و به زندان انداختند. در زندان چند روزي را فرصت داشت، لمعه را نوشت. بعد شاگرد ايشان، شرح لمعه كه امروز پايه درس‌هاي حوزه‌هاي علميه ماست.

سا‌ل‌ها مي‌گذرد و بزرگاني مي‌آيند و مي‌روند، اما دوباره وقتي صفويه از نسل يك صوفي علاقه‌مند به اهل بيت عليهم اسلام مي‌آيد و در ايران حكومت شيعي را تشكيل مي‌دهد حال نياز به روحانيت و علماي شيعه دارند، البته قبل از آن هم اشخاصي بودند مانند زمان سلطان محمد خدابنده، خواجه نصيرالدين طوسي مي‌آيد خدم ايشان و بعد داستان هلاكو و حسن صباح و همه اينها را خواجه نصيرالدين طوسي خاتمه مي‌دهد.

آيت‌الله كركي فقيه جبل عامل لبنان

صفويه وقتي مي‌آيند از آيت‌الله كركي دعوت مي‌كنند، اياشن را از جبل عامل مي‌آورند همان اثر پاي اباذر، جناب كركي مي‌آيد و همراه شاه طهماسب به تمام استان‌ها و ولايات ايران سفر مي‌كنند.

نقش آيت‌الله كركي

شاه طهماسب از نيروي سلطاني استفاده مي‌كند و كركي از بيان قرآن علوي و حوزوي سخن مي‌گويد و مردم شيعه مي‌شوند.

عشق مردم به ولايت علي‌بن‌ابيطالب (ع) كه در قرن‌هاي گذشته هم تداوم داشت، با بيان كركي خالص مي‌شود آيت‌الله كركي، مي‌آيد اين درياي محبت علي (ع) را در ايران كه آلوده به علف هرز و ... بود با علمش پاك مي‌كند، خالص مي‌كند اينجا را و بعد زمينه عمل و براي علامه مجلسي فراهم مي‌كند يعني كار كركي آماده كردن بستر است تا شيخ الاسلام‌هاي اين دوره بيايند ودايره المعارف شيعه را جمع آوري كنند و بنويسند.

علامه مجلسي و علماي هم‌عصر صفويه و فلسفه حضورشان در حكومت

بحارالانواري كه مرحوم مجلسي با زحمت شبانه روزي تاليف كرده است؛ لكن كساني نسبت دروغ به علامه مجلسي دادند و گفتند: علامه مجلسي در اصفهان از پول‌هاي صفويه استفاده كرد و روايت‌هايي را خريد و روي هم جمع كرد تا شد بحارالانوار، كار با پول؟! اين دروغ است.

در خصوص علامه مجلسي اين مطلب را از مقام معظم رهبري نقل مي‌كنم خودش از يك علم و فقاهت و حكمت بالايي برخوردار بوده است انتخاب كرده آنچه كه در بحارالانوار است، منتخب مجلسي است كه با تفقه خودش و با مستندات علم خودش كه در كنار هم قرار داده و بحارالانوار شده است. شده دايره المعارف شيعه، ببينيد در اين دوره با اين همت بلند علماي جبل عامل و علماي ايران از قبيل كركي، شيخ حر عاملي و شيخ بهايي و ميرداماد و ملاصدرا برخواستگان از ايران مي‌آيند. روحانيت را در سطح كشور و در تمام مناطق گسترش مي‌دهد.

در اينجا يك اشاره‌اي ديگر داشته باشيم. قبلا گفتم كه تمام ايران از محبت علي (ع) مواج بود كه كركي آمد و فقه شيعه را با خود در سراسر ايران نهادينه كرد. ان محبت علوي را امامزاده‌ها كه اعزام شدگان بيت ائمه عليهم اسلام بودند، به وجود آورده بودند.

روحانيت گسترش پيدا كرد. مجاهدات علامه مجلسي و علماي هم‌عصر ايشان مانند مير داماد و ديگران، حوزه درس را در سطح ايران گسترش دادند. همين طور كه مي‌بينيد بر مزار هر بزرگي ساختماني از عهد صفويه، باقي است، ذيلش اين است كه همينطور كه مزار امام رضا (ع) و امامزاده و بزرگان دين كه در دورترين نقطه‌ها ساختمان‌هاي عظيمي ساختند طلبه‌هايي را هم تربيت كردند و به آن مناطق فرستادند سرزمين ايران شد سرزمين روحانيت شيعه قبل از آن گسترش يكپارچه نبود اين روحانيت است كه صفويه را باز مي‌دارد از جنگي كه تباه كننده ايران و عثماني باشد، چون غربي‌ها آمدند و عثماني‌ها را تحريك كردند كه به صفويه كه شيعه خالص را آوردند، بجنگند زماني بود كه ديگر دو تا حكومت در كنار هم قرار گرفته بودند آنجا سلطنت خلفا و اين جا ولايت اميرالمومنين علي (ع) مطرح بود كما اين كه حمله اشرف افغان به ايران و گرفتن پايتخت ـ اصفهان ـ و نامه فرستادن به حاكم عثماني براي پيوستن ايران به ولايت خلفا كه اين متأسفانه بعد از صفويه اتفاق افتاد، يكي از نشانه‌ها اين است كه تحريكات غرب در خلافت عثماني عليه شيعه بسيار قوي بود.

برادران شرلي هم كه مي‌گويند آمدند ايران و در تاريخ‌هاي دروغي زمان شاه نوشتند كه آمدند تجارت را به ايران بياورند و ببرند، آن هم دروغ است. برادران شرلي همان نفوذي‌هاي غرب بودند كه رفقايشان رفته بودند حكوم عثماني را عليه ايران تحريك كنند، اينها هم صفويه را تحريك مي‌كردند كه جنگي بين دو جبهه شيعي و سني در اسلام ايجاد و مسلمين را نابود كنند تا استعمار راحت بتواند بيايد اما بزرگترين نقش علامه مجلسي به عنوان شيخ الاسلام در دوران صفويه اين است كه اجازه نداد جنگي درير شود بين شيعه و سني و حافظ خون مومنين شدند اين نقش، نقشي بسيار اساسي است.

يعني مزار مجلسي در اصفهان مظلوم است، مجلسي شيخ الاسلام صفويه كه در اصفهان بود ميدان كنار مزارش را ميدان سبزه ميدان ناميدند.

در حالي كه مزار علامه مجلسي در 50 متري اين ميدان است من چند بار به استاندارهاي اصفهان گفتم كه اسم سيزه ميدان را بگذارند ميدان مجلسي و متأسفانه مقاومت بود اين مجلسي هست كه دايره المعارف شيعه را با علم و حكمت جمع‌آوري كرد. خون مسلمين را حفظ و حاكميت شيعه را در ايران براي امروز ما، حفظ كرد و امنيتش را كه باقي ماند، مجلسي اين است بايد بسيار احترام شود و جايگاهش شناخته شود در كشور و در حوزه ما در بين مردم ما اينها تاريخ روحانيت است.

از زماني كه نمايندگان غرب مي‌آيند به دربار نادرشاه از او مي‌خواهد كه روحانيت را جمع كند چراكه مزاحم حكومت و سلطنت در ايران، روحانيت است. خوشبختانه آن بارقه محبت علي‌ين‌ابيطالب(ع) كه در دل نادر بود، چنين اجازه‌اي به او نداد و به پيام غرب گوش نكرد و به آنها دل نداده و روحانيت حفظ شده و ديگر از ان دويست و چند سال تا به حال هميشه از جانب غرب با روحانيت مبارزه شده است وظايف و اختياراتي را كه مجلسي براي روحانيت تعريف كرد شروع كردند يكي يكي گرفتند تا اين روحانيت امروز ماست. درست است ك بخش‌هايي از نيازهاي عمومي مردم به روحانيت را از او گرفتند و من در كتاب نوشتم جلسه‌اش را در پاريس گرفتند كه چگونه اختيارات و نفوذ مردمي را از روحانيت بگيريم. بعد آمدند در ايران اجرا كردند اين در تاريخ روحانيت هست.

رسول خدا (ص) راجع به امام عصر(عج) كه خيلي زيباست مي‌فرمايد: امام زمان رودخانه فيضي است از جانب خداي متعال كه از پشت در منازل تك تك مردم عبور مي‌كند اين رودخانه شاخه‌هايش همين روحانيون هستند و وظيفه روحانيت اين است كه بروند با تك تك مردم از نزديك ارتباط برقرار كنند.
يکشنبه 3 شهريور 1387

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: خبرگزاري قرآني ايران]

[مشاهده در: www.iqna.ir]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 200]