واضح آرشیو وب فارسی:آشپز آنلاین:
در کشورهای اروپایی و بهویژه در کشور انگلیس جهیزیه در
طبقات اشرافی به عنوان ارثیه در هنگام ازدواج از طرف پدر به فرزند دختر
هدیه میشود و به این ترتیب فقط دخترانی که در زمان ازدواج....
بطور قطع بسیاری از آداب و
رسوم ازدواج در زمان های بسیار گذشته ریشه دارد و حتی این رسومات در فرهنگ
بسیاری از ملل دنیا مشترک هستند.
البته ممکن است تصور شود
که برخی از رسومات ازدواج مانند مهریه، جهیزیه و حتی شیربها از جمله رسومات
و سنت هایی هستند که تنها در برخی از کشورهای آسیای شرقی و عرب زبان حاشیه
خلیج فارس متداول و مرسوم هستند اما نتایج بدست آمده از بررسی های انجام
شده در سطح کشورهای مختلف حاکی از آن است که برگزاری بسیاری از آداب ازدواج
نظیر خرید حلقه و همچنین خرید جهیزیه و دادن شیربها از جمله رسومات مشترکی
هستند که در فرهنگ کشورهای مختلف به شیوه های گوناگون و با اندکی تفاوت در
مقایسه با هم متداول و مرسوم است.
اگرچه امروزه در بسیاری
از کشورهای توسعه یافته اروپایی و آمریکایی شاهد تغییراتی در اجرای این سنت
دیرینه بوده ایم. اما تهیه جهیزیه توسط خانواده عروس از جمله رسوماتی است
که همچنان در اغلب کشورهای دنیا متداول و مرسوم است. در حقیقت هدف از دادن
جهیزیه کمک به جوانان برای آغاز یک زندگی مشترک بوده است و در بسیاری از
کشورها جهیزیه عبارت است از پول، طلا یا حتی ملکی که در هنگام ازدواج از
طرف خانواده عروس برای آغاز زندگی مشترک به زوج جوانی که قصد آغاز زندگی
مشترک دارند هدیه می شود.
اگر نگاهی به گذشته
بیندازیم و جهیزیه ای را که مادران ما به همراه می آوردند را با جهیزیه ای
که امروزه همان مادران برای فرزندانشان تهیه می کنند مقایسه کنیم بدون
تردید درخواهیم یافت که در دنیای امروز، جهیزیه قدم فراتر از تامین نیازهای
اولیه زندگی مشترک گذاشته است. اغلب خانواده ها سعی می کنند تا از هر آنچه
که در توان دارند برای تهیه جهیزیه فرزند خود استفاده کنند و جهیزیه کاملی
را برای دختر خانواده تهیه کنند و به این ترتیب زوج های جوانی که به تازگی
زندگی مشترک خود را آغاز کرده اند تا سالیان سال از خرید بسیاری از
نیازهایشان بی نیاز خواهند بود.
با وجود این که تهیه
جهیزیه در اغلب کشورهای دنیا از یک شیوه خاص و مشترک تبعیت می کند و آن نیز
برعهده خانواده عروس است ولی در خود ایران نیز به دلیل گستردگی مناطق و
اقوام مختلف این رسم در برخی از استان ها تا حدودی تفاوت دارد. در برخی از
شهرها مانند شهرهای استان های خراسان رضوی، خوزستان و هرمزگان خانواده
داماد مسوولیت تهیه جهیزیه را برعهده دارند و در مقابل خانواده عروس نیز
برای کمک به خانواده داماد مسوولیت پرداخت بخشی از هزینه های مراسم جشن
ازدواج را تقبل می کنند.
تاریخچه جهیزیه
اگر بخواهیم جهیزیه را به
عنوان یک سنت مشترک از نظر تاریخی مورد بررسی قرار دهیم باید به این نکته
اشاره کنیم که این سنت کهن ریشه در فرهنگ کشورهای آفریقایی دارد که با هدف
تامین سرمایه اولیه برای کسب و کار به داماد هدیه داده می شود و به این
ترتیب داماد می توانست با استفاده از سرمایه اولیه ای که خانواده عروس در
اختیار او قرار می داد مسوولیت تامین خواسته ها و نیازهای همسر و فرزندانش
را برعهده گیرد. حتی در قدیمی ترین گزارش های موجود از گذشته های دور مانند
قانون حمورابی که در قرن هجدهم قبل از میلاد تدوین شده است از جهیزیه به
عنوان یکی از رسوم رایج در آن زمان نام برده شده است. تا پیش از قرن پنجم
قبل از میلاد یعنی در دوران هومریک یونان قدیم رسم بر این بود که خانواد
عروس به خانواده داماد شیربها می دادند تا این که در اواخر دوران کلاسیک به
تدریج جهیزیه جایگزین شیربها شد. جهیزیه حتی در روم باستان هم متداول بود و
به این ترتیب می توان گفت که این سنت از جمله رسومی است که نه تنها در
کشورهای آسیایی، بلکه در کشورهای اروپایی هم وجود داشته است. در کشورهای
اروپایی و به ویژه در کشور انگلیس جهیزیه در طبقات اشرافی به عنوان ارثیه
در هنگام ازدواج از طرف پدر به فرزند دختر هدیه می شود و به این ترتیب فقط
دخترانی که در زمان ازدواج از پدرشان جهیزیه نگرفته بودند در ارث سهیم می
شوند. البته امروزه در اغلب کشورهای در حال توسعه در اروپا و آمریکا این
رسم کهن و دیرینه به دست فراموشی سپرده شده است و در اغلب خانواده ها عروس و
داماد با هدایای نقدی که در مراسم جشن ازدواج خود از دوستان، اقوام و
نزدیکانشان هدیه می گیرند مقدمات اولیه زندگی مشترک را تامین می کنند. اما
خانواده های سنتی همچنان به این سنت قدیمی پایبند هستند و خانواده دختر
مسوولیت تهیه جهیزیه را برعهده می گیرد. البته باید این نکته را توجه داشت
که در این کشورها برخلاف کشور ما جهیزیه تنها شامل ملزومات اولیه برای آغاز
زندگی مشترک خواهد بود و بسیاری از کالاهای غیرضروری و لوکس تجملی که در
خانواده های ایرانی بخشی از جهیزیه محسوب می شود با استفاده از هدایایی که
عروس و داماد در مراسم جشن ازدواجشان می گیرند خریداری خواهد شد.
رسم دیرینه جهیزیه در هند
اگر بخواهیم نگاهی به
رسومات رایج در گوشه و کنار دنیا بیندازیم و کشورهای مختلف را از نظر رسومی
که در تهیه جهیزیه دارند مورد مقایسه قرار دهیم بدون تردید باید بگوییم که
کشورهای آسیایی بیش از کشورهای اروپایی و آمریکایی به رسوماتی که از گذشته
های دور مرسوم بوده است پایبند هستند. برای مثال هند از جمله کشورهایی است
که در آنجا تهیه جهیزیه از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و از این رو
تهیه جهیزیه و قوانینی که در خصوص تهیه آن وجود دارد از عوامل محدودکننده
ازدواج دختران جوان بوده است.
در کشور هند تهیه کالاها و
اجناس مورد نیاز و همچنین تامین پول نقد و طلا از طرف خانواده عروس به
عنوان جهیزیه نه تنها در زمان ازدواج بلکه در مناسبت های مختلف پس از
ازدواج و حتی گاهی تا پایان عمر پدر و مادر فرزند دختر ادامه دارد در واقع
در خانواده های هندی جهیزیه به عنوان راهکاری برای گریز از فقر پسران است و
حتی رسم بر این است که خانواده داماد با توجه به موقعیت های اجتماعی،
اقتصادی و فرهنگی خانواده دختر در هنگام خواستگاری تقاضای خود را در خصوص
جهیزیه مطرح کنند و خانواده عروس با توجه به موقعیت خود با این تقاضاها
موافقت می کنند و به این ترتیب مقدار جهیزیه از قبل از برگزاری مراسم
ازدواج در بین طرفین توافق می شود تا جایی که در برخی ازخانواده ها حتی یک
وسیله نقلیه که گاهی یک اتومبیل آخرین مدل خارجی است و همچنین مسکن که گاهی
یک ویلا در اروپاست نیز به عنوان بخشی از جهیزیه به داماد هدیه می شود.
شاید برایتان جالب باشد بدانید که در کشورهای اروپایی و آمریکایی نیز در
گذشته برخلاف آنچه امروزه در این کشورها مرسوم است، موقعیت اجتماعی داماد
ملاکی برای تعیین مقدار جهیزیه بود و از این رو افرادی که توانایی مالی
چندان خوبی نداشتند هرگز نمی توانستند با افرادی از طبقات بالای اجتماع
ازدواج کنند که امروزه هیچ اثری از این باور دیرینه در فرهنگ کشورهای
اروپایی و امریکایی یافت نمی شود، علی رغم این که این سنت در گذشته در
کشورهای اروپایی بخشی از حقوق مدنی افراد محسوب می شد. در کشورهای آسیای
شرقی مانند چین، ژاپن، کره و برخی از دیگر کشورهای آسیایی رسم بر این است
که چند روز پیش از مراسم ازدواج، خانواده داماد هدایایی شامل چای، میوه،
غذاهای دریایی و همچنین گوشت را به عنوان هدیه ازدواج به عروس هدیه می کنند
و در مقابل خانواده عروس هم جهیزیه مختصری که شامل لباس، جواهرات، وسایل
آشپزخانه و وسایل دکوری است را به عنوان هدیه به داماد می دهند تا این دو
جوان که قصد آغاز زندگی مشترک را دارند بتوانند با مقدمات اولیه زندگی که
هر دو خانواده در اختیارشان قرار می دهند زندگی خود را آغاز کنند و تهیه
دیگر ملزومات زندگی بر عهده خود آنها خواهد بود. در کشورهای عرب زبان حاشیه
خلیج فارس هم تهیه جهیزیه برعهده خانواده داماد است و در این کشورها
هرگونه لوازم و اثاثیه ای که از طرف خانواده دختر هدیه شود ناپسند تلقی می
شود و به این ترتیب خانواده داماد نه تنها مسوولیت برگزاری مراسم ازدواج
بلکه وظیفه تامین نیازهای اولیه برای آغاز زندگی مشترک فرزند خود را نیز
برعهده دارند. آنچه جامعه ما را از جوامع غربی متمایز می سازد این است که
اگرچه امروزه در کشورهای اروپایی و آمریکایی جوانان خودشان مسوولیت تهیه
لوازم ضروری برای آغاز یک زندگی مشترک را برعهده می گیرند، اما در مقابل در
کشور ما جهیزیه قدم فراتر از آماده سازی لوازم ضروری و حتی غیرضروری
گذاشته است تا جایی که در بسیاری از خانواده ها حتی مارک کالاهای تهیه شده
به عنوان جهیزیه نیز از اهمیت بسیار زیادی برخوردار است و به این ترتیب در
برخی از خانواده ها هزینه اختصاص یافته برای تهیه جهیزیه گاه به بیش از ده
ها میلیون تومان افزایش یافته و خانواده ها وسایلی را در جهیزیه دختران شان
تهیه می کنند که بسیاری از خانواده های قدیمی تنها با بخش کوچکی از آن سال
های طولانی به زندگی مشترک خود ادامه داده اند و این در حالی است که حتی
برخی از این کالاها هیچ گاه مورد استفاده قرار نخواهد گرفت و قصد خانواده
عروس از خرید این کالاهای غیرضروری این بوده است که به همه نشان دهند
جهیزیه کامل و بی نقصی را برای فرزندشان تهیه کرده اند.
این صفحه را در گوگل محبوب کنید
[ارسال شده از: آشپز آنلاین]
[تعداد بازديد از اين مطلب: 266]