عطسه : پرسش و پاسخ پزشکی

واضح آرشیو وب فارسی:آشپز آنلاین: پژوهشگران می گویند هر عطسه در مدت ۵ دقیق ۱۵۰ نفر را آلوده می‌کند .
گرچه بعضی از مردم عطسه را به فال نیک و بعضی به فال بد می گیرند ،
تحقیقات نشان می دهد که هر یک عطسه در محیطهای شلوغ می تواند در مدت ۵ دقیقه ۱۵۰
نفر را آلوده کند. در واقع همیشه عطسه برای فرد عطسه کننده خوب و برای دیگران بد
است .
به گزارش خبرنگار سایت پزشکان بدون مرز ،
عطسه در واقع یک واکنش غیرعادی است. وقتی پایانه عصبی در غشا مخاطی تحریک می شود
عطسه تولید می شود. علت تحریک مخاط بینی می تواند بر اثر سرما، آلرژی یا تحریک عصب
بینایی به خاطر نور شدید باشد.
هنگام عطسه هوا با سرعت ۱۶۰ کیلومتر در ساعت از بینی خارج می شود.
نتایج تحقیقات دانشمندان در ایالات متحده نشان می دهد در مکانهای عمومی و شلوغ
مانند اتوبوس- مترو و … هر یک عطسه که حاوی میلیونها میکروب است می تواند موجب
انتشار سریع میکروبهای موجود در عطسه در میان افراد شود.
در چنین مکانهایی افرادی که سیستم ایمنی بدنشان ضعیف است سریعتر از دیگران ممکن
است آلوده به میکروب شده و دچار سرماخوردگی یا آنفلوانزا شوند. کودکان، زنان باردار
و سالخوردگان نیز از آسیب پذیرترین گروهها در مکانهای شلوغ به شمار می روند.
محققان معتقدند افرادی که از نظر سیستم ایمنی قویتر هستند و به میزان کافی از
ویتامینهای “د” و “روی” استفاده می کنند کمتر تحت تاثیر میکروبهای سرماخوردگی قرار
می گیرند.
بدین ترتیب چنانچه مبتلا به سرماخوردگی و آنفلوانزا هستید بهتر است در هنگام
عطسه از دستمال تمیز جلوی بینی و دهان استفاده کنید تا سرعت و شدت انتشار میکروبها
را به حداقل برسانید.

عطسه در واقع یک
واکنش غیرعادی است. وقتی پایانه عصبی در غشا مخاطی تحریک می شود عطسه تولید می شود.

علت تحریک مخاط بینی می تواند بر اثر سرما، آلرژی یا تحریک عصب بینایی به خاطر نور
شدید باشد.
عطسه چیست؟!عطسه یکنوع مکانیزم دفاعی می باشد که جهت دفع مواد
محرک محیط داخل بینی انجام می شود، این مواد محرک ممکن است داخلی یا خارجی
باشند.
مفاهیم کلیوجود یک شی خارجی و خصوصا نرم و سبک ، سریعا موجب
ایجاد عطسه می گردد تا مواد خارجی ، از بینی خارج شود. داخل حفرات بینی بوسیله بافت
پوششی دربرگرفته شده که شامل مژه ، سلولهای بویایی و سلولهای محافظ می باشند. اما
قبل اینکه شی خارجی بتواند مژه ها را به حرکت وادار کند، این شی به غشای مخاطی روی
لایه پوششی برخورد می کند و همین باعث تحریک سلولهای عصبی واقع در بافت پوششی می
شوند و پیام به هیپوتالاموس مغز رفته و موجب تشخیص یک بوی خاص می شود. اما چگونه
عطسه اتفاق می افتد؟ برای ایجاد عطسه ، نیاز به حرکت در آوردن مژه های سطح پوشش
بینی است در واقع ، عطسه بیشتر تحت کنترل حس لامسه است تا چشایی.

رفلکس عطسهرفلکس عطسه بسیار شبیه رفکلس سرفه است به استثنای
اینکه به جای مجاری تنفسی تحتانی مربوط به مجاری بینی است. استیمولوس ایجاد کننده
رفلکس عطسه تحریک در مجاری بینی است و ایمپالسهای مرکز رو از طریق عصب پنجم به پیاز
مغز تیره می روند که در آنجا رفلکس عطسه تحریک می شود. به این ترتیب مقدار زیادی
هوا به سرعت از طریق بینی عبور می کند و به این ترتیب به پاک کردن مجاری بینی از
مواد خارجی کمک می کند.
زمانی که عطسه روی می دهد قفسه سینه شدیدا منقبض می شود. در همان زمان جعبه صدا
بسته می شود بطوری که تا قبل از باز شدن جعبه صدا ، هوا با فشار زیادی در پشت آن
جمع می شود این حالت انفجاری هوا مقدار زیادی از بلغم و مواد دیگری مانند
میکروبهایی را که در بینی جمع شده اند را پاک می کند و آن را با فشار خارج می سازد.
این واقعیت که سرفه و عطسه باعث گسترش بیماری می شوند حقیقتی انکار ناپذیر است و به
کودکان باید آموخت که در موقع عطسه دستمال جلوی دهان و بینی خود بگیرند.
عطسه و نورمکانیزم ایجاد عطسه بین همه مردم جهان یکسان نیست
بطوری که تنها ۲۵ درصد مردم جهان هنگام نگاه به خورشید یا روشنایی زیاد ، عطسه می
کنند که این عکس العمل را عکس العمل عطسه آور نسبت به نور گویند. دانشمندان در این
مورد نظریات مختلفی دارند. بر اساس یکی از معروفترین نظریه ها ، عصب جمجمه ای عامل
عطسه ، با طریقی عصب بینایی (Optic) مرتبط است. زمانی که عصب بینایی به شدت تحریک
شد، منقبض می شود. و این فرایند بر عصب جمجمه ای عطسه اثر گذاشته و موجب عطسه کردن
می گردد.
برخی محققان عقیده دارند افرادی که آلرژی دارند استعداد بیشتری نسبت به عطسه در
مقابل نور دارند. در یک بررسی وقتی آلرژی آنها درمان شد، عطسه آنها در مقابل نور
کاسته می شود. نظریه دیگر ، حاکی از آن است که نور ، عصبهای صورت را تحریک و در پی
آن مخاط غشای بینی تحریک شده و عطسه اتفاق می افتد. در آخر ، اگر چه هر کس به درستی
نمی داند نور خورشید چرا سبب عطسه می شود ولی به نظر می رسد این حالت بدون هیچ سود
و زیانی برای فرد باشد.
- عطسه و فشار آنبه علت فشار بالای عطسه در پرتاب کردن ذرات از بینی جلوگیری از
آن در برخی موارد به پارگی برخی عروق در سر یا گردن می انجامد و اگر شدت عطسه خیلی
بالا باشد ممکن است یک دنده انسان را بشکند.
- عطسه و تعداد آنچنانچه تعداد عطسه در حد متعادل باشد، نیازی به پیشگیری از آن
نیست و باید بدن را در کاربرد دستگاه دفاعی خود آزاد گذاشت . اما در صورتی که تعداد
بالای عطسه باعث آزار فرد گردد باید با داروهای ضد حساسیت آن را درمان کرد چرا که
یکی از علایم حاصل از آلرژی ، عطسه می باشد. عطسه های پیاپی و پشت سر هم معمولا
نشانه وجود آلرژی است اما تک عطسه معمولا نشانه سرماخوردگی است. به علاوه در
سرماخوردگی به ترشحات بینی ، زرد رنگ است، در صورتی که در آلرژی ترشحات بینی ، بی
رنگ و رقیق می باشد.
- حدیث و دعا در رابطه با عطسه به نقل از خدمتکار حضرت حجت “عج” آمدده است که
آنحضرت به ایشان فرمود: “آیا تو را در مورد عطسه کردن بشارت بدهم؟” گفتم: آری.
فرمود: “عطسه علامت امان از مرگ تا سه روز است”. نیز در روایات آمده است بعد از
عطسه ، انگشت روی بینی گذاشته و دعای زیر را بخوانید: الحمد…رب العمالمین علی کل
حال انی امنت برتکم فاسمعون الحمدالله رب العالمین.

خرافات و عطسهمردم مختلف در حدود عطسه ، عقاید مختلفی دارند.
برخی ، به محض عطسه فال حافظ یا استخاره قرآن را انجام می دهند. برخیها لفظا می
گویند صبر آمد و کار خود را متوقف می کنند و اگر موقع بیرون رفتن باشد، حتی ممکن
است به خانه برگردند. یا کفشهای خود را نگه به لنگه بپوشند، یا در کفشهای خود نمک
بریزند اما همه این اعمال به خاطر چیست؟ به این خاطر است که مردم در مورد عطسه
خاطره چندان خوشی ندارند.
مثلا آیا شنیده اند کسی در هنگام عبور از خیابان عطسه کرد و همین موجب تصادف او
گردید، یا اینکه آیا برایتان اتفاق افتاده وقتی دستتان چایی است عطسه کرده و چایی
رویتان و موجب سوختن شما شود. اینها و هزاران مورد دیگر ، از جمله مواردی هستند که
اکثر مردم به عطسه و نتایج آن ، به دید منفی نگاه کنند و عطسه بیشتر از آنکه آرامش
دهنده و به عنوان یک سیستم دفاعی بدن باشد بلای جان بشر می شود.
با در نظر گرفتن نتایج علمی کنونی در صدد
مکانیسمهای دفاعی بدن و از آن جمله عطسه ، اعتقاد به خرافات مساله واهی به نظر می
رسد اما این عقیده حتی در بین افراد با تحصیلات بالا ، نیز وجود دارد. اما احتمال
این می رود که در آینده از اعتقاداتی همچون وقت گیر و دست و پا گیر ، کاسته شود و
جای خود را به توجیهات علمی بدهد

مرسي نوشين جون، جالب بود!

این صفحه را در گوگل محبوب کنید

[ارسال شده از: آشپز آنلاین]

[مشاهده در: www.ashpazonline.com]

[تعداد بازديد از اين مطلب: 356]